Dagur - 12.11.1998, Blaðsíða 3

FIMMTUDAGU R 12. NÓVEMBER 1998 - 19

LÍFIÐ I LANDINU
Það ermikilþraut-
segja íRússum og þeir
segjast margirhverjir
hafa séð það svartara.
„Ég hef stundum lýst því
þannig," segir Gunnar Gunnars-
son fyrrverandi sendiherra í
Rússlandi, „að þegar menn eru
staddir í miðjum hvirfilbyl þá er
hæpið að reyna að segja til um
vindhviðurnar sem koma fyrir
næsta horn. Þannig kemur
Rússland manni dálítið fyrir
sjónir eftir að hafa dvalist þar í
nokkur ár.“
Gunnar var sendiherra í Rúss-
Iandi í Ijögur ár og kom heim
snemma á þessu ári. A hádegis-
verðarfundi með stjórnmála-
fræðingum í síðustu viku fjallaði
hann um ástandið í Rússlandi,
þar sem sviptingar í stjórnmál-
um hafa verið miklar og efna-
hagsútlitið er með alversta móti.
Gífurleg uppstokkun
og gerjun
„Það var mín niðurstaða," segir
hann í stuttu spjalli við blaða-
mann Dags, „eftir því sem ég
dvaldi Iengur þarna, að vera
helst ekkert að spá mikið í fram-
vindu mála. Þegar maður talaði
við menn sem annað hvort tóku
þátt í pólitík eða fylgdust grannt
með eins og blaðamenn, þá kom
glöggt í ljós að maður gat nánast
valið um hvaða mynd maður
vildi fá af ástandinu á hverjum
tíma. Sumir stjórnmálamenn,
sem voru í stjórnarandstöðu,
voru gjarnan með miklar
heimsendaspár. Þeir sem fylgdu
stjórninni að málum í grundvall-
aratriðum, þeir máluðu hlutina í
öðrum litum. En staðreyndin er
sú, að það er svo mikil upp-
stokkun og gerjun í Rússlandi
að það er í rauninni eðlilegt að
það sé mjög erfitt að spá í það.“
- En nú eru matvæli vtða hein-
linis á þrotum og ástandið hlýtur
að vera geigvænlegt?
„Jú, það er ábyggilega mjög
erfitt ástand á mjög mörgum
stöðum í Rússlandi. Ríkisstjórn-
in færi áreiðanlega ekki að biðja
um matvælaaðstoð erlendis frá
ef svo væri ekki. Almenningur
finnur kannski hvað mest fyrir
því vegna þess að það er mjög
stór hluti matvæla fluttur inn í
landið og gengisfelling hefur
verið mikil og mjög hröð. En
það er mikil þrautseigja í þessari
þjóð og saga hennar hefur sýnt
að Rússar eru mjög duglegir að
bjarga sér í erfiðleikum. Eg hef
i kreppunni reyna Rússar að bjarga sér eftir bestu getu.
setans og þingsins kannski átt
sinn þátt í því að kreppan núna
kom svo á óvart?
„Það held ég ekki. Ég talaði
við marga sérfræðinga, og það
vestræna sérfræðinga, sem voru
ekkert endilega að velta fyrir sér
átökum milli þings og forseta
heldur voru að velta fyrir sér
þeim upplýsingum sem þeir
höfðu um efnahagskerfið í land-
inu og efnahagsþróunina. Þær
upplýsingar eru að mörgu leyti
fábrotnari heldur en við höfum
hér á landi í ljósi þess að svo
stór hluti af efnahagslífinu er
það sem við köllum neðanjarð-
arhagkerfi. Þessir sérfræðingar
voru á því í fyrrahaust og alveg
þar til að ég fór í lok febrúar frá
Rússlandi að nú mætti búast við
efnahagsuppsveiflu á árinu
1998. Menn bjuggust engan
veginn við því hrapi sem nú hef-
ur átt sér stað.“ -GB
Gunnar Gunnarsson sendiherra á tali
við Magneu Marínósdóttur á hádeg-
isverðarfundi stjórnmálafræðinga í
síðustu viku.
líka heyrt frá sumum, að þeir
hafi séð það verra en þetta.“
Bílstjóri á eftirlaimiun
„Ég kynntist því til að mynda að
bílstjóri sendiráðsins til átján
ára, hann fór á eftirlaun og býr
núna í sínum fæðingarbæ þar
sem hann ræktar aðallega græn-
meti. Ég sagði við hann þegar
hann fór að mér væri ekki Ijóst
hvernig hann ætlaði að fara að
því að lifa af þessum eftirlaun-
um sem hann fengi, en óskaði
honum góðs gengis. Hann sagði
að ég skyldi nú ekki hafa áhyggj-
ur af því, hann hefði lifað við
mun erfiðari aðstæður. Og þá
átti hann við fyrstu tíu árin eftir
stríðið, eða svo.“
- Hvað með stjómvöld? Geta
þau ráðið við nokkuð lengur?
„Það er ljóst að það hefur ekki
verið auðvelt að halda um
stjórnvölinn í Rússlandi og er
það ekki í dag. Rfkisstjórn
Prímakovs stendur frammi fyrir
gífurlegum vandamálum. Styrk-
ur hennar felst hins vegar í því
að um hana er að miídu leyti
samstaða á þingi. Tíminn verður
að sýna, hvemig henni tekst upp
að takast á við þetta ástand,"
sagði Gunnar.
Sérfræðingar á villigötuin
- Hefur valdaharáttan milli for-
BÆKUR
Stórfengleg
fuglabók
[slenskir fuglar
eftir dr. Ævar
Petersen er viða-
mesta bók um
fugla við og á
landi hér. Þar er
gerð grein fyrir
öllum villtum fugium á Is-
landi og kjarni þeirrar þekk-
ingar um fuglana sem aflað
hefur verið hér á landi. Les-
málið er stutt myndum og
kortum og eru myndirnar
gerðar af Jóni Baldri Hlíð-
berg.
A myndunum eru sýndir
450 fuglar af 116 tegundum.
Ævar Petersen er einn virt-
asti fuglafræðingur landsins
og í þessari bók sinni byggir
hann á íslenskum rannsókn-
um, sem að verulegu leyti er
nýtt og hefur ekki verið tekið
saman fyrir almenning áður.
Nákvæm kort sýna út-
breiðslu tegundanna. Mynd-
irnar eru af báðum kynjum
fuglanna, sumar- og vetrar-
búningi og ungum þeirra og
eggjum.
Utgefandi er Vaka-Helga-
fell.
Flakkað uin
tímann
Forlagið hefur
sent frá sér bók-
ina Teitur tíma-
flakkari eftir
Sigrúnu Eld-
járn. Hún höfð-
ar ekki síst til
barna og ungl-
inga og gefur
eftirfarandi þráður nokkra
hugmynd um efni bókarinn-
ar:
Ini í dimmu og drungalegu
skógarþykkni stendur
skuggalegt hús. Þar býr
Tímóteus uppfinningamaður
með tilraunadýrum sínum.
Ollum stendur stuggur af
þessum dularfulla manni en
enginn veit hvað hann hefur
í huga. Hann ætlar nefnilega
að senda njósnara fram í
tímann. Þá kemur Teitur til
sögunnar, greindur og forvit-
inn strákur og sest hann í
tímavél Tímóteusar.
Höfundur myndskreytti
bókina, eins og fyrri barna-
bækur sínar.
Fágaður steinn
Einn steinn sem
hafið fágar er
heitið á öðru
bindi skáldævi-
sögu Guðbergs
Bergssonar, sem
nú er komið út
hjá Forlaginu.
Er það framhald
verðlaunabókarinnar Faðir
og móðir og dulmagn
bemskunnar.
I skálsævisögunni leitar
höfundur upp líf sem hvergi
er lengur til nema í hans eig-
in hugskoti, eins og segir svo
skáldlega á bókarkápu, sem
er gerð til að endurprenta í
bókafrétt eins og þessari.
Skáldævisagan er óður um
lítið timburhús við sjó, ljóð-
ræn frásögn um fátækt og
óupplýst fólk sem býr yfir
miklu viti og djúpum tilfinn-
ingum. Enginn er lofsunginn
og engum vorkennt. Sagan
hrærist í sínum eigin tíma og
Guðbergur yrkir á hispurs-
lausan hátt um þann heim
sem mótaði hann og skáld-
skapinn.