Dagur - 16.08.2000, Blaðsíða 11

MinVIKUDAGUR 16. ÁGÚST 2000 - 11
ERLENDAR FRÉTTIR
Ung stúlka kveikir á kerti í kirkju i Moskvu tii þess að minnast sjómannanna sem tvísýnt er um í kafbátnum á
botni Barentshafs.
Síðustu forvöð að
bj arg'a áhöfninui
Reyna átti að bjarga
kafbátnum í Barents-
hafi í gærkvöld, en
slæmt veður hefur taf-
ið björguuaraðgerðir.
Afar tvísýnt var í gær um líf sjó-
mannanna 116 sem fastir voru
um borð í rússneskum kjarn-
orkukafbáti á botni Barentshafs.
Vont veður kom í veg fyrir tilraun-
ir til þess að bjarga þeim, og súr-
efnisbirgðir um borð í kafbátnum
munu vera nánast á þrotum.
Talsmaður rússneska sjóhersins
sagði að þau merki, sem bærust
frá kafbátnum, væru stöðugt að
verða veikari, en áhöfnin hefur
barið í hliðar kafbátsins til þess
að leiðbeina björgunarmönnum.
Vegna þess hve súrefnið er orðið
af skornum skammti geta þeir,
sem eru um borð ekki annað en
haft hægt um sig, þeir verða ann-
að hvort að sitja eða Iiggja.
Fimmtán björgunarskip og her-
skip voru á leiðinni á strandstað-
inn í gær. Gera átti nýja björgun-
artilraun í gærkvöldi ef veður
batnaði. Verið var að ráðgast við
hönnuði kafbátsins um mögu-
leika á björgunaraðgcrðum, en
rússneski herinn mun ekki hafa
yfir að ráða sérlega góðum tækj-
um til hjörgunaraðgerða í tilvik-
um sem þessu. Bússnesk stjórn-
völd hafa þvertekið fyrir það að
leita til annarra ríkja um aðstoð.
Bæði Bandaríkin og Bretar hafa
lýst yfir vilja til þess að veita að-
stoð sína við hjörgun á bátnum,
ef til þeirra yrði leitað.
Mikill öldugangur og hvassviðri
var á staðnum, þar sem kafbátur-
inn er, en hann liggur á botninum
í Barentshafi á rúmlega 107
metra dýpi.
Svo virðist sem sprenging hafi
orðið fremst í kafbátnum, þar
sem tundurskeyti eru, og hann
sökk samstundis til botns. Þetta
gerðist á sunnudaginn var. Hafi
sprenging átt sér stað, má reikna
með að hún ein hafi valdið tölu-
verðu manntjóni um borð í bátn-
um.
I fyrstu var talið að kafbáturinn
hefði lent í árekstri, en svo virtist
í gær sem menn væru að falla frá
þeirri skoöun. En greinilegt var
að vatn hafði komist inn í kafbát-
inn að hluta til.
Um borð í kafbátnum voru 1 16
manns, yfirmcnn og sjóliðar.
Bússnesk stjórnvöld halda því
fram að engin kjarnorkuvopn hafi
verið um borð og slökkt hafi verið
á kjarnaofnunum tveimur, sem
knýja hann áfram. Hernaðarsér-
fræðingar eru þó margir hverjir
efins um réttmæti þeirra yfirlýs-
inga, þar sem kafbáturinn er
hannaður með það fyrir augum
að vera með 24 kjarnorkuflug-
skeyti um borð. Fréttir af alvar-
Iegum skemmdum, sem spreng-
ingin hlyti að hafa valdið, hafa
sömuleiðis varpað efasemdum á
fullyrðingar um að engin geisla-
leki hafi orðið í kafbátnum.
Ekki var talið að rússneski kaf-
báturinn hafi lent í árekstri við
vestrænan kafbát eða skip, þótt
stundum verði minni háttar
árekstrar milli rússneskra og vest-
rænna kafbáta á þessum slóðum.
Bandaríkin eru með tvo kafbáta
og eitt eftirlitsskip á þessum slóð-
um sem stendur, og frá öðrum
kafbátnum bárust fréttir af því að
þeir sem eru um borð í honum
hafi heyrt sprengingu á Iaugar-
dag.
Gore tekur viö kyndli Clintons
MONROE - A1 Gore varaforseti
Bandaríkjanna var í gær kominn
til Monroe í Michiganfylki þar
sem hann hitti Clinton forseta
til að taka við blysi við tál<nræna
athöfn um það að hann væri nú
að taka við kyndlinum af Clint-
on. Við þetta tækifæri lofaði
Gore stjórnvisku Clinton og lof-
aði Gore því líka að halda fullum
dampi í bandarísku efnahagslífi
eftir að hann væri sestur við
stjórnvölinn. „Bill Clinton hefur unnið erfitt verk við að koma efna-
hagslífinu á réttan kjöl og hvorki bandarískir kjósendur né ég höfum
1 hyggju að láta undan pólitískum andstæðingum okkar og eyðileggja
það sem áunnist hefur,“ sagði Gore m.a. við þetta tækifæri. Einn af
aðstoðarmönnum George W. Bush gat ekki stillt sig í gær um að
benda á að staðurinn Monroe væri vel valinn fyrir þessa athöfn, því
þar hefði einmitt fæðst George Armstrong Custer sem væri frægast-
ur fyrir að hafa beðið ósigur í orrustu!
Efast um trúveröugleika Bandaríkja-
mairna
KAUPMANNAHÖFN - Bæði fjölmiðlar í Danmörku og ýmsir þing-
menn efuðust opinherlega um það í gær að yfirlýsingar frá Bandaríkj-
unum um að búið væri að eyða öllum vetnissprengjunum í B52 flug-
vélinni sem fórst við Thule 1968. I varnarmálaráðuneytinu í Was-
hington héldu rnenn hins vegar fast við þær fullyrðingar að allar
vetnissprengjurnar fjórar hafi verið eyðilagðar. „Við höfum margoft
sagt að allar sprengjurnar hafi eyðilagst í slysinu og dönsk stjórnvöld
fengu að fylgjast nieð hreinsunarstarfinu hjár okkur,“ er haft eftir
talsmanni í Pentagon.
Miklir endurfundir
SEOUE - Segja má að
skipting Kóreu sem
byggðist á forsendum
Kalda stríðsins hafi
bráðnað niður í tárum og
faðmlögum í gær þegar
tvö hundruð Kóreumenn
sem tengdust fjölskyldu-
böndum frá norður- og
suðurhluta landsins hitt-
ust í fyrsta sinni í fimm-
tíu ár. Fólkið hittist m.a.
í ráðstefnumiðstöð í
Seoul og þar hrópuðu
menn og kölluðu eftir
ættingjum áður en þeir
féllust í faðma og grétu
af geðshræringu. „Eg hafði ekki látið mig dreyma um að ég myndi
koma aftur hingað í þessu lífi," sagði Han Jae- il sem kom með flug-
vél frá Norður- Kóreu til að hitta ættingja sína aðeins örskammt frá
þeim stað þar sem hann fæddist fyrir 82 árum. I gær var farið með
100 manns frá Norður- Kóreu til Seoul og álíka fjölda af Suður-
Kóreubúum til Pyongyang til að leyfa þeim að hitta fjölskyldur sínar
og er þetta gert sem táknrænn vottur um gagnkvæmar óskir um sam-
einingu ríkjanna.
Ai Gore. George W. Bush.
■ FRÁ DEGI TIL DAGS
MIÐVIKUDAGUR 16. ÁGÚST
229. dagur ársins, 137 dagar eftir.
Sólris kl. 5.22, sólarlag kl. 21.39.
Þau fæddust 16. ágúst
• 1923 Róbert Arnfinnsson leikari.
• 1923 Shimon Peres, fyrrverandi forsæt-
isráðherra Israels.
• 1940 Bruce Beresford kvikmyndaleik-
stjóri.
• 1946 Lesley Ann Warren Ieikkona.
• 1950 Einar Jóhannesson klarinettuleik-
ari.
• 1958 Madonna, bandarísk söng- og leik-
kona.
• 1960 Timothy Hutton leikari.
Þetta gerðist 16. ágúst
• 1829 komu síömsku tvíburarnir Chang
og Eng Bunker til Boston í Bandaríkjun-
um, en þeir voru samvaxnir og eftir þeim
hafa samvaxnir tvíburar verið kallaðir
„síamstvíburar".
• 1941 kom Winston Churchill forsæt-
irsáðherra Breta til Reykjavíkur.
• 1960 samþykktu Bretar að nýlenda þeir-
ra á Kýpur yrði sjálfstæð.
• 1977 lést Elvis Presley á heimili sínu
Graceland í Memphis, Tennessee, 42
ára að aldri.
Vísa dagsius
Hjarta mitt stælist við stríð,
þó stenst á, hvað vinnst og hvað tapast.
Það, sem mitt þreli hefur grætt,
það hefur viðkvæmnin misst.
Steingrímur Thorsteinsson
Afmælisbam dagsins
Fyrir réttum 180 árum fæddist að Fjalli
í Sléttuhlíð sá margfrægi Sölvi Helga-
son, landshornaflakkari, sérvitringur og
listamaður. Sölvi er fyrirmynd að Sóloni
íslandus í samnefndri sögu Davíðs Stef-
ánssonar, og um hann hafa verið ort
kvæði og skrifaðar heilu bækurnar, auk
þess sem veitingahús hafa verið skírð í
höfuðið á honum. Sölvi teiknaði og
málaði fjölmargar mvndir, og eftir hann
liggja mörg handrit með ýmis konar
hugleiðingum. Sölvi lést að Ysta-Hóli í
Sléttuhlíð þann 20. október 1895.
Alltaf þegar fólk er sammála mér finnst
mér að ég hljóti að hafa rangt fyrir mér.
Oscar Wilde
Heilabrot
Hér eru nöfn fjögurra þjóðþekktra manna
úr íslandssögunni, en öllum sérhljóöuni
hefur verið sleppt: JNRSN, GGRTLFSSN,
JNSHLLGRMSSN og JNSGRÐSN. Ilvaða
menn eru þetta?
Lausn á síðustu gátu: Tólf þúsund tólf
hundruð og tólf er skrifað þannig: 13.212.
Veffang dagsins
Fylgjast má með Iandkönnuðum nútímans
á vefsíðum tímaritsins National Geograp-
hic:
magma.nationalgeographic.com/out-
postcentral/