Alþýðublaðið - 08.05.1968, Blaðsíða 7

Fyrsta alheimsráðstefna, sem
nokkurn tíma hefur verið hald
in til að rseða heildarvandamál
mannréttinda, hefst í náinni
framtíð í höfuðborg írans,
Teheran: Alþjóðaráðstefna
Sameinuðu þjóðanna um mann
réltindi. Fulltrúar 132 landa
og fjölmargra almannasam-
taka koma saman til að kanna
gaumgæfilega það sem hing-
að til hefur verið gert á þessu
sviði og til að gera áætlanir
um það sem gera ber í fram-
tíðinni.
Ráðstefnan er kvödd sam-
an af Allsherjarþingi Samein-
uðu þjóðanna og verður einn
af tindunum á Mannréltinda-
árinu 1968, sem efnt er til í
tilefni þess að 20 ár eru liðin
síðan Alheimsyfirlýsingin um
mannréttindi var samin og
samþykkt.
Iiugmyndin er, að á þessu
ári verði um heim allan reynt
að örva og efla viðleitnina við
að koma á almennum mann-
réttindum. Allsherjarþingi.ð
hefur sérstaklega lagt til, að
aðildarríkin staðfesti hinar
ýmsu réttindasamþykktir, sem
þegar eru fyrir hendi, og það >
hefur afráðið að flýta þróun- >
inni með nýjum samþykkt-
um.
Á dagskrá ráðstefnunnar í
Teheran verða þrjú meginefni:
□ Könnun á framförunum
sem orðið hafa á mann-
réttindum í heiminum
síðan 1948.
□ Prófun á raunhæfni
þeirra aðferða og þeirr-
ar tækni sem nú er beitt
í mannréttindabarált-
unni.
□ Samning nýrrar starfs-
áætlunar.
Til grundvallar umræðum
ráðstefnunnar liggur álitsgerð
frá framkvæmdastjóra Sam-
einuðu þjóðanna, þar sem með
al annars segir að mannrétt-
indayfirlýsingin hafi haft gíf
urlega víðtæk óhrif um heim
allan, bæði í einstökum ríkj-
um og á alþjóðavettvangi.
þjóðavettvangi.
Yfirlýsingin hefur Iegið til
grundvallar margvíslegum að-
gerðum Sam.einuðu þjóðanna
siólfra. Hún hefur orðið und-
irrót margra alþjóðlegra sátt-
mála, bæði innan Sameinuðu
þjóðanna og utan hans. Enn-
fremur hefur hún haft áhrif á
stjórnarskrár margra ríkja,
löggjöf þeirra og í mörgum til-
vikum einnig á niðurstöður
dómsmála.
Það hefur komið fyrir, að
orðalag yfirlýsingarinnar væri
tekið beint upp í alþjóðleg lög
fræðileg skjöl eða í lagabálka
einrlakra ríkja. Auk þess hef-
ur yfirlýsingin mjög oft ver-
ið notuð sem vegvísir og mæli-
kvarði, þegar ákveða skyldi,
að hvaða marki mannréttindi
séu virt og virk í daglegu lífi.
Nýir sáttmálar
Prófunin á raunhæfni þeirra
aðferða sem nú er beilt mun
m.a. taka til tveggja sáttmála
sem Allsherjarþingið sam-
þykkti 1966, annars um borg-
araleg og pólitísk réttindi,
hins um efnahagsleg, félags-
leg og menningarleg réttindi,
Þegar þeir taka gildi — til
þess þarf staðfeslingu 35 ríkia
— verða þeir bindandi fyrir
hlutaðeigandi ríki, þ.e.a.s. inn-
tak mannrétlindayfirlýsingar-
innar, sem einungis hefur leið-
beiningargildi, fær þá eins
konar lagagildi. Enn sem kom-
ið er hefur ekkert ríki stað-
fest þessa sáttmála, en rúm-
lega 20 ríki hafa undirritað þá.
Þeir hafa m.a. í för með sér,
að aukið verður við eftirlits-
kerfi Sameinuðu þjóðanna í
því skyni að fylgjast með fram
kvæmd þeirra. Sett verður á
laggirnar ný nefnd Sameinuðu
þjóðanna, sem getur rannsak-
að kærur varðandi borgara-
leg og pólitísk réltindi.
Mismunun kynþátta
Undirbúningur ráðstefnunn-
ar að framtíðaráætlun fyrir
mannréttindabaráttuna varðar
einkum fjögur svið sem lögð
verður rík áherzla ó: mismun-
un kynþátta, sjálfsákvörðunar
rétt, þrælahald og kvenrétt-
indi.
Allsherjarþingið hefur farið
þess sérstaklega á leit, að ráð-
slefnan kanni möguleikana á
skjótu og algeru afnámi hvers
konar mismununar kynþátta,
einkanlega apartheid-stefnunn-
ar.
Spurningar og svör um mann-
réttindi.
Hvaða réttindi eru svo brýn
að við getum ekki lifað
án þeirra?
í stuttu máli eru það tvenns
konar réttindi sem viðurkennd
eru í mannréttindayfirlýsing-
unni. í fyrsla lagi eru það hin
hefðbundnu réttindi, nefnilega
borgaraleg og pólitísk réttindi
sem hafa smám saman þróazt
með aldalöngum vexti lýðræð-
isskipulagsins. i öðru lagi eru
það efnahagsleg, félagsleg og
menningarleg réttindi, sem
öðlazt hafa viðurkenningu á
seinni árum, eftir að menn
gerðu sér ljóst, að hin ppli-
tísku og borgaralegu rétti ídi
væru einskis ' virði, ef nn nn
nytu ekki jafnframt ákveðiana
efnahagslegra, félagslegra t og
menningarlegra réttinda.
Hver hefur ákveðið að það ;éu
réttindi okkar?
Hugtakið mannrétlindi hef-
ur allt frá upphafi siðmenrúng
arinnar verið boðað og þrpað
af heimspekingum og öðr,um
andans leiðtogum veraldarsög-
unnar. Það sem Sameinyðu
þjóðirnar hafa fengið áorkað
er nánast staðfesting réttind-
anna. Öll þau pólitísku, borg-
aralegu, efnahagslgeu, félqgs-
legu og menningarlegu rétt-
indi, sem nefnd hafa verið, eru
nefnd í Alheimsyfirlýsingunni
um mannrétlindi, sem Allsherj
arþing Sameinuðu þjóðanna
samþykkti mótatkvæðalaust
10. desember 1948.
Hvers vegna ganga Samein- ’
uðu þjóðirnar ekki lengra óg
reyna að gera umrædd réttindi
að lögum?
Það er einmitt þetta sem þef
ur gerzt. Sameinuðu þjóðiim-
ar hafa gengið frá tveimur al-
þjóðasáttmálum um mannrétt
indi, annars vegar um efna-
hagsleg, félagsleg og menning
arleg rétlindi, hins vegar um
pólitísk og borgaraleg rétt-
indi. Þeir voru einróma sam-
þykktir af Allsherjarþingínu
16. desember 1966.
Framliald á 14. síðu.
SAM. ÞJÓDUNUM
Meistarasamb. byggingamanná í Rvík.10 árá
Á ÞESSU ÁRI eru liðin 10
ár frá stofnun Meistarasamb.
byggingamanna í Reykjavík.
Þessara tímamóta minntist
fyrsti formaður þess, Tómas Vig
fússon, á árshátíð sambandsins,
sem lialdin var að Hótel Borg
22. marz s.l. í fyrstu stjórn þess
voru þeir Tómas Vigfússon, húsa
smíðameistari, formaður, Árni
Brynjólfsson, rafverlctaki, rit-
ari og Þorklel Ingibergsson,
múrarameistari, gjaldkeri.
Aðalfundur Meistarasambands
ins var haldinn í félagsheimili
meistarafélaganna í Skipholti
70, laugardaginn 27. apríl s.l.
Formaður sambandsins Grím
ur Bjaroason, pípul.m, setti
fundinn og bauð fulltrúa vel-
komna. Fundarstjóri var kjörinn
Gissur Sigurðsson, húsasm.m.
en fundarritari Gissur Símon-
arson húsasm.m.
Formaður flutti skýrslu stjórn
arinnar um starfsemi s?mbands
ins á síðasfliðnu ári. Gjaldkeri,
Guðmundur St. Gíslason lagði
fram enrVirskoðaða reikninga og
fjárhagsáætlun.
í .skýrslu formanns kom fram
l
m.a. að hið óhagstæða verðlag,
sem varð á útflutningsafurðum
óvissu, ekki síður í byggingar.
iðnaðinum en í öðrum atvinnu
greinum. Þá ræddi hann ýmis
okkar hefði valdið truflun og
aðkallandi hagsmunamál sem
efst eru á baugi hjá samband-
inu.
Fundurinn samþykkti aðild
hins nýstofnaða Meistarafélags
iðnaðarmanna í Hafnarfirði áð
sambandinu.
Á fundinum voru rædd ýmis
hagsmunamál byggingamanna og
nokkrar ályktanir gerðar. Verð
ur þeirra getið hér á eftir.
Grímur Bjarnason pípul.meist
ari var endurkjörinn formaður
Meistarasambandsins, en aðrir í
stjórn þess eru: Gissur Sigurðs
son húsasm.m., Guðmundur St.
Gíslason, múrarameistari, Kjart
an Gíslason málarameistari,
Finnur B. Kristjánsson, rafvirkja
meistari og Stefán Jónsson,
veggfóði’arameistari. Endurskoð
endur reikninga félagsins voru
endurkjörnir, þeir Jón E. Ágústs
son málarameistari og Tryggvi
Gíslasón pípul. meistari.
Félagsmenn eru nú 750 að
tölu að meðtöldum meðJimum
Meistarafélags iðnaðarmanna í
Hafnarfirði.
ályktanir IVielstara
sambands bygg-
Aðalfundur Meistarasambands
byggingamánna 1968 lýsir yfir
ánægjii sinni yfir þeirri ákvörð
un borgarstjórnár Reykjavíkur
borgar, að við útboð á vegum
borgarinnar skuli tekið tilboð-
um innlendra aðila, þótt tilboð
in séu 5-10% hærri en erlend
tilboð. í þessari ákvörðun felst
mikilvæg viðurkenning á bjóð-
hagslegu gíldi þess að láta fram
kvæmd alla iðnaðarvinnu í
Jandinu af innlendum aðilum.
Aðalfundurinn beinir því jafn
framt. til ríkisstjórnarinnar, að
settar verði hliðstæðar reglur
að því er varðar útboð af halfu
ríkisins.
Aðalfundur Meistarasambands
byggingamanna 1968 fagnar
þeim breytingum, sem gerðar
voru á lögum um húsnæðismála
stofnun ríkisins nú fyrir
skömmu, er heimila hú-næðis-
málastjórn að vei+a lán U1 bygg
ingameistara og bvggingarfyrir
tækja, er byggja íbúri>- til sölu
sem fullnægja lánareglum hús
næðismálastjórn Einnlg vek-
ur fundurinn athygli á því, að
trj-ggja þarf húsnæðismálastjórn
verulega aukið fjármagn til
þess að hún geti gegnt hlutverki
sínu á fullnægjandi hátt í fram
tíðinni, einkum þar sem sýnt
er, að verulegur liluti af ráð
stöfunarfé hennar á næstu ár-
um muni renna til húsbygginga
Framkvæmdanefndar b.vggingar-
áætlunar í Breiðholti.
Aðelfundur Meistarasanjbands
bvitg-ingamanna 1968 harmar. að
ekki hafa verið rýmkuð verðlags
ákvæði á útseldri vinnu í bvgg
ingariðnaðinum, í fjöldamörg
ár, iðnaðinum til mikils tjóns.
Hin ströngu verðlagsákvæði
koma algerlega í veg fyrir upp
byggingu fyrirtækja í bygging
r^ðu fU þess að taka að sér
meiri liáttar verkframkvæmdir
og gælu beitt meiri skipulagn-
r.r,-i pg hagræðingu við verk-
fi -r'.Vvæmdir en hér tíðkast.
F mdurinn telur að lækkun bygg
ív>anvUnstnaðnr náist aðeins með
því að fyrirtækjum bvgginga-
meistara verði gert kleift að
eflast. þnnnig að þau geti skipu
lagt og framkvæmt bygsinga-
frnmkvæmdir í stærri stíl en
híngað til.
Fundurinn leggur því áherzlu
á. að núverandi vnrðlagsákvæði
verði rýmkuð verulega.
Aðalfundur Meistarasambands
b'íuc-h'K'm'anna 1968, varar við
beirri stefnu er felst í því að
jafnstór hluti af bví fjármagni
s«m ætlað er til íbúðabygginga
sé afbentur einu fyrirtæki án
eðlilegrar samkeDpni, eins og
Framkvæmdanefnd bvggingar-
áætlunar ríkisins í Breiðholti
hefir gert og mótihælir bví að,
bvrjað verði á nýjum áfangat
við framkvæmdirnar án eðli-
ariðnaði, sem hefðu getu og. að legra , samkeppnisú,tboða. ,
8. maí 1968 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ J