Dagur - 17.10.1923, Qupperneq 2

172
DAOUR
47 tbl.
ódýrusu Stormjakkarnir «* * Brauns Verziuq.
Páll Sigurgeirsson.
*.••.•••••.•....••.••.•..•.•••••••..•.••••••

.**.
*..*
Sængurdúkar
;”; sérlega góöir, frá kr. 5.75
• •
Ö pr. metr. tvíbr. fást í
• • *
•”• Brauns Verzlun.
\i Páll Sigurgeirsson.
»Magnús Kristjánsson.«
(Andsvar.)
Dagur flutti hóflega og öfgalausa
skýrslu um helztu störf M. Kr. f þarfir
þessa bæjarfélags. ísl. tókþetta óstint
upp eins og vænta uiátti. Reynir hann
f 42. tbl. að snúa umsögn Dags í
villu og tortryggja alla framkomu M.
Kr. f bæjarmálum. Ótoeingar blaðsins
eru rakalausar og verða þær hér born-
ar til baka f sem styztu máli:
1. Verzlun M Kr. var nauðsynja-
vöruverzlun. Þessvegna var sýnishorn
um ekki hlaðið út f glugga á sama
hátt og nú gerist um skranvöruverzl-
anir bæjarins. Að búð M. Kr. hafi
verið tóm, er hann sfmaði heim af
þingi, til þess að banna verðhækkun
á vörum sfnum, er helber uppspuni
íslendings.
2. ísl. mótmælir þvf, að M. Kr. hafi
átt neinn verulegan þátt f uppfylling-
um þeim og götugerð f suðurbænum,
sem frá var skýrt f Degi. Hann gengur
inn á að M Kr. muni hafa átt ein-
hvern þátt f uppfyllingu undir sfnu
eigin verzlunarhúsi, en ekki meira.
Sannleikurinn er sá, að M Kr. beitti
sér fyrir og Jét gera uppfyllingu
undir 4 lóðir á þessu svæði ásamt
götunni. Eftir forgöngu M. Kr. komu
fleiri á eftir og lengdu uppfyllingu
þessa.
3. Ritstj. ísl. mótmælir þvf, að M.
Kr. hafi átt verulegan þátt f bryggju-
málum bæjsrins. Eftir að bryggjan
hrundi, var kosin ný hafnarnefnd. Að
vfsu er það rétt, að M. Kr. var ekki
aleinn í þeirri nefnd. En hitt er jafn-
vitanlegt öllum kunnugum mönnum,
að M. Kr. bar uppi bókstaflega allar
frámkvæmdir og öll dagleg störf bæjar-
stjórnarinnar f því máli. Þeim, sem
þetta ritar, ér persónolega kunnugt
um, að svo vör, því hann var þar
sjálfur verkamaður. Ritstj. ísl. var þá
ekki vaxinn upp f tölu vinnandi manna.—
Á það má og benda, að bryggja á
þessum stað hlaut að spiila mjög að-
stöðu allra verzlana í suðnrbænum og
þar á meðal verzlunar M. Kr. Sést af
þvf, svo að ekki fer á milli máia,
hvort að M. Kr. hefir af eigingjörnum
ástæðum hafist banda og boðað sjálfur
til fundar um bryggjusmíði t miðbcen-
um og sfðan haft framkvæmd og um-
sjón með þvf ágæta verki, sem þar
var unnið, er núverandi bryggja var
reist.
4. Um vatnsleiðsluna er fljótlegt að
tala. Af málsreifum ísl. má skilja, að
M. Kr. beri engin viðurkenning f
þessu máli, úr þvf að hann háfi ekki
framkvæmt verkið með eigin höndum.
Dagur taldi honum til viðurkenningar,
að hann hefði komið f veg fyrir að
snúist væri að þvf óhapparáði að leiða
vatnið austan úr Vaðlaheiði. Þvf mun
ísl. ekki geta mótmælt og ætti þvf
að þegja um þetta mál.
5. Rétt er það, að M Kr. var ekki
i bæjarstjórn þegar Eyrarland var
keypt. Aftur eru það ósannindi að
Naustakaupin hafi gengið fyrir sig
hljóðlaust. Fyrir þeim kaupum gekst
M Kr. Mótstaða hans gegn Kjarna-
kaupunum var aðeins bundin við það,
að verið var að okra á bænum. Kjarni
var seldur þreföldu verði við Hrafna-
gil, sem selt var um lfkt leyti. Kjarni
kostaði 10 þús. Hrafnagil, sem er
mun meiri jörð, 4 þús. Áuk þess var
aðalástæða M. Kr. sú, að hann vildi
að Kjarni yrði seldur samkv. þjóðjarða-
sölulögunum, en ekki eftir einhverju-
þvf handahófi, sem viðkomandi stjórn-
arvöld beittu og sem urðu bænum til
féfiettingar, miðað við sölu annara
þjóðjarða á sama tfma. En að öilu
þessu athuguðu voru þó aðalmeðmæli
M. Kr., að hann ásamt Páli Briem
átti aðalþáttinn f þvf, að skipulagi
var komið á landeignir bæjarins.
6. Um flóðgarð þann, sem bygður
var nyrzt í Hólmunum farast ritstj.
ísl. orð á þá leið, að M. Kr. hafi beitt
sér á móti byggingu hans með úrtöl-
um. Sannleikurinn er sá, að fióðgarður
þessi var bygður upphaflega án af-
skifta M. Kr. En garður sá bilaði
fljótlega. M Kr. var þá f jarðeigna-
nefnd og gekst hann fyrir þvf að garð-
urinn var endurbættur svo að hann
dugði sfðan.
Hér hefir verið gripið á stærstu ó-
sannindunum, til þess að reka þau
öfug ofan f ritstj. íslendings. Um
leið skal vakin athygli lesendanna á
þvf, hverjum aðferðum eigendur ísl.
beita f kosningabaráttunni. Þær að-
ferðir eru f samhljóðan við aðferðir
Mbl. og pésanna, sem því fylgja, en
að þvf skapi veigaminni, sem minna
úrval er þeirra manna á bak við, sem
nokkuð geta. Aðferðirnar eru að tor»
tryggja samvinnumenn, blöð þeirra,
stefnu þeirra manna, sem ætla að
reyna að hefja iandið úr fjárhagsó-
farnsðinum. Þetta er tóm neikvæð
barátta, niðurrifs og tortryggingar
nöldur og dylgjur, en hvergi bent á
neitt nýlilegt ráð til þjóðarviðreisnar.
Meiri ástæða væri til þess fyrir
eigendur ísl., að benda á að hverju
leyti það gæti orðið til viðreisnar
landinu að kjósa B. L., Stefán f
Fagraskógi og Sigurð Hlfðar á þing.
En við þesskoaar rökum er ekki
hægt að búast. Aðstandendur þeirra
búa ekki yfir neinum úrlausnarráðum.
Þeir eiga enga hugsjón aðra en að
standa saman um hagsmuni sfna. En
þeir fara f bága við almennan sparn-
að. Dragi almenningur úr vörukaup-
um sfnum, rýrnar atvinna þeirra. Þess-
vegna munu þeir f lengstu lög beita
sér gegn almennum og róttækum ráð-
stöfunum. Þeir vilja bjargast eins og
aðrir þó atvinna þeirra baki almenn-
ingi tjón við aukna eyðslu. Að fljóta,
er þeirra lffshugsjón og »flýtur á með-
an ekki sekkurc er það lengsta, sem
þeir menn geta hugsað.
Jón Bergsveinsson
og steinolían.
Jón Bergsveinsson er orðin dálftið
nafnkunnur f landinu ekki vegna Fiski-
féiagsforstöðunnar, þvf þar mun hann
hafa litlar rósir gert, heldur vegna
þeirrar þrálátu og Htt skiljanlegu mót-
stöðu hans gegn steinolfueinkasölu
ríkisins.
Drög steinolfumálsins eru þessi:
Verzlun með þessa vörutegund var
áður f höndum alræmdasta gróða-
hrings heimsins, >Standard oil,« sem
hefir gert tilraun, að umlykja heim
allan. Fiskifélagið gerði tilraun að
brjóta af sér þetta vald, en skorti
bolmagn. Auðsætt var, að ekkert sam-
takavald f landinu gegn ofureflí þessu
var nógu sterkt, nema rfkið sjálft.
Fyrir atgöngu M. Kr. og annara
góðra manna er olfusalan tekin með
lögum úr höndum hringsins og komið
f hendur rfkisins. Rikið gerir sfðan
samning til 3 ára við brezkt félag,
sem keppir við »Standard oil« og er
að mestu brezk rfkisverzlun. Tryggir
samningurinn landmustemoliumeð iægsca
verði, semfáanlegierá hemsmatkaðinum.
Þessi úrstit f máltnu eru Magnúsi
Kristjánssyni að þakka. Hann hefir
undirbúið samningana og hann hefir
veitt foratöðu þvf vandastarfi að koma
olfusölu rikisins á iaggirnar.
Jón Bergsveinsson hefir hamast
gegn þessari nauðvarnarráðstöfun rikis-
ins. Ásamt 2 öðrum mönnum, sem
standa á líku þroskastigi, þeim Jónatan
Þorsteinssyni og Guðm. Ásbjarnarsyni,
hefir hann ráðist á Landsveizlun f
blaðagreinum. Forstjóri verzlunarinnar
•••••••••••%•••••••••■••••• •••••••••••••••••••••
I Taubuxail
stakar, frá kr. 9.75 fást í •::•
• • • •
O Brauns Verzlun. O
Páll Sigurgeirssoi).
• • • •
•»»%••,••, •••'••••*••'•(•••• *••«•••••
•..••••••••%••.••.•••••••••*.••••••••••••••••••
hefir svarað þeim öllum og hrakið
dylgjur þeirra og ósannindi. Sú hólm-
ganga fór fram f Morgunblaðinu.
En Jón lætur ekki staðar numið.
Ákafi hans gegn þessu fyrirtæki þjóð-
arinnar er orðin að ástriðu f eðli hans.
Hann virðist eiga það eitt áhugamál
f lffinu, að koma því á kné. Á lands-
málafundinum sfðasta blés hann upp
með þvilíkum otsa, að undrun sætti.
Hann haiði fullar hendur af skjölum
sem hann kallaði skilrfki og sem hann
veifaði f kringum sig um leið og hann
æpti eins og hálfóður maður. En hann
gat ekki f það sinni orðið virtur svars,
því hann hagaði sér ólfkt þvf, sem
hugaandi menn gera og hann notaði
biaðasnepla þá, er hann hafði, einungis
til þess að veiía þeim f kting um
sig, en gat ekkert sannað með.
Ef Jón á að geta orðið tekinn al-
varlega, þarf hann að haga sér eins
og maður með íullu ráði. Framkoma
hans f málinu, ofsi hans, eítir að M.
Kr. er margbúinn að reka ofan f hann
ósannindin um þetta mál, er ákaflega
grunsamlegur og styrkir þann orðróm,
sem gengur um, að hann, ásamt nokkr-
um öðrum bróskurum, hafi ætlað sér
að stolna til olíuverzlunarfélags, að
hann, sem formaður Fiskilélags íslands
hafi átt að nota aðstöðu sfna, til þess
að koma vörunni út og taka fyrir
hlut sinn á þurru landi.
Oísi Jóns f málinu er mjög lfkur
þvf að vera sprottinn af þungbærum
vonbrigðum gtóðahyggjumanns. Senni-
lega hugsar hann sér, að geta blekt
Akureyraibúa f þessu máli, þó klögun
hans tii Alþingis og heimskulega krafa
um rannsókn gæti ekki orðið tekin
til greina, vegna þess að þing og
stjórn, gat ekki látið sig inn á áó
verða leiksoppur f höndum þessa of-
sóknarsjúka manns til sllkra fárán-
legra athatna.
Ósannindi eru það hjá »Fundar-
manni< í 42. tbl. ísl. að Bernh. Stef-
ánsson hafi hrakyrt Stelán f Fagra-
skógi á Þverárlundinum. Er skorað á
»Fundarmanninn» að segja til og sanna
hver hafi verið þessi hrakyrði eða
heita að öðrum kosti opinber ósann-
indamaður.