Dagur - 24.06.1998, Side 5

I
MIÐVIKUDAGUR 2 4,. J Ú NÍ. 1,9 9 8 - 211

n
MENNINGARLÍFIÐ í LANDINU
BROTAHÖFUÐ
Alvöru íslandsviniir
Brotahöfuð, glæsileg skáldsaga
Þórarins Eldjárns, er komin út í
kilju.
MartinAxford er tíður
gestur á íslandi. Þessi
geðþekki Skoti erhrif-
inn aflandi og þjóð,
svo hrifinn að hann
hefur lært íslensku.
Hannvinnurnúá
Akureyri um tíma og
reynirað læra málið.
„Ég las Brennunjálssögu, á
ensku að sjálfsögðu, og langaði
að sjá landið í framhaldi af því,“
segir Martin Axford, skoskur Is-
landsvinur sem hefur komið
hingað til lands á hverju ári síð-
an 1972.
Erfiðasta timgumál í hetmi
Martin lærði ensku í hinum
virta Cambridge háskóla og hef-
ur lengstum starfað sem skóla-
stjóri i Strathclyde háskóla en er
kominn á eftirlaun. „Ég og eig-
inkona mín komum hingað fyrst
í frí árið 1972 og kynntumst
hjónum hér, Skota og íslenskri
eiginkonu hans. Við urðum góð-
ir vinir og höfum haldið góðu
sambandi síðan.“
Martin verður hér í þijár vikur
og vinnur með þroskahefta og
fatlaða einstaldinga á Hæfingar-
stöðinni við Skógarlund á Akur-
eyri. „Ég hef unnið lítillega við
þetta áður. Þegar ég var skóla-
stjóri heimsótti ég skóla fyrir
fatlaða og kynntist því að vinna
með þeim og þegar ég kom
hingað í fyrra vann ég með
sömu einstaklinga og nú þó
húsakynnin séu önnur.“ Vegna
tíðra heimsókna til Islands
„Vandamálið er að ég þarfaldrei að tala íslensku hér á íslandi. Allir tala góða ensku,“ segir Martin.
ákvað Martin að reyna að læra
íslensku og hefur gert það fyrir
alvöru nú í tvö ár. Hann kynntist
íslenskum mæðginum sem voru
við nám í Strathclyde og þau
hjálpuðu honum að læra ís-
lensku. „Vandamálið er að ég
þarf aldrei að tala íslensku hér á
Islandi. Allir tala góða ensku. ís-
lenskan er gífurlega erfitt tungu-
mál, örugglega það erfiðasta í
heimi. Það er svo mikið af lýs-
ingarorðum. Ég get lesið ís-
lenskuna nokkuð vel a.m.k. bet-
ur en ég tala hana. Ég get nú-
orðið lesið Njálu með hjálp
orðabókar," segir Martin og hlær
við.
Báðum þykir sopinn góður
Martin segist kunna mjög vel við
ísland og íslendinga. „Þið eruð
mjög þolinmóðir að umbera mig,“
segir hann og hlær. „Yfirleitt þarf
að tala hægt við mig á íslensku,
endurtaka og svo jafnvel á ensku.
En ég kann afar vel við mig hér.
Ég hef eignast góða vini í gegn-
um árin og veðráttan hér er ekk-
ert vandamál fyrir mig. Þið ættuð
að koma til Skotlands. Það er
mun kaldara þar.“
Martin segir Skota og íslend-
inga að mörgu leyti líka. „Báð-
um þjóðum þykir gott að drekka
sterkt og við höfum viðlíka
klmnigáfu. Ég get ekki útskýrt
það neitt nánar en við segjum
sömu brandarana. Það gerum
við ekki við Þjóðveija."
Martin ætlar að koma hérna
aftur að ári en ætlar hann að
vinna á sama stað? „Það er und-
ir starfsfólkinu komið. Ef það
þolir heimskuna mína og heyrn-
ardeyfðina," segir hann og hlær.
„Ég mundi svo sannarlega vilja
það.“ -jv
Kottxún
Bw|!|wiHtqWr
Gluggað í kiljur
Því hefur verið marghaldið
fram að eftir hina árlegu
jólabókavertíð komi varla út
bækur á Islandi, nema þá
einstaka handbækur. Þetta á
sannarlega ekki við þetta
árið þvi nóg er af bókum á
markaði. Þar er vert að
minnast vandaðrar útgáfu
Eddukvæða sem Mál og
menning stendur að og Gísli
Sigurðsson íslenskufræðing-
ur ritstýrir. I kiljuklúbbi
Máls og menningar komu út
fyrir ekki allslöngu þrjár
bækur, tvær erlendar og ein
íslensk. Skemmst er frá því
að segja að íslenska bókin
ber höfuð og herðar yfir þær
erlendu. Bókin er Brotahöf-
uð eftir Þórarinn Eldjárn
sem kom fyrst út árið 1996.
Þarna er tvímælalaust á ferð
eitt besta verk Þórarins enda
áttu gagnrýnendur það sam-
eiginlegt að halda ekki vatni
af hrifningu, en af einhverri
ástæðu gleymdist að tiinefna
Smnargestir í LeiWmsinu
Leikfélagið Leikskól-
inn hefurfrumsýnt
leikgerð sína á leikriti
Maxim Gorkis Sumar-
gestir í Leikhúsinu.
Það er Ásdís Þórhallsdóttir sem
leikstýrir hópnum, en í honum
er hópur ungs fólks sem hefur
valið sig saman og er nú að setja
upp sína fyrstu leiksýningu.
„Þau hafa öll reynslu úr leikfé-
lögum menntaskólanna, eru nú
útskrifuð þaðan og vantaði far-
veg fyrir leiklistaráhuga sinn.
Það hefur verið alveg sérstak-
lega skemmtilegt að vinna með
þeim,“ segir Ásdís, sem kenndi
hópnum á námskeiði í nóvem-
ber og var svo fengin til þess að
leikstýra honum.
Hugmyndin kviknaði síðasta
sumar og hófu þau starfið með
því að fá Ásdísi Þórhallsdóttur
til að halda eins konar leikhús-
fræðinámskeið. Kristinn Ingv-
arsson er framkvæmdastjóri
hópsins og hann bendir á að það
sé ódýrara á sýninguna en í bíó,
Leikskólinn er hópur ungs fólks sem er nú að setja upp sína fyrstu leiksýningu. Þau hafa valið leikrit Maxim Gorkis,
Sumargesti.
„kostar aðeins 500 kr. Við feng-
um 800.000 kr. styrk úr
Sókratesáætlun Evrópuráðsins,
en í framtíðinni mun Hitt húsið
reka þetta leikhús, sem mun fá
nafnið Leikhúsið."
Leikfélagið sýnir að Ægisgötu
7, þar sem Kvennakór Reykja-
víkur var áður til húsa. Hægt er
að fá miða þar, en einnig er
hægt að panta miða í símum
561 66 77 og 899 02 07.
bókina til íslensku bók-
menntaverðlaunanna. I
þessu áhrifamikla og feiki-
lega vel stílaða verki segir al-
múgamaðurinn og gallagrip-
urinn, Guðmundur Andrés-
son, sögu sína meðan hann
bíður örlaga sinna í Bláturni
haustið 1649. Þetta er bók
sem engan svíkur.
I Sálmi að leiðarlokum
segir norski höfundurinn
Erik Fosnes Hansen sögu
hljóðfæraleikaranna sem
voru í hljómsveitinni sem lék
um borð í Titanic í ferð
skipsins út í dauðann. Höf-
undurinn var 25 ára þegar
bókin kom út og hann hlaut
ein virtustu bókmenntaverð-
laun Noregs fyrir þetta verk
sitt sem satt best að segja
virðist heldur þunglamalegt
og merkilega laust við
dramatík.
Þriðja bókin í kiljuklúbbi
MM er Fegurð sögunnar eft-
ir eistnesku skáldkonuna
Vivi Luik þar sem hún lýsir
andrúmsloftinu í Eystrasalts-
rfkjunum þegar löndin voru
undir járnhæl Sovétríkjanna.
Tilgerð í stíl verður til þess
að sagan nær aldrei verulegu
flugi þótt efnið sé áhugavert.
Verðið á kiljubókunum er
rétt innan við þúsund krónur
á bók.
\___________________________>