Dagur - 28.02.2001, Page 20

20- MIDVIKUDAGVR 28. F F. B R Ú A R 2001
T>gptr
Hvalræöismaöur
íslands
Unnið er að endur-
byggingu á framtíð-
arhúsnæði Hvalamið-
stöðvarinnar á Húsa-
vík og gert ráð fyrir
að opna vorið 2002.
Kostnaður við fram-
kvæmdirnar em
áætlaður um 24
milljónir.
Hvalamiðstöðin á Húsavík mun
fimmfalda núverandi húsnæði
sitt þegar fyrsti áfangi safnsins
verður tekinn í notkun eftir
rúmt ár og þá eru enn fyrir
hendi rúmir stækkunarmögu-
leikar. Gamla slátur- og frysti-
hús Kaupfélags Þingeyinga er
mjög hentugt fyrir þessa starf-
semi, hátt til Iofts og vítt til
veggja sem gefur m.a. mögu-
leika á að vera með stórar
beinagrindur og líkön af hvöl-
um hangandi í loftinu, m.a. 13
metra langa grind af búrhvaln-
um Kjálkarýrum.
Þegar er búið að skipta um
verið unnið. Hefur enda borið
hróður safnsins víða og fengið
alþjóðlegar viðurkenningar fyrir
vikið. Hann segir að fram-
kvæmdirnar séu styrktar af fjár-
laganefnd Alþingis og Húsavík-
urbæ og hefur Alþingi lagt 6
milljónir til verksins. „Þetta
skiptir okkur miklu máli því
framlagið er um leið staðfesting
á því að Alþingi hefur markað
þá stefnu að miðstöð hvala-
skoðunar og hvalafræða skuli
vera á Húsavík, á sama hátt og
Síldarminjasafnið er á Siglu-
firði og Vesturfarasafnið á
Hofsósi."
Þessa dagana eru unnið að
því að fá heimild hjá Atvinnu-
leysistryggingasjóði til þess að
gera endurbæturnar á húsnæð-
inu að átaksverkefni, þannig að
hægt sé að nýta fólk sem er á
atvinnuleysisskrá til ýmissa
verka, m.a. við að klæða þakið
að innan. „Við vonumst eftir já-
kvæðri niðurstöðu sem fyrst,
þannig að þetta geti farið í
gang,“ segir Asbjörn.
Fuglabjarg og fjara
Asbjörn og samstarfsmenn
hans hafa unnið við hönnum
Með rif úr hvalsins síðu.
Eins og sjá má hefdi búrhvaiurinn Kjálkarýr ekki átt í vandræðum með að geyma
Ásbjörn eins og Jónas I maga sínum.
Útsýnið er glæsilegt yfir höfnina, hafið og Kinnarfjöiiin úr giugga fyrirhugaðs ráð-
stefnusalar.
slíkum feiknum að
kýrnar ærðust og
hlupu í sjóinn, beint
í kjaftinn á hvölun-
um sem sporðrenndu
þeim með húð og
hala."
Sömuleiðis verður
kynningu á hvala-
ströndum hér við
land gert hátt undir
höfði, en Ævar Pet-
ersen hefur unnið
gríðarlegt verk við að
skrá og kortleggja
hvalaströnd við ts-
land, en heimildir
um hvalsströnd ná
um 1000 ár aftur í
tímann. „Og mér er
til efs að nokkur þjóð
í veröldinni geti stát-
að af svo langri
skráningu á hvala-
ströndum'1, segir Ás-
björn.
þak á húsinu, en gamla þakið
var úr asbesti og verulega mork-
ið og mosagróiið orðið. Þá er
búið að skipta um fúnar og
brotnar sperrur og mála húsið
að utan. Og bændur úr Húna-
vatnssýslu mættu á staðinn og
rifu niður frystispírala úr frysti-
klefunum og brúka þetta efni
nú í hestagirðingar þar í sveit.
S.l. sumar kom japönsk Iista-
kona, Namiyo Kubo, sem er
þekkt í heimalandi sínu og
Bandaríkjunum og málaði helj-
armikið listaverk á stafn húss-
ins.
Átaksverkefni?
Asbjörn Björgvinsson, sem
sumir kalla Hvala-Asbjörn eða
„Hvalræðismann Islands“, er
forstöðumaður Hvalamiðstöðv-
arinnar á Húsav/k og driffjöður
í öllu því starfi sem þar hefur
safnsins að undanförnu og eru
með margvíslegar hugmyndir.
„Við ætlum til dæmis að setja
upp sjófuglabjarg með upp-
stoppuðum fuglum af ýmsum
tegundum. Og erum ennfremur
með hugmyndir um að setja
upp „fjöru“ þar sem skiptist á
hreinn og ómengaður sandur
með skeljum og kuðungum og
hins vegar fjara sem full er með
plastbrúsum og mannlegri
ntengun, svona rétt til að
minna menn á rétta umgengni
við náttúruna.“
Þá er verið að vinna að því að
safna þjóðsögum um hvali og
myndskreyta þær og kynna.
„Það er gnótt af slíkum sögum.
Ein er t.d. úr Flatey, þar sem
segir frá því að bændur keppt-
ust við að reka bústofninn í hús
þegar hvalir nálguðust eyna, því
hvalirnir bauluðu og blésu með
Fræðasetur
Hvalamiðstöðin hefur orðið sér
úti um marga merkilega gripi
og minjar um hvali og stöðugt
eru beinagrindur í hreinsun.
„En okkur vantar tilfinnanlega
hvalabyssur og muni og myndir
sem tengjast hvalveiðum, því
við sinnum að sjálfsögðu hval-
veiðisögunni ítarlega. Það er
allt vel þegið og menn endilega
beðnir að hafa samband ef þeir
vita af munum og minjum sem
varpa ljósi á sögu hvalsins og
hvalveiða við Island," segir As-
björn.
Hann segist binda vonir við
að í uppbyggingu safnsins á
næstu árum, muni hlutverk
þess sem rannsóknar- og fræða-
seturs aukast. „Hér vil ég sjá ís-
lenska og erlenda vfsindamenn,
náttúrufræðinga og nemendur
vinna að rannsóknum á hvöl-
um, m.a. í tengslum viö hvala-
skoðunarferðirnar. Hér er hægt
að halda alþjóðlegar ráðstefnur
um þessi má! og nefndu það
bara, möguleikarnir eru óþrjót-
andi.“ sagði Hvalræðismaður
Islands, Ásbjörn Björgvinsson.
- JS
Það er hátt til lofts og vitt til veggja í gamla sláturhúsinu, framtíðarhús-
næði Hvalasafnsins.