Vísir - 31.07.1968, Qupperneq 8
8
V I S I R MiðvikuJagur 31. júlí 1968.
VISIR
Útgefandi: Reykjaprent h.f.
Framkvæmdastjóri Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aöstoöarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjómarfulltröi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Bergþór Úlfarsson
Auglýsingar: ^ðalstræti 8. Símar 15610 11660 og 15099
Afgreiðsla: Aðalstræti 8. Simi 11660
Ritstjóm: L augavegi 178. Slmi 11660 (5 linur)
Áskriftargjald kr. 115.00 á mánuöi innanlands
í lausasöla kr. 7.00 eintakið
Prentsmiðja Visis — Edda h.f. _____________
„Brunninn upp"?
Vísir hefur áöur gert að umtalsefni, hversu mikil-
vægt var fyrir þjóðina að hafa náð hinum góða ár-
angri, sem raun ber vitni, í almennri velmegun og
eftiahagslegri hagsæld, áður en yfir dundu þau efna-
hagslegu áföll og erfiðleikar, sem menn hafa orðið
að glíma við undanfarin tvö ár og öllum er kunnugt
um.
En það er engu líkara en blað Framsóknarflokksins,
Tíminn, hlakki sérstaklega yfir þessum áföllum, sem
stjórnarstefna fyrri ára er sökuð um. Sérstaklega
sýnist Tíminn kampakátur yfir því, að nú sé alvarlega
gengið á gjaldeyrisvarasjóð þjóðarinnar. Hann sé nú
orðinn „eldsmatur" rangrar stjórnarstefnu, — „brunn-
inn upp“, eins og blaðið orðar það.
Árið 1967, þegar íslendingar urðu að sjá á bak
nærri 2000 milljónum króna í glötuðum útflutnings-
verðmætum, miðað við fyrra ár, vegna verðfalls og
aflabrests, gekk eðlilega á gjaldeyrisforða þjóðarinn-
ar, sem lagður hafði verið til hliðar. Hann hefur þurft
að koma í stað eðlilegrar gjaldeyrisöflunar til þess
að ka«pa fyrir nauðþurftir þjóðarinnar erlendis frá og
til þess að endurnýja framleiðslutæki hennar, vélar og
tæki.
Vegna þessa varasjóðs hefur þjóðin enn ekki orðið
verulega vör hinna miklu áfalla, né þurft að tileinka
sér lífsvenjubreytingar, svo sem meiri sparnað, minni
neyzlu og minni eyðslu, svo nokkru verulegu nemi.
Það er t. d. haft fyrir satt, að sumar ferðaskrifstofur
hafi í sumar þurft að fullnægja verulega meiri eftir-
spurn að ferðum til sólarlanda en undanfarin ár!
Hinu má heldur ekki gleyma, að jafnhliða þessum
varasjóði átti þjóðin aðra varasjóði, sem viðreisnar-
tímabilið hafði látið henni í té. Aldrei fyrr hefur verið
keypt til landsins jafnmikið af vélum og tækjum til
atvinnuaukningar og aukinnar framleiðni á öllum
sviðum, í landbúnaði, sjávarútvegi, iðnaði og þjón-
ustustarfsemi, t. d. flutningum á landi og í lofti með
bílum og flugvélum. Á sambærilegu verðlagi aflaði
þjóðin árin 1965 og 1966 á þessu sviði helmingi meiri
verðmæta en nokkru sinni áður á jafnlöngu tímabili.
Það er því fávizka eða ósannindi, þegar látið er liggja
að því, að við höfum á viðreisnarárunum aflað gjald-
eyrisvarasjóðs í stað framleiðslutækja. Við gerðum
hvort tveggja í senn!
Ábyrgðarlaust er að tala um, að gialdeyrisvara-
<óður þjóðarinnar sé „brunninn upp“, þegar honum
hefur einmitt að hluta verið varið sem bjargráðasjóði
einu erfiðasta árferði, sem þjóðin hefur orðið að
orfast í augu við.
Hitt ?r jafnljóst, að gjaldeyrisvarasjóðurinn getur
ki nema takmarkaðan tíma gegnt slíku bjargráða-
ðshlutverki. Þegar erfiðleikar eru langvarandi, eins
. nú hefur orðið raunin á, þarf annað og meira til
• koma. Frammi fyrir slíkum vanda stendur þjóðin
(t
•'l
{(
I
i
i)
Byltingin
/
í Irak
Nýja stjórnin „vikingasveit i harðnandi
baráttu gegn Israel"
Hinn 17. júlí var gerð stjóm-
arbyltlng í írak og hernaðarlegu
stjóminni steypt. Sagt var í
fyrstu fréttum um hana, að svo
virtist sem hún hefði verið gerð
ðn þess til blóðsúthellinga kæmi,
en á það voru bomar brigður
síðar, en ekki mun þó hafa kom-
ið til nelnna verulegra ðtaka.
Hernaðarlegu stjórninni var
steypt og Abdel Rahman Aref
ríkisforseti fékk að fara úr landi
eftir frávikninguna og var settur
á eftirlaun. Hann haföi að sögn
ekki farið fram á annað en aö
hann fengi að fara úr landi
með fjölskyldu sína. Var þaö
veitt.
Við forsetaembættinu tók
Ahmed Hassan al-Barki hers-
höfðingi, sem er leiðtogi hægri
fylkingarinnar í Baathflokknum,
en hún aðhyllist „pan-arabisku
stefnuna" svonefndu. Ýmsir aðr
ir liðsforingjar I hernum, sem
fylgja Baathistum að málum,
voru þátttakendur í uppreist-
inni.
í frétt frá Amman Sýrlandi til
Herald - Tribune segir útsend-
ur fréttaritari blaðsins, Joe Al-
exis Morris yngri, að pan-
arabisku Baathistarnir séu ekki
vinsælir I löndum Araba, og
allra sízt meðal Baathista I Sýr
landi.
Eftir valdatökuna fóru hinir
nýju leiðtogar hinum háðuleg-
ustu oröum um fyrirrennara
sína, en mikiivægara telur fyrr-
nefndur fréttaritari, aö hinir
nýju valdhafar viröast líta á
sig sem eins konar víkingasveit
í harðnandi baráttu Arabaþjóða
gegn ísrael.
Hinn nýi forseti talaði digur-
barkalega um frelsun Palestínu
— „nú, — ekki á morgun“.
Hann vítti 14. júll byltinguna,
er konungdæmi var upprætt í
írak, en I langri röð tilkynninga,
Ahmed Hassan al-Bakri.
Abdel Rahman Áref.
sem útvarpað var, var ekki einu
sinni mlnnzt á Sameinaöar arab-
iska lýðveldið (Egyptaland) eða
á forseta þess Gamal Abdel
Nasser.
Þess í stað var krafizt fullrar
skýringar á því hverjir beri sök-
ina af ósigrinum viö ísrael, og
gæti þar verið vegið ekki síð-
ur að Nasser siálfum en Baath-
ista-Ieiðtogum Sýrlands.
HELGI VALTÝSSON:
Hreindýraveiðar
Fækkun tarfanna naubsynleg
• Sennilega verða hreindýraveiðar leyfðar í haust. Enda
er það nauðsynlegt sökum tarfafjöldans! Þeim hefur aldrei
verið fækkað nægilega, og af árlegum kálfafjölda skiptast
kynin venjulega til helminga.
• TaliS er að í ár séu dýrin 2831 eða um 3000 að meðtöld-
um rásdýrum og afföllum I. vetur. Eru tarfar sennilega
a. m. k. fullur þriðjungur hjarðarinnar, þ. e. margfalt fieiri en
vera bæri!
Til vara ætti að ætla hverj-
um 100 simlum (kúm) 5 tarfa,
þött 2—3 nægi. Ætti því að miða
veiðileyfi við áætlaöa tarfafækk-
un.
Fækkun tarfanna bæri helzt
aö haga þannig: Skjóta fjölda
elztu tarfanna í leyfisbyrjun,
kjötsins vegna (fyrir fengitíma).
Elztu tarfarnir eru auöþekktir á
fjölda hom-kvíslanna
Meginþorra bola-kálfanna
ætti helzt ekki að skjóta fyrr en
i leyfislok, síðari hluta septem-
Það fer ekki hjá þvi, aö hin
snögga bylting I írak hafi leitt
til þess, að menn hafi farið að
hugleiða framtíð annarra Araba-
leiðtoga, ekki aðeins sýrlenzkra
og Nassers, heldur lika — og
sannarlega ekki sízt, Husseins
Jórdanlukonungs, en aðstaða
hans til þess að halda völdun-
um verður — að þvi er virðist
— æ veikari.
Á það þarf ekki að minna,
að framtíð Husseins sem kon-
ungs hefir lengi verið óviss.
Eitt af verkum hinna nýju
manna var að vlkja frá yfir-
manni irösku hersveitanna <
Jórdaniu, Mahmod Eirein hers-
höfðingja.
Talsvert mun hafa boriö á
óánægju í Irak á undangengn-
um mánuðum, og kom byltingin
því ekki með öllu óvart.
Aref fjrrrverandi forseti þótti
ekki sérlega fylginn sér. Hann
var bróðir Arefs forseta, er lét
lífið fyrir tveimur árum í grun-
samlegu þyrluslysi. Róttækir
ráöherrar („vinstrisinnamir")
höföu Abdel Aref með því er
virtist I vasanum, og settu sinn
blæ á allt, sem hann gerði. Hann
var jafnvel kallaður „fangi"
hinna róttæku í stjóminni (a
prisoner of the leftists" o. s.
frv.)
Lesendur em beönir að hafa
I huga að sumar upplýsinganna
í þessum pistli, era úr grein,
sem skrifuð er I Amman, og
kann að gæta þar einhverra
sýrlenzkra áhrifa.
Hinir nýju valdhafar segjast
ætla að taka upp gott samstarf
við Kúrda, og bæta fyrir fyrri
mistök stjómar Arefs, sem sent
hefir herlið gegn þeim oftar en
einu sinni.
a
í haust
bers, en þá eru þeir venjulega
fullvaxta, og kjöt þeirra mjög
Ijúffengt.
Hér er að vísu sá hængur á
fyrir þá veiðimenn sem sækjast
eftir hinum glæsilegu horna-
krónum gömlu tarfanna, að
venjulega eru horn þeirra ekki
fullhreinsuð og fögur fyrr en
snemma I september.
Aðal-ráðunautur ríkisstjórnar-
innar á þessum vettvangi er
ráðuneytisstj. hr. Birgir Thorla-
cius, þaulkunnugur og sérfróð-
ur um allt það sem gerzt hef-
ir „á hreindýAslóöum" vorum
siðan 1939, ásáhit öllum stjórn-.
arafskiptum og ráðstöfunum
þeirra mála.