Dagur - 20.08.1931, Blaðsíða 3

41. tbl.
DAGUR
159
Gufusuðupotta
úr stál-aluminium, sem eru fallegri, sterkari og betri en nokkrir
aðrir gufusuðupottar, útvega eg undirritaður beint frá verksmiðju
í Ameríku. — Verðið er því svo lágt sem mögulegt er. — Nú
þegar eru fleiri tugir í notkun hér á landi og reynast öllum hið
besta búsáhald.
ESteinn D. Þórdarson, >
Arnarhóli við Akureyri. Sími 190 og 33
Þakkarorð.
2i. þ. m. urðum við fyrir þeirri sorg að
sjá elskaða eiginkonu og fósturmóður
hníga fyrir vopnum dauðans, eftir að hafa
sýnt hugprúða vörn, þann tíma, sem hún
átti i strfðinu, sem ekki var langur, —
Kringumstæðanna vegna gat hún ekki legið
banaleguna á heimili okkar hér á Greni-
vík, heldur var hún flutt veik frá Hrísey
• — þar sem hún stundaði atvinnu — að
H|íð til vina fólksins þar, sem gerði sér
allt far um að hjúkra henni sem bezt, en
sérstaklega var það kona bróður hennar,
sem annaðist hana mest, Fyrirþessahjálp
biðjum við guð að blessa Hlíðarheimilið
og launa þess góðu hjálp.
Sömuleiðis þökkum við öllum, sem hafa
veitt okkur hjálp í þessum raunum og sýnt
okkur hluttekningu á margan hátt.
Svalbarði á Grenivík 31. júlí 1931.
Anna Páltna Halldörsdóttir. Páll Guðbjartarson.
Dánarf regn.
Hinn 20. júní síðastl. andaðist
á sjúkrahælinu á Húsavík sæmdar-
konan Guðiún Eldjárnsdóttir frá
Nýjabæ þar á staðnum eftir lang-
vinna vanheilsu.
Guðrún sál. fæddist h. 15. nóv-
ember 1852 ad Kjalalandi í Vind-
hælishreppi. Lærð yfirsetukona varð
hún árið 1878 og var sett til þess
starfa i Sauóárkrókshreppi þegar
árið eftir. Hinn 7. ágúst 1880 gift-
ist hún Bjarna Jóhannessyni, og
eignuðust þau 4 börn unz hann
lézt 1887. Guðrún giftist i annað
sinn 26. júni 1891; var seinni mað-
ur hennar Halldór Einarsson frá
Akranesi, og varð þeim 5 barna
auðið. Hún var heppin tjósmóðir,
samvizkusöm og nærgætin, enda
tók hún samtals móti 490 börnum.
Auk hjálpar- og hjúkrunarstarfanna
þurfti hún jafnan fyrir heimili að
sjá með börnum á ýmsum aldri,
og var þá stundum litið um svefn,
enda hugsaði hún ætið um starf,
en ekki um hvíld, og bar áhyggjur
og erviðleika með stiliingu og hug-
prýði. Hélt hún svo fram meðan
til vannst, og með nærfeiit 80 ár
að baki horfðist hún í augu við
dauðann án þess að lita undan eða
mæla æðruorð. Maður hennar, sem
eftir lifir, og börnin hennar blessa
minningu hennar og starf, og
margir fleiri. Og jafnvel þóaðlikn-
arhendur hennar kunni nú að vera
sumum gleymdar, þá eru samt
hjálparráðin hennar, störfin hennar
geymd i þeim sjóði, er ávaxtar æíi-
starf sérhverrar þjóðnýtrar konu og
manns.
N.
■ o
F réttir.
Séra Oetavius Ihorlaksson trúboði íjap-
an er væntanlegur hingað til bæjarins um
næstu mánaðamót. Ætiar hann að flytja
hér erindi og sýna tkuggamyndir. í för
með honum verður Sigurbjörn Á. Gísla-
son cand. theol.
Einar Kristjánsson tenorsöngvari er vænt-
anlegur hingað til bæjarins á morgun og
ætlar að syngja hér opinberlega. Er hann
talinn mjög efnilegur söngmaður.
Jónas Kristjánsson .forstjóri Mjólkur-
samlagsint er nýlega heim kominn úr ut-
anlandsför,
Látín er 13. þ. m. að Víðirhóli á
Fjöllum, húsfrú Guðný Porsteinsdóttir frá
Oeiteyjarströnd við Mývatn, kona Bjarna
Sigvaldasonar bónda á Víðirhóli, Hún var
62 ára gömul.
Ennfremur er nýlátin Guðný Björns-
dóttir í Víðidal í sömu sveit.
Báðar þessar konur önduðust úr inflú-
ensu, sem lagst hefir þungt á austur þar.
Konráð Bjarnason, verkamaður á Sauð-
árkróki, iézt í sumar snemma, eftir lang-
varandi vanheilsu, rúmlega sjötugur að
aldri. Hann lætur eftir sig ekkju og fjölda
barna, sem nú eru upp komin. — Konráð
sál. dvaldi Iengst af æfinnar í sveitinni við
búskap og daglaunavinnu. Hann var vel
látinn og þótti liðtækur maður í bezta
Iagi.
SlyS. Barn féll út úr bifreið náiægt
Húsafelli og andaðist þegar. Þetta sorg-
iega slys viidi þannig til, að bifreiðarhurð-
in hrökk opin og féll barnið við það út.
Móðir þess var með i förinni.
Skip. Dettifoss og Lagarfoss hafa verið
hér inni undanfarna daga; ennfremur bæði
strandferðaskipin, Súðin og Esja.
Dr. Jón Helgason biskup hefir verið hér
í bænum undanfarna daga.
-------o------
Brot úr söyu Alpinyis.
(Framh.).
Samvinnufél. Isfirðinga.
Á Alþingi 1928 ber Haraldur Guð-
mundsson fram í neðri deild breyt-
ingartillögu við fjárlögin, um að
veita samvinnufélagi Isfirðinga, sem
þá var nýstofnað, ríkisábyrgð á 320
þús. kr. láni tii skipakaupa, gegn
veði í skipunum og sjálfskuldará-
byrgð eigenda.
Á móti þessu mæltu Ólafur Thors
og Magnús Guðmundsson. Aftur á
móti mæltu ýmsir Framsóknarmenn
með því. Peir réðu því og, að inn
í tillöguna var sett ákvæði um, að
ísafjarðarkaupstaður stæði í baká-
byrgð fyrir láninu.
Tiiiagan var samþ. með 17 atkv.
Framsóknar- og jafnaðarmanna gegn
11 atkvæðum ihaldsmanna.
Sildarlögg/'öfin.
Á Alþingi 1926 ber Jðrundur
Brynjólfsson fram tillögu um að
skipa milliþinganefnd, >til þess að
gera tiliðgur um, hvernig hagkvæm-
ast muni að haga síldveiði hér við
land til frambúðarc. Rökstyður hann
þá tiiiögu með því, að nú sé al-
viðurkennt, að megnasta óiag sé á
þeim atvinnurekstri, þar sem oftiega
fari svo, að þegar mest veiðist,
verði afkoma þeirra, sém sildveiði
stunda, verst, Valdi þar mestu um
það skipulagsieysi, sem sé bæði á
veiði og sölu slldarinnar.
Tiiiögunni var vísað til sjávarút-
vegsnefndar, og var hún ekki til
umræðu aftur, én meiri hluti nefnd-
arinnar, þeir B. Líndal, Ól. Thors,
Sigurjón Jónss. og Sveinn Ól., ber
á sama þingi fram frv. til laga um
sölu á sild. Er þar gert ráð fyrir,
að þeir, sem fáist við söltun eða
útflutning síldar, myndi með sér
félag um söluna, enda sé þá öllum,
sem salta sild tii útfiutnings, skylt
að láta félagið sjá um söluna. Einn-
ig eru i frv. ákvæði um að takmarka
megi, hve mikið sé saitað af sild
til útflutnings.
Eina aðalástæðuna fyrir frv. telja
þeir þá, >að reynslan hefir sýnt, að
framleiðslumagnið er svo breytilegt
frá ári til árs, að þráfaldlega hafa
þeir, er síld salta, skaðast þvi meir
sem afiafengur hefir verið meiri,
en iiklegt er að ráða megi nokkra
bót á því meini, ef sala síldarinnar
er skipulagsbundin, eins og greinir
I frv.«
Um málið urðu miklar umræður,
og ýmsar tillögur til breytinga komu
fram. Voru þær helztu, að20menn,
þeirra er síld saita, þyrftu til að
stofna félagið og að smærri atvinnu-
rekendum yrði tryggt að geta verið
með í þvf.
Var frv. samþykkt með þessum
breytingum.
Petta félag var aldrei stofnað, en
á Alþ. 1928 báru þeir Erlingur Frið-
jónsson og Ingvar Pálmason fram
í efri deild frv. til laga um einka-
sölu á síld. Skyldi enginn mega
flytja út sild nema sú stofnun, og
einnig átti hún að geta takmarkað,
hvað veiða mátti til söltunar. Yfir-
stjórn einkasölunnar skyldi kosin
þannig: Prír af saméinuðu þingi
með hlutbundnum kosningum til
þriggja ára, einn af Verklýðssam-
bandi Norðurlands og einn af
Útgerðarmannafélagi Akureyrar.
Pessi stjórn ræður framkvæmdar-
stjóra einkasölunnar. Andvirði síid-
arinnar skiftist svo milli eigenda
hlutfallslega eftir magni og gæðum
vörunnar.
f greinargerð írumv. segir:
>Pað hefir með ári hverju greini-
legar komið i Ijós, að leita verður
einhverra ðflugra ráða til þess að
koma skipulagi á síldarútveg lands-
ins, sérstaklega það sem snertir
sölu sildarafurða.
Eru þeir menn, sem fengist hafa
við sölu síldarafurða að undan-
förnu, orðnir vonlausir um að geta
rekið söluna með sama fyrirkomu-
lagi og viðgengist hefir að undan-
förnu, þar sem algert skipulagsleysi
hefir ríkt i framkvæmdinni. Sýna
tilraunir, sem gerðar hafa verið í
þá átt að koma sölu sfldarafurð-
anna i annað form en áður hefir
viðgengist, að allsterkar krðfur eru
komnar fram um það frá seljend-
unum sjálfum, að Alþingi styðji
framleiðendur og seljendur sfldar-
afurðanna i þvf að koma skipulagi
á þenna atvinnurekstur.«
íhaldsmenn lögðuðst allfast á
móti frv. þessu, bæði sem heild
og í einstökum atriðum. Sérstak-
lega þótti Olafi Thors mjög óeðli-
legt, að verkamenn skyidu eiga að
taka þátt f skipun stjórnar einka-
C f jj I |l || vantar mig i vist i vetur,
U 1111IV II helst frá 1. sept. n. k.
Kennsla á piano eða orgel getur kom-
ið til mála.
Gunnar Sigurgeirsson,
Hafnarstræti 93.
Hús til sölu.
Efri hæð hússlns Aðalstræti 24
(hús Steinþórs Árdal) er til sölu og
laust til íbúðar f næsta mánuði.
Upplýsingar gefur Halldór G. Aspar.
sölunnar. Bar hann fram breyting-
artillögu við frv. þess efnis, að út-
gerðarmenn skipuðu 2 stjórnarmenn
en verkamenn engan. Lögðu jafn-
aðarmenn og Framsóknarmenn á
móti þeirri breytingu og felldu hana.
Nokkrar smábreytingar voru gerðar
á frv. og það svo samþykkt I efri
deild með 7 gegn 4 atkv,, en í
neðri deild með 17 gegn 9 atkv.
að viðhöfðu nafnakalli. Ihaldsmenn
á móti nema Pétur Ottesen.
Á Alþ. 1928 bera þeir Erl. Frið-
jónsson og Ingvar Pálmason fram
frv. til laga um að ríkisstjórninni
sé heimilt að stofna og starfrækja
sildarbræðslustöðvar á Norðurlandi
og taka til þess allt að einnar
milj. kr. lán. Um þetta mál urðu
allmikið skiftar skoðanir, en var þó
samþykkt með 11 samhlj. atkv. í
efri deild, en með 16 gégn 9 i
neðrf deild. Já sögðu Framsóknar-
og jafnaðarmenn og Jón Ólafsson;
íhaldsmenn á móti. — Fjarverandi
voru Bjarni Ásgeirsson, Jörundur
Brynjólfsson og Einar Jónsson.
Á Alþingi 1929 ber svo stjórnin
fram frv. um rekstur síldarbræðjslu-
stöðvar á Siglufirði. Á sú verk-
smiðja að taka síld til vinnslu af
útgerðarmönnum og greiða þeim
aftur andvirðið eftir því, sem af-
urðirnar seljast. Af utanríkismönn-
um má verksmiðjan einungis kaupa
síld ákveðnu verði og þó ekki nema
i sérstökum tilfellum.
Miklar umræður urðu um málið
Og komu fram ýmsar breytingar-
tillögur. Vildu íhaldsmenn, að út-
gerðarmenn fengju að skipa mann
í stjórn verksmiðjunnar, og aðrir,
að verkamenn og útgerðarmenn
skipuðu sinn manninn hvor aðili.
Voru þær tillögur felldar, en aftur
var samþykkt ákvæði um það, að
>ef minnst tveir þriðju hlutar þeirra,
sem láta sild til verksmiðjunnar,
þar með taldir hásetar ráðnir upp
á hlut, gera með sér félag, sem
starfar samkvæmt lögum um sam-
vinnufélög frá 1921, er heimilt að
selja þvi félagi verksmiðjuna. —
Skyldir eru þó allir, sém leggja
verksmiðjunni til verkefni, að vera
i félaginu.
(Frh.)