Dagur - 02.10.1998, Page 2

? « f» O » q -3 51 ^ o t q n •> n n w •. ís •!
2 - FIMMTVDAGVR 2. OKTÓBER 1998
FRÉTTIR
Kartöfluuppskeran í ár hefur farið fram úr vonum.
Kartöfluuppskera
jókst ujii 40% uiilli ára
Kartöfhtbændur viö Eyja-
fjörð drógu að taka upp
jiar til í lok september, eu
sá mánuður reyudist sá
besti.
Kartöfluuppskeran á Norðurlandi varð
betri en útlit var fyrir á miðju sumri
vegna iágs lofthita og bleytu. En vegna
betri tíðar í september rættist úr vexti
kartaflna. Kartöflubændur við Eyja-
fjörð drógu að taka upp þar til í lok
september, og margir þeirra luku upp-
töku á þriðjudagskvöld, enda spáð næt-
urfrosti sem fór upp í 5 gráður.
Anna Bára Bergvinsdóttir á Ashóli í
Grýtubakkahreppi segir að tíðin í sept-
ember hafi bjargað því sem bjargað
varð og hún telur að uppskeran hafi
orðið 10-12 föld, sem sé mjög ásætt-
anlegt enda í meðallagi.
„Við byijuðum að taka upp í júlímán-
uði og setja á markað, en ekki meira en
markaðurinn vildi. Við byijuðum svo
að taka upp af fullum krafti í byijun
september en það tekur fullar þrjár
vikur. Við settum niður í 12 hektara.
Nú þegar framleiðslan er komin í hús
tekur við flokkun en við flokkum jöfn-
un höndum eftir því sem pantað er en
við erum með þessar helstu tegundir,
gullauga, rauðar, premfu og Helgu. Að
undanförnu höfum við verið að fá milli
50 og 60 kónur hjá okkar dreifingarað-
ilum á Akureyri og í Reykjavík," segir
Anna Bára Bergvinsdóttir.
Kartöfluuppskeran varð mjög góð á
Suðurlandi og talið að meðaluppsker-
an hafi veirð 15 - 16 föld. Magnús
Ágústsson, jarðræktarráðunautur hjá
Bændasamtökunum segir að heildar-
uppskeran á landinu nemi um 12 þús-
und tonnum, sem sé mun meira en á
síðasta ári en þá náði uppskeran aðeins
8.500 tonnum. Því ollu aðallega áföll
sem kartfölubændur urðu fyrir um vor-
ið er ofan af karftöflum fauk. Uppsker-
an nú er í meðallagi, en mest hefur
hún orðið um 18 þúsund tonn. Magn-
ús telur fullvíst að þessi uppskera hafi
áhrif til lækkunar á markaðnum en
magnið ætti að duga landsmönnum að
mestu. Hugsanlega þurfi að flytja inn
kartöflur í júlí og ágúst á næsta ári.
Uppskera á rófum nemur um 800
tonnum, sem er mjög gott, og einnig
var uppskera á káli í meðallagi, jafnvel
betri. Ekki er gert ráð fyrir innflutningi
á rófum þó skortur yrði á þeim hér-
lendis. Þær eru án innflutningsgjalda
en þær rófur sem hafa staðið Iands-
mönnum til boða koma frá Kanada og
eru húðaðar með sóttvörn. GG
FRÉTTAVIDTALIÐ
Potturiim kraumar af bolla-
leggmgum um hvemig sam-
fylMugin kemur til með að
stilla upp í Rcykjavík. Bar-
áttau er hafin segja þeir
sem taka púlsimi og stend-
ur fyrst og fremst milli
Svavars Gestssonar og Öss-
urar Skarphéðinssonar sem
báðir em sagðir vilja fyrsa
sæti. Það vilja miklu ileiri
og eru að liugsa sér til
hreyfings. Meðal þeirra sem tclja að framboðið þurfi
að sýna endumýjunarkraft er bent á prófkjör Reykja-
víkurlistans sem fordæmi og er nú viðmð sú hug-
mynd að haldið verði opið prófkjör, en þó með þeim
„básum" að þrjú sæti af flmm efstu verði frátekin fyr-
ir efsta mami frá hverjum hiima þriggja flokka.
Svipuð liugmynd er í raun reifuð á landsvísu, en þá
koma raddir jafliréttissinna sem benda á að konur fari
oft illa út úr prófkjöram. Svarið við þvi er að búa til
„fléttulista" að sænskri fyrirmynd, þar sem konur og
karlar skiptast á. það væri stórsigm jaftiréttissinna,
en þeir cra ekki allir vissir mn aö Kvcimalistakonur
samþykki slíkt, þær vilja ckki bara konur, heldur
„sínar“ konur.
Svör Davíðs Oddssonar á
blaðamannaftmdi með Hall-
dóri Ásgrfmssyni um það
hvort prófkjör verði í
Reykjavík benda cindrcgið
til að alvaldið stefni alls
ekki á slíkt segja pottveijar.
Þá fer nú að fara um nokkra
sem standa á þröskuldi
heigidómsins: Júlíus Víflll
er sagður knýja dyra, Katrín
Fjeldsted „á“ að fara inn, og
svo spyrja menn hvort Guðrún Pétursdóttir vilji kom-
ast „bakdyrameginn" inn í öruggt sæti í Reykjavík í
staðinn fyrir að berjast í hörku prófkjöri í Reykjanesi.
Og svo er auðvitað Vilhjálmur Þ. Viihjálmsson. Hami
ætlar að þing. Ekid komast þessi öll í auða sætið hans
Friðriks.
Varasamt að birta námsár
angur einstákra skóla
Amalía
Bjömsdóttir
deildarstjóri hjá Rannsókmi
stofnun uppeldis- og menntamála
Niðurstöður samræmdra
prófa 10. bekkinga hafa verið
greindar hjá RUM og staðfest-
ist enn eitt áríð að árangur
Reykjavíkurbama ermun
betrí en á landsbyggðinni.
Skiptar skoðanir em um hvort
birta eigi árangtir1 1
einstakra skóla.
- Er bilið tnilli landsbyggðar og höfuð-
borgar komið til að vera?
„Þessi munur hefur verið alveg frá því að
samræmd próf í 10. bekk voru fyrst fram-
kvæmd. Hann er heldur meiri í 10. bekk en
í samræmdum prófum í 4. og 7. bekk.
- Hvaða skýring er á því?
„Við höfum engar skýringar á því. Við
erum framkvæmdaaðili prófanna en það er
frekar skólanna að svara þessu.“
- Er hugsanlegt að hærra hlutfall rétt-
indakennara í Reykjavik eigi þarna þátt?
„Það er vel hugsanlegt en það hefur ekki
verið skoðað kerfisbundið hvaða þættir það
eru sem hafa áhrif á námsárangur. Auðvit-
að eru fjölmargir hlutir ólíkir milli lands-
byggðar og Reykjavíkur. Síðan sjáum við
einnig töluverðan mun milli hverfa í
Reykjavík en það er ekkert óeðlilegt að
mínu viti. Það er ekkert einsdæmi á Islandi
að nýir skólar í nýjum hverfum ná yfirleitt
slakari árangri á svona prófum en rótgrón-
ir skólar. Einnig er þekkt að skólar sem eru
í nálægð við háskóla ná betri árangri."
- Hafið þið einhver afskipti af þeim
skólum sem versta útkomu hljóta?
„Nei við skiptum okkur ekki af starfi ein-
stakra skóla. Við sjáum aðeins um fram-
kvæmdina. Hins vegar má búast við miklu
meiri sveiflum frá ári til árs í minni skólun-
um. Ef einn nemandi stendur sig mjög illa
í 11 nemenda skóla getur meðaleinkunnin
lækkað um tæpan einn.“
- Hvað með kynjamuninn í þessu sam-
hengi?
„Stelpurnar standa sig yfirleitt betur á
öllum sviðum 10. bekkjarprófanna og
munurinn er meiri í íslensku og dönsku, en
ensku og stærðfræði. Árið 1997 kom á dag-
inn að í stærðfræði fengu stelpurnar 5,1 en
strákarnir 4,9. I íslensku fengu stelpurnar
5,5 en strákarnir 4,5. I dönsku voru sömu
niðurstöður og í ensku var hlutfallið 4,9 og
5,1, stelpunum í vil. Svona hefur mynstrið
verið undanfarin ár og ég býst við að það
verði svipað í ár.“
- Samræmdu prófin hafa tekið breyt-
ingum undanfarin ár. Er mynd þeirra í
dag endanleg eða er framkvæmdin í si-
felldri endurskoðun?
„Sífelld endurskoðun er í gangi og það
má búast við breytingum samfara nýrri
námsskrá.“
- Sérðu einhverja agnúa á kerfinu?
„Eg sé aðalagnúana við það að birta nið-
urstöðurnar á þennan hátt.“
- Af hverju?
„Ég held að fólki hætti til að oftúlka
þessar niðurstöður. Það er svo margt ann-
að sem fer fram í skólunum auk þess sem
litlu skólarnir geta sveiflast svo mikið frá
ári til árs. Ef eitt ár kemur mjög illa út veld-
ur það e.t.v. óþarfa ótta og ýfingum.1'
- Þannig að starfsfólkið fær e.t.v.
ómaklega gagnrýni?
„Já líklega. Það er svo margt annað sem
ræður námsárangri en skólastarfið sjálft.“
- Eru likur á að hætt verði við birtingu
námsárangurs í einstökum skólum?
„Ég efast um það vegna nýrra upplýs-
ingalaga. Rótin að þessu fyrirkomulagi
liggur þar.“ m»