Dagur - 12.11.1925, Side 3

47. (bt.
DAOUR
181
Örðsending.
Okkar heiðruðu skiftavinum og öðrum, gefst
hérmeð til kynna að við höfum lækkað verðið á
öllum eldri vörubirgðum verzlunarinnar frá 6 til 60°/oí
Nýkomnar vörur seljast með Jœgsta markaðsverðj.
Virðingarfyllst.
Akureyri, 12. nóvember 1925.
pr. Rich. N. Braun.
Pdll Sigurgeirsson.
J
Bíræfinn þjófur
Lsndhelgisþjólurina, sem getið er
um á öðrum stað ( blaðinu, togarinn
»Cardinal< frá Grimsby, hjó á landfest-
ar s(nar kl. rúml. 8 ( gærkvöld ðg stakk
af. Urðu eigi önnur úrræði lögreglu-
valdsins (slenzka en að horfa á eftir
honum. Dómur var nýkveðinn upp yfir
skipstjóranum.
Varðskipið »Þór< lá við biyggju
rétt hjá togaranum. Aðeins einn maður
úr landi, aem varðskipinu hafði verið
lánaður, hélt vörð um skipið, vopn-
laus og berhentur. Voru það allar
þær varúðarráðstafanir, er gerðar höfðu
verið. Ekki hafði verið eftir þv( litið,
að eigi væri kynt undir kötlum skipiins,
eigi tekið stykki úr vélinni. Ekki þess
gætt, að varðskipið væri tilbúið að
stöðva brotthlaup með fallbysaunni.
íslenzkst andvsraleysi og úrræðaleysi
héldu vörð á þjófinum, enda veittist
honum auðvelt, að skjóta lögreglu-
valdinu ref fyrir rass.
Um það er spurt, hvor beri ábyrgð
á þessu sannnefnda hneyksli, lögreglu-
stjórinn hér ( bænum eða yfirmaður
varðskipsins. Það hefir verið venja
hér áður, að varðskipið hefir haldið
vörð á slikum sökudólgum, þangað
til dómi var fullnægt, ends verður
ekki séð að togurum verði hamlað
brottfarar með öðru en olbeldi eða
með þvf að beita fallbyssu. Eigi getur
Dagur um það dæmt, hvar sökin
komi einkum niður að lögum. Hitt
dylst ekki, að hér er um hneykslanlega
vanrækslu að ræða.
S í m s k e y t i.
Rvllc 11. nóv.
Kappfaflið. 6. növ.t Leikir Norð-
manna: Á borði i, 6. leikur svart
Rb8—dý, borði 2, 6 leikur hvítt R13
—es. 7. nóv.: Leikir íslendinga: A
borði 1, 7. leikur hvftt Ddi—d2,
borði 2 svart Bf8—d6. 8. nóv.: Leikir
Norðm.: Á borði 1, 7. leikur svart
67—e5, á borði 2, 7. leikur hvftt (2
—I4. 9. nóv.: Leikir ísl.: Á borði 1,
8. leikur hvftt d4 drepur e5, borði 2,
7. leikur svart Bd8—Re5>
Kaupdeilur f Vestmannaeyjum eru
um garð gengnar. Kaupgjaldstsxci
Verkamannafélagsins gildir áfram. Á
fundi Sjómannalélsgsins hér var sam-
þykt ( einu hljóði svohljóðandi fundar-
ályktun:
»Fundurinn lýsir yfir, áð hann telur
verkbann togaraeigenda beina tilraun að
laekka verkalaun allrar alþýðu og álítur
hann það óréttmætt og ástæðulaust nú
meðan ekki verði séð fyrir hvort íslenska
krónan heldur áfram að hækka. Og þar
sem að slík hækkun myndi leiða til mink-
andi dýrtíðar. Telur fundurinn slíka til-
raun óréttmæta með tilliti til gróða tog-
araeigenda undanfarið og hve langt kaup-
hækkanir alþýðu urðu á eftir hækkun
vöruverðs meðan dýrtíð fór vaxandi,.
Annsrs hefir ekki komið neitt nýtt
fram f málinu.
Sfmað er frá Oslo, að Olsen Hagen
Tranmæl og ritstjórinn Clausen, er
sakfeldir voru fyrir byltingatilraunir
hafi verið náðaðir.
Frá Madrid: Spánverjastjórn segir
Þjóðverjum verzlunarstrfð á hendur
vegna þess að tollsamningar milli
landsnna fóru út um þúfur. Tollur á
innfluttum þýzkum vörum hækkar um
80/0.
Frá Rómaborg: Fylgismenn Musso-
lini fagna yfir þv( að samiæri gegn
honum komst upp. Búist er við að
Mussolini muni hefna sfn greipilega á
socialistum.
F r é 11 i r.
AlþýðusKólinn á Laugum. Hann
var settur 24. okt. siðastl. Aðsókn
varð meiri en skólinn gat tekið á
móti. Nemendur verða um 50. Við
skólasetninguna fluttu ræður: Arnór
Sígurjónsson, skólastjórinn, Konráð
Erlendsson kennari við skólann, Þór-
ólfur Sigurðsson og Theodór Friðriks-
son. Kvæði fluttu Sigurjón Friðjóns-
son og Jón Haraldsson, Kristján Sig-
urðsson á Haildórsstöðum i Kinn stýrði
söng milli ræðuhalda. — í sumar
hefir verið bygð sundlaug við skólann.
Er hún gerð með þeim hætti að
kjallari var bygður undir væntanlega
viðbótarálmu og fyltur laugarvatni.
Mun það vera fyrsta sundlaug af þeirri
gerð á landinu.
Taugaveiki á ísafirði. Magnaður
taugaveikisfaraldur gaus upp á í safirði
nýlega. í símskeyti héraðslæknisins
þar til landlæknis 25. okt. b. I. segir
svo: »14 heimili sýkt, þar af 3 utan-
bæjar, 15 sjúklingar, seinustu tiifellin
nærri vikugömul, elztu rúmlega hálfs-
mánaða. Alt má rekja að Engidal, o:
fólk, sem þar hefir verið eða fengið
mjólk þaðan beina leið. < Og hann
bætir við: »Vona það mesta sé komið
f ljós og þá verður faraldurinn strax
stöðvaður.« — »Það held eg lfka«,
bætir landlæknir við. 1 tilkynningu
landlæknis f »í*afold« 28. f. m. eru
þessar viðbótarupplýsingar um upptök
veikinnar: Veikin hefir borist með
mjólk frá Engidal, sem er bær skamt
frá kaupstaðnum, eða þá að menn,
sem þar gistu, hafa sýkst. í Engidal
hafði verið rifinn gamli bærinn sfðast-
liðið sumar. Þar hafði gengið tauga-
veiki fyrir 10—20 árum sfðan. Ein-
angrunarráðstafanir hata verið gerðar
og fjöldi fólks innspýttur varnariyfi
(»Typhus-serum«). Kemur nú f góðar
þarfir hið stóra og vandaða sjúkrahús,
er ísfirðingai luku við að reisa á sfð-
astliðnu sumri.
Kapptefli milli íslendinga og
Norömanna stendur nú yfir. Verða
tefld 2 töfl. At íslendinga hálfu eru
við taflborð 1 Brynjólfur Stefánsson,
Guðmundur Bergsson og Sigurður Jóns-
son, en við taflborð 2 Eggert Gilfer,
Erlendur Guðmundsson og Pétur Zóp-
hónfasson.
Landhelgisbrot. Varðskipið »Þór«
tók f fyrrakvöld enskan togara, »Car-
dinal« frá Grimsby, úti fyrir Hval-
vatnsfirði eða skamt norð-vestur af
Flatey, þar sem togarinn var að ólög-
legum veiðnm. Kom varðskipið með
sökudólginn hingað til Akureyrar og
dæmdi bæjarfógetinn hann f gær f 10
þús. gullkróna sekt og afla og veiðar-
færi upptæk.
Málaferli. Verksmiðjufélagið á Ak-
ureyri (Gefjun) hefir nýlega hötðað
mál gegn Akureyrarkaupstað út af
vatnsréttindum f Glerá. Gerir félagið
kröfu um ótskmörkuð réttindi til vatns-
virkjunar f ánni og krefst skaðabóta
fyrir truflanir þær, er orðið hafa á
vatnsrensli árinnar af völdum rafveitu
bæjarins, sem hafa valdið mikilli verk-
stöðvun f verksmiðjunni. Málið er enn
eigi komið frá sáttanetnd.
HjúsKapur. Nýlega voru gefin
saman f hjónaband hér f bænum:
Ungfrú Ingibjörg Halldórsdóttir og
Ingólfur Guðmundsson Seyðfjörð.
Smiðja Jóqs S. Espholins. Jón
S. Espholin hefir fyrir meir en ári
sfðan sett á stofn smiðju sunnan við
Torfunefslækinn neðan Hafnarstrætia.
Er þar einkum gert við mótora og
fer þar fram verkleg kensla á vél-
fræðisnámskeiðum þeim, er Jón hefir
staðið fyrir og getið hefir verið. Jón
rekur smiðju sfna með mótor og notar
afl hans á hugvitssamlegan hátt. í
sambandí við hann er rafmótor og
rafmagnsgeymir og lýsir Jón smiðjuna
upp á þann hátt og telst svo til, að ljósa-
kostnaðurinn verði á þann hátt hverf-
andi lftill, þegar mótorinn sé hafður
f gangi, hvort sem er, til þess að
reka vélarnar. Lampar hans eru til
samans 3U kw. Orka úr bæjarrafveit-
unni myndi kosta ca. 38 aura um
klst. en öll orkueyðsla f smiðju Jóns
nemur 4,30 aurum um klst. Enn notar
Jón mótorinn til upphitunar á skrif-
stofu sinni. Leiðir hann vatnið, er
kælir vélina, inn f upphitunarofn þar.
Tíöarfariö er altaf hið bezta. Ör-
Ktið föl gerði fyrir nokkrum dögum
sfðan, en f fyrrinótt gerði blíðustu
hláku.
Frá Heifsutjælisfélagiau. Nefnd
þá, er Rvfkur-deild félagsins hefir kosið
til framkvæmda, skipa þessir menn:
Guðm. Björnsson landlæknir, Garðar
Gíslason, Indriði Einarsson, Magn.
Pétursson, Stefán Jóh. Stefánsson,
Stefán Thorarensen, Valtýr Stefánsson,
Sigurður Kristinsson, Kolbeinn Árna-
Karföflur,
góðar ognódýrar fást á
Hótel Goðafoss.
son, Aðalbjörg Sigurðardóttir, Halld.
Bjarnadóttir og Anna Friðriksdóttir.
ÚtvárpssfÖÖ. Ráðgert er, að út-
varpsstöð verði reist f Reykjavfk fyrir
næstu áramót. Verða það lftil áhöld
með </z kilowattsafli f sendingaþráðum
og senniléga aðeins til innanlandsnota.
í stjórn stöðvarinnar eru taldir Magn.
Guðm. ráðherra, Lárus Jóhannesson
lögmaður Og Otto B. Arnar.
R i t f r e g n i r.
Sven Moren: StórviBi
Helgi Valtýsson íslénzk-
aði. Akureyri 1925.
Að sögn þýðandans er skáldsaga
þessi uppáhaldsbók norskra ungmenna
enda notuð þar sem iesbók og einnig
sem kenslubók f norsku f ýmsum há-
skólum erlendis. Enda er höfundurinn
einn af forgöngumönnum ungmenna-
félagánna norsku.
Sagan tekur til meðferðar eina
Bterkustu og merkilegustu skapseink-
unn norsku þjóðarinnar en það er óð-
alsáitin og átthagafestan. Sagan er
raunar mjög átakanlegur sorgarleikur,
þar sem dóttir óðalseiganda fórnar
séi fyrir föður sinn, til þess að bjarga
óðalinu, að það gangi eigi úr ættinni,
en visnar sfðan upp f óhamingjusömu
hjónabandi og deyr á ungum aldri.
Mótvægi hörmunganna f Iffi þessarar
fjölskyldu, sem sagan greinir frá, er
sigur þeirrar kjarnahugsunar, sem gerir
norsku þjóðin sterka og rótfasta. Bók-
in á þvf brýnt erindi til fslenzkra
æskumanna, ef hún gæti snúið ein-
hversstaðar til betra vegar léttúð ís-
lendinga f þessum efnum. Við eigum
of lftið af óðalsást enda fátt óðala f
landinu. Bókin er auk þess mjög vel
gerð skáldsaga og að þvf er virðist
Kpurlega þýdd. Frágangur góður nema