Dagur - 03.02.1928, Blaðsíða 3

5. tbl.
DAGUR
19
Jarðarsala.
9 hundruð, ef til vill 16 hundruð í jörðinni Litli-Dalur í Eyja-
firði, sem öll er 25,1 hundrað að gömlu mati, er til sölu og
ábúðar í næstu fardögum.
Nánari upplýsingar gefur
STEFÁN STEFÁNSSON,
lögfræðingur, Strandgötu 29, Akureyri.
ojt skoðunum, og annað er þar, sem
beinlínis er fjarstæða fyrir öllum þorra
íslendinga nú á tímum. Hverjum myndi
vera það ríkast í huga, að móðir Jesú
hét María, eða að sá hafi heitið Píla-
tus, er landstjóri var á Gyðingalandi,
þegar Jesú var krossfestur. Það er vit-
anlegt, að hér á landi er fjöldi sann-
kristinna manna, sem láta sér þá skoð-
un mjög í léttu rúmi liggja, að María
hafi verið meyja, er hún ól Jesú, eða
hreint og beint afneita henni í hjarta
sínu. Ekki virðist það heldur neitt í
frásögur færandi, að Jesús dó og var
grafinn. Sú skoðun, er liggui' á bak við
ummælin, að Jesús sitji til hægri hand-
ar guði föður og muni koma þaðan til
að dæma lifendur og dauða, er mjög
fjarlæg trúarhugmyndum okkar þjóð-
ar nú á tímum. A bak við þau orð er
sú hugmynd, að guð sé fjarlægur okk-
uv mönnunum og Jesús sömuleiðis,
meðan hann situr honum til hægri
handar, því að þaðan kemur hann til að
dæma okkur. Áreiðanlegt er líka, að
ekki er Jesús okkur efstur í huga sem
dómari. Auk þess tölum við eklci um
dóm yfii' dauðum og lifandi. Tíl grund-
vallar fyr'ir þeim orðum liggur sú
hugmynd Páls postula, að einn góðan
veðurdag forgangi himinn og jörð, og
að þvi loknu fer dómurinn fram. Þá
er gerður munur á þeim, sem látnir
voru fyrir þann tíma, og eru þeir
nefndir dauðir, af því að undanfarið
hafa þeii' hvílt dauðir í gröfum sínum,
en á degi dómsins upprís hold þeirra.
Hinir, sem þá lifa hér á jörðunni, eru
nefndir lifandi.
Og ef maður vill játa trú sína á
heilagan anda og þær náðargjafir, er
fyrir hann veitast, þá myndi nútíma-
maður ekki síst minnast á bænina, en
hins vegar er hæpið, að sá, er eitthvað
þekkir sögu kirkjunnar á undan förn-
um öldum, haldi því fram, að hann trúi
á hana. Hann getui' elskað hana og
verið henni þakklátur fyrir mikið og
mai'gt, sem hann telur hana hafa veitt
sér og hann getur átt brennandi óskir
um velferð hennár. En það nær varla
nokkurri átt, að hægt sé að trúa á
hana, sem eitthvað, er ekki geti skeik-
að. Það geta katólskir einir gert í
þekkingarskorti sínum og óheilindum
við heilbrigða skynsemi. Og þó keyrir
fyrst gersamlega um þverbak, ef gera
á ráð fyrir, að íslendingar á 20. öld-
inni játi trú sína á upprisu holdsins.
Það endemishneyksli hefir að vísu ver-
ið látið viðgangast til þessa, að prest-
ar eru látnir segja það síðast orða yfir
líkömum framliðinna, að þeir muni af
jörðu aftur upp rísa. En bráðabirgða-
tillögur handbókarnefndarinnar bera
það með sér, að innan hennar hefir
komið fram rödd um, að þar sé þörf
breytingar. Og enn fremur kemur það
{ ljós, að nefndin -hefir talið hæpið að
krefjast þess, að játuð se tru á upp-
risu holdsins, því að tillögur koma um
það, að í stað þeirra orða komi »upp-
risa líkama« eða »upprisa dáuðra«, og
er ætlast til, að með þeim orðum sé ját-
uð trú á framhaldslíf eftir líkams-
dauða. Er sú breyting að vísu til npkk-
urra bóta, en hins vegar er það athuga-
vert að vera að gera smábreytingar á
trúarjátning'unni og lata þó svo heita,
að trúarjátningin sé sú sama og hún
áður var, því að við það missir trúar-
játningin gildi sitt sem vitnisburður
um trú og skoðanir eldri kynslóða. Það
er skylda okkar við minningu liðna
tímans að geyma með sem elztum um-
merkjum og kostur er á, jafn forn-
helgan grip og trúarjátningin er, en
vera ekki að rangfærá skoðanir lið-
inna kynslóða til þess eins að draga
sjálf okkur á tálar og reyna að telja
okkur trú um, að við getum tekið okk-
ur trúarjátningu þeirra í munn. Virð-
ist hitt miklu hreinlegra, ef litið er svo
á, að trúarjátningunni megi breyta, að
þeir menn, er álíta, að kirkjan megi
eliki án trúarjátninga vera, vinni hreint
og beint að því, að ný trúarjátning
verði samin. Enn fremur er það við
þessa tillögu haridbókamefndarinnar
að athuga, að í daglegu tali nefnum við
framhaldslíf sálarinnar ekki upprisu
dauðra. Upprunalega er það orð þann-
ig til orðið, að þegar framliðinn birtist,
þá var það talið víst, að hinn jarðneski
líkami hefði risið upp af gröf sinni. Að
því leyti minnir það orðalag á skoðun-
ina um upprisu holdsins; sem nú er
orðin hreinasta fjarstæða í huga alls
þorra manna, ef ekki hvers einasta
manns á landi hér.
við sannleikann, og getur fátt átakan-
legra en þegar þær ásakanir reynast á
ríikum bygðar. En nú var skoðun bjart-
sýnna manna, að upp væri að renna
nýr tími, sem vildi berjast undir merkj-
um sannleikans og reka í burt óheilindi
í kristindómsboðun kirlcjunnar. Það
voru vorómar nýja tímans, sem kváðu
við í erindum þeirra prestaskólakenn-
aranna Jóns Helgasonar og Haralds
Níelssonar, þegar þeir neituðu því, að
truarjátningarnar ættu nokkurn rétt
yfir samvizkum og sannfæringu þeirra,
sem starfi í þjónustu kristinnar kirkju.
Og það var vorgróður hins nýja tíma,
sem birtist í því, þegar hætt var að
binda prestinn á vígsludegi við bókstaf
ákveðinna játninga. En er sá vorgróð-
ur nú að falla á hálfnuðu þroskaskeiði?
Ætlar prestastétt landsins að gera sig
seka í þeiri'i óhæfu að mótmæla með
öðni munnvikinu því, sem hún hefir
boðað með hinu? Getur prestum og
leikmönnum dulist það, að það er
hc-rfilegt ósamræmi í því að ætla presti
að skíra barn til játningar, sem ekki
þykir viðeigandi að krefjast að hann
undirgangist sjálfui? Getur þeim dul-
ist, hvílík ósvinna það er að taka lof-
orð af móður um, að barn eigi að skír-
ast til skoðana, sem móðirin aðhyllist
alls ekki sjálf og dettur ekki í hug að
lisdda að barni sínu? Getur þeim dulist,
hvílík ógn það er að láta hrein og bein
ósannindi vaða uppi í helgiathöfnum
kirkjunnar? Það ætti engum að geta
dulist, að móðurinni er það heilög
stund, þegar hún kemur með barnið
sitr. til að færa það Jesú í hinni heilögu
skírn, og' þar er ekki staður fyrir nein
óheilindi. Það á ekki við að þvinga
haria til að fara með ósannindi fyrir
hond barnsins, vitandi eða óafvitandi,
eða varna henni þeirrar athafnar að
öðrum kosti. Væntanlega heyra svo
margir til sín kallað af konungi sann-
leikans, að komið verði í veg fyrir það,
að hin helga skímarathöfn verði saurg-
uð með fölskum vitnisburði um það,
sem maðurinn á helgast í trú sinni og
skoðunum.
Saurbæ í Eyjafirði, 19. Nóv. 1927.
Ghmnar Benediktsson.
Simskeyti.
Rvík 29. Jan. 1928.
Umræður um kjörbréf Jóns
Auðuns Jónssonar fóru fram á
Föstudag 27. þ. rm. og Laugar-
dagsnótt, og urn kl. 3 um nóttina,
var þeim frestað um óákveðinn
tíma, en sennilegt að þeiip verði
framihaldið á Mánudag. Umræð-
urnar voru svæsnar. Framsókn
gerir miálið ekki að flokksmáli.
Tryggvi Þórhallsson og Jónas
kosningarinnar, en Magnús Krist-
jánsson samþykkingu hennar.
Seyðisfirði: Við, bæjarstjórnar-
,kosningu til 5 ára hlaut íhalds-
listi 207 atkv. og kom að Sveini
Árnasyni. Alþýðulistinn hlaut 179
atkv. og kom að Guðm. Bene-
diktssyni. Alls voru greidd 393
atkv.; var 1 seðill auður og 6 ó-
gildir. Við bæjarstjórnarkosning-
arnar í Reykjavík fékk íhaldslist-
inn 3207 atkv., Alþýðuflokkslist-
inn 2402, Frjálslyndaflokkslistinn
1018 atkv. Kosnir voru 3 af í-
haldslista og 2 af Alþýðuflokks-
lista.
Halldór Steinsson flytur frumv.
um aukna landhelgisgæslu, og að
bygt sé nýtt skip til hennar svo
fljótt sem unt er.
Einari Jónassyni sýslumanni
Barðastrandasýslu hefir verið
vikið frá embætti.
Oslo: Stjórn Jafnaðarmanna er
fullmynduð í Noregi. Hornsrud
er forsætis- og fjármálaráðherra,
Edvard Bull utanríkisráðherra,
Alfred Madsen félagsmálaráð-
herra.
Rvík 31. Jan. 1928.
Mál Jóns Auðuns verður tekið
fyrir kl. 8Á2 í kvöld.
Ibanez er látinn. Búist er við
að Spánn gangi inn í Þjóðabanda-
lagið á ný.
Vélbáturinn Þuríður í Vest-
mannaeyjum varð fyrir vélbilun
í fiskiróðri 28. þ. m. Varðskipið
óðinn hóf leit eftir honum og
fann hann kl. 2 aðfaranótt 30. þ.
m. 15 miílur suður af Geirfugla-
skeri; hafði straumur borið hann
alla þá leið.
1 Rvík 1. Febr. 1928.
Kosning Jóns Auðuns var tekin
gild í nótt í sameinuðu þingi mteð
22 atkv. Þeir, sem greiddu at-
kv. með voru íhaldsmenn allir,
Magnús Kristjánsson, Ásgeir Ás-
geirsson, Benedikt Sveinsson,
Gunnar Sigurðsson, Halldór Ste-
fánsson og Sveinn Ölafsson.
J A R F U R óskilahestur er í
Skrióu í Hörgárdal.
N E FTÓB AK,
skorið og óskorið þykir bezt hjá
Jóni Guðmann.
hin dásamlega
Tatol-handsápa
mýkir og hreinsar hörundið
og gefur fallegan og bjartan
litarhátt.
EINKASALAR:
I. Brynjólfsson
&
Kvaran
Á móti voru jafnaðarmenn all-
ir, Jónas Jónsson, Ingvar Pálma-
son, Lárus Helgason, Magnús
Torfason, Páll Hermannsson og
Þorleifur Jónsson, eða 11 alls.
Þessir greiddu ekki atkvæði:
Tryggvi Þórhallsson, Bernharð
Stefánsson, Bjarni . Ásgeirsson,
Einar Ámason, Guðm. ólafsson,
Hannes Jónsson, Ingólfur Bjam-
arson, Jörundur Brynjólfsson.
Rvík 2. Febr. 1928.
Frá Oslo: Stjórnin lýsir stefnu
sinni á þá leið, að hún hafi á-
formað að hækka fjárveitingu, til
þess að minka atvinnuleysi, lög-
leiða einkasölu á kornvöru, af-
nema korntollinn, breyta skatta-
lögunum, svo að skattabyrðin
lendi á hinum efnuðu, lækka her-
málaútgjöld og undirbúa afvopn-
un.
Frumjvarp um Mentaskólann,
er Magnús docent ber fram, var
felt í Neðri-deild með 14 gegn 10
atkv. við fyrstu umræðu.
Við fyrstu umræðu í Efri-deild
um frumvarp um varðskip lands-
ins kvað dómsmálaráðherra, að
með fyrirkomulagi því, sem gert
er ráð fyrir í frumlvarpinu, megi
spara mikið á útgerðinni, gera
landhelgisgæzluna í senn bæði
fullkomna og ódýra. Frumvarp-
inu var vísað til annai*ar umræðu
méð 8 atkvæðum.
Eggert Stefánsson syngur í
Parísarútvai*p 1750 metra bylgju-
lengd kl. 9 á Laugardagskvöldið.
Kristinni kirkju hefir ósjaldan .verið
brugðið um óheilindi í þjónustu sinni Jónsson munu hlyntir ógildingu