Dagur - 29.01.1925, Blaðsíða 3
4. tbl.
DAQUR
15
KOL!
Pað sem eftir er af okkar ágætu ofnkolum,
verður selt næstu daga. Verðið er 75 kr. smálestin.
Kaupfél. Eyfnðinga.
og djarft fram f málinu, þvf annars
væri vanséð að menn festu trúnað á
fylgi hans og trúleik f málinu.
í stjðrnarskrármálinu var samþykt
tiilaga, þar sem fundurinn lýsti óá-
nægju sinni yfir meðferð slðasta þings
á þvl máli og skoraði jafnframt á
þingið að leggja aðaláherzlu á þær
einar breytingar á stjórnarskránni, að
reglulegt þing verði aðeins haldið
annaðhvort ár og þingmönnum fækkað
niður f þrennar tylftir samtals um
leið og kjördæmaskipun landsins verði
endurskoðuð. — í bannmállnu var
borin fram tillaga f fjórum liðum, sem
fór fram á Sukið eftirlit, strangari
sektarákvæði, afnám Ieyfis handa
læknum og lyfsölum að selja áfengi
gegn lyfseðlum, afnám heimildar handa
fslenzkum skipum að hafa til neyzlu
handa sklpshöfn og farþegum cnnur
vfn en þau, sem heimiluð eru með
SpánSrsamningaundanþágunni og að
ftarlegar tilraunir væru gerðar til þess
að iosa landið undan Spánatkúguninni.
Var tiilagan samþykt með þvf nær
öllum atkvæðum. — Þá voru og sam-
þyktar tillögur um frestun á endur-
skoðun launalaganna, um 10.000 kr.
styrk til sóttvarnarhússins hér f bæn-
um, um að endurbeimta landhelgls-
sjððlnn og verja honum samkvæmt
tilgangi hans, um að skora á þingið
að veita Atthur Gook trúboða ieyfi
tit þess að reisa Víðbodsstðð hér á
Akureyri, um að leita samninga við
Dani um afnám innfiutningsgjalds þess,
er þeir hafa sett á fslenzkar sjávaraf-
urðir. í kettollsmálinu var samþykt
eftirfarandi tillaga:
• Fundurinn getur eftir atvikum sætt
Big við úrslit kettollsmálsins, leggur
jafnfrámt sterka áheiz’u á, að engar
frekari ívilnanir verði gerðar á frám-
kvæmdum fiskiveiðalaganna gagnvart
Norðmönnum vegna kettollsins.* Þá
var samþykt f einu hljóði tillaga um
að afnema skðlagjöld við skóla þá er
rlkið kostar og enn var samþykt á-
skorun til þingsins að veita ioooo
kr. til að koma upp steinarannsóknar-
stofu hér á Akureyri. Eru nú upp
talin þau má), er tekin voru til álykt-
anagerðar.
Pingmaður Akureyrar
lýstur opinber
ósannindamaður.
Framkoma Björns Líndal alþing-
ismanns á þingmálafundinum sið-
asta hér i bænum, er að nokkru
lýst á öörum stað hér í blaðinu. Þó
er þar mörgu slept, sem er frá-
sagnarvert. Eitt atriðið er þannig
vaxið, að Degi þótti ástæða til að
gefa þvi sérstakan gaum. Pingmað-
urinn tók kettollsmálið á dagskrá<
Það er útkljáð mál með samninga-
gerð síðasta þings. Þeim, sem hlust-
uðu á ílutning og málsreifun þing-
mannsins, duldist ekki, aö höfuð til-
gangur hans var sá, að rógbera 5.
landskjörinn þingmann Jónas Jóns-
son. Aðstaða þingmannsins, til þess
að segja það sem honum sýndist
um kettollsmálið, var á þessum fundi
mjög hentug fyrir hann, af því að
hann var einn til frásagnar af þing-
mönnum, en málið var rætt og af-
greitt á lokuðum fundum í þinginu.
Aðalefnið úr ummælum þingmanns-
ins birtist í eftirfarandi yfirlýsingu
heyrnarvotta:
Að gefnu tilefni lýsum við undirrit-
aðir yfir þvf, að við hlýddum á ræð-
ur herra þingmanns Björns Llndal f
kettollsœálinu á þingmálafundi hér f
bænum aðfaranótt þess 21. þ. m.
Heyrðum við þingmanninn skýra frá
þvf, að á lokuðum fundi á Alþingi, hefði
5. landskjörinn þingmaður, Jónas Jóns-
son, barist á móti þessu máli. Gátum
við eigi skilið orð hans á aðra leið
en þá, að nefndur landskjörinn þing-
maður hefði barist á móti þvf, að
gengið yrði að þeim samningum um
kettollinn, sem að lokum voru f boði.
Akureyri 25. jan. 1925.
Steinþór Guðmundss. Árni Jóhannss.
Erlingur Friðjónsson.
Áf þvi að Degi þótti ekki umsögn
þessa háttvirta þingmanns einhlft,
en hér var um mál að ræða, sem
þingmenn einir geta borið um, fór
blaðið á fund þeirra þingmanna
annara, sem staddir voru hér i bæn-
um f gær og gáfu þeir fúslega
eftir farandi yfirlýsingu:
Að gefnu tilefni lýsum við undirrit-
aðir yfir þvl, að framkoma 5. lands-
kjörins þingmanns, Jónasar Jónssonar,
f kettollsmálinu á Alþingi 1924 stefndi
öll að þvf, að samningar næðust við
Norðmenn til sem mestra hagsmuna
fyrir fslenzka ketframleiðendur f ssm-
ræmi við þá niðurstöðu, sem fékst
að lokum.
P. t. Akureyri 28. jan. 1924.
Halldór Stefánsson Ing. Bjarnason
1. þra. N.-M. þingm. S.-Þing.
Einar Árnason Bernh. Stefánsson
1. þm. Eyf.. 2. þra. Eyf.
S'gurður Jónsson
2. landsk. þm.
Hér skal engum getum að þvi
leitt, á hvern veg þingmaðurinn
hefir ætlast til, að þetta ósanninda-
þvaður yrði skiiið. Það er ilia sam-
rýmanlegt þeim ásökunum fhalds
blaðanna á hendur 5. landskjörnum,
að hann hafi veriö manna fúsastur
til samninga við Norðmenn og
afsiáttar á kröfum íslendinga, nema
svo beri að skilja, að hann hafi
kosið harðari kosti fyrir hönd íslend
inga en þá, er fengust að lokum.
Er eigi ólfklegt að Birni Lfndal,
Einari á Stokkahlöðum og þessháttar
fólki væri Ijúft, að þannig yrði litiö
á af almenningi. En allir þingmenn
Framsóknarflokksins munu vera jafn-
fúsir eins og þessir fimm, til þess
að votta á sömu Ieið um framkomu
5. landskjörins þingmanns i kettolls-
málinu og jafnframt um það, að
Framsóknarflokkurinn var frá þvi
fyrsta til þess sfðasta samtaka i
atkvæðagreiðslum um kettoilsmálið<
Dagur vill svo að lokum lýsa þing-
mann Akureytar, Bjðrn Ltndal, opin-
béran ðsannlndamann að þeim um-
mœlum, sem hér eru eftlr honum höfð.
S í m s k e y t i.
Rvík 26. jan.
Aftakaveður hér við suðurströndina
und&nfarna daga. »GulIfoss< gat aðeins
skilað litlu af vörura f Vestmannaeyj-
um og 8 Eyjamenn urðu eftir um
borð, þvl ógerlegt var með öllu að
koma þeim f land eftir að veðrið
versnaði. RóðrSr engir í Eyjum, ó-
gæftir sffeldar. »Gullfoss« kom hingað
inn á Þriðjudagsmorguninn, en hafði
legið á ytri höfninni vegna foráttu-
brims slðan á Laugardag. Geysistormur
undanfarin dægur, lægði fyrst kl. 3
Bfðdegis f gær. Reykháfar fuku af
húsum, þök sömuleiðis, jafnvel af
nýbygðum húsum, og var bárujárn
sem fjaðrafok, þegar verst var. Skúr
fauk út við tjörn; var hestur inni f
honum, en hann stóð eftir og sak&ði
eigi. Steinstöplar brotnuðu af þaki og
hentust 50 fet. Er veðrinu slotaði f
gær, var sambandslaust við slmann i
allar áttir nema suður með sjó. Síma-
staurar þvetbrotnir vlðsvegar, einnig
innanbæjar. Fjöldi manna sambands-
lausir enn við miðstöð. Net loftskeyta-
stöðvarinnar slitnaði mikið; einn
þráður nothæfur nú. Flestir togaranna
inni á höfnum nú eða f Englandi.
>Botn(a« 150 mflur fyrir sunnan land,
er óveðrið skall á. Var þar sæmilegt
veður. í Hafnarfirði urðu skemdir á
bryggjum og höfninni. Mótorskipið
»Guðrún« rak á land, lenti á mófor-
skipi við hafnarbryggjuna og brotnaði
mikið. Togarann »Rán« rak upp f
sacdfjöru, en Ifkur til að hann náist
óskemur út með flóði. Um slysfarir
og mannskaða á sjó hefir ekki frést.
Á Bakkafirði eystra fauk verslunarhús,
er fyr átti Halldór heitinn Runólfsson.
Proppebræður kaupa nýjan togara
f Frakklandi. Verður hann stærsti
fslenzki togarinn. Sandgerðisbátarnir
allir komnir fram.
Berklaveikismeðalið komið til Vlfils-
staða. Verður farið að nota það um
næstu mánaðamót, er hjálparmeðalið
kemur.
í ráði er að karlakór K, F. U. M.
fari f hljómleikaför til Noregs. Menn
úr hópi norsku söngmannanna, er
komu til Rvfkur s.l. sumar, hvetja þá
til fararinnar.
Rvik 28. jan,
Frá Spáni: Þýzkur fréttaritari sfmar
frá Madrid, að það sé ósatt, að Rivera
standi höllum fæti. Mótstöðumenn
hans séu ósammála. Rivera kveðst
halda áfram sömu stefnu og ófriðnum
við Marokkobúa. Aðrar fregnir segja
að harðstjórnin vaxi hröðum fetum.
Ritskoðun verði sffelt strangari og
Fjármark. Eg undirritaður hefi
keypt fjármark „Fjárræktarfélags
Suður-Þingeyinga": Sýlt gagnfjaðrað
hægra; stúfrifað vinstra. Brennimark:
Fé.
Aðalsteinn Jónsson
Halldórsst. Reykjadal
Suður-Þingeyjarsýslu.
strangari og pólitfskum andstæðingum
Rivera gert sem erfiðast fyrir.
Frá Berlfn: Akaflega svæsnar um-
ræður hafa farið fram f Rfkisþinginu.
Vinstrimenn halda þvf fram, að stjórnin
vinni að endurreisn keisaradæmisins.
íhaldsmenn játa þvf f ögrunarskyni
en stjórnin neitar og fær að lokum
traustsyfirlýsingu. Social- demokratiska
Braunráðuneytið fer frá. í Prússlandi
standa kommúnistar og fhaldsmenn
saman um vantraust. Frá Osló: Á
mánudaginn lagði rfkisstjórnin fram
greinargerð viðvfkjandi afstöðu ifkisins
til »Handelsbanken,« semhætti störf-
um f fyrrahaust, vegna fjárhagsörðug-
leika. Berge vildi sporna á móti þvf,
að bankinn hætti störfum og fékk þá
leyfi Stórþingsins handa stjórninni til
þess að lána bankanum 3 milljónir kr.
og ábyrgjast 15 milljónir. Nú er upp-
lýst að hún hefir lánað bankanum 25
milljónir af rfkisfé án leyfis þingsins.
Berge neitar að tala við blaðamenn.
Fréttastofan.
F r ó_t_t i r.
Geysir, hinn góðkunni karlakór
söng f Samkomuhúái bæjarins á fimtu-
daginn var. í flokknum eru nú. 23
menn og söngstjórinn hinn sami og
f fyrra, Ingimundur Árnason frá
Grenivfk. Þetta er f fyrsta skifti, sem
Geysir syngur á vetrinum. Munu þeir,
er dómbærir eru um söng, hafa þózt
verða varir við, að sumstaðar væri van-
æft, og er það eigi furðulegt. En
margar góðar raddir eru þarna sam-
ankomnar, og yfirleitt mjög samróma.
Verður að óska þess mjög eindregið,
að bæjarbúum veitist oftar kostur á
að heyra til Geysis. í raun réttri ætti
bærinn að veita söngment og leik-
ment sérstaka athygli og styrkja
hvorttveggja rfflðga. Fátt mun veita
jafngöfgandi, andlega hressingu sem
söngur. Söngur Geysis, þó vanæfður
kunni &ð vera, var bezta skemtunin,
sem enn hefir verið kostur á hér f
bænum á þessum vetri.
GoBafoss kom á mánudagskvöld.
Meðal farþega voru alþingismennirnir
Halldór Stefánsson frá Torfastöðum
og Sigurður Jónsson frá Yztafelli.
Héðan tóku sér far þingmennirnir
Ingólfur Bjarnason f Fjósatungu, Eic-