Dagur - 19.07.1928, Blaðsíða 1

D A G lí R
kemur út á hverjum fimtu-
degi. Kostar kr. 6.00 árg.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son í Kaupfélagi Eyfirð-
inga.
A f g r e i ð slan
er hjá Jóni Þ. Þór,
Norðurgötu 3. Talsími 112.
Uppsögn, bundin við ára-
mót, sé komin til af-
greiðslumanns fyrir 1. des.
• •
XI. ár
• t • ••• •
• •••-••♦♦ • •♦••

-• • ••• •
• • •••• • • • •• ••••• • ••-••_••-•-••-• •-•
Akureyri, 19. Júlí 1928.
31. tbl.
-• • ••• ♦ -
-•-••-•-•-•-♦ ♦ • ♦ ♦•♦♦-•♦
9
Innilegustu þakkir vottum við öllum þeim, er sýndu samúð
við andlát og jarðarför. eiginmanns, föður og tengdaföður okkar,
Jóhannesar hreppstjóra Þorkelssonar á Syðrafjalli.
Svafa Jónasdóttir. Asa Jóhannesdóttir.
tielga Jóhannesdóttir. Högni Indriðason.
Hinn 17. þ. m. andaðist að heimili sínu, SkútunM Glerárþorpi,
eiginkóna mín, Margrét Septfma Jónsdóttir.
Jarðarförin er ákveðin Laugardaginn 28. þ. m. að Lögmanns-
hlíð og hefst með húskveðju frá heimilinu kl. 12 á hádegi.
Skútum í Glerárþorpi 18. Júlí 1928.
Halldór Halldórsson.
^ fokkrir sveitungar mínir sendu mér að gjöf vandaða
ylí °S dýra muni á sextugsafmœli minu 8. p. m.
Fyrir pessa miklu góðvild og höfðingsskap pakka
eg hjartanlega, og óska gefendunum og sveitarfélaginu i heild
allrar blessunar.
Moldhaugum 14. Júli 1928.
2>enedikt Suðjónsson.
A uglýsing
um
ftamboð á KOL KM.
Gagnfræðaskólinn á Akureyri óskar framboðs á 60 smálestum
kola, »D. C. B.«, eða sömu kolategund, sem Ragnar ólafsson
hefir síðustu ár selt skólanum, og 20 smálestum »kokes«. Kolin
og »kokes-ið« séu hér á staðnum eigi síðar en 21. sept. og séu
afhend eftir þörfum. Námuvottorð sé sýnt, áður en byrjuð er af-
hending. Framboðum sé skilað á skrifstofu skólans laugardag-
inn 4. ágúst næstkomandi, kl. 1 eftir hádegi.
Enn fremur er óskað framboðs á flutningi á kolum til skólans,
og séu kolin jafnan heim flutt eftir þörfum. Þeim framboðum
sé skilað á sama stað og sömu stund sem fyr segir.
Gagnfræðaskólanum á Akureyri 17. júlí 1928. *
Sigurður Guðmundsson.
Ihaldið á veiðum.
íhaldsmenn bera sig illa, síðan
þjóðin velti þeim úr völdum. Sí-
feldur reiðigrátur og gnístran tanna
hefir kveðið við í blöðum þeirra;
þrotlaus ilhnælgi og svartasti róg-
ur um landstjórnina og stuðnings-
ílokka hennar hefir verið dagleg
iðja þeirra viku eftir viku og mánuð
eftir mánuð. Svo hefir þessi gaura-
gangur blaðanna farið úr hófi fram,
að skynsamir og rólyndir menn telja
að íhaldsblöðunum sé ekki með öllu
sjálfrátt, likast því sem vit og fyrir-
hyggja sé að talsvert miklu leyti
gengin úr skorðum. Það er því ekki
að undra, þó að forgöngumönnum
íhaldsflokksins sé farið að verða
efagjarnt um árangurinn af æðis-
brölti blaða sinna, séu orðnir trúar-
veikir um sigur eftir þessum leið-
um, einum sainan að minsta kosti.
Víst er um það, að miðstjórn í-
haldsflokksins hefir fundið upp nýtt
hjálpræði flokknum til handa; er
það í því falið, að senda á laun
nokkurskonar veiðiketti út á meðal
kjósenda; er mælt að sveitir lands-
ins mori af malandi íhaldsköttum
þessuin, er nuddi sér ógnar vina-
lega upp við bændur og búalýð, en
beiti þó bæði kjafti og kióm, þar
sem við þykir eiga.
Með ofangreindum ummælum er
átt við bréf þau, er miðstjórn íhalds-
flokksins hefir verið að dreifa út um
landið með mikilli leynd nú um sinn.
Eitt slíkt bréf viltist í hendur Dags.
Er það dagsett í Rvík 28. Maí þ. á.
og er vélritað. Byrjar það á því, að
hér sé um trúnaðarmál að ræða. Er
auðvitað átt við það, að kjósandinn
á ekkert að Iáta á því bera að hon-
sé trúað fyrir svo miklum leyndar-
málum, sem bréfið flytur.
Eins og feiminn krakki, sein hálf-
skanunast sín fyrir bréf, sem hann
skrifar kunningja sinum, og endar
það ineð þessum orðum: láttu eng-
an sjá þetta klór, byrjar hún bréf-
ið. Það er eins og hún hálfskamm-
ist sín fyrir það, og tii þess hefir
hún líka gilda ástæðu, þvi bréfið er
íult af blekkingum og ósannindum,
sem eiga að veiða kjósandann í í-
haldsgildruna.
Bréfið er í 7 liðum og skal nú
vikið að hverjum þeirra fyrír sig
lítið eitt.
Fyrst er minst á stýfingu ís-
lensku krónunnar niður í núverandi
gangverð pappírspeninganna og
síðan bætt við: »Ríkið er nýbúið að
taka á sig ábyrgð á öllum innstæð-
um í Landsbankanum, og yrði þá
annaðhvort að greiða þeim ‘ inn-
stæðueigendum afföliin, sein nema
um eða yfir 5 milj. kr., úr ríkis-
sjóði, eða ríkið yrði að gefa sig
upp sem gjaldþrota, og það er lík-
lega meiningin ..... En ríkisgjald-
þrot mundi baka þjóðinni ófyrirsjá-
anlegt tjón á komandi árum og
verða stórhættulegt fyrir sjálfstæði
landsins«.
Vafalaust er hér um vísvitandi
blekkingartilraun <að ræða frá hálfu
miðstjórnar íhakisflokksins, því ekki
er gerandi ráð fyrir að hún sé svo
grunnhyggin, að hún trúi því sjálf,
sem húh er hér að halda að mönn-
um. Ábyrgð ríkisins á innstæðum í
Landsbankanum nær auðvitað ekki
iengra en verðgildi pappírspeninga
er á hverjum tíma. Það nær því
engri átt að ríkið fari að greiða af-
föll vegna verðfestingar krónunrar.
Annars þarf engum að bregða í
brún, þó að þeir háu herrar, sem
skipa miðstjórn flokksins, beri inn-
stæðueigendur fyrir brjóstinu, því
það er í fullu samræmi við alt
þeirra dekur við auðmennina. Það
er því ekkert annað en rugl að tala
um ríkisgjaldþrot í sambandi við
þetta mál. Ef það væri á nokkru viti
bygt, að það væri sama og gjald-
þrot ríkisins að innstæðueigendum
væru ekki borguð afföll, þá yrði
ekki hjá því komist að játa það, að
ríkið væri nú þegar gjaldþrota,
hefði meira að segja verið gjald-
þrota til margra ára, þar á meðal í
stjórnartíð íhaldsins, og það af
þeirri einföldu ástæðu, að ríkið
hefir ekki borgað afföll vegna lág-
gengis krónunnar, og það hefir
Landsbankinn heldur ekki gert. Ætti
því þessi landsstofnun, samkvæmt
kenningu miðstjórnar íhaldsflokks-
ins, að hafa á undanförnum árum
verið að auglýsa sig sem gjaldþrota
í hvert skifti sem bankinn hefir
greitt innstæðueigendum innstæður
sínar. Þessu er auðtrúa sálum ætlað
að renna niður eins og einhverri
dýrindiskrás.
Þar næst er í bréfinu vikið að
þeirri ráðstöfun kenslumálaráðherra
að takmarka inntöku nemenda í
Mentaskólann í Reykjavík. Er þessi
ráðstöfun talin »óverjandi gerræði«,
sem »komi sér einkanlega illa fyrir
sveitamenn«. Þrent er það, sem ger-
ir þetta hjal miðstjórnar fhalds-
flokksins að markleysu. f fyrsta lagi
hafa íhaldsmenn fjandskapast gegn
skólastofnunum í sveitum, í öðru
lagi reyndu þeir að hindra það, að
Gagnfræðaskólinn á Akureyri fengi
réttindi til þess að útskrifa stúdenta,
sem einkum var til hagræðis fyrir
fátæka sveitamenn, og í þriðja lagi
hafa þeir róið að því öllum árum,
að Mentaskólinn í Reykjavík kæmist
í það horf að verða fyrir/Reykjavík-
urbörn nær eingöngu. Það eru því
mikil býsn, að þessir sömu inenn
þykjast nú alt í einu bera skóla-
méntun sveitamanna svo mjög fyrir
brjósti, að þeir látast vera að verja
þá fyrir gerræði þess manns, sem
víðsýnastur er i mentamálum og
mesta áhersíu leggur á sveitamenn-
inguna bæði í orði og verki. Enn