Dagblaðið Vísir - DV - 08.03.1994, Qupperneq 8

8
ÞRIÐJUDAGUR 8. MARS 1994
Utiönd
Óvissa um hlutverk Norðurlandaráðs við upphaf þings þess 1 Stokkhólmi:
Davíðskilur
næstumekkert
„Hvaö er
maöurinn aö
segja?“ spurði
Davíð Oddsson
forsætisráð-
herra á ís-
lensku þegar
norskur blaöa-
maður beindi
að honum spurningu á blaöa-
mannafundi í gær. Davíð fékk
spurninguna þýdda á islensku og
svaraði fáu á dönsku.
Sá grunur lœddist aö viðstödd-
um aö ef til vill skildi islenski
forsætisráðherrann ekkert af því
sem fram færi. Eftir á sagöi Dav-
íð aö hann væri þreyttur eftir
ræðuhöld um morguninn og mat-
arboð hjá konungshjónunum.
Sömum haldið
fyrirutan
Fulltrúar Sama cru tjölmennir
hér á þihgi Norðurlandaráðs þótt
þeir hafi aðeins rétt til að hlýða
á það sem fram fer. Danir harii-
neita að veita Sömum fullan aö-
gang að ráðinu og segja aö ekki
komi til greina að smá minni-
hlutahópur hafi jafnan rétt á viö
þjóðir Norðurlanda.
Samar hafa lengi sótt það fast
aö fá sömu stööu og Færeyingar,
Grænlendingar og Álendingar.
Samstarf ið lafir á
viljayfirlýsingunni
Davíð Oddsson sagðist þó bjartsýnn á framhaldið í samtali við DV
Gísli Kristjánson, DV, Stdkkhólmi;
„Við vitum að næstu ár verða erfið
fyrir norrænt samstarf en ég held að
það sé raunhæft að gera ráð fyrir
áframhaldandi samstarfi þótt þaö
verði ekki eins og áður. Athyglin
beinist nú eðlilega öll aö Evrópusam-
starfmu," sagði Davíð Oddsson, for-
sætisráðherra og formaður norræna
ráðherraráðsins, í samtali við DV.
Davíð neitaði að það hefði hvarflað
að sér að ísland hætti samstarfinu
nú þegar aðrir þjóðarleiðtogar á
Norðurlöndum ræða helst um að
Norðurlandaráð verði samstarfs-
vettvangur þar sem sameiginleg
stefna Norðurlandanna innan ES
verður aðalviðfangsefnið. ísland er
þá eitt úti í kuldanum.
Aumingja við
Davíð setti þingið hér í Stokkhólmi
Davíð Oddsson forsætisræáðherra
á þingi Norðurlandaráðs.
Simamynd Reuter
í gær. í ræðu sinni sagði hann m.a.:
„Það er ánægjuefni að um leiö og
samið er um inngöngu í ES er gefin
út sameiginleg yfirlýsing um fram-
hald samstarfsins." Eftir fundinn
sagði hann í samtali við DV að raun-
hæft væri að byggja á slíkri yfirlýs-
ingu.
„Já, hvað verður þá um okkur
aumingjana?" spurði Ólafur G. Ein-
arsson menntamálaráðherra þegar
hann var spurður álits á nýjum við-
horfum í Norðurlandasamstarfi.
Meira vildi hann ekki segja um stöð-
una og almennt eru menn ófúsir til
að ræða framtíðina berum orðum.
Norðurlandasamstarfið er á tíma-
mótum og mikil óvissa um hvort ís-
land á samleið með hinum Norður-
landaþjóðunum þegar fundir Norð-
urlandaráðs breytast í samráðsfundi
innan hinnar svokölluðu skafíu, sem
er uppnefni þjóðanna í sunnanverðri
Evrópu á Norðurlandaþjóðunum.
Þar óttast menn samhentan þrýsti-
hóp úr norðrinu.
Gamali útvarpsgrínari
Norðurlandasamstarfið, eins og
það hefur verið undanfarna áratugi,
lafir í raun á viljayfirlýsingunni
einni og hún kann að reynast haldlít-
il á næstu árum.
Davíð flutti mál sitt í gær á dönsku
og þótti hún hljóma undarlega í eyr-
um annarra en íslendinganna. Ræð-
an var heldur þunglamaleg og nor-
rænir blaðamenn vildu fá staðfest-
ingu á því hjá tíðindamanni DV hvort
þessi maður hefði verið útvarpsgrín-
ari áður en hann sneri sér að stjórn-
málum.
ísland fær nú formennsku í mörg-
um nefndum ráðsins. Þetta ætti aö
gefa okkur færi á að treysta stöðuna
í Norðurlandasamstarfinu nú þegar
hafið milli landsins og bræðraþjóð-
anna í austri virðist vera að breikka.
Svíarlítahrædd-
iráRússana
auðvitað mikið
áhyggjuefni
fyrir alla Evr-
ópu en það er
of sncmmt að
segja fil um
hvernig best
væri að bregö-
ast við,“ sagði Carl Bildt, forsæt-
isráðherra Svía, þegar reynt var
aö fá hann til að segja hvaö Svíar
mundu gera ef Rússar réðust inn
í Eystrasaltsríkin.
Fulltrúar Eystrasaltsríkjanna
sögðust vænta aðstoðar Norður-
iandaþjóða i formi friðarumleit-
anaeffæri svo að Rússar seildust
eftir löndum þeirra.
Grænfriðungarí
einnikös
Grænfriðungar notuöu tæki-
færið við setningu þings Norður-
landaráðs aðmótmæJa kjamorku
á Norðurlöndum sem og um heim
allan. Hópur grænfriðunga lá fyr-
ir utan þinghúsdymar. Hver
maöur i hópnum var í svörtum
stakk og hafði grímu dauðans
fyrir andlitinu.
Allt fór friðsamlega fram og
þingfuHtrúar gengu imarreistir
framhjá kösinni og gáfu frelsur-
um jarðarinnar engan gaum.
Hjörleifur Guttormsson:
Þörfásamstarfi
aldrei meiri
„Ég held að
þörfin fyrir
norrænt sara-
starf hafi aldrei
veriö meiri en
nú þogar líltur
era áað þrjár
Noröurlanda-
þjóðir bætist í
hóp ES-ríkja,“ sagöi Hjörleifur
Guttormsson, þingmaður Al-
þýðubandalagsins, viö DV.
Hjörleifur sagðist líta svo á að
hættan á upplausn Norðurlanda-
ráðs hvetti menn tii dáöa og nú
myndu allir leggja sig fram um
að efla samstarfiö.
Gíali Kristján.saon, DV, Stokkhólmi
Um eitt þúsund munkar komu saman fyrir framan konungshöllina í Phnom Penh í Kambódiu til að fagna alþjóðlegum degi kvenna sem er í dag. Konur
gáfu munkunum mat og peninga í tilefni dagsins. Simamynd Reuter
Whitewater-málið:
Málið á ekki eftir að leiða
af sér annað Watergate
- segirBiilClintonforseti
Clinton segir ástæðulaust fyrir
Bandaríkjamenn að hafa áhyggjur
af Whitewater-málinu því hann hafi
ekki gert neitt ólöglegt.
Símamynd Reuter
BiH CHnton sagði á blaðamanna-
fundi í gær að Whitewater-málið
væri ekki annað Watergate-mál eins
og repúblikanar vilja vera láta. Hann
varði einnig eiginkonu sína, HiUary
Clinton, sem hann sagði að repúblik-
anar væru að reyna að sverta.
Clinton sagði að alríkisrannsókn-
armenn hefðu verið aö rannsaka
hugsanleg tengsl hans við vafasama
viðskiptasamninga, semgerðirhöfðu
verið í Arkansas á sínum tíma, síðan
í haust og hann hefði alltaf vitað um
það og ekki þótt það neitt vandræða-
legt fyrir sig.
Forsetinn þvertók fyrir að rann-
sóknin á Whitewater fasteignafyrir-
tækinu og vanræksla sparisjóðsins,
Madison Guaranty Savings and Lo-
ans, ásamt hugsanlegum tilraunum
Hvíta hússins til að breiða yfir tengsl
Clinton-hjónanna við málið ætti eftir
að leiða af sér annað Watergate-mál
sem varð til þess að Richard Nixon
þurfti að segja af sér forsetaembætti
árið 1974.
„Það er ekkert sem bendir til þess
að mál þetta sé að þróast í þá átt
nema þá getgátur þær sem komið
hafa frá repúblikönum,“ sagði Clin-
ton. „Það hafa engar tilraunir verið
gerðar til að breiða yfir neitt og það
mun ekki verða gert. Ef ég hef gert
eitthvað af mér þá á það eftir að koma
í ljós í yfirheyrslunum sem hafnar
eru í málinu. Þeir munu komast að
sannleikanum í máUnu."
Sérstakur lögfræðingur, sem hefur
starfað í málinu, sagði við blaða-
menn að hann hefði áhyggjur af því
að sum vitni í máHnu fengju ef til
vUl undanþágu frá sakfeUingu í
skiptum fyrir að bera vitni. Þar með
myndu sumir aðUar, sem hugsaniega
byggju enn yfir mikilvægum upplýs-
ingum, komast hjá því að segja allan
sannleikann þar sem rannsókn í
málinuværiennekkilokið. Reuter