Dagur - 12.07.1923, Blaðsíða 3

111
DAQUR
30. tbl.
kaupa, en hefir freœur gengið treg-
lega. Bændur munu alment hugsa sér,
að láta S. í. S. selja hrossin. — Muna
eftir hvað Garðar græddi á Borgfirsk-
um og Sunnlenzkum bændum f fyrra-
vetnr og muna einnig hvað Sambandið
seidi þá vel hrossin.
Nií eru hér nýafstaðin ieiðarþing.
Héldu þingmennirnir þau á fleiri stöð-
um, en áður hefir tfðkaBt. Þykir vfst
eitthvað mikið við liggja á, að láta
okkur vita um afrek sfn á þingi. En
f raun og veru var það Magnés Guðm.,
sem mest hafði orðið, til að svala sér
á Tímanura og J. ). og verja íslands-
banka. T, d. sagði hann, er hann var
spurður um tryggingar fyrir enska
láninu: »Að það væri trygt með víxl-
um og ef þeir ekki hiykkju þá væri
gullið* — »GuIlið* (át fyrirspyrjandi
eftir). »Já gullið í bankanum maður.* —
Um tap fiskhringsins og íslandsbanka
f sambandi við hann, íóruat honum
svo orð: »Að íslenzkir fiskframleið-
endur og fiskkaupmenn hefðu á sfnum
tírna íengið háa verðið fyrir fiskinn og
það væru útlendir auðmenn og útlendir
hluthafar, sem tapið lenti á « Og sér
væri ósárt um, þó þeim blæddi.
Svona fjármálaspeki ber fyrverandi
íjármálaráðherra M. G. á borð fyrir
kjósendur sfna, treystandi því að við
tökum þetta fyrir góða og gilda vöru.
Því lítt mögulegt er að hugsa sér, að
maðurinn viti ekki betur. — Viti ekki
að þjóðin öll verður að borga og er
altaf áð borga tapið og óorðið með
gengismun, háum vöxtum o. fl. Að
öðru leyti las hann upp úr sér fyrstu
tölublöðiu af kosningabeitum þeirra
félaga og var það hyggiiega gert af
M. G. því þó nokkuð mörgum sé sent
djásnið, er það að sögn meiri hlutinn,
sem endursendir þann kosningaróg.
Samgöngur.
Vegakerfi landsins.
Klakkaflutningur er nú að verða
iátíður í sumum héröðum iandsins.
Vegakerfið hefir á síðustu áratugum
vaxið mjög mikið og fíestar itlfær-
ustu ár landsins eru nú brúaðar.
Vegir landsins skiftast í Ijóra
flokka: Þjóðvegi milli héraða og
landsfjórðunga, sýstuvegi eða akvegi
frá hafnarstöðura landsins upp um
héruðin, hreppavegi, sem eru grein-
ar út úr akvegunum og fjallvegi.
Sum héruö landsins eru. enn ak-
vegalaus; sumstaðar eru peir nú
orðnir veigamesta samgöngubótin
á landi. Þvf aö smátt og smátt vaxa
verkbrögð manna og myndarskapur
i terðalögum pvi meir sem vegirnir
vaxa. Kerrur hafa úlrýmt klakka-
flutningi og smám saman útrýma
bílarnir kerrunum.
Mestu skiftir um tvo af þessum
vegaffokkum; akvegina og þjóðveg-
ina og veröur því einkum minst á
þá hér.
Fyrir nokkrum árum ritaði Jónas
Jónsson frá Hriflu mjög merkilega
grein í tímaritið Rétt um saingöng-
ur. Sýndi hann íram á, hvernig unt
vaeri.aö samrýma samgöngukerfið
Mál, margir íitir,
Fernis,
Purkefni,
Terpentína,
Politur
fæst í
KAUPFÉLAOI EYFIRÐINGA.
á sjó og iandi. Lagði hann þar til
að tekið væri upp það fyrirkomulag
á strandferðunum, sem nú er fenginn
mikill vísir til og að í sambandi
viö slíkar strandferöir þyrftu að
koma vegir frá hafnarstöðunum inn
f landið eins og æðar.
Þessir akfæru vegir um héruðin
eru vafalaust lang dýrmætastir allra
vega landsins. Umferðin veröur mest
á þeim, þvf þeir Iiggja gegnum
þéttastar bygðir. Mönnum verður
það æ Ijósara, að vegina þarf að
gera svo trausta og breiða, að í
framtíðinni geti farið fram á þeim
mikil og óheft bílaumferð. Þar sem
slíkir vegir eru í góðu lagi, mun
smátt og smátt sækja í. þaö horf,
að vissir einstaklingar eða viss félög
annast um ffutninga fyrir Iandsraenn
frá hafnarstöðunum upp um héruðin
og að þeir flulningar fara fram á
bílum.
Vegakerfið er þjóðinni samskonar
líffæri og æðakerfið líkamanum. Fulf
þrif og vöxtur þjóðarinnar fæst ekki
fyr en ait þetta kerfi sfær í sam-
læmi og greinar þess ná inn í hvern
dal, hverja sveit. En að þessu leyti
standa sveitirnar mjög misjafnt aö
vígi.
Engir landshlutar standa jafnilla
að vfgi um samgöngur eins og
Suðurlandsundirlendið.Úthafið brotn-
ar þar látiaust i flötum söndum.
Því þykir einsætt, að Suöurland
verði að fá þá samgöngubót, sem
bæti upp hafníeysið. Er nú mikiö
talað um járnbraut frá Reykjavík
austur í sveitir. Verður lítillega
minst á það síðar.
Nú hagar svo til, að Akvegirnir
Iiggja sumstaðar þannig að þeir
gætu auðveldlega fallið inn í einn
ósiitin veg um bygöir iandsins frá
Reykjavík norður og austur um
land. Slíkur akfær Iandsvegur hlýt-
ur að koma áður mjög langt um
lföur.
Símskeyti.
Rvík 9. júli.
Páfinn vill fá Þjóðverja til að
hætla hinni óvirku mótspyrnu gegn
Frökkum. Frakkar hafa tekiö ystu
hverfi Frankfurt-am-Main. Tafið er
aö Rínarföndin verði lýðveldi að til-
hlutun Frakka.
Italskur þingforseti rnyrtur.
PóIIand hefir opinberlega gengið
í iitla-bandalagið.
Víðtæk hafnarverkföll hafa komið
upp í mörgum hafnarborgum f
Englandi. Forvextir Englandsbanka
eru nú 4%. Neðrideild breska þings-
ins hefir samþykt fjárlagafrumvarp
Baldvins með 249 atkv. gegn 145.
Bretar viljafá Frakka tif að yfirgefa
Ruhr. Balfour formaður verslunar-
ráðanna bresku leggur tif að banda-
menn rannsaki fjárliagsþol Þjóðverja,
stofni aiþjóða nýiendu á báðum
Ritvélabönd
Og
Ritvélakalkerpappír
nýkomið í
Kaupfél. Eyfirðinga.
Afsalt
- fæst í
Kaupfél. Eyfirðinga.
bökkum Rínar og leggi hald á toll-
tekjur Þýskafands. Bretar hafa ný-
fega greitt 4600 miflj. dollars í af-
borgun af stríðsskuld sinni.
Katólska bíaðið Libre Belgique
hefir mótmælt stefnu Frakka og
Belgja i Ruhrhéraðsmálinu. Krefst
að Belgir haldi sér að Englending-
um og segi upp bandalagi við
Frakka.
Dómar í Landmandsbankamálinu
kveðnir upp á Laugardaginn. Prior
dæmdur í 800 kr. sekt, R. Hansen
2000, Friis 500. Aðrir sýknaðir.
12 ára telpa varð undir bíl hér
og dó eftir klukkutíma. 2 togarar
M. Blöndals eiga að fara á síld
nieð menn undir taxta Sjómanna-
félagsins. Sjómanuafélagið gerir allar
ráðstafanir til að þeir fari hvergi.
Fréttaritari Dags.
F r e 11 i r.
Kveðjur. Sfðasti. sunnudag fóru
margir félagsmenn í Kf. Eyf. og nánir
kunningjar og vinir Sigurðar Kristins-
sonar forstjóra skemtiför að Möðru-
felli í Eyjafirði og buðu Sigurði með
f þá ferð. Tilgangurinn var sá, að
njóta með honum einnar dagsstundar
úti á vlðavangi og flytja honum kveðju-
orð. Menn komú saman f svonefndu
Möðrufellshrauni, en þar er afbrigða-
fagurt landslag og stórfenglegt. Fóru
þar fram ræðuhöld og voru flutt kvæði.
Sfðan drukku allir ksfti heima f Möðru-
felli. Einar Árnason, Ingimar Eydal og
Jónas Þorbergssor* fluttu stuttar ræður,
en Sigurður Kristinsson þakkaði og
flutti kveðjuræðu til viðstaddra og
allra héraðsbúa. Stefén á Munkaþverá
talaði um staðinn. Davíð Jónsson flutti
kveðjuorð og kvæði til Hólmfrfðar
Pálsdóttur, móður Sigurðar, sem þarna
var viðstödd. Að lokum flutti Den.
Einarsson á Hálsi kvæði til Sigurðar.
Eftir góða skemtun og innilega sam-
verustund snéru menn til heimferðar.
Aöalfundur Samb. Jsl. Samvinnu-
félaga var háður hér á Akureyri dag-
ana 3—6 þ. m. Auk stjórnarnefndar-
manna fjögurra, forstjóra og tveggja
framkvæmdastjóra voru mættir á fund-
iaum 34 fulltrúar. Þar að auki var
mættur skóiastjóri Samvinnuskólans
og ritstj. tfmaritsins. Verður skýrt
nánar frá fundinum á öðrum stað f
blaðinu.
Sambandsþing norðlenzkra kvenna
var háð hér f bænum 2. og 3. þ. m.
Á mánudagskvöldið gengust konurnar
fyrir samkomu til ágóða íyrir Heilsu-
hælissjóð Norðuriands. Hulda skáld-
kona las upp kafia úr óprentuðu skáld-
riti eftir sig. Sigurður Jónsson skáld
Arnarvatni las upp tvö kvæði og
Sigutborg Kristjánsdóttir frá Múla við
ísafjörð las upp kvæði eftir Guðm.
Guðmundsson. Þá var sýndur leikur-
inn, Óskastundin.
Kaupdeilurnar í Reykjavík. Vegna
fiugfregna um slagsmái og meiðingar,
er höfðu átt að eiga sér stað {Reykja-
vfk f gær, ieitaði blaðið sér fregna.
Tveir togarar eiga að fara á sfldveiðar
og hafa menn ráðist á þá utan Sjó-
mannafélagsins og undir kauptaxta
þess. Sjómenn vilja afstýra því, að
skipin fari með þessari áhöfn, nema
kauptaxti þeirra sé haldinn. Iialda
þeir dag og nótt vörð við skipin. í
gær átti að taka vátn á katla skip-
anna, og var lögreglan viðstödd.
Skáru sjómenn þá á vatnsslöngurnar
og varð vetkið eigi frsmkvæmt. Út
af þessu urðu deilur nokkrar og
stympingar, og barsmíð vegna þess,
að óviðkomandi maður, bakari nokk-
ur, barði einn sjómann höfuðhögg með
öxi. Stóð þref þetta f nokkra stund
og meiddust tveir menn lftiliega.
Vatnsbát hafnarinnar lögðu sjómenn
út á höfn. — Ait er enn við það
sama og liggja skipin óhreyfð.
Gesfir. Vegna tveggja funda, sem
háðir hafa verið hér f bænum undan-
farið, hefir verið afskaplcga gestkvæmt
í bænum og éru engia tök á að telja
þ& gesti upp hér, þvf þeir skifla
mörgum tugum.