Dagur - 08.03.1934, Blaðsíða 3

25. tbi.
DAGUR
71
Mjólkursamlag K.E.A.
Eins og frá var skýrt hér í
blaðinu 1. þ. m., var ársfundur
Mjólkursamlags K. E. A. haldinn
hér á Akureyri 28. f. m. í sama
tbl. var og skýrt frá aðalniður-
stööum i-ekstursafkomu Samlags-
ins á liðnu ári. Skal hér nokkru
nánar drepið á gerðir fundarins.
Formaður félagsins setti fund-
inn og setti til fundarstjóra
Valdimar Pálsson á Möðruvöllum
og til skrifara Árna Jóhannesson
Þverá og Þórhall Ásgrímsson
Þrastarhóli.
Úr deildum Samlagsins voru
mættir 33 fulltrúar og auk þeirra
Samlagsstjóri, framkvæmdastjóri
og stjórn K. E. A.
Því má við bæta það, sem áður
hefir verið sagt úr skýrslu Sam-
lagsstjóra um starfsemina, að fita
mjólkurinnar hafði vaxið frá því
árið áður úr 3,47% í 3,52%. —
Sala Samlagsins á framleiðslu-
vörum þess hafði yfirleitt gengið
greiðlega á árinu, svo að vöru-
birgðir þess voru litlar við ára-
mót. Skuldir viðskiftamanna frá
fyrra ári höfðu minnkað allveru-
lega á árinu og nýjar skuldir ekki
safnast.
i sambandi við reikningana og
rekstursskýrsluna kom fram eft-
irfarandi tillaga, sem samþykkt
var í einu hljóði:
»Ársfundur Mjólkursamlags K.
E. A. skorar á atvinnumálaráðu-
neytið, að gera það sem unnt er
til þess, að Mjólkursamlagið geti
sem fyrst orðið aðnjótandi styrks
þess, sem ráðuneytinu var heimil-
að með lögum að veita því, ásamt
öðrum mjólkurbúum í landinu, og
til jafns við þau«.
Ráðstöfun reJcstursafgangs ársins
Formaður hafði framsögu i
málinu og lagði fram eftirfarandi
tillögu:
»Fundurinn samþykkir að
mjólkureigendum sé úthlutað 2,2
aur. á hvert kg. af innlagðri
mjólk árið 1933; þar af færist 0,5
aur. í Mjólkursamlagssjóð og 1,7
aur. í reikninga samlagsmanna
við K. E. A.
Eftirstöðvar yfirfærist til næsta
árs«.
Tillagan samþ. í einu hljóði.
Framtíðarhorf'ur: Samlagsstj óri
reifaði málið með snjallri ræðu.
Gat hann þess, að framleiðsla
mjólkur í héraðinu og flutningur
til Samlagsins mundi stórum auk-
ast í framtíðinni. Hvatti hann
menn til þess að svo yrði, þar
sem eftirspurn eftir mjólkurvör-
um færi sívaxandi og það svo
mjög, að sem stæði væri ekki
nándar nærri hægt að fullnægja
þeirri eftirspurn. Samlagsstjóri
sýndi fram á, að með aukinni
mjólkurframleiðslu yrði nauðsyn-
legt að auka og bæta húsakynni
Samlagsins.
Um húsnæðismálið urðu miklar
umræður. Að þeim loknum kom
fram og var samþykkt eftirfar-
andi tillaga:
»Fundurinn beinir því til
stjórnar K. E. A.f að hún láti
fram fara, svo fijótt sem auðið
er, rannsókn á því, á hvern hátt.
bezt og haganlegast verði greitt
úr húsnæðismálum Samlagsins,
með tilliti til aukinnar mjólkur-
framleiðslu í héraðinu«.
f sambandi við þenna lið dag-
skrárinnar, gerði Samlagsstjóri
lauslegan samanburð á því, hvort
arðvænlegra væri fyrir bændur,
að selja töðuna fyrir núverandi
markaðsverð, eða að framleiða
mjólk og sauðfjárafurðir. Komst
hann að þeirri niðurstöðu,' að
mjólkurframleiðslan væri hag-
vænlegust.
Vinnsla mjólkur: Leitað hafði
verið eftir því, í hinum einstöku
deildum Samlagsins, hvort bænd-
ur teldu æskilegt, að Mjólkur-
vinnsla færi fram í Samlaginu
alla daga ársins. — Skýrði Sam-
lagsstjóri frá undirtektum, og
höfðu þær yfirleitt gengið í þá átt
að vinnunni yrði hagað eins og að
undanförnu.
Innflutningshöft á landbúnað-
araf-urðum: Svohljóðandi tillaga
kom fram og var samþykkt í
einu hljóði:
»Ársfundur Mjólkursamlags K.
E. A. telur þess brýna þörf, að
ríkisstjórn og löggjafarvald geri
nauðsynlegar ráðstafanir til þess,
að verðlag landbúnaðarvara kom-
ist í það horf, að unt verði að
reka lífvænlegan búskap. Telur
fundurinn, að eitt fyrsta skilyrði
til þess sé það, að haldið verði
fast við þau innflutningshöft, er
nú eru á landbúnaðarvörum«.
Að lokum vottaði fundurinn
Samlagsstjóra og starfsfólki
Samlagsins þakkir fyrir vel unn-
in störf-
Er hér aðeins getið þeirra mála
er fram komu á fundinum og
samþykktir voru gerðar um.
Villijálmur Einarsson
frá Bakka.
Hann lézt að heimili sínu,
Bakka í Svarfaðardal, 20. júlí s.
1. eftir langa vanheilsu.
Þá var eg barn að aldri, er eg
sá Vilhjálm Einarsson í fyrsta
sinni. Mun hann þá hafa átt
heima í Jarðbrúargerði og búið
við fátækt, enda býlið í þá daga
næstum því nytjalaust og því
fenglítið fjölskyldumanni. Eigi
löngu síðar flutti Vilhjálmur
burtu úr Svarfaðardal. En bráð-
lcga kom hann aftur í sveitina og
bjó þá á ölduhrygg um nokkur
ár.
Þá bar svo til að jörðin Bakki
losnaði úr ábúð- Var sú jörð og
er enn ríkiseign. Þessa jörð fékk
nú Vilhjálmur til ábúðar og mun
hann hafa þurft til þess harð-
fylgi nokkurt.
Þegar hér var komið, var Vil-
hjálmur orðinn allmikill fjöl-
skyldumaður, búsefni heldur lítil
og skuldir talsverðar. I þessum
kringumstæðum kom þá Vil-
hjálmur að Bakka, en að öðru
leyti með járnsterkan vilja til
framtaka og dáða, stórhuga og
heilsuhraustur.
Það beið nú heldur ekki lengi,
að tekið væri til starfa á Bakka,
eftir það að Vilhjálmur kom
þangað. Á tiltölulega stuttum
tíma tókst honum að koma upp
góðu búi á jörðinni, bæta engjar
og tún jarðarinnar, auka slægjur
að miklum mun, svo aö naro
hundruðum heyhesta, byggja bæ og
peningshús og heyhlöður og friða
land jarðarinnar með girðingum. >
Var Vilhjálmur á þeim árum um-
svifamikill og hiklaus í fram-
kvæmdum, með óbilandi trú á
gagnsemi jarðræktar og búpen-
ingshalds. Varð honum líka að
trú sinni í þessum efnum, þvr
jafnhliða umbótum sínum, sem
kostuðu mikið fé, efnaðist hann
svo, að hann varð efnalega ágæt-
lcga sjálfstæður maður. Hafðl
hann og jafnan það búráð, er
löngum hefir vel gefizt, að fóðra
pening sinn vel. Átti hann og æ-
tíð hey ærin, hversu sem viðraði,
og var það eigi sjaldan að hann
lét hey til þeirra, er í heyþröng
voru.
Vilhjálmur sál. var maður geð-
ríkur svo af bar, stórbrotinn í
lund og háttum, tilfinningaríkur
og fór ekki dult með geðlæti hans.
Eiga þeir menn, sem slíka
skapgerð hafa, oft erfitt með
siálfstjórn eftir hófleiðum vits-
ins, varúðar og fyrirhyggju í
framkomu sinni við aðra menn
og réttilegri sjálfsumhyggju. Hef-
ir margur sá, er svo var ástatt
með, þó að mörgu leyti væri góðs
manns efni, brotið skip sitt á
skerjum sjálfsvíta og orðið nokk-
urskonar útlagi almenningsá-
litsins á strönd vanvirðunnar og
þungra harma.
Slíkar ógnir grönduðu þó ekki
farheill Vilhjálms- Á yngri árum
sínum mun hann þó hafa hneigzt
allmjög til drykkju. En það er
auðsætt, að svo skapstórum og
geðheitum manni, sem Vilhjálm-
ur var, gat mikil vínnautn orðið
hinn mesti háski. Þetta mun Vil-
hjálmur hafa séð og fundið. Reis
hann því öndverður gegn þessari
ástríðu sinni og varð brátt á því
sviði fullkominn reglumaður. —
Kona Vilhjálms var — og sem
nú er eftirlifandi ekkja hans —
Kristin Jónsdóttir frá Jarðbrú,
vinnugefin og þrekmikil kona.
Studdi hún mann sinn í umbótum
og gagnlegum framkvæmdum af
hinum mesta dug og dáð. Mun
henni jafnan hafa verið geiglaus
stórhugur og áræði manns síns.
Lét heldur eigi á sér festa, þó
bóndi hennar 'gerðist stundum há-
vær, væri stórorður og færi all-
geyst, en slíkt bar stundum við,
og þá einkum, er honum þótti
torveldlega ganga framkvæmdir
sínar og tafir verða um of að
settu marki. Þ\í andstöðu eyrði
hann yfirleitt illa, og nærfellt að
segja hvaðan sem hún kom. Kom
þar fram örlyndi hans, kapp og
viljastyrkur.
Það verður vist varla hægt
annað en að álíta, að hamingjan
F*að tilkynnist hér með að
Steinunn Tómasdóttir andaðist
1. þ. m. Jarðarförin er ákveðin
þriðjudaginn s. m. að Þórodds-
stað í Kinn.
Fellssei, 3. tnaiz 1934.
Anna Kristinsdóttir.
Kristján Ingjaldsson.
Hérmeð tilkynnist vinum og
vandamönnum, að okkar ást-
kæri faðir og tengdafaðir, Jón
Jónsson, andaðist að heimili
sínu, Klúkum í Hrafnagilshreppi,
26. februar.
Jarðaríörin ákveðin laugard.
17. mars að Múnkaþverá kl. 1
e. h.
Börn og tengdabörn.
væri Vilhjálmi fylgisöm og hlið-
holl- Menntunarlaus, févana og
vinafár hóf hann lífsbaráttu sína.
Tókst þó að hefja sig til vegs og
nytja, og kom svo, að hann varð
einn af atkvæðamestu og upp-
byggilegustu bændum sveitar
sinnar í mörgum greinum. —
Greiddi hverjum sitt, ól upp mörg
börn og sá ætíð vel fyrir heimili
sínu, græddi svo vel land ábýlis
síns, að þar vaxa nú mörg strá,
þar sem áður var eitt. Þá var
hann og beinn við gesti sína og
veitti þeim af rausn, og snauðum
mönnum gaf hann oft svo um
munaði.
Eg, sem þessar línur rita,
dvaldi oft á heimili Vilhjálms og
þá venjulega sem verkamaður á
búi hans. Unnum við þá oft sam-
an. Var þá stundum margt rætt
um ýmsa hluti. Urðum við þá
ekki skoðanabræður og dró til ó-
samþykkis. Kom þá stundum svo,
að orðræður urðu allfrekar og
horfðu lítt til bróðernis eða sátta.
En vel rættist úr því jafnan. Og
var það eigi sízt að þakka dreng-
skap Vilhjálms og sáttfýsi.
Eg hafði hugsað, að einhver
þeirra mörgu manna, en kynnl
höfðu haft af Vilhjálmi sál- á
Bakka, mundi eftir andlát hans,
minnast hans að nokkru.
En þar sem svo er langt liðið
frá dauða hans, og ég hefi enn
ekki séð hans að nokkru getið, þá
þótti mér sýnt að svo mundi eigi
verða.
Fyrir því hefi ég nú til þess
orðið, að varpa þessari litlu
kveðju að leiði hans, þessa sér-
stæða, stórfellda og athafnamikla
manns, sem tókst að vinna þýð-
ingarmikil nytjaverk, þrátt fyrir
það, þótt honum yröi þess eigi
ungum auðið að sitja á skólabekk
í sölum lærdóms eða vísinda.
Rúnólfur í Dal.
Blaðið hefir verið beðið að geta þess,
að aðgöngumiðar að árshátíð félags
verzlunar- og skrifstofufólks verði af-
lientir í Ryels B-deild fimmtudag og
föstudag og alls ekki eftir kl. 7 á
föstudagskvöld.