Dagblaðið Vísir - DV - 14.03.1984, Qupperneq 12
!
12
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIDLUN HF.
Sfjórnarformaður og Otgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóriogútgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aðstoðarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
| Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
, Ritstjórn: SÍDUMÚLA 12—14. SÍMI 86611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI 27022.
> Afgreiðsla,áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI ll.SÍMI 27022.
1 Sími ritstjórnar: 86611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerð: HILMIR HF„ SÍÐUMÚLA 12. Prentun:
Árvakur hf„ Skeifunni 19.
, Áskriftarverðá mánuði 250 kr. Verð í lausasölu 22 kr.
, Helgarblað25kr.
Lexía stjómarandstæðinga
Niðurstöður skoðanakannana DV eru vantraust á
stjórnarandstöðuna, ekki síður en þær eru traustsyfir-
lýsing við ríkisstjórnina.
Kannanirnar sýna að almenningur kýs stöðugleika í
efnahagsmálum og gerir sér vonir um að ríkisstjórnin
spjari sig áfram. Jafnframt refsar almenningur stjórnar-
andstöðunni, sem oft á tíðum vill bregða fæti fyrir
aðgerðir stjórnarinnar. Ljóst er að um þessar mundir eru
kjósendur hrifnastir af því, að stjórnmálamenn sýni
ábyrgð.
Utkoma Alþýðubandalagsins er til dæmis harla
merkileg.
Forysta Alþýðubandalagsins hefur að undanförnu helzt
vakið á sér athygli fyrir baráttu gegn kjarasamningun-
um.
Sennilega hefur forystan álitiö, að með því mætti vinna
fylgi. Almenningur væri langþreyttur á kjaraskerðingu
og vildi fá mun hærra kaup. Alþýðubandalagið hefur haft
forystu í stjórnarandstöðu, allt frá því að núverandi ríkis-
stjórn var mynduð, og stundum bariö bumbur.
En hvað uppsker Alþýðubandalagið? Samkvæmt
skoðanakönnuninni hefur flokkurinn tapaö töluverðu
fyigi-
Það er rétt, sem Steingrímur Hermannsson forsætis-
ráðherra sagði í viðtali í DV í gær um niðurstöður
skoðanakönnunarinnar: „Frammistöðu stjórnarandstöð-
unnar má rekja til ábyrgðarleysis. . . Málflutningur
stjórnarandstæðinga er ekki sannfærandi, og sérstaklega
hefur málflutningur Alþýðubandalagsins verið
óábyrgur.”
Samkvæmt skoðanakönnuninni er fylgi Alþýðu-
flokksins talsvert undir því sem var í kosningunum í
fyrra. En staða Alþýðuflokksins hefur skánað að und-
anförnu, ef saman eru bornar niðurstöður könnunarinnar
nú og skoðanakönnunar DV í október síðastliðnum.
Alþýðuflokksmenn hafa verið miklu ábyrgari í kjara-
samningunum en forysta Alþýðubandalagsins. Vel má
vera, að Alþýöuflokkurinn njóti góðs af því í þessari
skoðanakönnun.
Bandalag jafnaðarmanna og Samtök um kvennalista
hafa tapað fylgi samkvæmt skoðanakönnuninni.
Bandalag jafnaðarmanna kæmi ekki manni á þing ef
kosningaúrslit yrði eins og niðurstöður síðustu skoðana-
könnunar.
Þessi samtök gjalda einnig þess, að almenningur
grunar þau um ábyrgðarleysi í stjórnarandstöðu.
Fleira kemur auðvitað til.
Hætt er við, að slík samtök eða „smáflokkar” gleymist
mörgum milli kosninga. Bæði náðu þau góðum árangri í
þingkosningunum í apríl síðastliðnum eftir skamma líf-
daga. Bandalag jafnaðarmanna byggðist að mestu á
vinsældum Vilmundar heitins Gylfasonar. Vera má, að
þessi skoðanakönnun sé fyrstu merki þess, að Bandalag
jafnaðarmanna muni líða undir lok. Samtök um kvenna-
lista hafa hins vegar enn fylgi, sem ekki er langt frá
kosningaúrslitunum í fyrra.
Lengi hafa sést merki þess í skoðanakönnunum, að
almenningur vill styðja þá, sem sýna ábyrgð. Nú er það
einkum Sjálfstæðisflokkurinn, sem nýtur góðs af, enda
stendur flokkurinn sem nokkuð sameinað afl eftir síðasta
landsfund.
Skoðanakönnunin er lexía fyrir stjórnarandstæðinga,
sem ættu að læra, að ábyrgðarleysi borgar sig ekki
lengur. Haukur Helgason.
DV. MIÐVIKUDAGUR14. MARS1984.
14. mars
— í minningu Maríanellu
,,Ég vil alls ekki týna lífi. í lífið vil ég halda sem lengst. En ég er
þess samt fullviss, að frá því augnabliki er ég stíg niður úr flugvélinni
(íEl Salvador) eru um 90% líkur áað ég verði myrt.....
Ég get ekki sagt, að ég sé ekki hrædd. Það er ég. En ég finn ekki
svo mjög til óttans. Ég veit einnig, að ég mun fá þann kraft sem til
þarf til að sigrast á óttanum. Ég vil berjast fyrir lífi, sem er einhvers
virði. Einmitt þess vegna vil ég ekki deyja. Svo lengi hef ég lifað við
hlið dauðans og afleiðingar hans, að hann ætti að vera orðinn eðlileg-
ur hluti tilverunnar í mínum augum. Öll munum við kynnast
honum að lokum. En einatt kemur hann þó of snemma til þeirra,
sem lifað hafa hratt og mikið. ’'
Þaö var ekki aö ástæöulausu aö
Maríanella García Villas reit þessi orö
í bréfi til vinar síns nokkru áöur en hún
var drepin í E1 Salvador — 14. mars —
fyrir réttu ári. Dauði og ofsóknir höföu
fylgt henni sem skuggi í mörg ár.
Nokkrum sinnum hafði hún sjálf verið
handtekin í E1 Salvador meðan hún átti
þar fasta búsetu. Hún þekkti
pyntingaraðferðir öryggislögreglu og
þjóövaröliöa af eigin raun. Hús for-
eldra hennar haföi veriö stórskemmt í
sprengjuárás. Reynt haföi verið aö
ráöa hana af dögum í skotárás. Hvaö
eftir annað haföi sprengjum veriö
komiö fyrir í skrifstofuhúsnæöi mann-
réttindanefndar E1 Salvador og reynt
var aö hefta starfsemina með
morðhótunum og ógnarverkum á
hendur félögum nefndarinnar. Marían-
ella haföi horft á eftir þremur félögum
sínum í mannréttindanefndinni sem
urðu fórnarlömb fólskuverka öfga-
manna. Mesta áfallið var morðið á
Rómeró erkibiskupi sem var meðan
hann liföi sverö og skjöldur allrar
mannréttindabaráttu um gervalla
Mið-Ameríku. Meö því svíviröilega
moröi var ljóst aö hægri öfgamenn í
Miö-Ameríku myndu engu eira til aö
koma í veg fyrir þróun í átt til félags-
legs jafnaöar og mannréttinda í álfunni.
Maríanella gat því lesiö sín eigin örlög
af veggnum. Hún geröi þaö, en óttaðist
ekki. En hver var hún þessi lágvaxna
kona sem lét svo lítið yfir sér viö fyrstu
kynni?
Maríanella García-Villas var fædd í
höfuöborg E1 Salvador, San Salvador,
7. ágúst 1948. Móöir hennar var upp-
(Úr bréfifrá Maríanellu García-
Villas, forseta mannréttindanefndar
El Salvador.)
runnin í E1 Salvador en faðir hennar
frá Spáni. Hann haföi hlotið menntun
sína þar í heimspeki og lögfræöi.
Snemma bar á miklum námshæfi-
leikum Maríanellu og hún var eftir
grunnskólanám send til Spánar þar
sem hún lauk stúdentsprófi en sneri
sér síöar aö laganámi og heimspeki og
lauk prófum í þeim greinum viö há-
skólann í E1 Salvador. Að því loknu
nam hún félagsvísindi viö háskóla
kaþólsku kirkjunnar í San Salvador
um nokkurt skeiö.
Maríanella fékk snemma áhuga á
stjórnmálum og gekk um tvítugt til liös
við flokk kristilegra demókrata. Hún
var um tíma þingmaöur og áhrifa-
maður í flokknum en kaus aö yfirgefa
þennan vettvang árið 1979 þegar ljóst
var aö kristilegir demókratar höföu
tengst áhrifamönnum í hernum og
stefndu aö því aö taka þátt í stjóm
landsins. Maríanella taldi að stjórnar-
þátttaka kristilegra myndi leiöa til
klofnings í flokknum og ekki leysa
nokkurn vanda. Þetta gekk eftir og
næstu ár voru tímabil samfelldra
átaka. Ógnarverk á hendur almenn-
ingi tóku á sig nýja og hroðalega
mynd. Þúsundum saman voru meintir
andstæöingar stjórnvalda og hers
teknir af lífi án dóms og laga. A daginn
fóru þjóövaröliö og lögregla meö völd
en um nætur tóku auk þess dauöasveit-
ir hægri manna viö, rifu menn og
konur út úr húsum sínum í skjóli
myrkurs. Síöan spurðist ekki til þeirra
meira. Frá því 1979 hafa yfir fimmtíu
þúsund pólitísk morö veriö framin í E1
Salvador og þúsundir hafa horfiö spor-
laust.
Maríanella stofnaöi ásamt nokkrum
félögum sínum mannréttindanefnd E1
Salvador áriö 1978. Frá þeim tíma
Landshlutarígur
eða orkuokur
Jónas Guömundsson rithöfundur,
sem hér á árum áöur titlaði sig stýri-
mann, hefur undanfarnar vikur fariö
um meö miklum rassaköstum í
kjallaragreinum DV. Tilefni skrifa
hans munu vera fréttir frá fréttaritara
DV á Flateyri þar sem lýst er óánægju
fólks meö háa raforkureikninga hér
vestra. Hver undirrótin er veit ég hins
vegar ekki, nema ef vera skyldi ill-
gimi.
Skáldiö teiknar þetta upp í þeim lit-
um aö um landshlutaríg sé aö ræða og
árás á Reykvíkinga. Ekki fæ ég nú les-
iö þaö út úr þeim fréttaklausum sem
birst hafa því þaö eina sem minnst hef-
ur verið á Reykjavík er að þar er lágur
upphitunarkostnaöur og gott eitt um
þaöaðsegja.
Orörétt segir í fréttinni: „I því til-
viki má segja sem svo aö eigandinn
færi sléttur út úr því aö láta loka, fara
til Reykjavíkur og leigja þar íbúð fyrir
10 þúsund kr. á mánuði.” Þarna er
ekki minnst á ölmusur Reykvíkingum
til handa heldur aöeins þaö aö dæmiö
er orðið þannig aö óbúandi er að veröa
hér um slóðir vegna orkuokurs.
Grundva/larrangfærslur
Okkar vandi verður ekki leystur meö
því að hækka verö á hitaveituvatni
heldur með því aö lækka raforkuverð.
Landshlutarígurinn á því upptök sín
hjá Jónasi sjálfum sem er aö blanda
sér í mál sem honum er í raun óviö-
komandi.
Varöandi útreikninga skáldsins á
orkunotkun undirritaös, þar sem hann
fær út aö hér sé aö ræða meiriháttar
upphitun á ekki aðeins húsinu sjálfu
heldur og nánasta umhverfi líka, þá vil
ég benda á grundvallarrangfærslur,
því hús mitt við Olafstún 9 Flateyri er
ekki 380 rúmmetrar eins og Jónas seg-
ir í kjallaragrein sinni, heldur er þaö
samkvæmt því rými og plöggum sem
ég hef undir höndum 723 rúmmetrar
fyrir utan bílskúr eða alls 796m, sem
segir þá sögu aö orkumælir nr.
51808763 snýst á svipuðum hraöa og
þeir bræöur hans sem sjá um mæling-
ar á svipuðu rými annars staöar, og þó
fer hann ívið hægar, því samkvæmt
þeim tölum sem iönaöarráöuneytiö
gefur upp er eðlileg eyösla í slíku hús-
næöi 59286 kwh en er eins og Jónas
réttilega upplýsir 56385 og þar af leið-
andi undir meðallagi.
Er ég ekki undrandi þó Jónasi hafi
þótt þröngt á ritstjórn Tímans ef hann
hefur notað svipaðar reiknikúnstir til
aö finna út svigrúmið þar.