Dagur - 19.05.1927, Blaðsíða 1

daour:
kemur út á hverjum fimtu-
degi. Kostar kr. 6.00 árg.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
Innheimtuna annast Jónas
Sveinsson bóksali, Eyrar-
landsveg 3 (Sigurhæðir).

X. ár.
A f g r e j ð s lan
er hjá Jóni Þ. Þór,
Norðurgötu 3. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. des.
Akureyri, 19. maí 1927.
j 21. tbl.
Samkepnin
við Eimskipafél. íslands.
Orð og efndir.
í boði því er framkvæmdastj óri
Eimskiþafélags íslands hafði inni
við fyrstu komu »Brúarfoss«
hingað, stóðu upp einn af öðrum
kaupsýslumanna þessa bæjar, til
þess að votta félaginu hoílustu
sína. Dýpst tók þar í árinni verzl-
unarstjóri Höepfnersverzlunar.
Kvaðst hann myndi vinna félag-
inu alt það gagn er hann mætti.
Vel mætti slíkt láta í eyrum
þeim mönnum, sem tryðu, að
sam|an færu orð og efndir. Mun sú
hafa verið aðalregla Höepfners-
verzlunar að þessu, að flytja vör-
ur sínar með dönsku skipunum og
hitt m|átt fremur teljast til und-
antekninga. Er og vel skiljanlegt
að dönsk verzlun láti danska hags-
muni sitja í fyrirrúmi, eigi sízt,
þar sem eigandi verzlunarinnar
hefir gert sig beran að andúð
gegn íslenzkum sjálfsbjargaimál-
um. En gott er til þess að vita um
verzlunarstjórann, að hann hefir
unnið slíkt heit, hverju sem hann
fær áorkað.
Og fróðlegt verður það til
glöggvunar um íslenzkan þegn-
skap og miannrænu að athuga,
hversu mikið far þessir og aðrir
innflytjendur vara, gera sér um
að hlynna að íslenzkum siglingmn.
Sjást þess að vísu nokkur teikn,
að betur mætti Islendingum fara
í þessu efni. Kunnugt er að sum-
ir fslendingar, og það hluthafar í
Eimskipafélagi íslands, gerast
starfsmenn erlendra félaga, og
vinna hiklaust gegn hagsmiunum
Eimskipafélagsins.
Málgagn kaupmanna hér í bæ
gat um komu Brúarfoss í frétta-
dálki, að vísu allítarlega. En litlu
síðar þótti blaðinu vel við eiga, að
birta sérstaka lofgrein um vænt-
anlegan keppinaut íslenzku skip-
anna, »Dronning Alexandrine«.
Meðal annars gat blaðið þess, að
farþegar m|yndu fá nýbakað brauð
á borðin á hverjum degi.
Eimskipafélag Islands hefir
fyrst félaga tekið upp beinar sigl-
ingar milli fslands og Þýzkalands.
Nú auglýsir Sameinaða eimskipa-
félagið í íslendingi og fleiri biöð-
Um, að það taki að sér vöruflutn-
inga frá Þýzkalandi til íslands
með ókeypis umhleðslu í Khöfn.
En Dagur hefir heyrt, að Þjóð-
verjar séu þeim mlun ræktarsam-
ari í garð íslendinga en sumir
auglýsendur Sameinaða félagsins
og hluthafar í E. I., að þeir kveð-
ast ekki flytja vörur til íslands
með öðrum skipum en íslenzkum,
meðan þau beri undan.
»Nýbakað brauð á borðin« á
hverjum degi, segir íslendingur.
Nú er öldin önnur en fyrir 2—3
tugum ára síðan. Þá önnuðust
Danir allar siglingar hér við land.
Þá var þorri íslenzkra farþega í
álíka miklum metum í augurn
þeirra, eins og nautgripir eða
svín, enda sættu sömu aðbúð. Nú
eru þessi umskifti orðin. Til þess
•að yfirbjóða íslenzka viðleitni í
siglingamálum byggja þeir fyrsta
flokks skip til íslandsferða. Og
nú fá íslendingar »nýbakað brauð
á borðin« hjá Dönum.
Þessu hefir íslenzk mannræna
og metnaður fengið áorkað. Hér
hefir gerst sama sagan og í verzl-
unaimálunum. Þegar íslendingar
hófust handa og færðu verzlun
sína í siðmennilegt og hagfelt
horf, komu Danir á eftir. En í
siglingamálunum eins og í verzl-
unarmálunum eru sumir íslend-
ingar miður trúir en skyldi mál-
stað þjóðarinnar.
Eimskipafélag íslands er statt
á hættulegu aldursskeiði. Það má
að vísu teljast vera enn í barn-
dómi, en hefir þó náð þeim vexti
og gerst svo umsvifamikið, að
skipafélögum öðrumi, sem halda
uppi siglingum hér við land, þyk-
ir ástæða til að gera sérstakar
ráðstafanir til þess að hnekkja
framgangi þess. f fyrra bygði
Bergenska félagið 2 skip til ís-
landsferða. Á þessu ári hefur sigl-
ingar nýtt og vandað skip Sam^
einaða félagsins, til þess að keppa
við Eimskipafélagið um hraðferð-
ir milli Khafnar og íslands. Að-
stöðumunur þessara félaga verður
sá, að íslenzka félagið verður að
sinna þörfum allra landsbúa og
sigla inn á hverja vík og vog og
sæta hverskonar veðri og örðug-
leikum, meðan skip útlendinga
geysast úti fyrir annesum, sigla
aðeins á stærstu hafnir og fleyta
þannig rjómann af siglingumum
Verður það flestum mönnum,
sem full von er til, að sæta beztu
hraðferðum, er þeir þurfa brýnna
erinda milli hafna. öðru máli
mætti gegna mn vöruflutninga til
landsins.
örlög Eimskipafélagsins eru í
höndurn landsmanna, sérstaklega
þeirra, sem fara með verzlun
þjóðarinnar og vöruflutninga.
Þrif þess verða prófsteinn á þjóð-
annetnað íslendinga, þegnskap og
trúmensku við sjálfstæðismálefni
íslendingá. Hver, sem í húgsunar-
leysi eða af ásettu ráði lætur und-
ir höfuð leggjast að veita félaginu
allan þann stuðning, sem honum
er unt, án þess að vinna sér tjón,
hann er svikari við framtíðarhug-
sjón þjóðarinnar þá, að fá staðið
á eigin fótum og með óskertan
heiður við hlið norrænna frænd-
þjóða.
Orð og fagurmæli geta verið
meinlaus skemtun, þegar svo ber
undir, séu þau ekki falsmjæli. En
um hitt skiftir miklu, hverjar
efndirnar verða.
------0-----
Rauðakross Deild
Akureyrar.
Meðan Rauði Krossinn syðra efl-
ist og útvíkkar verkahring sinn, á
Rauða Kross Deildin hér á Akureyri
fremur örðugt uppdráttar.
Fyrir nokkru síðan kom deildar-
stjórninni saman um, að vegna fjár-
hagsvandræða yrði fyrst um sinn að
draga saman seglin og segja upp
hjúkrunarkonunni, sem starfað hef-
ir fyrir félagið. Þegar þessi tillaga
kom tij umræðu á aðalfundi (20.
marz), komu fram ýmsar raddir um
að þetta væri illa ráðið, því hjúkr-
unarstarfsemi félagsins hefir orðið
vel þokkuð og hjúkrunarkonan se'm
nú er hefir átt miklum vinsældum að
fagna. Skoraði því fundurinn á
stjórnina, að hefjast ,handa enn á
ný og reyna að afla fjár til að geta
ráðið hjúkrunarkonuna áfram.
í því trausti, að sú fjáröflun tak-
ist, hefir nú stjórnin ráðið hjúkrun-
arkonuna áfram fyrst um sinn til
ársloka.
Stjórnin er vanmáttug ef meðlim-
irnir hjálpa ekki til. Þar sem þeir
eru þó um 120 alls og margir þeirra
einhverjir helztu borgarar bæjarins,
Jarðarför konu minnar og dóttur,
sem létust á sjúkrahúsi Akureyrar
6. og 11. þ. m. er ákveðin á Múnka-
þverá miðvikudaginn 25. þ. m. kl.
12 á hádegi, — Kransar afbiðjast.
Bringu 17. mal 1Q27.
Sigurður Jónasson.
treystir hún því, að þeir verði sér
samhentir og sæki vel fund, sem
haldinn verður næstkomandi sunnu-
dag kl. 4 e. h. í Bæjarþingsál Sam-
komuhússins. Verður fundarboð lát-
ið ganga til félagsmanna en allir
eru velkomnir, sern vilja þá ganga
í deildina.
Að afloknu erindi, sem undirrit-
aður ætlar að flytja þar, (um berkla-
veiki og silkisokka), verður rætt um
Rauða Kross fagnaðardag, sem fyr-
irhugaður er á 2. í Hvítasunnu 6.
júní næstkomandi. Verða þá seld
Rauða Kross merki og á annan hátt
safnað starfsfé handa deildinni.
Verkefnin eru mörg. Við þurfum
ekki einungis Rauða Kross hjúkrun-
arkonu handa bænum, heldur aðra
í viðbót til að senda út um sveitir
og máske fleiri seinna, I haust hef-
ir deildin pantað hingað hjúkrunar-
konu að sunnan, frk. Kristínu Thor-
oddsen, til að halda námskeið í
sjúkrahjúkrun og hjálp í viðlögum.
Og helzt af öllu þyrftum við áður
en langt um líður, að fá nóg fé til
að geta útvegað hingað sjúkrabif-
reið, því það er mesti heilsuháski
fyrir sjúklinga að flytjast á vana-
ilegum bifreiðum eins og nú tíðkast.
Eg skal játa hreinskilnislega, að
það var eg (form. deildarinnar),
sem átti uppástunguna að því, að
draga saman seglin og segja upp
hjúkrunarkonunni. Mér var farið að
finnast sem áhugi manna hér væri
svo lítill fyrir boðskap Rauða Kross-
ins, að ekki væri vert að slíta sér út
á því, að tala lengur fyrir daufum
.eyrum. Eg hugsaði mér að hætta
öllum hávaða um stund og ónáða
engan. Þótti mér þó ilt um svo á-
gætan málstað, að fá svo lítið fylgi
og eg hugsaði líkt og Þorvaldur
víðförli fyrrum:
»Fór’k með dóm hinn dýra
drengr hlýddi mér enginn.«
Þá var það sem Steinþór skóla-
stjóri og frú hans Ingitrjörg töluðu
%