Vísir - 12.02.1968, Qupperneq 7

febróar 1968.

m orgíin útlönd : C morgun., útlönd í raorgun dtli 5nd í morgun útlönd
*
I
H
sam-
komulags í Panmunjom
— en þuð getur dregizt lengi esð snmkomulng núist
aö könnunarskip annarra þjóöa hafi
farið eða villzt í landhelgi annara
þjóða, og segir að 3 sovézk „njósna-
skip — útbúin sem togarar“ —
hafi fariö inn í bandaríska landhelgi
1965—1966 (hafi sézt innan þriggja
mílna markanna). Þeir voru beönir
að hverfa úr landhelginni og þaö
Harold Wilson forsætisráðherra
Bretlands flutti ræðu í veizlu í
Washington á fimmtudagskvöld, en
fyrr um daginn hafði hann setið
á fundi með Johnson forseta og
rætt við hann í fjórar klukku-
stundir, en gert hafði verið ráð
fyrir 90 mínútna fundi. Þeir höfðu
líka margt að ræða: Vietnam-
styrjöldina, Pueblomálið, áformað-
an burtflutning brezks herliðs frá
stöðvum austan Súez, einkum
frá Singapore og Persaflóa, vamir
Evrópu, fjárhags- og efnahagsmál,
en sameiginlegt vandamál beggja
er óhagstæður greiðslujöfnuður
o. fl.
Opinber tilkynning um viðræð-
urnar hafði ekki verið birt, þegar
þetta er skrifað, og því ekki um
viðræðurnar fjallaö frekar, en í
veizluræðunni minntist Wilson þess
sérstaklega, að Johnson legði á það
mikla áherzlu, að leýsa Pueblo-
málið friðsamlega. Bar hann mikiö
lof á Johnson fyrir gætni hans og
stillingu í þessu máli.
Þegar þetta er ritað hafa veriö
fjórir fundir í Panmunjom. Þá sitja
fulltrúar Bandaríkjanna og Norður-
Kóreu, en eru haldnir fyrir luktum
dyrum. Stjómarvöld Suður-Kóreu
fá þar hvergi nærri að koma og
veldur það mikilli óánægju £ S.K.
Fundimir hafa verið stuttir og
ekki er vitað, aö neitt sem heitiö
geti hafi þokazt í samkomulags-
átt.
Þess hefir verið getið í fréttum,
að stjómarvöld S.K. hafi verið ó-
ánægð yfir, að ekki sé notað tæki-
færið í Panmunjom til þess að
krefjast þess, að Norður-Kórea |
hætti ofbeldisaðgerðum slíkum sém |
að senda flugumenn til S.K. til
hryðjuverka, sbr. áformið um að
myrða forseta S.K. En utanríkis-
ráðuneyti Bandaríkjanna fullvissaði
þá S.K.-stjóm um aö þessi mál
væru einnig rædd i Panmunjom.
Þá hefur þaö komið fram í frétt-
um frá Washington, að því sé ekki
lengur haldiö ákveðið fram, aö
Pueblo hafi ekki fariö eða villzt inn
í norður-kóreska landhelgi, eins
og áður var haldiö fram, og ekki
unnt að segja neitt frekara um
þetta fyrr en Bandaríkjastjórn fái
skýrslu frá áhöfn Pueblo að loknum
bandarískum yfirheyrslum. En það
er haldið í þá staðhæfingu, að skip-
ið hafi verið hertekið utan land-
helgi. í frétt frá Washington til
Aftenposten í Oslo var það sagt
álit stjómmálamanna, að með
þessari yfirlýsingu (þeirra Mc
Namara og Rusks) væri um
„diplomatiskt undanhald" að ræða,
til þess að milda norður-kóreska
valdhafa og gera þá tilkippilegri til
samkomulags, sem þó bólar ekki
á enn, svo sem fyrr var greint.
í einni frétt var líka sagt, að
flugvélaskipið Enterprise hefði
haldið til hafs frá Noröur-Kóreu-
ströndum, og kann fyrirskipun um
það að hafa verið gefin í sama
skyni.
Af hálfu Bandaríkjastjórnar er því
haldið fram, að hún hafi gefiö skip-
herrum slíkra skipa sem Pueblo
fyrirmæli um aö virða alþjóðalög
um landhelgi, og hún hefir minnt
á, að það sé ekki neitt einsdæmi,
geröu þeir og ekkert frekar gerðist.
pema að Bandaríkjastjórn bar fram
formleg mótmæli í Moskvu. Banda-
ríkjastjórn kveðst hafa upplýsingar
um 18 slík sovézk skip á heims-
höfunum, úti fyrir ströndum ým-
issa landa, og þaö sé opinbert
leyndarmál, að mörg þeirra séu úti
fyrir ströndum Bandaríkjanna árið
um kring.
Spurningunni um hvað sé að
gerast í Panmunjom verður enn
ekki svarað með öðru en þvi, að
fulltrúar Bandarikjanna þar reyni
að þoka málum í samkomulagsátt.
(■: : ; ■ ■■■'■.■■■■■■■■■■■■■■ ,..,-saís. •- ■• , JSöiSSSS&SfcíSð&VtótoW... •
Myndin er frá smábænum Panmunjom, sem nú er aftur „í fréttum“ daglega. En þar hefir verið fund-
arstaður vopnahlésnefndarinnar í Kóreu síðan sty rjöldinni laulc og „klögumálin gengið á víxl“ og
nú er það sem sagt þarna, sem fulltrúar Bandarík janna og N.K. ræðast við um Pueblomálið. Bær-
inn er á miðri afvopnuðu spildunni milli Norður- og Suður-Kóreu, sem hefir verið við lýði frá
1953 og er fjögurra kílómetra breið. Svæðið dregur nafn sitt af litlu þorpi, sem nú er í höndum
kommúnista, en þar var vopnahléssáttmálinn undirritaður 27/7 ’53 „Samningasvæðið“ er hringlaga
og um 100i km í þvermál og er helmingur hring svæðisins í S.K. og hinn í N.K. Á sandöldu á miðju
svæðinu voru reistir 10 Iitlir skálar og varðgæzlu annast N.K. hermenn og gæzlulið Sameinuðu
þjóðanna. Bandairískur liðs|oringi'úrgæzlúIiðihu kallaður „borgarstjóri Panmunjam“ kemur dagl.
til fundar xarna við kóreskan liðsforingja, sem nefndarfundir eru haldnir þegar báðir aðilar óska
þess. Alls hefur verið haldinn 26ifundurfrá ófriðarlokum, þar af tveir á þessu ári. í nefndinni eiga
sæti alls 5 liðsforingjar, 5 frá hvorum aðila. Yfirmaður liðforingja gæzluliðsins er bandarískur
vara-flotaforingi, Smith að nafni, en hinir eru hershöfðingjar, rveir suður-kóreskir, einn brezkur og
einn tyrkneskur.

■ * *■
*isii
Fréttaritari Vísis í N.Y. hefir sent þessa rnynd, sem tekin var skömmu eftir að verkfallið Kófst. Nú
eru haugarnir fjallháir, ódaunn mjkill og sótthætta, og liggur við að umferð teppist um þröngar
götur.
Sorphreinsun hafin
í New York
Nelson Rockefeller tók af skarið i sorphreins-
unardeilunni i New York — Rikið tekur heil-
. brigðisstjórn borgarinnar i sina umsjá i bili
— Nixon deilir hart' á Rockefeller
Horfur i New York-borg voru
orðnar hinar ískyggilegustu í viku-
lokin vegna þess, að í 9 daga verk-
falli sorphreinsunarmanna höfðu
hlaðizt upp sorphaugar víðs vegar
um borgl_ia, og er áætlað að í þeim
séu 100.000 lestir og sé það mán-
aðarverk að verkfalli loknu að
koma öllu í venjulegt horf. Lindsay
borgarstjðri hafði farið fram á, að
Nelson Rockeefeller ríkisstjóri
kveddi t þjóðvamarliðið og léti
það annaðist brottflutninginn, hann
neitaði. Hefði hann orðið við til-
mælunum mundi hafa skollið á alls
herjarverkfall í borginni.
Greip nú Rockefeller til sinna
ráöa geröi bráðabirgðasamkomulag
þess efnis að hafizt yröi handa um
sorphreinsun og tilkynntj þetta að-
faranótt sunnudags, og að þing
sambandsríkisins yrði kvatt sam-
an ti! aukafundar í höfuðborg þess,
Albany, til þess að setja bráða-
birgðalög um, að sambandsrikið
tæki í sína umsjá heilbrigðismál
borgarinnar, en þar næst yrði gert
frambúðarsamkomulag um lausn
deilunnar fyrir milligöngu sátta-
nefndar ríkisins.
En það eru ekki eingöngu Rocke-
feller og Lindsay sem deila. Nixon
fyrrverandi varaforseti, sem er á
ferðalagi í Indiana, til þess að afla
sér fylgis republikana sem forseta-
efni veittist að Rockefeller fyrir að
gerðir hans, og kvað nú þá hættu
geta verið yfirvofandi í öllum borg
um Bandaríkjanna, að reynt yrði að
knýja fram kröfur meö ofbeldi og
hótunum.
Eins og kunnugt er þá tók Nix-
on nýlega ákvörðun um að gefa
kost á sér sem forsetaefni, og þótt
Rockefeller hafi ekki látið er.dar
lega uppi um áform sín, gæti svo
farið á flokksþingi republikana í
súmar. að slagurinn standi milli
hans og Nixons um það er lýkur.