Vísir - 12.05.1967, Síða 8

8
VÍSIR
Dtgefandi: Blaðaútgáfan VfSIR
Framkvæmdastjóri: Dagur Jónasson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoðarritstjóri; Axel Thorsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingastjóri: Bergþór Úlfarsson
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1, símar 15610 og 15099
Afgreiðsla: Túngötu 7
Ritstjóm: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 línur)
Askriftargjald kr. 100.00 á mánuði innanlands
I lausasölu kr. 7.00 eintakiö
Prentsmiðja Vísis — Edda h.f.
Vísindin i atvinnulífinu
]\yafstaðin ráðstefna um vinnslu sjávarafurða var
stétt verkfræðinga til mikils sóma. Því miður er allt
of sjaldgæft, að slík félög láti sig skipta önnur mál
en kjaramál og sýni einhverja reisn í framfaramálum
þjóðarinnar. Verkfræðingafélagið hefur áður gengið
á svipaðan hátt fram fyrir skjöldu. Það var árið 1960,
þegar það hélt ráðstefnu um framleiðni í íslenzku at-
vinnulífi. Nýlega gerðu jarðvísindamenn svipað átak, ((
er þeir héldu ráðstefnu um stöðu og verkefni ís-
lenzkra jarðvísinda nú á tímum. Báðar þessar sér-
fræðingaráðstefnur sýna, að í þessum greinum er til
hér fjöldi hæfra vísindamanna og sérfræðinga, sem of
lítill gaumur er gefinn. Jarðvísindamenn og verkfræð
ingar hafa svo sannarlega komið mönnum á óvart
með ráðstefnum sínum.
Eitt vandamálanna, sem rætt var á verkfræðinga-
ráðstefnunni, er, að sífellt þarf að sækja aflann lengra (
frá landi. Kom fram, að tækni síldarflutninga mun (
líklega fleygja mikið fram á næstu árum og þeir flutn-
ingar öðlast æ meira gildi. Ennfremíir vá'r rætt um
reynslu annarra þjóða af frystingu afla um borð í
veiðiskipum og að hér á landi væri slíkri tækni fram-
tíð búin. Ennfremur var töluvert rætt um sjókælingu
í fiskilestum, sem hefði margvíslega kosti fram yfir
ísun, og einnig um notkun sjókælingar í tankskipum
í síldarflutningum.
Einnig voru mjög til umræðu leiðir til að bæta hrá-
efnið. Þeir þættir, sem raktir voru hér að framan,
eru liðir í því. Einnig var fjallað um notkun fiskkassa
til þess að fiskurinn fengi betri meðferð, en að þessum f(
kössum var líka talinn mikill vinnusparnaður. Tölu-
vert var rætt um hreinlæti í fiskvinnslustöðvum,
sem því miður er mjög ábótavant, þótt ýmislegt hafi
áunnizt, svo sem almenn notkun klórhreinsunar.
Þá voru ennfremur flutt mörg erindi um nýjungar
í fiskiðnaði og kenndi þar margra grasa. Niðursuða
var að sjálfsögðu ofarlega á baugi. Einnig aukin fram-
leiðsla á fiski í neytendaumbúðum, þar á meðal salt-
fiski. Framleiðsla tilreiddra fiskrétta úr freðfiski.
Betri nýting úrgangs. Framleiðsla minkafóðurs. Síð-
ast en ekki sízt er að nefna framleiðslu eggjahvítu-
auðugs manneldismjöls, sem líklega mun ryðja sér
til rúms af miklum krafti á næstu árum. Lögð var á- 1
herzla á, að íslendingar fylgdust vel með þessum
nýjungum og reyndu að vera fremstir í flokki í hag-
nýtingu þeirra.
Einnig var rætt um skipulag á rekstri. Kom m. a. 1
fram sú hugmynd, að samræma alla síldveiði og síld- \
arvinnslu í stærðfræðilegt skipulagskerfi með aðstoð
tölvu, þannig að á hverju andartaki sé hægt að sjá,
hvar afte sé mest von, í hvaða höfn sé bezt að landa,
hvort landa beri í síldarflutningaskip, hvar heppileg-
ast sé að fjárfesta í atvinnugreininni og hvemig út-
litið sé á næstu mánuðum og næstu árum.
Meira af slíku, íslenzkir vísindamenn.
V í SIR . Föstudagur 12. maí 1967.
Við Snæfellsjökul hefur
muður helmingi meiri
kjurk en unnurs stuður
— Tj’ftir að ég hélt sýninguna i
Bogasalnum þá sögðu
ýmsir hámenntaðir reykvískir
innisetumenn að refaskyttur
ættu ekki að mála. Og ég tók
þetta mjög vel til athugunar og
ég bara málaði ekki nokkum
skapaðan hlut í töluverðan tíma
og fór að kynna mér þeirra
speki og þeirra dóma, hvort þeir
hefðu aldanna yfirsýn eða hvort
þeir væm að einhverju leyti
búnir að missa smásjá augans.
— Svo var það einu sinni að
mér datt í hug að fara á refa-
veiðar. Ég gekk upp á fjall til
þess að leita grenja. Það var
dýrbítir. Og sem mér verður
hugsað til hinna hálærðu
manna, þá sækir að mér svefn,
ég legg mig þar undir stein. Þá
dreymir mig að ég geng á
sléttu. Það sést ekkert annaö
en slétta hvert sem augað lítur.
Þá gengur allt I einu maður viö
hliöina á mér. Hann er hvass-
eygur. Ég sé strax hver mað-
urinn er. Mér fannst þetta vera
Páll postuli. Hann segir: „Ég
veit hvað þú ert að hugsa um.
Þú ert að hugsa um hina há-
lærðu menn. En nú get ég sagt
þér eitt. Bráðum kem ég, tek
þá til mín, hef þá stutt hjá mér,
sendi þá aftur niður á jörðina
og geri þá að refurn". — Síðan
hef ég málað.
Þetta sagði Þórður Halldórs-
son, snæfellska refaskyttan,
sem hneykslaði marga fyrir
nokkrum árum þegar hann tók
upp á því að fara að mála og
halda sýningu á verkum sínuiji
i Bogasalnum í Reykjavík.
Þórður er af misjöfnum veðrum
barinn. Hann hefur legið úti á
heiðum, horfzt í augu við dauð-
ann og kveðið niður drauga og
djöfulinn hefur hann málað upp
á vegg. Maður hefur það á til-
finningunni að með honum
hverfi seinasti galdramaðurinn
á Snæfellsnesi. Þrátt fyrir
þetta er hann hlýr í viðmóti,
spaugsamur og þar að auki góö-
ur hagyrðingur. athugul! nátt-
úruskoðandi og virðir heilög vé
náttúrunnar.
Fréttamaður hitti Þórö á mál-
verkasýningu í Iðnskólanum i
Hafnarfirði, og hann hló, þegar
ég spuröi hann, hvort hann væri
ekki tekinn að gamlast, hvort
hann málaöi andskoti mikiö úr
þessu?
— Ja, ég er bara sextíu og
eins árs. En það er annað, sem
maöur verður að athuga, aö
ævi karla er ekki nema sextíu
og fimm ár, en konur, þær
standa aftur f blóma sextíu
og fimm eöa sjötíu ára gamlar
og sá maður sem sér það ekki
að hann er á förum, þegar
hann er sextíu og fimm ára, ja,
hann vantar að hugsa rökrétt.
Og ég er ánægður með það, að
ná sextíu og fimm ára aldri,
því að þá er ég búinn með það,
sem ég ætlaði mér aö gera. Því
það er eins og Hafsteinn miðill
segir: „Það er ekki meira að
fara yfir um en að fara í næsta
hús“.
■ — Það er alveg rétt hjá þér
að ég hef andskoti lítið málað.
En ég get sagt þér annað, að ég
skal lifa betur en nokkur mill-
jónamæringur í borginni og hafa
það eins og segir hið fom-
kveðna: Hálmur í fleti og heitt
f krús / hlýlegt orð í eyra. /
Þetta má kalla þriflegt hús /
og þarf ég ekki meira. — Pen-
ingarnir skipta ekki máli.
— Það er annað, sem viö
skulum athuga. Islendingar eru
bezta þjóð í heimi að þola
hungur og hallæri. Aftur er hún
lélegasta þjóð f heimi að þola
kæfandi auð og allsnægtir.
— Hvað finnst þér þá um
æskuna?
— Ja, sú æska, sem er farin
að fara út f óbyggðir íslands
til þess að njóta þar kyrrðar
og friðar. Hún á eftir að koma
með ströng boðorð, til þess að
stoppa spillingu aldarinnar.
— Við skulum athuga það, að
Móses kom með boðorðin úr
fjöllunum.
— Finnst þér ekkert til um
slarkið á unglingunum úti f
náttúmnni?
— Allt leitar jafnvægis. Þeg-
ar óregla er annars vegar þá
kemur ströng reglusemi á móti.
— Svo að við snúum okkur
að sýningunni. Þú ætlaðir aö
sýna þessar myndir í Kópavogi.
Það stendur á boðsmiðanum.
ít'...
Þórður Halldórsson:
Hann sagöi við mig: „Þú ert
að hugsa um hina hálærðu
menn. Þá skal ég segja þér
annaö. Bráðum kem ég, tek þá
til mfn, hef þá stutt hjá mér,
sendi þá aftur nlður á jörðina
og geri þá að refum“.
— Já, það er önnur saga.
Það var svoleiöis að þeir lofuöu
mér f Kópavogi að halda sýn-
ingu í sal þar og ég lét prenta
boöskortin, en svo fór það
þannig, að það fórst fyrir
vegna þess að forstjóramir fyrir
Félagsheimilinu í Kópavogi eru
svo andskoti myrkfælnir, að
þeir héldu, af því að ég var af
Snæfellsnesi, að vofur myndu
fylla húsið.
— Ætlarðu að halda fleiri
sýningar svona á næstunni?
— Ég set þá áætlun að mála
svona þrjátíu málverk enn.
Næst þá þarf ég að skrifa
bók um ýmislegt, sem ég hef
séð og reynt og ég verð að gera
það öðm vfsi en aörir hafa
gert. Ég ætla að segja á einni
blaösíðu þaö sem aðrir segja á
tíu. Og þaö er ekki hægt að
skrifa það hér f taugaveikl-
un borgarinnar. Ég ætla að
skrifa það upp á Jökulhálsi og
fá helzt leigðan bæinn. vikur
húsið, hjá Jóni Loftssyni. —
Þar fær maöur andann yfir sig
Miimiigj£íáð2_k jo]sendá”"
Eykst framleiðsla rafmagns?
0 Aðeins í sex löndum heims er
meiri rafmagnsnotkun á ibúa en
er hér á landi.
0 Afl almenningsrafstöðva jókst á
tímabilinu 1960—1966 um tæp
40%.
0 Á sama tímabili lögðu Rafmagns-
veitur ríkisins 2000 kílómetra af
háspennulínum og er það nærri
100% aukning vegalengdar.
0 97% þjóðarinnar hafa nú raf-
magn. Árið 1970 verða þau 700
sveitabýli, sem enn hafa ekki raf-
magn, búin að fá það.
0 Undanfarin ár hafa verið gerðar
umfangsmeiri virkjunarrannsókn
ir en dæmi eru til áður. Yfir 100
miiljónum króna hefur verið var-
ið til þessara rannsókna árin 1960
—1966. 36 virkjunarstaðir hafa
verið rannsakaðir nákvæmlega.
0 Búrfellsvirkjun, sem nú er í smíð
um, markar tímamót í orkumál-
um landsins. Hún mun lækka
orkukostnað, fyrst niður í 10,3
aura kílóvattstundina og síðan í
8,6 aura.
0 Nýlega var ákveðið að reisa í á-
föngum 48.000 kílóvatta virkjun
í Laxá í Aðaldal og fjórfaldast
þá orkuframleiðslan á Norður-
landL