Dagur - Tíminn Akureyri - 10.01.1997, Síða 6
6 - Föstudagur 10. janúar 1997
^Dagur-®mmtn
FRETTASKYRIN G
Brotið blað á Nesja-
völlum
Væntanlega verður
hafist handa við að
reisa raforkuver á
Nesjavöllum í vor, en
það eru ekki allir sáttir
við hvernig að því verð-
ur staðið, né eru sann-
færðir um að Reykvík-
ingar fái nógu hátt verð
fyrir orkuna sína.
Endanleg ákvörðun um
byggingu raforkuvers á
Nesjavöllum verður tekin
á fundi borgarstjórnar Reykja-
víkur í næstu viku. Samkomulag
hefur tekist við Landsvirkjun um
kaup á orkunni. Reisa á 60 MW
orkuver og háspennulínu frá
Nesjavöllum til aðveitustöðvar-
innar Korpu í Reykjavík. Hún á
að flytja þær 2 - 400 GW stundir
af rafmagni, sem samið hefur
verið um að selja Landsvirkjun á
ári. Miðað er við að fram-
kvæmdir hefjist í maí og fyrsta
áfanga verði lokið eigi síðar en
l.október 1998. í jjárhagsáætl-
un Reykjavíkur 1997 eru áætl-
aðar 1.780 þús. króna í þessar
framkvæmdir á árinu.
En það eru ekki allir á eitt
sáttir um ágæti fyrirhugaðrar
virkjunar, þótt hún hafi verið
afgreidd einum rómi í borgar-
ráði. Guðrún Zoega, borgarfull-
trúi Sjálfstæðisflokksins, telur að
hagsmunum Reykvíkinga hafi
verið fórnað. Alfreð Porsteins-
son, borgarfulltrúi R-listans og
formaður stjórnar veitustofn-
ana, segir hins vegar að samn-
ingurinn sé borginni mjög í hag.
Sóun eða ekki sóun
Guðrún segist mjög fylgjandi því
að framleiða rafmagn á Nesja-
völlum og að það sé nýtt eins og
kostur er. „Ég tel vel koma til
greina að selja Landsvirkjun
rafmagn, en samningar verða
að vera þannig að báðir hafí hag
af. Það er eðlilegast að virkja
rafmagnið í takt við heitavatns-
notkunina á Nesjavöllum. Þá
nýtir maður orkuna best og fær
mest fyrir hana. En eins og
stendur til að gera þetta verður
orkuverið rekið eingöngu fyrir
rafmagnsframleiðslu í marga
mánuði á ári og gufunni bara
fleygt. Það er sóun á orku. Ég
held að það sé vel hægt að sam-
ræma hagsmuni Landsvirkjunar
og borgarinnar í þessum efnum.
Það er mest þörf fyrir rafmagnið
á sama tíma og þörfin fyrir heitt
vatn er mest, þ.e. á veturna. í
samningnum er hins vegar gert'
ráð fyrir því að rafmagnið verði
selt jafnt og stöðugt allt árið,
líka á sumrin. Það finnst mér al-
veg út í hött, því þá hefur
Landsvirkjun nóg rafmagn. Mér
finnst óafsakanlegt að sóa orku
að óþörfu og vísvitandi."
Alfreð Þorsteinsson, stjórnar-
formaður veitustofnana, segir
gagnrýni Guðrúnar að hluta á
misskilningi byggða. „í samn-
ingnum er gert ráð fyrir því að
Hitaveita Reykjavíkur kaupi raf-
orku af Landsvirkjun á mjög
hagstæðu verði, þegar hún er
aflögufær. Þá sparast Nesjavellir
og það er einmitt gert til að
koma til móts við þessi sjónar-
mið, sem Guðrún er að viðra.
Það er því ekki um sóun að
ræða svo neinu nemi.“
Borgar sig ekki
„Það væri kannski hægt að verja
orkusóunina, ef við græddum á
því, en þetta svarar ekki kostn-
aði,“ segir Guðrún. Hún telur að
verðið sem Hitaveitan fái fyrir
raforkuna sé of lágt. Samkvæmt
samningnum fær hitaveitan 79%
af því orkuverði, sem Colombia
álverið hefur samið um við
Landsvirkjun. Það er hins vegar
trúnaðarmál og hefur ekkert
fengist upp gefið um orkusölu-
samning þeirra. Guðrún segir að
borgarfulltrúum hafi verið kynnt
„líklegt orkuverð" og miðað við
þá útreikninga sem hún hafi
séð, verði tap á rekstrinum
fyrstu 20 árin. Þetta segir Alfreð
fjarri lagi. Hann kannast ekki
við þessar tölur Guðrúnar. „Það
hefur verið reiknað út að arð-
semi virkjunar á Nesjavöllum sé
7,5% og það er talið mjög gott.
Guðrún hefur ekki getað hrakið
það,„ segir Alfreð og fullyrðir að
umsamið orkuverð við Lands-
virkjun, standi svo sannarlega
undir kostnaði við virkjunina.
Samið um leyndarmál
Guðrún er mjög ósátt við þá
leynd sem hvíli yfir orkuverðinu.
„Þetta er svo mikið leyndarmál
að menn vita í rauninni ekki
hvað þeir eru að semja um.“
Þetta er sagt í þágu viðskipta-
hagsmuna Landsvirkjunar, en
Guðrún bendir á að, að samn-
ingum um þessi mál komi marg-
ir, sem sitji beggja vegna borðs-
ins. Pétur Jónsson og Vilhjálmur
Þ. Vilhjálmsson séu í borgarráði
og stjórn Landsvirkjunar og
Helga Jónsdóttir, stjórnarfor-
maður fyrirtækisins, sé jafn-
framt borgarritari. Það sama sé
upp á teningnum, þegar eigi að
fara að semja um stækkun Járn-
blendiverksmiðjunnar, en Jón
Sveinsson, stjórnarformaður
hennar sé einn aðalsamninga-
maður ríkisins við Colombia og
Valgerður
Jóhannsdóttir
skrifar
Sturla Böðvarsson einn stjórnar-
manna, sé einnig í stjórn Lands-
virkjunnar. „Þannig að ég sé
ekki annað en trúnaðurinn sé
fyrst og fremst gagnvart al-
menningi, sem þarf að borga
brúsann.“ Guðrún hefur einnig
efasemdir um að það þjóni
hagsmunum Reykvíkinga að
hafa sömu menn báðu megin við
borðið í samningum. „Sama
fólkið er að fjaila um þetta og
samþykkja þennan samning fyr-
ir hönd Reykjavíkur og fyrir
hönd Landsvirkjunar. Ég held
því fram að menn geti ekki þjón-
Alfreð Þorsteinsson
segirað samningurinn sé
borginni mjög í hag.
Guðrún Zoega telur
hagsmunum Reykvíkinga
hafaverið fómað..
að tveimur herrum á sama tíma
og gætt hagsmuna beggja í
einu.“
Brotið blað
„Mér er fullkunnugt um verðið.
Það er hins vegar að ósk Lands-
virkjunar að það er ekki gefið
upp“ segir Alfreð. Aðspurður
um hvort hann telji eðlilegt að
borgarfulltrúar taki afstöðu til
samningsins, án þess að fá upp-
lýsingar um umsamið orkuverð,
segir hann. „Þú getur alveg eins
spurt hvort Aiþingismenn treysti
sér til þess að samþykkja eitt og
annað, sem Landsvirkjun er að
gera. Við urðum við ósk við-
semjanda okkar að þessu leyti
og annað hef ég ekki um það að
segja.“ Alfreð segist ekki sjá
neitt athugavert við að sömu
menn hafi íjallað um virkjana-
samninginn í borgarráði og
Landsvirkjun. Hagsmunum
Reykvíkinga hafi ekki verið fórn-
að, heldur gerður mjög góður
samningur. „Ég er mjög ánægð-
ur með þessa fyrirhuguðu virkj-
un. Hún er mjög hagkvæm og
það vinnst margt með henni.
Borgin nær sér í tekjur með sölu
á raforku til stóriðjunnar og
skapar atvinnu í kringum það.
Hún eignast líka virkjun og fer
samkvæmt þessum samningi að
framleiða rafmagn fyrir eigið
orkusvæði. Þar er brotið blað og
það er kannski það mikilvæg-
asta í þessum samningi. Þegar
upp er staðið fær Reykjavíkur-
borg virkjun, raforkumarkað og
5-6 milljarða að auki. Það er
enginn smáávinningur og Guð-
rún er eina gagnrýnisröddin."
Skrípaleikur
Borgarráð ákvað á þriðjudag að
vísa formlegri ákvörðun um
virkjun á Nesjavöllum til endan-
legrar afgreiðslu í borgarstjórn
á fimmtudag í næstu viku. Guð-
rún segir það í sjálfu sér mjög
jákvætt. „Ég gagnrýndi það m.a.
á sínum tíma að borgarráð væri
að taka ákvörðun um þessi mál,
og taldi það reyndar brot á
sveitarstjórnarlögum, af því
þarna er um mikla fjárhagslega
hagsmuni sveitarfélagsins að
ræða. Þetta er viss viðurkenning
á að borgarráð hafi farið út fyrir
verksvið sitt. Mér finnst það
samt sem áður hálfgerður
skrípaleikur að gera þetta á
þennan hátt, því borgarráð er
búið að samþykkja samninginn
og það er búið að samþykkja
þessar framkvæmdir í fjárhags-
áætlun borgarinnar. Það er al-
gjört formsatriði að vísa þessu
til borgarstjórnar. í sjálfu sér já-
kvætt, en hefði átt að gerast á
fyrri stigum." Þessu mótmælir
Alfreð. „Það hafa engir samn-
ingar verið samþykktir ennþá.
Það er búið að árita þá, sem
þýðir að það er búið að ná sam-
komulagi, en það er ekki búið
að samþykkja þá formlega.
Samkvæmt lögum ber sveitar-
stjórn að taka ákvörðun um
meiriháttar ijárhagslegar skuld-
bindingar og það var metið svo
að hér væri um svo stórt mál að
ræða, að það væri rétt að borg-
arstjórnin sjálf, en ekki borgar-
ráð, tæki endanlega ákvörðun."