Dagur - 17.12.1998, Blaðsíða 2
X^MT'
18 — FIMMTUDAGUR 17. DESEMBER 1998
LÍFIÐ í LANDINU
SMÁTT OG STÓRT
Lífshættulegur
kynsjúkdómur
Menn þurfa ekki alltaf að fara í bókina Herra
forseti til að fá góðar sögur frá Alþingi, enda
gerist þar margt skondið næstum hvern dag.
Hjörleifur Guttormsson hélt lengstu ræðuna
um gagnagrunnsfrumvarpið á dögunum þegar
hann talaði í tæpa 6 klukkutíma. Þegar svo
Iangar ræður eru fluttar nenna þingmenn
sjaldnast að sitja í þingsalnum og hlusta.
Menn vafra um húsið og kíkja inn í þingsalinn
við og við. Þannig var það með einn ágætan
þingmann að hann leit við í þingsalnum þegar
Hjörleifur flutti ræðu sína yfir tómum stólum.
Um Ieið og þingmaðurinn opnaði hurðina og
gekk inn í salinn heyrði hann Hjörleif segja:
„Eg er haldinn ólæknandi kynsjúkdómi." Þing-
manninum brá svo mildð þegar hann heyrði
þetta að hann fékk næstum sjokk, því hann
vissi ekki að Hjörleifur var að vitna í ákveðið
efni máli sínu til stuðnings en ekki að tala um
sjálfan sig.
Hjörleifur
Guttormsson.
UMSJÓN:
SIGURDÓR
SIGURDÓRSSON
„Það er mikið
fagnaðarefni öll-
um læsum Islend-
ingum að Thor
Vilhjálmsson skuli
hafa sent frá sér
nýja bók....“
Gísli Sigurðsson
íslenskufræðingur
í Mhl.
Engin ástæða
Guðni Agústsson er einn af varaforsetum Al-
þingis og getur verið býsna röggsamur sem
forseti þingsins svo stundum finnst stjórnar-
andstæðingum nóg um. I snarpri umræðu í
þinginu á dögunum fór Asta Ragnheiður Jó-
hannesdóttir mikinn og varð fyrir andsvörum
sem henni sárnaði. Guðni var í forsetastóli og
bað Asta um að fá að bera af sér sakir. Guðni
leit til hennar hvössu augnaráði og sagði: „Eg
he^TÍ að háttvirtur þingmaður óskar að bera af
sér sakir,“ síðan þagnaði hann stutta stund en
bætti síðan við: „Forseti sér nú enga ástæðu til
þess,“ og þar við sat en þingheimur hló.
Að sleppa einu enni
Ekkert mál hefur verið jafn umdeilt á Alþingi í
haust og gagnagrunnsmálið svo nefnda. Gár-
ungar á þingi segja að skoðanir á gagnagrunn-
inum séu svo skiptar að það beri að taka eitt
enn úr orðinu og kalla hann: Gagnagrun.
Davíð í draginu
Á dögunum var í gangi jafnréttisátak og komu
þingmenn og ráðherrar fram í ýmsum gerfum
við þær athafnir. Þannig var Steingrímur J.
Sigfússon óléttur, Davfð Oddsson að klæða sig
í kvenmannsskó og I lalldór Ásgrímsson starði
á sokkabuxur. Þá orti Jón Kristjánsson alþing-
ismaður og er í rímorðum linur sunnlenskur
framburður:
Steingrírnur liggnr á laginu, (lakinu)
líklega flatur á baginu. (bakinu)
Halldór fékk sjokk
því hann er með sokk
og Davíð hann byrjar í draginu.
„Þessi saga er tii-
finningalegt
grand-gallerí í
óteljandi þáttum
mannlegra sam-
skipta og fjallar
um sterkar og
sárar tilfinningar, “
segirAtli Magn-
ússon þýðandi um
skáldsögu Fitz-
geralds Nóttin
blíð.
I kompanli
við Fitzgerald
Nóttin blíð var fjórða skáldsaga
Francis Scott Fitzgeralds og kom
fyrst út árið 1934. Höfundurinn
var níu ár að skrifa hana og sagt
er að hún hafi verið til í sautján
mismunandi gerðum. Við út-
komu var bókinni ekki vel tekið
og hún seldist einungis í 13.000
eintökum. Dómur seinni tíma
manna er á þann veg að Nóttin
blíð sé eitt athyglisverðasta verk
hins hæfileikaríka en ógæfusama
Fitzgeralds sem lést
fjörtíu og ijögurra ára gamall.
Þýðandinn Atli Magnússon
hefur þýtt annað verk Fitzgeralds
á íslensku, Gatsby. Hann er fyrst
spurður hvað sé svo heillandi við
verk rithöfundarins.
„Fitzgerald hefur haft á sér orð
sem skáld hinna ríku og frægu
en það er ákaflega grunn skilgreining. Hann býr
yfir einstöku næmi og ríkri samúð með mann-
eskjunni," segir Atli. „Líklega hefur Fitzgerald
alltaf upplifað sjálfan sig sem tapara og kannski
var það að mörgu Ieyti grundv'öllur þess hvernig
hann sá mannlífið. Eg held að þeir sem lesi
bækur Fitzgeralds muni átta sig betur en áður á
mörgum hliðum á sjálfum sér.
Umtjöllunarefni Fitzgeralds er lífsbardaginn
og þau sár sem við hljótum í Iífinu. Hann segir
á einum stað: „Það er sama hvaða
sár við fáum. Við teljum þau gró-
in en þau eru þama alltaf og þótt
merkin eftir sárin séu ekki nema
á stærð við títupijónshaus þá
minna þau á sig og við því er ekk-
ert að gera.“
í Nóttin blíð íjallar Fitzgerald
um harmsögulegt samband geð-
læknis og ungrar konu. Verkið er
öðrum þræði sjálfævisögulegt, og
þykir veita innsýn í hjónaband
einungis UTídÍr mfilÍnU NÓttÍTl ^ndarins og eiginkonu hans
mall. /olfln cpm lr“;t a opnvf»ikr»híipli
Hinfræga skáldsaga
Tenderis theNight
eftirFrancis Scott
Fitzgerald erkomin
út í íslenskri þýðingu
Atla Magnússonar
blíð.
SPJALL
Zeldu sem lést á geðveikrahæli.
Þegar Atli er spurður um helstu
kosti bókarinnar segir hann:
„Þessi saga er tilfinningalegt
grand-gallerí í óteljandi þáttum
mannlegra samskipta og fjallar
um sterkar og sárar tilfinningar.
Vandinn við að þýða svo tilfinn-
ingamikla sögu er töluverður og snýst um að
koma andblæ sögunnar til skila. Svo verða aðrir
að dæma um hvernig mér hefur tekist það. Þeg-
ar maður vinnur lengi að því að þýða bók þá
gengur maður inn í visst samfélag og verður
samferða persónum þess. Og ef þýðandi er í
kompaníi við mannskap sem er orðinn honum
ákaflega nákominn þá er hann skelfing um-
komulaus þegar hann hefur lokið verkinu og
verður að sjá á bak persónum."
■ FRÁ DEGI TIL DAGS
Konum líkar vel við þögla menn. Þær
halda að þeir séu að hlusta.
Marcel Archard.
Þetta gerðist 17. desember
• 1777 viðurkenndu Frakkar sjálfstæði
ensku nýlendnanna í Ameríku.
• 1875 urðu óeirðir mildar í Montreal í
Kanada.
• 1914 voru Gyðingar gerðir brottrækir
frá Tel Aviv.
• 1919 samþykkti ástralska þingið átta
stunda vinnudag.
• 1954 var meðlimum' Kommúnista-
flokksins í Hollandi bannað að gegna
opinberum embættum.
• 1963 var undirritaður samningur um
ferðir fólks milli Vestur- og Austur-
Berlínar.
Þau fæddust 17. desember
• 1706 fæddist Gabreille-Emilie Le
Tonnelier de Breteuil, markgreifafrú af
Chatelet, stærðfræðingur og hjákona
Voltaires.
• 1734 fæddist María I., drottning f
Portúgal sem ríkti 1777-1816.
• 1893 fæddist þýski leikstjórinn og leik-
húsfrömuðurinn Erwin Piscator.
• 1894 fæddist Arthur Fiedler, sem
stjórnaði Boston Pops hljómsveitinni í
aldarfjórðung.
• 1903 fæddist bandaríski rithöfundur-
inn Erskine Caldwell.
• 1910 fæddist jazzleikarinn Sy Oliver.
• 1926 fæddist nígeríska skáldið
Solomon Adeboye Babalola.
Vísa dagsins
Níels skáldi átti erfitt í uppvextinum,
konan var honum óþægur ljár í þúfu og
vinir hans hrugðust honum. I ljóðabréfi
segir hann:
Sjúlfs afhögumflyt égfátt,
fjörs á dögum leikinn grátt,
síður að lögum hefég það hátt
i hróðrarslögum daufum þrátt.
Afmælisbam dagsins
Vaslav Nijinski er talinn einn
merkasti ballettdansari sögunnar,
og átti þátt í að gjörbylta ballett-
dansi með frammistöðu sinni í Síð-
degi skógarfánans árið 1912 og
Vorblóti 1913. Hann kom síðast
fram árið 1919, aðeins 29 ára,
vegna taugaáfalls og greindist með
geðldofa. Eftir það bjó hann í
Sviss, Frakklandi og Englandi.
Vaslav Nijinski fæddist árið 1890
og Iést í London árið 1950.
Sölumaður var að ræða við bónda á sveita-
bæ þegar hann sá hanann koma labbandi í
buxum, skyrtu og méð axlabönd. „Hvað
gerðist eiginlega?" spurði hann bóndann.
„Jú, sjáðu til,“ svaraði bóndinn. „Fyrir
um tveim mánuðum kviknaði í hænsnastí-
unni og allar Qaðrir á honum sviðnuðu og
þá bjó konan mín til föt handa honum til
að halda á honum hita.“
„Hann hlýtur að hafa fengið Ijaðrir síð-
an,“ sagði sölumaðurinn. „Hvers vegna er
hann þá ennþá í fötum?"
Bóndinn glotti og svaraði: „Það er alveg
bráðfyndið að horfa á hann reyna að halda
hænunni með öðrum fætinum og ná bux-
unum niður með hinum!"
Veffang dagsins
Alþjóðasamtök grænmetisætna hafa á
boðstólum fjölbreytt eliii á Netinu, en
slóðin þangað er www.ivu.org