Dagur - 09.07.1927, Blaðsíða 1

DAGUR
kemur út á hverjum fimtu-
degi. Kostar kr. 6.00 árg.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
Innheimtuna annast Jónas
Sveinsson bóksali, Eyrar-
landsveg 3 (Sigurhseðir).
Afgreiðslan
er hjá Jóni Þ. Þór,
Norðurgötu 8. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. des.
X. ár.
Akureyri, 9. júlí 1927.
29. tbl.
Síðasta
vopnið.
Afstaða Samvinnumanna.
I.
Eins og Dagur hafði spáð, var í
gærkvöld borin út síðasta kosninga-
lýgi íhaldsins að þessu sinni. Upp-
austursmaðurinn er, eins og vænta
mátti, Brynjóifur Árnason, sem hefir
gert jiann samning við útgefendur
íslendings, að iáta af hendi opinber-
an stjórnmálaheiður sinn í skiftuni
fyrir gantasneið af ritstjórnarlaun-
um blaðsins.
Grein B. Á. nefnist: »Svik Fram-
sóknar«. Efnið er í stuttu máli þetta:
Að framboð Sig. Ein. Hlíðar
dýralæknis, sem nú hefir afturkallað
framboð sitt, hafi að miklu leyti ver-
X ið bygt á fylgi Framsóknarmanna.
Að »Framsóknarleiðtogarnir« hafi
látið undirskriftarsmöiun fyígis-
manna Sigurðar afskiftalausa, en
með þeim fyrirvara, »að liðsmenn-
irnir ættu tafarlaust að svíkja Sig-
urð, eða vera viðbúnir að svíkja
hann, ef þörf krefði og það kæmi í
Ijós, að Erlingur væri í hættu stadd-
ur«.
Að Jónas frá Hriflu hafi gefið
skipun um að flokkurinn skyldi skil-
yrðislaust svikja Sigurð.
Að fundur hafi verið haldinn og
þar borin upp en feld tillaga unr að
svíkja Sigurð.
Að þá hafi verði tekið það ráð, að
fá Sigurð, til þess að draga sig til
baka en jafnframt ákveðið af »höf-
uðsmönnunum«, að kæra yfir kosn-
ingunni vegna afturköllunar Sigurð-
ar á framboði sínu, ef Erlingur félli.
Það skal nú i stuttu máii tekið
fram, að enginn minsti flugufótur er
fyrir neinu atriði í þessum samsetn-
ingi B. Á., heldur er hann frá upp-
hafi til enda rakalaus uppspuni. Vís-
ast og um þetta til yfirlýsingar Sig.
Ein. Hlíðar og skýrslu Arna Jó-
hannssonar um símtal sitt við grein-
arhöfundinn. Er hvorttveggja birt á
öðrum stað í blaðinu.
Uppspunninn óhróður B. Á. á
heilan flokk manna hlýtur að sæta
almennri fyrirlitningu þeirra, sem
fyrir verða. Vörumerkið B. Á. er
nægileg yfirlýsing um, að efnið er
sótt niður á botn landsmálasvívirð-
ingar íhaldsins. Tilgangurinn er
auðsær. Hann er sá, að stæla skap
þess Sigurðar-liðs, er stendur fhald-
inu næst, til eindregnara fylgis við
Líndal með því að Ijúga sökum á
Framsóknarmenn og kenna þeim
um ófarir fylgismanna Sigurðar.
Skal nú hér með skorað á B. Á.,
að tilnefna þá Framsóknarmenn,
scm hafi lofað Sigurði fylgi og
brugðið heiti sinu, ennfremur skorað
á hann að birta heimildir sinar fyrir
öðru þvi, er hann heldur fram i
nefndri grein. Þögn hans við þessum
áskorunum verður yfirlýsing hans
sjáífs um, að hann hafi aðhafst op-
inbera svívirðingu og að eigi megi
taka mark á orðum hans um opinber
mál.
II.
Tilefni þetta gefur ástæðu til að
ganga nánar inn á afstöðu sam-
vinnumanna hér í bænum til kosn-
ingarinnar í dag. Framsókn eða
samvinnumenn hafa ekki tekið neina
flokkslega afstöðu til hennar. Flokk-
urinn eða neinn hluti af honutn hefir
aldrei gert neina samþykt eða yfir-
lýsingu viðkomandi kosningunni.
Eins og hverjum manni er kunnugt,
var framboð Sig. Ein Hlíðar bygt á
því, að hann sjálfur og fylgismenn
hans töldu líklegt, að íhaldsmenn-
irnir hérna í bænum væru búnir að
fá nóg af umboðsmensku fyrv.
þingmanns kjördæmisins. Það er
fyrir löngu kunnugt, að sumir æst-
ustu fylgismenn B. L. frá árinu 1923
hafa ekki getað þaggað niður rödd
satnvizku sinnar yfir að hafa bakað
íhaldsflokknum raun og kjósendum
B. L. vaxandi ámæli af þingmensku
hans. Á þessum staðreyndum var
bygð tilraun Sigurðar að afla sér
fylgis, áður en ákveðið var um fram-
boð Líndals.
Þeir af fylgismötinum Sigurðar,
er kunna að telja sig til Framsókn-
arflokksins, hafa áreiðanlega ekki
verið margir og vissulega hefir eng-
inn þeirra látið sér koma til hugar
að svíkja hann.
Af þessu verður ljóst, að hver og
einn samvinnumaður hefir haft al-
gerlega óbundnar hendur og ráðið
sjálfur afstöðu sinni og fylgi við
þessar kosningar. Allur þorri sam-
vinnumanna hefir frá upphafi verið
staðráðinn í að fylkja sér gegn Birni
Líndal og haga afstöðu sinni og at-
kvæði þannig, að það kæmi að liði.
Utn það hefir að vísu verið nokkur
ágreiningur, hversu þetta msetti
Y fi r lý s i n g.
Að gefnu tilefni skal sú yf-
irlýsing gefin, að Framsókn-
arflokksmenn hafa ekki snúið
sér til mín, til þess að fá mig
til að afturkalla framboð mitt
til þingmensku hér í bœ, enda
ólíklega tilfundið, að vœna þd
um það.
Akureyri 8. Júli 1927.
Sig. Ein. Hlíðar.
verða. En eins og kunnugt er, getur
enginn ágreiningur orðið um þetta
héðan af. Ráðið til þess að fella
Líndal frá kosningu, er það eitt að
fylkja sér einhuga og afdráttarlaust
að kjörborðunum og kjósa mót-
frambjóðanda Björns Líndals, Erl-
ing Friðjónsson.
III.
íhaldsmenn, sem sníkja sjálfir
eftir atkvæðum jafnaðarmanna bæði
í Þingeyjarsýslu og á ísafirði láta
síðasta ísl. klifa enn á satnbandinu
er þeir telja vera milli samvinnu-
manna og Jafnaðarmanna og bregða
Degi um tvöfeldni í þessutn kosn-
ingum. Dagur hefir lagt lítið til
framboðs Jafnaðarmanna í Eyja-
fjarðarsýslu, af því að hann hefir
ekki talið, að Framsókn stafaði af
því veruleg hætta. Hinsvegar telur
hann satnvinnumönnum algerlega ó-
samboðið að láta nokkuð ógert til
þess að fella Líndal frá kosningu.
Ber það til fyrst og fretnst, að árið
1921, þegar Kaupfélag Eyfirðinga
átti í vök að verjast vegna þungra
áfalla, lét Líndal ekkert ógert það,
er hann mátti, til þess að hnekkja
því, tortryggja það og svívirða for-
ystumenn í samvinnumálum.
Það hefir á íslenzku verið kallað
níðingsverk, að neyta þeirrar að-
stöðu, er áföll og óhatuingja mót-
stöðumanna leggur mönnum í hend-
ur. Þeirrar aðstöðu vildi Líndal
neyta árið 1921. Hvenær myndi
slíkur maður setja sig úr færi, til
þess að vinna samvinnunni í land-
inu alt það tjón er hann mætti.
Þessvegna getur enginn sam-
vinnuniaður kosið Björn Líndal á
þing. Gegnir þar öðru máli um Erl-
ing Friðjónsson, sem hefir veitt einu
af kaupfélögum landsins forstöðu
um langt skeið og átt góðan þátt í
samstarfi allra samvinnumanna á
aðalfundum Satnbands íslenzkra
satnvinnufélaga.
-----0-----
Pað sem
Brynjólfur frétti.
Gamall kunningi minn, Brynjólfur
Árnason, skrifar í síðasta blaði ís-
lendings grein, sem hann nefnir
»Svik Framsóknar«. Eftir að hafa
lesið greinina, átti eg tal um hana
við Brynjólf og vil eg nú skýra frá
innihaldi orðaskifta okkar, svo al-
menningi gefist kostur á að sjá hvað
hér er á ferðinni.
Eftir að hafa heilsast eins og vin-
um sæmdi, spurði eg hann hvenær
fundurinn, sem hann talar um, hefði
verið haldinn. Það kvaðst Br. ekki
vita, en hafa heyrt að það hefði ver-
ið þegar Dr. Alexanderine var hér.
Og hverjir voru á fundinum, spyr
eg. Veit það ekki, var svarið. Var eg
þar, spyr eg næst. Veit það ekki, en
tel það líklegt, svarar hann. Eg vil
geta þess hér, að á þeim tíma, sein
hér um ræðir, var eg ekkí í bænum.
Hvernig veist þú það, sem átti að
hafa gerst á þessum fundi, spyr eg
þá? Um það veit eg ekki annað en
það, sem eg hefi heyrt, svarar hann.
Veit yfir höfuð ekkert um þetta alt
saman, nema það sem ég hefi frétt,
bætir hann við. Því leitaðir þú ekki
upplýsinga hjá mér, áður en þú
skrifaðir þetta, segi eg. En það
kvaðst hann ekki hafa mátt gera,
því þetta átti að koma í blaðinu eins
og hann hafði heyrt það, án þess
hann vissi hvort nokkuð væri satt í
því.
Þetta er aðalkjarni viðræðu okkar
og nægilegur til að sýna hvernig
þetta herbragð vinar míns B. Á. er
í meðvitund hans sjálfs. Hann játar
hreinlega að hann viti ekkert urn
það sem hann fullyrðir, nema það
sem hann hafi frétt, og hann má
ekki leita sér upplýsinga til þess að
geta notað þetta í blaðið. Hvernig
lýst mönnum á þessa framkomu?
Árni Jóhannsson.
0