Dagblaðið Vísir - DV - 09.12.1993, Blaðsíða 4

34
FIMMTUDAGUR 9. DESEMBER 1993
„Trúbadorinn er maður með vopn, þ.e. grtar. Hlutverk hans er að fjalla um umhverfi
sitt," segir Hörður Torfason. DV-mynd ÞÖK
Með gítar á sviði
í Ijósdepli
- þannig líður Herði Torfasyni trúbador best
Hörður Torfason er nestor í hópi
þeirra tónlistarmanna sem senda frá
sér nýjar plötur fyrir jólin. Hörður er
búinn að vera að í 23 ár og þekktastur
sem trúbador þótt hann hafi stungið
í samband af og til á þessum tíma og
sent frá sér rafmagnaðar plötur.
Nýjasta verk hans heitir Gull og sýn-
ir Hörð eins og hann er bestur, einn
með gítarinn.
„Ég spilaði 20 lög hrá inn á snældu
og fékk Magnús Eiríksson vin minn
til að velja lögin fyrir mig,“ segir
Hörður þegar hann er spurður um
nýju plötuna. „Lögin hafa orðið til á
löngum tima, þau elstu tíu til tólf
árum, en nýjasta lagið, Strákar, varð
til skömmu áður en platan var tekin
upp. Flest lögin er ég búinn að vera
að spila á tónleikum síðastliðið ár og
þannig fengið viðbrögð við þeim. Ég
byggi allt mitt starf upp á tónleikum
og reyni þannig að hafa áhrif á fólk
til góðs eða ills. Vonandi til góðs. Ég
held að Gull sé týpískur útdráttur af
einum tónleikum."
- Það er áberandi hvað þú leggur
mikla leikræna túlkun í sönginn:
„Já, vissulega, en það verður þó að
segjast að hún er með minna móti
núna. Þegar ég er að æfa lögin vinn
ég eins og leikari. Ég vinn út frá
karakter og fólk hefur það oft á orði
að ég sýni á mér mörg andlit á
hverjum tónleikum. Ástæðan er að
ólík lög bjóða upp á ólíkar túlkanir.
Fyrir mig eru þetta eðlileg vinnu-
brögð, enda á ég mörg ár að baki sem
leikari og leikstjóri. Ég lit á trúba-
dorinn sem anga af leikhúsinu.
Tónleikamir mínir eru leiksýning."
Fordómar
- Hvaö er trúbador og hvert er hans
hlutverk?
„Trúbadorinn er maður með vopn,
þ.e. gítar. Hlutverk hans er að fjalla
um umhverfi sitt. Ég hef verið
ásakaður fyrir það að vera ekki nógu
árásargjam. Ég hef hins vegar þá trú
að maður nái árangri með þvi að fara
sér hægt. Ég er búinn að missa trú á
byltinguna og geri út á tilfinningar
forboðnar tilfmningar segja kannski
sumir. Ég stend ekki upp og bendi á
gallana hjá öðrum heldur geng ég út
frá sjálfum mér. Ég sleppi árásar-
forminu sem margir hafa tileinkað
sér. Trúbadorinn er, líkt og leikarinn,
með hundmð augna á sér þegar hann
stendur á sviði og hann verður að
hafa sögu að segja, hann verður að
trúa á eitthvað. Það er það sem ég er
að reyna að gera - segja sögur sem
flestir geta fúndið sig í og fá fólk til
að hugsa,“ segir Hörður. „Ég finn
fyrir því úti á landsbyggðinni að fólk
kemur til mín eftir tónleika til að
ræða það sem ég var að segja í text-
unum. Það er mjög ánægjulegt að
fmna slik viðbrögð og færir manni
heim sanninn um að það er hægt að
hafa áhrif. Ég keyri töluvert á
fordóma á þessari nýju plötu. Öll
erum við með einhverja fordóma og
mér finnst það ekkert óeðlilegt í sjálfu
sér; þeir mega hins vegar ekki stjóma
lífi okkar.“
- Hvar myndirðu staðsetja Gull í
hópi þinna 10 platna?
„Plötumar em jafn ólíkar og lögin
sem ég hef gert í gegnum tíðina
þannig að það er erfitt að benda á
einhverja samsvörun við Gull í fyrri
plötum mínum. Á þessari plötu reyni
ég að hafa hlutina eins einfalda og ég
mögulega get. Ég er einn með gítar-
inn og munnhörpu í einstaka lögum
og svo lita ég aðeins með bassa til að
fá dýptina. Það era engar kúnstir eða
stórar útsetningar. Þegar ég var að
taka upp hafði einhver á orði að ég
væri kominn í hring, aftur til upp-
hafsins. Ég veit ekki hvort það er satt
eða logið. Markmiðið hjá mér er að
tjalda mér á plötu eins og á tónleikum
- maður með gítar og sögur.“
- Plötunni fylgir þú væntanlega
eftir með tónleikahaldi:
„ Já, égheld mína tónleika sem fyrr
og reyni að sleppa að mestu við
brennivínskúltúrinn þó að ég fái
mörg tilboð um kráarspilirí. Ég held
því fram að þegar fólk er að drekka
brennivín og skemmta sér þá hlusti
það ekki. Það er frekar að reyna að
tjá sig sjálft sem er auðvitað í góðu
lagi. En ég er ekki að leggja alla mína
vinnu í að semja, æfa og spila til að
sitja úti í horni og búa til hávaða
undir samræðum. Eg vil vera í leik-
húsum og félagsheimilum í ljós-
depli,“ segir Hörður Torfason Trúba-
dor með stóru té-i.
SMS
Ýmsir- Barnabros:
★ ★ ★
Plata sem
stendur undir
nafni
Jólin eru hátið bamanna og þess
vegna er ekki óeðlilegt að plötuútgef-
endur sinni þessum hlustendahópi
eins og öðrum. Oft hafa þó þessar
svokölluðu bamaplötur sem komið
hafa út fyrir jól verið útþynnt sam-
suða á gömlum sém nýrri jólalögum;
grautm sem vart hefur lifað deginum
lengur.
Vegna þessa er fyllsta ástæða til að
fagna plötu eins og Bamabrosi því
þar faha menn ekki í fyrrgreinda
gryfju. Bamabros er nefnilega plata
sem á alla möguleika á að lifa jólin af
þvi hún er ekki jólaplata í þeim skiln-
ingi að hér séu sérstök jólalög á
ferðinni. Þvert á móti er ekki eitt
einasta jólalag að finna á plötunni
heldur er hér safnað saman bama-
lögum úr ýmsum áttum, lögum sem
sungin hafa verið og eru sungin á
leikskólum og í grunnskólum lands-
ins allt árið um kring.
Samtals eru þetta 18 lög og þó
undirritaður kannist ekki við þau öll -
er ekki alveg að marka það því hann
er kominn af bamsaldri fyrir nokkm.
En meðal laga sem hann og flestir
kannast við era til dæmis Litla kvæð-
ið um litlu hjónin, Ég skal mála allan
heiminn, Guttavísur, Fimmeyring-
urinn, Bjössi á mjólkurbílnum, Fyrr
var oft í koti kátt, Vorvindar glaðir og
Inga Dóra. Vert er að taka fram að öll
þessi lög eru sungin eins og þjóðin
þekkir þau; það er ekki verið að gera
tilraunir á þessum þjóðargersemum.
Þau eru vissulega útsett lítillega en
öll af mikilli smekkvísi þannig að
enginn ætti að móðgast.
Það eru Pétur Hjaltested og kona
hans, María Björk Sverrisdóttir, sem
standa að baki þessari plötu og þau
hafa fengið til liðs við sig ýmsá góða
söngvara en það eykur mjög á fjöl-
breytileikann á plötunni. Og þetta er
allt fólk í fremstu röð: Sigríður
Beinteinsdóttir, Egill Ólafsson, Helga
Möller og Edda Heiðrún Backman. Að
auki syngur María sjálf í nokkrum
lögum og sýnir þar einu sinni enn að
hún er mjög frambærileg söngkona.
Og svo stígur dóttir Maríu og Péturs,
Sara Dís, fyrstu söngspor sín í lagi
sem hún syngur með mömmu sinni.
Loks má svo nefna kór Öldutúnsskóla
sem aðstoðar í einu lagi.
Bamabros ætti fyllilega að geta
staðið undir nafni og kallað fram bros
á vör hjá einhverjum bömum um
þessi jól og reyndar allan ársins
hring.
Sigurður Þór Salvarsson
Gammar- 1 & 2:
★ ★ ★
Gamrnar
Á þessari geislaplötu era lögin
sautján af fyrstu tveimur plötum
Gammanna sem komu út árin 1984 og
1986 og eru löngu ófáanlegar i sínu
úrelta vinylformi.
Saga þessarar rafdjasssveitar er
orðin rösklega áratugargömul. Á
þeim tíma hefur hún víða komið fram
og sent frá sér eina plötu auk þeirra
sem hér eru endurútgefnar. Það var
Af Niðafjöllum sem kom út í fyrra og
vakti allt of litla athygli. Og raunar
virðist Gömmunum ganga furðu erfið-
lega að ná eyrum almennings þrátt
fyrir að mörg djass- og djassrokklög
þeirra séu ómþýð og aðgengileg. Að
því er mér skilst kunna Norðmenn
mun betur að meta Gammana en
þeirra eigin landar og ósjaldan hefur
maður heyrt tónlist þeirra leikna í
ríkisútvarpi frænda okkar í austri.
Ekki þaif að fjölyrða um gæði
liðsmanna Gammanna sem
hljóðfæraleikara. Stefán S. Stefánsson,
Þórir Baldursson og hljómsveitar-
stjórinn Bjöm Thoroddsen skipta með
sér forystuhlutverkinu og á bak við
era Steingrímur Óli Sigurðsson og
Skúli Sverrisson - öryggið uppmálað.
Skúli er kannski einna minnst
áberandi og er því hálfmótsagnakennt
að hann hefur náð mestum frama
fimmmenninganna síðan fyrstu tvær
plötur Gammanna vora gefnar út.
Þær vora og era engin tímamótaverk
en hafa elst vel og eru jafn góðar og
gildar og þegar þær komu út.
Ásgeir Tómasson
PS&CO
- Erkitýpur, Streitarar & frík:
★ ★ ★
Hugsjóna
rokk með
hlutverk
Pjetur Stefánsson er ekki einn af
þessum metnaðarfullu rokkurum sem
hamast við að gefa út plötu á hveiju
ári ef ekki oftar. Hann virðist frekar
vera hugsjónarokkari sem rokkar
þegar andinn kemur yfir hann án
tillits tO markaðslögmála. Þannig
hefur Pjetur lítið látið frá sér fara
síðustu fimm árin og hver veit nema
að næsta plata hans komi út um
aldamótin. Á Erkitýpur, streitarar &
frík blanda Pjetur og félagar nýju og
nýlegu efni saman við eldra efhi án
þess að skil þar á milli séu greinileg.
Það segir manni einfaldlega að mað-
urinn er trúr sinni rokkköllun og
tekur lítinn nótís af nýjum stefnum
og straumum í tónlist. Þó virðist
sveitarokkið vera að vinna talsvert á
hjá Pjetri á meðan eldri lögin eru
meira hrátt rokk. Sum nýrri laganna
era ailt að því hreinræktuð sveita-
tónlist. Minna ber hins vegar á
blúsáhrifum í nýrri lögunum en gerir
í þeim eldri.
Lögin á plötunni, 15 talsins, eru öll
eftir Pjetur en hann fær aðstoð frá
Sigurði Bjólu i tveimur nýrri laganna
og Dóra Braga í tveimur eldri
laganna. Annað þeirra er hið
umdeilda en vinsæla lag Ung gröð og
rík, sem sló í gegn 1985, og er
talsverður fengur að því að þetta lag
er komið til varanlegrar varðveislu á
geislaplötu.
Það má hins vegar heyra á
plötunni að Pjetri er stöðugt að fara
fram í lagasmíðunum því
gegnumsneitt eru þau lög sem tekin
eru upp á síðustu tveimur árum mun
betri en þau eldri. Lög Pjeturs era
oftast nær frekar einföld að
uppbyggingu, lftið um krúsídúllur og
flækjur, hann heldur sig við þessa
hefðbundnu svolítið hráu
uppbygginp gamla gítarrokksins
sem því miður alltof fáir rokkarar hér
á landi hafa lagt fyrir sig. Hann er
laginn við að finna góðar melódíur og
það er margt góðra laga á þessari
plötu. Textamir era allir eftir Pjetur
og það er að heyra að þeir séu margir
hveijir býsna skondnir en þvi miður
er plötuumslagið með þvi aílra
fátæklegasta sem gerist og enga texta
þar að finna.
Ekki má skilja við þessa plötu,
PS&CO, án þess að minnast á COið en
þar fer Sigurður Bjóla fremstur í
fríðum flokki rokkara. Meðal þeirra
má nefna Tryggva H”bner, Björgvin
Gíslason, Guðmund Pétursson, Jón
Ólafsson, Harald Þorsteinsson, Hjört
Howser og Ásgeir Óskarsson.
Erkitýpur, streitarar & frík era
plata sem tvimælalaust mætti heyrast
meira af opinberlega. Hún fyllir upp í
ákveðið tómarúm í íslensku rokki.
Sigurður Þór Salvarsson