Dagur - 24.09.1936, Qupperneq 3

39. tbl.
DAGUR
163
Út§ala
á búsáholdum.
Katlar. Könnur. Pottar. Pönnur. Balar.
Brúsar. Kjötkvarnir. Kökuformar Hnífar,
og margt fleira af nauðsynlegum hlutum
selst nú með afslætti.
Brauns V7erslun
Páll Slgurgeirsson.
hann hefir nú í fjögur ár engan
fund haldið 1 félaginu og gegnt
þar formannsstörfum, án þess að
nokkur fulltrúakosning hafi farið
fram í félaginu, og þar hefir hann
áreiðanlega kosið einn af meiri-
hluta-fulltrúunum á Búnaðarþingi.
En atkvæði þessa manns telja
Búnaðarþingsfulltrúarnir 9 og
fylgismenn þeirra meira virði
heldur en atkvæði allra annarra
bænda í þeirri sveit. Þetta er sú
fyrirmynd, sem ómögulega mátti
hagga neitt við, nei, þá var frelsi
Búnaðarfélags íslands í voða!!
Ég hefi heyrt að eitt af því, sem
Búnaðarþingsmeirihlutinn ber fyr-
ir sig, sé það, að ekki hafi unnizt
tími til að bera málin undir bún-
aðarsamböndin og því telji full-
trúarnir sig ekki hafa haft umboð
til að taka að sér framkvæmd
jarðræktarlaganna. Það eru nú
liðnir fullir 4 mánuðir síðan lögin
voru sett á Alþingi og hefði það
Slátrunarnámsskeið hófst í
sláturhúsi Kaupfélags Eyfirðinga
11. sept. og stóð yfir til 19. sama
mánaðar. Aðalleiðbeinandi og
kennari var Mr. H. Betson, slátr-
ari frá Liverpool á Englandi; með
honum störfuðu einnig tveir aðrir
Englendingar, en frumkvæði að
námsskeiðinu átti Samband ís-
lenzkra samvinnufélaga.
Eins og kunnugt er, hefir mest-
ur hluti þess kjöts, sem S. í. S.
flytur út, verið frystur og seldur
á enskum markaði. Þegar íslenzka
kjötið er selt á markaði í London,
á það við að keppa kjöt frá ýmsum
löndum og álfum, það er haft þar
á boðstólum samhliða kjöti frá
Ástralíu, Suður-Ameríku og Nýja
Sjálandi, og svo auðvitað því sem
framleitt er heima fyrir, bæði á
Skotlandi, Englandi og írlandi.
Þetta er hér tekið fram, til að gera
þeim, sem láta sig þetta mál varða,
ljóst, að íslenzka kjötið er þarna
eins og dropi í hafinu, og að nauð-
synlegt er að handbragðið á því,
frá hendi þeirra sem fénu slátra,
sé eins vandað og föng eru til.
Nú hefir það komið í ljós und-
anfarið, að slátrunarfrágangur ís-
lenzka kjötsins hefir staðið langt
að baki hinna annarra kjötteg-
átt að vera nægur tími fyrir Bún-
aðarþingsfulltrúana til að kynnast
vilja umbjóðenda sinna. Það hefir
verið deilt á Alþingi fyrir að af-
greiða jarðræktarlögin, án þess
að bera þau fyrst undir búnaðar-
samböndin. En hvers vegna bar
stjórn Bf. ísl. málið ekki undir
samböndin, áður en Búnaðarþing
tók afstöðu fyrir sitt leyti? Til
þess var nægur tími og til þess
var miklu meiri ástæða, heldur en
fyrir Alþingi. Þessi viðbára Bún-
aðarþingsmeirihlutans er því ekki
mikils virði. Og þó nú fulltrúarnir
hefðu vitað vilja umbjóðenda
sinna í þessu efni, er ekki þar með
sagt, að þeir hefðu farið eftir því,
að minnsta kosti virðist fulltrúi
okkar Eyfirðinga á Búnaðarþingi
ekki hafa tekið tillit til þess al-
menningsvilja, sem komið hefir
fram í héraðinu. Hér í Eyjafirði
hafa n. 1. nokkrar atkvæðagreiðsl-
ur um jarðræktarlögin farið fram
unda, sem nefndar hafa verið og
af þeim orsökum hefir það komið
fyrir, að íslenzkt kjöt hefir verið
fellt úr fyrsta flokki niður í annan
og úr öðrum niður í þriðja flokk.
Eðlilega hefir þetta verðfall í för
með sér og getur slíkt verðfall
numið allt að 20 aurum á kíló-
gramm.
Af því, sem nú hefir verið tekið
fram, hlýtur mönnum að verða
ljóst, að hér er ekjd um smáatriði
að ræða, heldur stórmál, sem
krefst þess að til skjótra aðgerða
sé gripið, og í þeim tilgangi hefir
verið stofnað til námsskeiðs þess,
sem nú er nýafstaðið.
Það, sem skort hefir á, að frá-
gangur íslenzks kjöts væri sam-
bærilegur við framleiðslu annarra
landa, er fyrst og fremst fláningin.
Englendingar eru menn vanafast-
ir og krefjast þess, að hver vöru-
tegund, er þeir kaupa, hafi það
útlit, sem tíðkast þeirra á meðal.
Þegar sláturhúsin í Englandi taka
sveina til náms, þá eru þeir látnir
byrja á að rista fyrir og flá og
fyrstu þrjá mánuðina eru þeir
látnir flá hægri eða vinstri bóg
lambsins; að þeim tíma liðnum
eru þeir látnir byrja á hinum og
æfa sig á honum 1 aðra þrjá mán-
meðal bænda og sýna allar það
sama, að mikill meirihluti þeirra,
sem atkvæði greiddu, voru lögun-
um eindregið fylgjandi. En full-
trúinn greiðir samt atkvæði með
því, að Bf. hafni framkvæmd
þeirra.
Þar sem Búnaðarþing hefir
hafnað því, að Bf. ísl. hafi fram-
kvæmd jarðræktarlaganna með
höndum, verður landbúnaðarráð-
herra að sjá um framkvæmdina,
samkv. 8. gr. laganna. Sjálfsagt
verður hann að skipa mann eða
menn til þess, og þó gera megi
ráð fyrir, að Bf. ísl. geti þá jafn-
framt fækkað 'starfsmönnum, þá
má þó búast við því að þessi tví-
skipting starfanna verði eitthyað
dýrari. Ber Búnaðarþingið ábyrgð-
ina á því, þar sem engin fram-
bærileg rök hafa verið færð fyrir
afstöðu þess, eins og ég hefi nú
sýnt fram á. Ég býst við, að fram-
kvæmd laganna fari kannske al-
veg eins vel úr hendi hjá land-
búnaðarráðherra, eða þeim, sem
hann setur til þess, eins og hjá Bf.
Isl., svo að því leyti sé enginn
skaði skeður. Úr þessu verður
reynslan að skera. Ef til vill sýnir
hún það, að þetta sé heppilegra
fyrirkomulag. En hvað sem. um
það er, þá er það töluverð ábyrgð,
sem Búnaðarþingsmeirihlutinn
hefir tekið sér á herðar, að hrinda
frá sér framboðinni samvinnu við
ríkisvaldið. Ég vona að Búnaðar-
félagið bíði ekki tjón af því, en
það verður þá ekki fulltrúum þess
að þakka, þó svo fari ekki.
uði; þess er krafizt af þeim að
þeir verði jafnvígir á báðar hend-
ur við fláninguna, þ. e. að þeir
geti flegið jafnt með vinstri sem
hægri hepdi, allt eftir því sem að-
staðan heimtar. Að sex mánuðum
liðnum eru sveinarnir látnir byrja
á afturhluta skrokksins, þeir rista
fyrir og flá annað lærið, og tím-
inn er þrír mánuðir eins og við
bóginn, og eftir eins árs nám hafa
þeir lært að rista fyrir og flá bóga
og læri og eingöngu með hnífi, og
verk sitt verða þeir að fram-
kvæma á þann hátt, að livergi sjá-
ist ákoma á hinni fínu og við-
kvœmu yhimnu, sem lykur um
kindarkroppinn undir gœrunni, en
þeir staðir, sem mesta tækni
heimta af fláningarmanninum,
eru hálsinn og bógarnir, en þó
einkum lærin innanvert. Þegar
um gimbrarlömb er að ræða,
verður að vanda fláningu, svo að
ekki sjáist nokkurstaðar ákoma á
himnu þeirri, sem liggur yfir og
lcringum júgurstœðið, en einmitt
á þessu hefir viljað vera allmikill
misbrestur á því kjöti, sem hér
hefir verið meðhöndlað. Sömu
vandvirkni og kunnáttu verður að
krefjast af slátraranum, þegar um
hrútlömb er að ræða, allt útlit
skrokksins verður að vera það, að
hvergi séu missmíði á himnunum;
þetta er að vísu nokkuð erfitt, því
himnur á íslenzku fé eru, að talið
er, miklum mun veikari en á öðr-
um fjárkynjum, en með kostgæfni
og vandvirkni er full ástæða til
að ætla að íslenzkum slátrurum
takist að verða fullnuma í sinni
grein. Um árangur námsskeiðsins
er ekki hægt að fullyrða neitt að
svo komnu, en þó hygg ég að
hins bezta megi vænta af þeirri
kennslu, sem þar var veitt. Það
eitt er víst, að þeir, sem kenndu,
höfðu alla viðleitni til, að leið-
beiningar þeirra mættu koma að
sem fyllstum notum, og þeir, sem
námsskeiðið sóttu, reyndu einnig
á allan hátt að færa sér kennsluna
í nyt, en hér er um sérgrein að
ræða, sem ekki má krefjast að
numin verði á nokkrum dögum,
að vísu voru á námsskeiðinu
menn víðsvegar að af landinu,
sem við sláturstörf hafa fengizt
um árabil og höfðu fullan skiln-
ing á nauðsyn hinnar nýju aðferð-
ar og starfrækslu hennar meðal
íslendinga, og ég efast ekki um,
að hver og einn þeirra geri sitt til
að leiðbeina öðrum síðar, en þrátt
fyrir það þarf naumast að búast
við að þetta lagist með einu átaki.
Nokkrir þeirra, sem námsskeiðið
sóttu, lögðu eingöngu fyrir sig
hina ensku aðferð, sem áður er
lítillega lýst. Þeir sem þar skör-
uðu fram úr, og mikils má af
vænta, eru þessir: Páll Diðriksson
frá Búrfelli í Árnessýslu, slátúr-
húss-stjóri hjá Sláturfélagi Suð-
urlands í Reykjavík, Benedikt
Grímsson frá Hólmavík, Gunn-
björn Arnljótsson frá Akureyri,
Þórarinn Kristjánsson frá Holti í
Þistilfirði og Bóas Valdórsson frá
Reyðarfirði.
Frá Húsavík kom maður sá, er
Jón heitir og er Gunnarsson; hon-
um tókst með prýðilegum árangri
að samræma ensku aðferðina við
sína eigin og luku hinir ensku
leiðbeinendur lofsorði á hand-
bragð hans og alla frammistöðu
á námsskeiðinu; hafði hann um
sig hóp mjog álitlegra manna, sem
fylgdu aðferð hans; ef til vill hef-
ir Jón Gunnarsson með sam-
steypuaðferð sinni lagt undirstöð-
una að lausn þessa vandamáls.
Hér á Akureyri eru margir menn,
sem tekið hafa sér aðferð Jóns
Gunnarssonar til fyrirmyndar og
má í framtíðinni vænta hins bezta
frá þeirra hendi.
Námsskeiðið sóttu 38 menn
víðsvegar að af landinu; áhugi
manna fyrir málinu var mikill og'
öll samvinna hin ánægjulegasta.
F. H. B.
Gútli Guðmundsson, þingm. Norður-
Þingeyinga, hefir nýlega haldið leiðar-
þing á nokkrum stöðum í kjördæmi
sínu. , Var honum tekið forkunnar-vel
af kjósendum og' traustsyfirlýsingar
samþykktar til handa þingmanninum,
þingmeirihlutanum og stjórninni.
Hjálpræðisherinn. Föstudag hinn 25.
kl. 8% Stór söngur og hljómleikasam-
koma, Aðgangur ókeypis. Sunnudag kl.
10% Bæn. Kl. 2 Sunnudagaskóli. Kl.
8% Hjálpræðissamkoma. Fleiri foringj-
ar, strengjasveitin og hermenn. Allir
velkomnir. Allir velkomnir.
Bernh. Stefánsson.
Slátranarnámsskeiðið