Dagur - 20.12.1997, Page 19

LAVGARDAGUR 20. DESEMBER 1997 - 3S
LIFIÐ I LANDINU
Fluguveiðar að vetri (49)
Fluguveiðar á jólaföstu!
Flugnahöfðinginn og Lómagnúpur.
lega pökkuð meðan jólaljósin frá
þjóðvegasjoppum stirna á hjarni
og Ijóma í sveitaþorpum sem
ekið er framhjá. Við KJaustur er
aðventan greinileg: ártalið 1997
upplýst í hlíðinni og langa leið
gegnum myrkrið lýsir jólaserían
á bensínstöðinni. Ljóskastarinn
sem varpar keilu upp í gilið sýnir
að stolt staðarins, fossinn sem
fellur fram með ljúfu hjali á
sumrin, er nú vatnslaus. Við
erum í veiðitúr. Að fanga fiska á
filmu - og flugu, ef einhverjir
eru á sveimi.
Landið er hvítt, vatnið svart.
Sjóbirtingarnir sem komu í
haust eru að helga sér ból. Bún-
ir að nudda sér og aka við botn-
inn svo stórsér á sporðum,
komnir í gegnum roðið við stirtl-
una af því að að sópa möl og
fægja, goggarnir lúnir af núningi
við grjót. Þetta er jólatiltektin.
Allt svo hrogn og svil fái skjól
þegar stóra stundin rennur upp.
A grunnri lygnu í læk í skorningi
er stillilogn, ekkert hreyfist
eins og hvalir með haus, svo bak
og svo sporð, taka dýfu og eru
komnir í kaf, en eftir ekkert
nema hringur á köldum vatns-
fletinum. Hausar og sporðar á
hægri siglingu, stöku skvetta.
Og svo stekkur einn og hlunkast
niður. Það er hátíð í bæ hjá sjó-
birtingum. Þeir hlýða kalli nátt-
úrunnar.
Lifað af landinu
Nokkru ofar við annan læk sem
rennur í einkaeigu standa menn
með stöng og byssu. Húsönd
Iiggur \ið stein og býður ein-
hverjum sælkera gleðileg jól
með lífi sínu. Silfurbjartur geld-
fiskur af sjóbirtingakyni hefur
glapist til að taka hjá stráknum í
hópnum og kominn til andar-
innar. Svo kippir annar í, rýkur
af stað, og rýfur sig lausan. „Það
væri skrítið ef maður mætti ekki
lifa af landinu," segir sá með
hattinn, „maður gæti þá alveg
eins snúið aftur til Noregs11, og
Siguður Páisson flugnahöfðingi, Þórarinn í Samveri og Páimi Gunnarsson.
nema tvö silungabök með ugg-
ana uppúr þar sem þeir iða yfir
mölinni. Svo taka þeir á rás, ýta
á undan sér öldu um leið og þeir
skjótast niður í dýpri hyl. A
breiðu neðan við eru stórir drjól-
ar á hægu sundi, koma uppúr
Hunds-
lappadrífa
og brak á
ísum, hmt
hraun og
sandar
sem áðurvoru svartir-
í köldum dimmum
hyljum blómstrar ást-
in. Ogfluguveiðar á
jólaföstu!
Það er snjómugga og úfnir
hraunhryggir hverfa smátt og
smátt í hvítan jólakjól. Kaldur
lækur liðast milli bakka, svartur
í síðdeginu. Bjartir jökulheimar
verða þyngri á brún þegar húm-
ar, en sandarnir sunnan við
hraun renna saman við sjó í
móðu. Fótspor liggja fram á
bakkann og þarna kúldrast
menn úti í vatninu þar sem
grynnist. Þeir eru að kynna sér
ástarlíf fiska.
Veiðitúr í jólaljósum
Það er eitthvað undarlegt við
það að hlaða bílinn stöngum og
úlpum með flugnaboxin vand-
þeir kasta fyrir geldfiskana sem
halda sig þarna, fjarri ástarlífs-
glauminum neðar í hrauninu.
Skyggnst undir yfirborðið
Þeir sem þar standa úti í á með
kapla, græjur og myndavél sem
skyggnist undir yfirborð eru
Pálmi Gunnarsson og Þórarinn
Agústsson í Samveri að taka
meira efni í sjónvarpsþætti sína
um veiði og veiðimenn. Sigurður
Pálsson sjóbirtingaráðgjafi og
flugnahöfðingi er álengdar með
alvæpni ef hann skyldi gefa sig til
að taka fluguna fyrir myndavél.
Nú er sumarið liðið með Iaxa-
stökkum, haustið með bleikju-
boðaföllum og vetrarbyrjun farin
hjá með sjóbirtingalátum. Flugu-
veiðar á jólaföstu felast í að leita
uppi silfurbjarta geldfiska sem
geta brugðið við því sem kastað
er út. Eða finna hina til að
mynda, þá sem nú eru dökkir á
kvið og tilbúnir að viðhalda
stofninum. Myndavélin færist
nær parinu sem Iiggur undir
bakka og er loks komin alveg að
því. A skjánum sést þegar hæng-
urinn lætur vel að elskunni sinni,
þau eru alveg undir bakkanum
og iða fram og aftur og stundum
sést ekkert nema sporður undan
steini, stundum sést allt í fullri
stærð og djúpum bláma eins og
þarna sé „live“ show fyrir augum
heimsins. Þau eru alveg upptek-
in. A mwdband líka.
Eins og strútar
Sigurður þekkir þessa fiska og
segir þá Ijósfælna. En núna er
dimmt yfir og áhugamálið krefj-
andi. En um Ieið og kemst
styggð að þeim fer torfa á rás,
brunar niður í hyl og leggst und-
steini eða bak á sjóbirtingi sem
er búinn að þröngva sér niður f
smugu og sést varía í. Svona fela
þeir sig Íangtímum saman. Þeir
hljóta að hægja á líkamsstarf-
seminni því vatnið rennur varla í
þessum „skápum“ eins og Sig-
urður kallar felustaðina.
Flugur
Þar sem stórfiskarnir bylta sér
og stökkva í hríðinni fara flug-
urnar út. Það þarf að brjóta úr
stangarlykkjum þegar frýs og
kappklæðast. En um leið og
hlýnar andartak fá flug írnar að
kenna á því, fiskarnir þrífa í
þær! „Fluguveiðar á julaföstu,"
hlægja menn og finnst átt jafn
fáránlegt, en þetta eru fiskar
sem fá líf. Þeir eru bar.: þátttak-
endur í náttúrulífsmynd, eitt
andartak, og eru látnir ‘ausir til
að taka þátt í stórmyni. náttúr-
unnar sjálfrar, sem sýnt er fyrir
fullu húsi jökla, sanda, eld-
hrauna og snjótittlinga undir
norðurljósum þegar dimmir.
Stutt þar frá sem bensínstöð
bíður jóla.
Þessir þrír vilja „iifa af landinu “ eins og þeir segja - endur og fiskar i færii
Pálmi og Þórarinn mynda ástarlíf fiska: al-
veg inn undir bakkanum var par að at-
hafna sig.
ir klett. Svo taka þeir sig til,
þessir líka boldángsfiskar og
troða sér hægt og hægt inn í
gjótur í hraunbotninum. „Þetta
eru skáparnir þeirra," segir Sig-
urður og kannast við kauða. Þeir
fela sig í grjótinu, skríða inn í
gjótur svo ekkert stendur út
nema sporður. Leggjast jafnvel
flatir til að koma sér fyrir og
hreyfa sig ekki. „Hreyfa sig bara
alls ekki," segir Sigurður um þá;
oft hefur hann fylgst með svona
háttalagi og líkir þeim \ið strút-
inn sem stingur höfðinu í sand-
inn. Við stöndum uppi á kletta-
snös og horfum niður í hylinn.
Hér og hvar glyttir í sporð undan