Dagur - 03.09.1931, Blaðsíða 1

DAOUR
tamur út á hverjum fimto-
dsgi. Eostar kr. 6.00 árg.
Gjalddagi fyrir 1. jólí.
Gjaldkeri: Ámi Jóhanns-
«on I Eaupfélagi Eyfiró-
inga.
Afgreiðslan
•r hjá Jóni P. Þór,
Norðurgötu 8. Talsimi 112.
Uppsögn, bundin viö ára-
mót, só komin til af-
greiðslumanna fyrir 1. dea.
XIV. ár.
Akureyri, 3. september 1931.
43. tbl.
Þú ert mikill.
ítialdsflokkurinn hefir nú um
nokkur ár haldið úti mörgum blöð-
um, sem haft hafa að aðalhlutverki
að ræða um einn sérstakan mann
og verk hans. Sá maður er Jónas
jónsson dómsmálaráðherra. Ekki
kemur svo út nokkurt tölublað af
Morgunbl., Vísi, íslendingi, Vestur-
landi o. s. frv., að hans sé ekki
minnst á margvíslegan hátt. Dag-
lega, viku eftir viku, mánuð eftir
mánuð og ár eftir ár birta þessi
blöð bæði langorðar og stuttar
greinar um störf hans. Það er ekki
nóg með að þau ræði um fram-
komu hans og þátttöku i lands-
málum, heldur skýra þau á hinn
hégómlegasta hátt f ráallskonar smáat-
vikum úr daglegu, hversdagslegu
Iifi hans. Við skrúðgöngu skýra
þau nákvæmlega frá þvi, hvar hann
hafi verið staddur f fylkingu, hvort
hann hafi gengið aftarlega eða fram-
ariega. Ekki skreppur J. J. svo bæj-
arleið út úr höfuðstaðnum, að I-
haldsblöðin gefi ekki út skýrslu um
ferðalagið, hvaða fargögn hann hafi
notað o. s. frv. Jafnvel gerðist eitt
þessara málgagna svo smámsuglegt
í frásögnum eitt sinn, að það gat
þess, að J.J. hefði fengið sér miðdegis-
lúr eftir máltið.
F*etta barnalega frásagnadekur
andstæðinganna um Jónas Jónsson
er fyrir löngu orðið hláturseíni um
allt land. Pessar skrafskjóður íhalds-
flokksins minna á þýlynda upp-
skafninga, sem með sifelldum orða-
vaðli eru að smjaðra fyrir hátt sett-
um valdhafa i þeirri von, að hann
taki eftir þeim.
Allur þessi orðaelgur íhaidsbláð-
anna á að vísu að vera J. J. til
skammar, en er svo klaufalega fram-
reiddur, að hann er feðrum sínum
einum til háðungar, en snýst jafn-
framt til lofs og dýrðar Jónasi Jóns-
syni.
Oott dæmi þessa er grein, sem
birtist i síðasta >íslendingi<. Hún
er auðsjáanlega skrifuð með það
fyrir augum að gera J. J. svívirð-
ingu, en grunntónn hennar i garð
dómsmálaráðherrans er samt sem
áður þessi: PÚ ert míkÍIL
Blöð Ihaldsins hafa löngum talað
um Tryggva Þórhallsson sem smá-
ménni við hliðina á samverkamanni
sinum Jónasi jónssyni.Eftir þingrofið
í vetur og eftir að J. J. var horfinn
úr stjórninni um stundarsakir, tóku
sömu blöð að ræða um Tryggva
Þórhallsson sem hið mesta afar-
menni, er ekkert stæðist fyrir. Þau
lýstu honum sem einræðisstjórn-
anda, er allt bryti undir sig með
stálvilja, svo að jafnvel konungs-
valdið og allt Danaveldi varð að
leiksoppi i höndum þessa sterka
manns. Má nærri geta að íhalds-
lyddurnar í Reykjavik kiknuðu skjótt
í knjám fyrir svo hamrömum
manni, enda lýstu þingmenn íhalds-
flokksins yfir þvi i >Avarpi til ís-
lendingac, að öll þeirra stóru áform
hefðu strandað á viljakrafti Tryggva
Þórhallssonan
>Islendingur< nefnir fjármálaráð-
herrann nýja, Ásgeir Ásgeirsson,
>sjálfstæðan og hugdjarfan stjórn-
málamann<. En nú, þegar hann er
seztur i ráðherrastól við hliðina á
j. J., er hann, að dómi blaðsins,
einungis orðinn að >sætu prúð-
menni<, >fágaðri súkkulaði-figúru<.
Siðan bætir blaðið við: >Það er og
verður Jónas, sem ræður stjórninni,
— hinir kaliast aðeins ráðherrar og
draga ráðherralaun.<
>Sjálfstæður og hugdjarfur stjórn-
málamaður< veróur svona litill i
augum ihaldsblaðsins við hliðina á
Jónasi Jónssyni. Má af þvi ráða
hvílíkt mikilmenni hann er fyrir
sjónum ntstjóra >ísJendmgs<.
Þá Tryggva Þórhallson og Ás-
geir Asgeirsson nefnir olaðið >brúð-
urnar, við hlið Jónasar i stjórmnnui
Má af öliu þessu marka, hvað J.
J. er stór i augum andstæðinga
sinna. Hann gnæfir yfir alla þá, sem
við hlið honum standa. Einn ihalds-
maður líkti honum ekki alls fyrir
löngu við risa, en sjálfum sér við
dverg. Ihaldsmenn finna svo sem
greimlega tii sins eigin vanmáttar
gagnvart honum. Oóður og gegn
ihaldsmaður hér á Akureyri lét
einnig svo ummælt fyrir nokkru, að
það væri nú reynt, að andstæðingar
J. J. stæðu honum ekki snúning i
póiitiskum átökum.
íhaldsmenn hafa þannig lýst Tr.
Þ. sem mikilmenni, sem >neitað hafi
að víkja< fyrir þeim, ogAsgeirsem
>sjálfstæðum og hugdjörfum stjórn-
málamanni<. Þrátt fynr þetta telja
þeir báða þessa samverkamenn J. j.
smábrúður, þegar þeir eru bornir
saman við hann. Þvílík viðurkenn-
ing frá andstæðingum er ekki litils
virði.
Einn hinn frægasti af hershöfð-
ingjum Rómverja hét Cajus Maríus.
Vann hann svo mikil afreksverk, að
hann var kallaður einn af >höfund-
um Rómaborgar<. Þó kom annar
meiri eftir hann. Það var Júlíus
Cæsar. Um hann sagði Sulla, for-
ingi höfðingjaflokksins: >Það segi
eg yður, að hann kollvarpar höfð-
ingjunum, þvi í Cæsari þessum búa
margir Maríusar<. Og sagnritarar
hafa vottað það, að þetta hafi reynst
sannmæli, því Cajus Maríus verði
að lítilmenni, þegar hann sé borinn
sanian við Július Cæsar.
íhaldsmenn munu líta eitthvað
áþekkt á Framsóknar-ráðherrana og
Sulla leit á þessa andstæðinga sína
forðum daga. Þeir hafa beyg eigi
alllítinn af þeim Tryggva og Ásgeir,
en þó líta þeir á þá sem smámenni
i samanburði við Jónas. Og sín á
miili segjá foringjar íhaldsflokksins:
>Það segi eg yður, að jónas koll-
varpar okkur höfðingjunum, þvi í
honum búa margir afreksmenn<.
Með öllum skrifum sínum um J.
J. — sem þeir ætlast til að séu
níðskrif — eru Ihaldsmenn sí og
æ að gera hann stærri og stærri i
augum almennings og vekja meiri og
meiri eftirtekt á honum og störfum
hans, bæði utanlands og innan. Þess
vegna fer vel á þvi, að þeir haldi
þessum níðskrifum sfnum áfram á
sama hátt og hingað til, þ. e. hon-
um til upphefðar en sér sjálfum til
minnkunar.
I öllu íhaldsniðinu um Jónas
jónsson dómsmálaráðherra andar
út úr hverri línu þessi sama hugsun:
Pio hræðumst við, pvi pú ert mikill.
o
Á sumarþinginu, sem nú er ný-
lega slitið, var haldinn 41 þing-
fundur í neðri deild, 42 i efri deild
og 7 í sameinuðu þingi; alls 90
þingfundir.
Alls voru afgreidd 46 lög, þar
af voru 8 stjórnarfrumvörp. Felld
voru tvö frumvörp, eitt afgreitt
með rökstuddri dagskrá, eitt tekið
aftur, en 50 voru ekki útrædd. Fram
voru bori ar 25 þingsályktunartil-
lögur og voru 13 samþykktar. Ein
fyrirspurn var borin fram og var
henni svarað. Alls hafði þmgið
þannig 126 mál til meðferðar.
Auk þeirra kosninga i sameinuðu
þingi, sem áður hefir verið getið,
skulu þessar nefndar:
Síra Vilhjálmur Briem var endur-
kosinn framkvæmdastjóri Söfnunar-
sjóðs (slands frá 1. jan. 1932 til
31. des. 1937. Bjarni Ásgeirsson
var kosinn gæzlustjóri sjóðsins.
I verðlaunanefnd gjafasjóðs Jóns
Sigurðssonar voru kosnir: Hannes
Þorsteinsson, Ólafur Lárusson og
Barði Guðmundsson.
I Þingvallanefnd voru kosnirs
Jónas Jónsson, Magnús Guðmunds-
son og Jón Baldvinsson.
Vfirskoðunarmenn landsreikning-
anna 1930 voru allir endurkosnir,
þeir Hannes Jónsson alþm , Pétur
Þórðarson og Magnús Guðmunds-
son.
------o------
Starf og striðo
Á hverju ári síðan 1911, óskeik-
ult eins og tunglkomur, hefir borg-
arastyrjöldin hafist á nýjan leik f
Kína. Var það því ekki óvæntur
viðburður, er þrjú héruð í Suður-
Kfna sögðu sig nýverið úr sambandi
við þjóðernissinna. Sitja nú tvennar
stjórnir að völdum samtímis, eins
og oftar áður, og verja sfnum tak-
mörkuðu kröftum óskiftum til undir-
búnings nýrrar styrjaldar.
En stjórnin í Nanking hefir fleiru
að sinna en þessum keppinaut sín-
um suður f Canton. Síðastliðinn
mánuð sendi stjórnin full 300 þús.
hermanna á hendur kommúnistaher-
sveitum, sem um langt skeið hafa
valdið uppreistum miklum og óeirð-
um víða um land. Aðal bækistöðvar
sínar hafa þeir i Kiangsihéraði, ekki
ýkja langt fyrir sunnan Hankow.
Svo mikil hætta þykir stafa af
kommúnistum, að rikisforsetinn og
hermálaráðherrann eru farnir báðir
til vígstöðvanna f Kiangsi.
Skifti logns og bylja.
Viða í Kina, t. d. f Honanhéraði
þar sem við höfum verið búsett,
taka ræningjaóeirðir öllum ófagn-
aði öðrum fram. Mun ykkur renna
grun í það, sem lesið hafið bréf
mín til kristniboðsvina s. I. vetur.
Ef til vill á allur almenningur f
Kina við breytilegri og erfiðari kjör
að búa, en dæmi eru til í nokkru
landi öðru.
Við, sem erum hér búsett, hðf-
um hetdur ekki farið á mis við á-
föll og hættur þessara erfiðu tíma.
En þvf furðulegar er, að sýnilegur
árangur starfsviðleitni okkar hefir
sjaldan verið meiri en undanfarna
mánuði. Aðsókn á samkomur og
námskeið hefir aldrei verið meiri.
Skifti logns og bylja hafa verið
tfð og skjót.
Eins og sfðasta bréf ber með
sér, kenndi eg á tveggja mánaða
námskeiði f Laohokow i vor. 40
ungir menn hafa sótt námskeiðið,
fleiri en nokkru sinni áður. En áð-
ur en fyrri mánuðurinn var liðinn,
urðum við að hætta námskeiðinu,
vegna óeirða. Kventrúboðanámskéið
f Shihwakai varð að hætta f miðju