Dagur - 19.05.1927, Blaðsíða 3

21. tbl.
DAOUR
81
Húsameistari ríkisins hefir gert upp-
drátt að byggingunni. Verður hún reist
í gotneskum stíl. Verður hún 40 metrar
á lengd en turnhæð 50 metrar. Lang-
skip lcirkjunnar verða þrjú en eitt þver-
skip. Þakið hvílir á 16 súlum. Veggir
einir og þak eiga að kosta um 300 þús.
kr. Skreyting kirkjunnar verður án efa
stórkostleg. Kirkjan verður hið lang-
veglegasta guðshús, sem reist liefir
verið á íslandi.
— Dr. Völker, er var hér í hitteðfyrra
með frú dr. Stoppel, til að rannsaka á-
hrif bjartnættis á lífsverur, flutti árið
sem leið fyrirlestra í Hamborg og Dan-
zig um för sína hingað. Fékk hann í
Hamborg Aage Schiöth kand. pharm. til
að syngja íslenzk lög fyrir áheyrendur
sina. Ágóðann af þremur fyrirlestrum,
400 mörk, sendu þeir í Heilsuhælissjóð
Norðurlands.
-----o----
„Fœreyingurinn
fljúgandi“.
Dularfult fyrirbrigði.
Draugaskip á Regkjavíkurhöfn
»Þessi saga, sem allur bærinn
talar nú um, er ekki þjóðsaga, og
það er ekki fleipur, sem skapast
hefir af engu, heldur er um fyrir-
brigði að ræða, sem gerst hefir svo
að segja í einni svipan fyrir augum
fjölda manna og enginn skilur
hvernig hefir mátt verða.
Það var 6. apríl síðast liðinn, að
Kristján lögregluþjónn JónasscV
hafði skipavörð í höfninni unr
kvöldið. Sá hann þá togarann
»Skúla fógeta« um kl. 6'/2 korna á
fullri ferð hjá Akurey, og svo að
kalla samsíða togaranum rann fær-
eysk
skúta með börkuð segl og hvitan
fieyg■
Hafði hún mesansegl uppi, en hlýt-
ur að hafa haft hjálparvél og hana
óvanalega sterka, því að þó ekki
væri nema hægur austankaldi, var
hún samsíða »Skúla fógeta« að
duflinu, sem markar staðinn, þar
sem flakið af »Inger Benedicte«
liggur. Alt þetta sá Kristján greini-
lega, því að hann notaði vandaðan
sjónauka, sem tollstöðin átti. En
auk þess sá hann, að
skútan dró á eftir sér tvo báta,
stærri bát nær skipinu og minni bát
fjær, og voru í honum tveir menn i
gulum sjóklæðum.
Þegar hér- var komið, fór skútan að
dragast aftur úr togaranum og
var þá dregið upp á henni stórseglið
þririfað.
Siglir skútan síðan inn á víkina,
fellir stórseglið og legst, en fyrir
lagu þar 5 færeyskar skútur, og
lagðist hún fyrir austan þær.
Nú víkur sögunni um stund til
lögreglubátsins og vélarmannsins á
honum, Ásgeirs. Skrapp hann með
lögreglubátinn út fyrir hafnarmynn-
ið til að flytja Þorvarð hafnsögu-
mann Björnsson út í »Skúla fógeta«.
Þegar Þorvarður var kominn út í
»Skúla«, sá bæði hann og þeir skip-
verjar, sem á þiljurn voru, skipið.
En af Ásgeiri og lögreglubátnum er
það að segja, að á bakaleiðinni
þurfti hann að skreppa fyrir stafn
skútunnar, og varð hann þá svo
naurnt fyrir, að við lá, að hún rynni
á bátinn. Veitti Ásgeir því eftirtekt,
að
enginn maður var á þilfari skútunnar.
Svo tók hann og eftir
auðkennisstöfum liennar, FD,
sem merkir »Fuglefjord«, ein tölu-
stafina gat hann ekki séð vegna
einhvers misturs. Auðkennisstafi
þessa sáu margir, þar á meðal Þor-
varður hafnsögumaður.
Nú víkur sögunni til Kristjáns
aftur. Þegar hann sér skútuna leggj-
ast, víkur hann sér inn í tollbúð og
símar til Magnúsar bæjarlæknis
Péturssonar, að hann þurfi að koma
til að hafa sóttvarnareftirlit með
skútunni. Kom hann að vörmu spori
og fóru þeir Kristján og hann á lög-
rcglubátnum með Ásgeiri áleiðis út
í skipið. En þeim Kristjáni brá all-
kynlega í brún, er þeir komu þar,
því að
skipið var horfið
þaðan, og sást hvergi til þess. Fóru
þeir nú í skúturnar firrim, sem eftir
lágu til þess að fá þar fréttir af ferð-
um skipsins, en þar tók ekki betra
við, því að þótt það hefði strokist
hjá skútunum 5,
liafði ekki sést til þess nema af
einni skútunni.
Þó að þeim Kristjáni og Ásgeiri
þætti þetta kynlegt, voru þó enn ekki
farnar að renna á þá tvær grímur.
Þar eð ekki hÖfðu liðið nema 15
mínútur frá þvi, að Kristján sá skip-
ið leggjast, og þar til að því var
veitt eftirtekt, að það væri horfið,
var enginn vegur, að það hefði get-
að siglt út venjulega leið, eða að
það hefði getað farið út milli F.ng-
eyjar og Viðeyjar svo, að það væri
komið í hvarf. Þeim datt því ekki
annað í hug, en að skipið hefði far-
ið inn á innri höfnina og lagst þar.
Héldu þeir því þangað og leituðu
skipsins fram til myrkurs, en fundu
ekki. Voru þeir nú farnir að sjá að
alt myndi ekki einleikið, og hringdi
bæjarlæknirinn því, þegar á land
kom, til Þorvarðar hafnsögumanns,
til að vita, hvort hann hefði séð
skipið, og reyndist svo vera. Næsta
morgun milli kl. 5 og 6 hófu þeir
Kristján og Ásgeir leitina af nýju,
og nokkru siðar slóst bæjarlæknir-
inn í förina. Athuguðu þeir gaum-
gæfilega hvert skip á höfninni, en
»Færeyingurinn Fljúgandi«
var gersamlega horfinn.
Það þarf enginn að ætla það, að
hér sé um höfuðóra og ofsjónir fá-
einna manna að ræða. Skipið sáu
margir, meðal annars skipshöfnin á
»Suðurlandi«. Atburðurinn gerðist
svo að segja með einni svipan, því
að ekki leið meira en hálf stund frá
því, að til skipsins sást fyrst, og þar
til, að eftir hvarfinu var tekið.
(Alþb.). ''
------o------ *
Ritfregnir.
Strauma/r. MánaðaiTÍt um
Kristindóm og trúmál.
1. árg. 1.—3. tbl.
Rvík 1927. •
trtgefendur þessa rits eru tólf ungir
guðfræðingar, þar af einn prestur og
einn kandidat, hinir guðfræðinemar.
Sendu þeir á síðastliðnu sumri boðsbréf
að riti þessu út um land. Gerðu þeir þar
grein fyrir áliti sínu á nauðsyn þess, að
gefið sé út í landinu frjálslynt rit um
trúmál. Kveðast þeir í »Ávarpi« í 1. tbl.
vilja með útgáfu Strauma sannprófa
hvort skoðun þeirra væri rétt.
Frjálslynt málgagn í trúarefnum
hefir ekkert verið hér á landi nú um
skeið. Bjarmi, Norðurljósið og Herópið,
sem eru öll strangtrúarblöð, hafa verið
einu trúarmálgögnin; sem þjóðin hefir
átt kost á. Munu margir hafa fundið til
vöntunar í þessu efni, eigi sízt eftir að
höfuðsmaður kirkjunnar í landinu, sem
var fyrrum merkisberi frjálslyndis,
hefir hnigið til mikillar þröngsýni og
jafnvel hneykslanlegs ofstækis í trúar-
efnum (mannabeinin í Hafnarfirði).
Rit þetta lætur lítið yfir sér. Hvert
hefti er ein örk og verður árgangurinn
12 arkir. 1 hverju af þessum 3 heftum
er ein höfuðgrein um' trúarefni. Auk
þeirra flytur ritið ýmsar smágreinar,
kvæði og loks »Hringsjá« í hverju hefti.
Eru það fréttir og trúmálanýungar inn-
lendar og erlendar. Bezt ritar í þessi
hefti Benjamín Kristjánsson frá Ytri-
Tjörnum. Annars eru heftin öll mjög
læsileg og vakir í máli þeirra og erindis-
rekstri straumur einlægni og áhuga. Er
vel að til umróts dragi í trúarlífi lands-
manna.
1 öðru hefti ritsins kveðst ritstjórnin
hafa orðið þess vör, að einstaka menn
liafi »hætt við að kaupa »Strauma«,
vegna þess að í þeim eru engin meið-
yrði«! Frábiður ritstjórnin sér »blóð-
pcninga« slíkra manna. En í næstu
málsgrein stígur ritstjórnin gerðarlegt
spor i þá átt, að bæta úr »vöntuninni«.
Hún segir: »»Straumar« ætla sér ekki
að verða málgagn mannorðsþjófa. Er
engin þörf að auka við tölu þeirra.« Með
öðrum orðum. Einhver talsverður hluti
þeirra, sem rita í íslenzk málgögn eru,
að dómi ritstjórnarinnar, »mannorðs-
þjófar.« Hingað til hefir það verið kall-
að »meiðyrði«. Þetta er aðeins bending
til þeirra góðu manna, sem hér eru að
verki. Vandlætingin kostar ekki annað
en pennadrættina. En trúmenskan krefst
siðférðislegrar áreynslu. Og »hver sem
þykist standa, gæti að sér að hann ekki
falli«.
En myndarlega fara þeir af stað þess-
ir ungu guðfræðingar. Það virðist bera
vott um andlegan vorgróður í þjóðlífinu,
er ungir menn gegna þannig köllun
hjarta síns og rísa til forgöngu í and-
legum efnum.
LESIÐ!
Knattspyrnuskór (fótboltaskór) fyrir-
liggjandi t öllum stærðum á kr. 10,00
parið. Afgreiddar stærri og minni
pantanir ef óskað er gegn póstkröfu.
M. H. Lyngdal.
Leðursjó-
stígvél,
íslenzkt smíði, fæst í
Kaupfél. Eyfirðinga.
Auglýsið
í DEGI.
Jóhannes úr Kötlum: Bí
bí og blaka. Kvæði.
Rvík 1926.
Hér koma kvæði á 138 bls. Ekki veit
Dagur nein deili á skáldinu. Það er ekki
ótítt að ljóðabækur, sem koma þannig
óvænt úr kafi, verði litlir ánægjugestir.
Ungum, draumlyndum mönnum með
einhverja ljóðgáfu er oft mikið um það
hugað, að bera æskuverk sín, harma
sína og kvartanir á markaðinn. Mun það
oftast verða þeim til aukins angurs. Hér
er bók hafin langt yfir meðallag þessara
ljóðgesta, bæði að efni og formi. Eg hefi
mi gripið niðri í bókinni á víð og dreif
og hvergi rekið mig á ónýtt kvæði,
hvergi klám eða neitt óhreint, hvergi víl
né volgur. Hér yrkir náttúrubam, sem
á tárhreina ljóðlynd, ríkt ímyndunarafl,
góðan smekk og rímleikni. Tökin eru
livergi ýkjasterk, en alstaðar hugþekk.
Mörg kvæði mætti nefna, sem óma í hug-
anum að loknum lestri og vekja marg-
háttaðan hugblæ. »Úti i eyjum« er eink-
ar létt og ljóðrænt kvæði. Hátturinn
minnir á áraslög, geðblærinn á íslenzka
sumarhátíð. Af þjóðsagnakvæðum má
benda á »Þjóðvör« og »Álfarnir í Tungu-
stapa«. — »Melkorka« er eitt af nokkr-
um sögulegum kvæðum í bókinni, mjög
gott kvæði. þá er og ósvikinn þjóðkvæða-
hreimur í »Vikivökum«. »Háttalylcill«
heitir fimtugt safn fomhátta, er skáldið
hefir sett saman. Er það léttur og snjall
rímleikur og má teljast ærin bragraun.
J óhannes úr Kötlum yrkir svo að á-
vinningur er að fyrir þá, sem lesa. Trú-
leikur við lífsgildin í umhverfinu, hvort
heldur er í náttúrunni eða í mannlífinu,
er undirtónn í kvæðum hans. Og sá, sem
á slíka útsýn, verður alt af bjartsýnn
og hitt varðar þó mestu, að verk hans
verða hrein. Jafnvel þó kvæði hans séu
yfirleitt betur kveðin en í meðallagi, er
þó gildi þeirra mest fólgið í ljóssækni
þeirra og hreinleik.
— Guðm. Bjömson landlæknir er
meðal farþega á íslandi. Kemur hann
norður til eftirlits með byggingu
heilsuhælisins og til skrafs og ráða-
gerða við stjórnarnefnd Heilsuhælisfé-
lags Norðurlands.
-------o----—