Dagur - 13.02.1999, Blaðsíða 8

VUl -LAUGARDAGUR 13. FEBRÚAR 1999

MINNINGARGREINAR
Dr. Jakob Benediktsson
Jakob Benediktsson var fæddur
á Fjalli í Seyluhreppi, Skagafirði,
20. júlí 1907. Hann lést 24. jan-
úar sl. og var því níutíu og eins
árs að aldri. Kona hans var
Grethe Kyhl, fornleifafræðingur,
fædd í Kaupmannahöfn 26.
ágúst 1909. Hún var dóttir Olaf
Kyhl ofursta í danska hernum og
konu hans Gerdu, og kynntist ég
þeim vel en þau voru bæði mynd-
arlegt fólk og báru með sér virðu-
legt fas og menningarlega fram-
komu.
Kynni mín við Jakob áttu rót
sína að rekja í upphafi til þess að
Jakob tók stúdentspróf við MR
árið 1926, sama árið og Gísli
bróðir minn, og þeir Jakob fóru
báðir til Danmerkur haustið
1926 og urðu herbergisfélagar.
Þeir bjuggu saman í fjögur ár og
urðu mjög samrýmdir, áttu t.d.
Kirkjustarf sunnudaginn
14. febrúar________________________
Akureyrarkirkja
Sunnudagaskóli kl. 11:00 í Safnaðarheimil-
inu. Öll börn velkomin. Guðsþjónusta kl.
14:00. Sr. Birgir Snæbjörnsson messar.
Fundur i Æskulýðsfélaginu kl. 17:00.
Glerárkirkja
Barnasamvera og messa verða í kirkjunni
kl. 11:00. Foreldrar eru hvattir til að koma
með börnum sínum. Börn sem verða 5 ára
á árinu og foreldrar þeirra eru sérstaklega
hvött til að mæta en á þessum degi fá þau
börn iitinn glaðning frá kirkjunni. Fundur
æskulýðsfélagsins verður kl. 20:00.
Hjálpræðisherinn, Hvannavöllum 10,
Akureyri
Sunnudagaskóli kl. 11:00. Almenn sam-
koma í umsjón unga fólksins kl. 17:00.
Hvítasunnukirkjan, Akureyri
Sunnudagaskóli fjölskyldunnar kl. 11:30.
Biblíukennsla fyrir alla aldurshópa. Reynir
Valdimarsson kenndir um verk Heilags
anda. Léttur hádegisverður á vægu verði kl.
12:30. Vakningasamkoma kl. 16:30. Valdi-
mar Lárus Júlíusson predikar. Mikill og líf-
legur söngur. Barnapössun fyrir börn yngri
en 6 ára.
Laufásprestakall
Guðsþjónusta í Grenivíkurkirkju kl. 14:00.
Fermingarbörn munið eftir fræðslunni þenn-
an sunnudag kl. 11:00 og messunni kl.
14:00. Kyrrðar- og bænastund kl. 21:00.
Möðruvallaprestakall
Sunnudagaskóli verður í Möðruvallakirkju
kl. 11:00. Nýtt barnaefni verður afhent,
sögustund, mikið sungið o.fl. Foreldrar eru
hvattir til að mæta með börnum sínum.
Eyrarbakkakirkja
Barnaguðsþjónusta kl. 11:00. Messa kl.
14:00.
Reykjavíkurprófastdæmin
Áskirkja
Barnaguðsþjónusta kl. 11:00. Guðsþjónusta
kl. 14:00. Fermdur verður Ármann Grétars-
son, p.p. Efstasund 32, Rvk. Árni Bergur
Sigurbjörnsson.
Bústaðakirkja
Barnaguðsþjónusta kl. 11:00. Fjölbreytt
dagskrá fyrir alla fjölskylduna. Guðsþjón-
usta kl. 14:00. Báðir barnakórar kirkjunnar
syngja í messunni. Kirkjukaffi foreldrafélags
barnakórsins eftir messu.
Dómkirkjan
Messa kl. 11:00. Altarisganga. Frímúrara-
kórinn syngur. Prestur sr. Jakob Á. Hjálm-
arsson.
Elllheimilið Grund
Guðsþjónusta kl. 10:15.
Grensáskirkja
Barnastarf kl. 11:00. Munið kirkjubílinn!
Guðsþjónusta kl. 11:00. Barnakór Grensás-
kirkju syngur. Sr. Ólafur Jóhannsson.
Hallgrímskirkja
Fræðslumorgunn kl. 10:00. Fræðslumorgn-
arnir eru öllum opnir og þeim lýkur með
molasopa fyrir messu sem hefst kl. 11:00.
Messa og barnastarf kl. 11:00. Starf Gideo-
nmanna kynnt. Sigurbjörn Þorkelsson,
framkvæmdastjóri prédikar. Félagar úr
Mótettukór Hallgrimskirkju syngja.
Landspítalinn
Messa kl. 10:00. Sr. Guðlaug Helga Ás-
geirsdóttir.
saman píanó, en nutu báðir mjög
tónlistar.
Dvöl Jakobs varð Iengri í Dan-
mörk en ætlað var, hann giftist
þar og stofnaði heimili með konu
sinni Grethe Kyhl og bjuggu þau
þar til ársins 1946.
Arið 1935 komu þau hjónin í
heimsókn til Islands og þá hitti
ég þau fyrst. Það var í byijun júlí,
þegar þau komu austur að Hæli
með Gísla bróður mínum. Við
fórum þá systkinin með þeim inn
í Þjórsárdal, ógleymanlega ferð á
góðum hestum frá Hæli. Eg fann
það þá strax hvað þessi ungu
hjón voru gæfuleg og Iíkleg til
samhentra átaka, sem líka varð
raunin á, því að þeim auðnaðist
að búa saman í 62 ár og lengst af
við góða heilsu og eignuðust ynd-
islegt menningarheimili, fyrst í
Kaupmannahöfn í tíu ár, en síðar
Háteigskirkja
Barnaguðsþjónusta kl. 11:00. Bryndís Val-
björnsdóttir. Messa kl. 14:00. María Ágústs-
dóttir.
Langholtskirkja
Kirkja Guðbrands biskups.
Messa kl. 11:00. Sr. María Ágústsdóttir, hér-
aðsprestur messar. Kór Langholtskirkju
syngur. Kaffisopi eftir messu. Barnastarf í
safnaðarheimili kl. 11:00.
Laugarneskirkja
Messa og sunnudagaskóli kl. 11:00. Hinir
nýju íbúar Laugarneshverfis að Sóltúni 28
og 30 sérstaklega boðnir til kirkju. Kór
Laugarneskirkju syngur. Prestur sr. Bjarni
Karlsson. Kvöldmessa kl. 20.30. Djassinn
byrjar kl. 20:00. Kór Laugarneskirkju syngur
ásamt hljómsveit skipaðri Gunnari Gunnars-
syni, Sigurði Flosasyni, Matthíasi Hemstock
og Tómasi R. Einarssyni. (KK) syngur.
Neskirkja
Barnasamkoma kl. 11:00. Starf fyrir 8-9 ára
á sama tíma. Opið hús frá kl. 10:00. Guðs-
þjónusta kl. 14:00. Gideonfélagar koma i
heimsókn og kynna starfið. Jógvan Purk-
hus, framkvæmdastjóri Gideonfélagsins,
prédikar. Sr. Frank M. Halldórsson.
Seltjarnarneskirkja
Messa kl. 11:00. Æskulýðsstarf fyrir 9. og
10. bekk kl. 20-22.
Óháði söfnuðurinn
Guðsþjónusta kl. 14:00. Bjarni Gislason
kristniboði prédikar og kynnir kristniboðið.
Barnastarf á sama tima. Kaffi eftir messu.
Árbæjarkirkja
Guðsþjónusta kl. 11 árdegis. Barnaguðs-
þjónusta kl. 13.00. Foreldrar og aðrir
vandamenn boðnir hjartanlega velkomnir
með börnum sínum. Æskulýðsfundur yngri
deildar, 8. bekkur kl. 20-22 í kvöld. Æsku-
lýðsfundur 10. bekkjar og eldri kl. 20.30-22.
Breiðholtskirkja
Fjölskylduguðsþjónusta kl. 11. „Fimm ára
hátiðin". Öll börn sem verða 5 ára á árinu
1999 eru sérstaklega boðin velkomin.
Barnakór kirkjunnar syngur.
Digraneskirkja
Kl. 11.00. Messa. Prestur sr. Magnús
Björnsson. Sunnudagaskólinn á sama tíma.
Léttar veitingar eftir messu.
Fella- og Hólakirkja
Guðsþjónusta kl. 11. Prestur sr. Guðmundur
Karl Agústsson. Gideonfélagar taka þátt i
guðsþjónustunni. Barnaguðsþjónusta á
sama tíma.
Grafarvogskirkja
Útvarpsguðsþjónusta í Grafarvogskirkju kl.
11. Sr. Sigurður Arnarson prédikar og þjón-
ar fyrir altari. Kór Grafarvogskirkju syngur.
Sunnudagaskóli í Engjaskóla kl. 11. Sr. Vig-
fús Þór Árnason. Sunnudagaskólinn i Graf-
arvogskirkju heimsækir Engjaskóla.Guðs-
þjónusta kl. 14. Kór Grafarvogskirkju syng-
ur. Bænahópur kl. 20.
Hjallakirkja
Almenn guðsþjónusta kl. 11. Sr. Magnús
Guðjónsson þjónar. Félagar úr kór kirkjunn-
ar syngja. Barnaguðsþjónusta kl. 13.
Kópavogskirkja
Barnastarf kl. 11 í safnaðarheimilinu Borg-
um. Messa kl. 11. Kór Kópavogskirkju
syngur. Samvera Æskulýðsfélagsins kl. 20 i
safnaðarheimilinu Borgum.
Seljakirkja
Barnaguðsþjónusta kl. 11. Fræðsla og mikill
söngur. Guðsþjónusta kl. 14.
í Reykjavík í yfir 50 ár.
Það átti fyrir mér að liggja að
stunda mitt háskólanám í Kaup-
mannahöfn, og þá var nú gott að
eiga þau Jakob og Grethe að vin-
um, því að hjá þeim var mér tek-
ið opnum örmum, og að koma til
þeirra var eins og að koma heim
til sfn, gestrisni eins og best verð-
ur á kosið og allt það besta úr ís-
Ienskri menningu og danskri
ræktað þar og ástundað.
Þar sem síðari heimsstyijöldin
teppti allar leiðir til Islands þá
dvaldi ég í Kaupmannahöfn í sjö
ár, og öll þau ár var ég tíður gest-
ur á heimili þeirra Jakobs og
Grethe og var það mér mjög mik-
ils virði að eiga þar ætíð athvarf.
Einnig var það fyrir hina dansk-
fæddu konu mína, sem ég giftist
árið 1943 ómetanleg stoð að
kynnast heimili þeirra í Kaup-
mannahöfn og svo síðar í Reykja-
vík, en sá kunningsskapur hefur
verið okkur bæði til gagns og
gleði á margan hátt, alla tíð og
um langan aldur, á meðan konur
okkar lifðu.
Islendinganýlendan í Kaup-
mannahöfn var á þessum árum á
margan hátt stórmerkileg, og tel
ég að það hafi verið mér mjög
mikils virði að kynnast mörgu því
íslenska fólki, sem bjó þar á þess-
um árum, um lengri eða skemm-
ri tíma. Meðal þessa fólks voru
gamlir embættismenn frá því að
Island var í nánum tengslum við
Danmörk, og síðan voru allmarg-
ir embættismenn sem höfðu
hlotið menntun í Danmörku og
síðar fengið það góð atvinnutil-
boð, að þeir settust að í Dan-
mörku. Þá voru einnig allmargar
konur sem höfðu gifst Dönum og
höfðu sest að í Kaupmannahöfn
og stofnað þar heimili. Jakob var
einn þeirra manna sem gat valið
um margar vel launaðar stöður er
hann lauk námi, en hann var
óvenjulega hámenntaður maður
á sviði klassískra tungumála, Lat-
ínu og Grísku, og honum veittist
létt að taka doktorsgráðu fyrir
könnun á fornum íslenskum bók-
Eins og þrenningarfjólan, þraut-
seig, en veikbyggð og smá.
Þú hefur samt verið hömum og
öldruðum skjól.
Og þyngstu byrðunum þróttlitlum
herðum á
þú hefur valdið, nú bíður þt'n Ijós
og sól.
menntum. Hann stundaði marg-
vísleg störf í Kaupmannahöfn,
þau fjórtán ár, sem hann starfaði
þar, eftir að hann lauk námi.
Þannig var hann aðstoðarmaður
gamla kennarans síns, prófessors
Blinkenbergs í 10 ár, og hann
kenndi sem stundakennari við
ýmsa skóla, og hann var starfs-
maður við orðabók Arnanefndar
og bókavörður við Háskólabóka-
safnið. En jafnframt öllum þess-
um bindandi störfum vann hann
fjölmörg önnur tímafrek störf,
eins og að þýða margar skáldsög-
ur Halldórs Laxness yfir á dön-
sku og skrifa mörg merkileg rit-
verk um íslenska sögu og bók-
menntir.
Þá er mér ofarlega í huga sú
feikna vinna, sem Jakob ynnti af
hendi í sambandi við starfsemi
íslenska stúdentafélagsins. Þar
má fyrst nefna ritstjórnarstörf
hans við tímaritið Frón, sem
stúdentafélagið hóf útgáfu á á
stríðsárunum og einnig störf
hans við umsjón og flutning á ís-
lensku fræðslu- og skemmtiefni á
kvöldvökum stúdentafélagsins,
sem hann gerði mánaðarlega síð-
ustu 2-3 styrjaldarveturna og
voru þessar kvöldvökur mikið
sóttar af Islendingum í Höfn, en
Jón Helgason prófessor annaðist
þær á móti Jakobi, þannig að þær
voru haldnar hálfsmánaðarlega
og mun þetta framtak þeirra Jak-
obs og Jóns seint gleymast.
En þó að nóg væru atvinnutil-
boðin í Danmörku, þá langaði
hann alltaf heim til Islands og
Grethe var tilbúin að fylgja Jak-
obi hingað heim, því hún vissi að
hér biðu hans mörg verkefni sem
Jakob hafði áhuga á að takast á
við. Þau komu þvf hingað heim
vorið 1946 og fékk Jakob óðara
margþætt verkefni að vinna að og
síðan hefur Jakobi varla fallið
verk úr hendi, og hefur hann
skrifað íjölda bóka og fræðirita
og munu þau vafalaust verða
kynnt af mönnum, sem kunna á
þeim góð skil, nú þegar Jakob
loksins leggur frá sér pennann.
Frá barnæsku var það boðorð sem
efst var sett
að bregðast ei skyldu við fjöl-
skyldu, land sitt og þjóð
en fótskör neðar sinn eiginn ein-
staklingsrétt
og erja sitt land þótt kostaði svita
og blóð.
Jakob var gæddur miklum
hljómlistargáfum og hann hafði
gaman af að spila á píanó, og átti
auðvelt með að leika undir all-
slags söng á píanóið. Það var
gaman að vera með Jakobi á
góðri stund á heimili hans og
syngja með honum „Gluntarna",
en hann söng þá gjarnan bassann
sjálfur og lék jafnframt hlutverk
hans og lék undir á píanóið betur
en nokkur annar hefði getað
gert.
Jakobi þótti mjög vænt um
æskustöðvar sínar að Fjalli í
Skagafirði og um sveitina sína og
fólkið sem þar bjó og þess verk og
verksvið. Hann naut þess að
dvelja á Fjalli tíma úr sumrinu
með Grethe konu sinni, sem
alltaf var tilbúin að gera lífið gott
og gjöfult fyrir Jakob.
Jakob kunni því illa núna um
hátíðarnar, að geta ekki lokið
jmisum verkum, sem hann hefði
viljað Ijúka, en það varð að bíða,
því að sjónin dugði honum ekki
Iengur til slíkra verka. En það
vantaði ekki viljann til að koma
ennþá meira af hans víðtæku
þekkingu á blað áður en hann
tæki sér hvíld.
Með Jakobi Benediktssyni
kveður okkur einstakur afreks-
maður, maður með fágætar
námsgáfur og ótrúlega eljusemi,
maður sem kunni að meta söng
og allslags músik og kunni að
gleðjast við lestur merkra bók-
mennta og af flutningi fallegra
tónverka og þátttöku í glöðum
söng. Hann verður alla tíð talinn
til bestu sona Skagafjarðar,
byggðarinnar sem hann unni
meira en orð fá lýst.
Eg þakka Jakobi og Grethe
konu hans Ianga og góða sam-
fylgd, þakka þeirra góðu og mik-
iívægu störf, þakka gestrisni þeir-
ra, tryggð og þeirra glaða viðmót.
Eg flyt vinum og vandamönn-
um Jakobs mínar innilegustu
samúðarkveðjur.
Systir, ég kveð þig með klökkva á
þessari stund,
kærleiksrík varstu en stolt og með
finan smekk.
Trú yfir litlu, með alúð var ávax-
tað pund
að endingu hlýturðu að verða yfir
mikið sett.
Hjördis Kristjánsdóttir
i________________Vmur
ISLENDINGAÞÆTTIR
íslendingaþættir birtast í Degi alla
laugardaga.
Skilafrestur vegna minningagreina er til þriðjudagskvölds.
Reynt er að birta allar greinar eins fljótt sem verða má, en
ákveðnum birtingardögum er ekki lofað.
Æskilegt er að minningargreinum sé
skilað á tölvutæku formi.
Uiíi'jSó i
Hjalti Gestsson.
Þuríður Jónsddttir