Dagur - 14.10.1937, Blaðsíða 3

48. tbl.
DAGUR
199
Innilega þökkum við öllum
þeim, sem auðsýndu okkur sam-
uð og hluttekningu við andlát og
jarðarför ólafar Rósu Manases-
dóttur frá Grjótgarði.
Aðstandendur.
að taka málstað Arnórs í bréfum
hans, heldur hið gagnstæða.“ Það
má vel vera, að svo sé þetta í ná-
grenni „Ljósvetnings,“ það er, ef
til vill, flest þar á eina bókina
lesið. En þessu er ekki þannig
varið hér í Reykjadal og þarf ekki
að vera, vegna þess, að Reykdælir
geri minni „kröfur til velsæmis
og drengilegrar framkomu,“
hvort sem er í ræðu eða riti, en
annað „sæmilegt fólk“ t. d. Ljós-
vetningar.
Þá virðist að lokum, að „Ljós-
vetningi" verði nokkur raunabót
að yfirlýsingu „Reykdælings“ í
„Degi“ um að yfirlýsing' Reyk-
dæla hafi komið seint fram á
fundi, og að aðeins um 20 manns
hafi samþykkt hana.
Ekki veit eg hver hann er þessi
„Reykdælingur,“ sem hefir viljað
gera Kinnungum þægð með þess-
ari yfirlýsingu sinni, en annað-
hvort hefir hann ekki verið á
fundinum, sem hafði með yfirlýs-
ingu okkar að gera, eða hann gef-
ur yfirlýsinguna til að blekkja.
Það er að vísu rétt, að yfirlýs-
ingin kom seint fram á fundi og
var samþykkt aðeins af um 20
fundarmönnum, en hitt hygg eg,
að hverjum, sem á fundinum var,
hafi verið ljóst, að yfirlýsingin
hefði jafnt verið samþykkt, þó að
fyr hefði komið fram, en þá
sennilega með fleiri atkvæðum.
Sveitarfundurinn var fámennur
frá upphafi, en margir sveitar-
menn, sem ekki voru á fundi,
mundu hafa samþykkt yfirlýsing-
una, ef til þeirra atkvæða hefði
komið. Um það er mér kunnugt.
Hinsvegar má geta þess, að það
var gerð tilraun af sveitunga
„Ljósvetnings“ að fá yfirlýsingu
þeirra Kinnunga flutta á sveitar-
fundi okkar Reykdæla. En eg
hygg, að enginn málsmetandi
Reykdælingur hafi fengist til að
flytja yfirlýsingu þeirra á fundi
hér í Reykjadal, og í öðru lagi
þori eg að fullyrða, að slík yfir-
lýsing hefði aldrei verið sam-
þykkt á sveitarfundi hér. Sann-
leikurinn er sá, að viðhorf okkar
Reykdæla er nokkuð annað en
Kinnunga, og kemur það af ýmsu,
sem hér er þarflaust að ræða um.
8. september 1937.
Áskell Sigurjónsson.
Basar og kaffisölu hafa Zíonkonurnar
í samkomuhúsi sínu Zíon á föstudaginn
ktmur kl. 3. Merki verða einnig sela a
götunum. Ágóðinn rennur í hússjóðinn.
harf ekki að efa að fjölmennt verði hjá
kri.uiium þenna dag, svo vel þeklct <r
þessi og önnur starfsemi þeirra fyrr og
siðarf Þarna verða líka á boðstólum á-
gænr ínunir fyrir gott verð að ógle/mA
kaífinu p/'óa.
Alþiiigl.
Þingið var sett á laugardaginn.
Hófst athöfnin með guðsþjónustu
í Dómkirkjunni. Síra Björn Magn-
ússon dósent prédikaði Að lok-
inni guðsþjónustu komu þingmenn
saman í neðri deildar sal Alþing-
is. Forsætisráðherra las upp boð-
skap konungs um að Alþingi væri
stefnt saman og setti þingið í um-
boði konungs. Síðan minntust
þingmenn ættjarðarinnar og kon-
ungs með ferföldu húrra. Sósíal-
istar (að undanteknum Ásgeir) og
kommúnistar tóku ekki þátt í því.
En kommúnistar hrópuðu viðbót-
arhúrra fyrir frelsisbaráttu ís-
lenzku þjóðarinnar.
Að þessu loknu bað forsætis-
ráðherra aldursforseta þingsins
Ingvar Pálmason, að stýra fundi,
unz kosinn væri forseti sameinaðs
þings.
Minntist aldursforseti fyrst
þriggja fyrrv. þingmanna, er lát-
izt höfðu, eftir að síðasta þingi
lauk. Voru það Guðm. Björnson,
fyrrv. landlæknir, síra Sigfús
Jónsson og Jón Ólafsson banka-
stjóri. Risu þingmenn úr sætum
sínum til virðingar hinum látnu.
Þá skiptust þingmenn í deildir,
til þess að prófa kjörbréf og kosn-
ingu þingmanna. Voru kjör þeirra
allra samþykkt.
Þá fór fram kosning forseta
sameinaðs þings, og var Jón Bdld-
vinsson kjörinn forseti með 25 at-
kvæðum, 18 seðlar voru auðir.
Fleira var ekki aðhafzt þann
dag.
Á mánudaginn skiþtust þing-
menn í deildir. Forseti efri deild-
ar er Einar Árnason, en forseti
neðri deildar Jörundur Brynjólfs-
son. í efri deild eru 7 Framsókn-
armenn, 2 sósíalistar, 6 Sjálfstæð-
ismenn og 1 kommúnisti.
Kosning í fastar nefndir fór
fram í fyrradag.
Engir þingfundir voru í gær.
50 ára hjúskaparaHi
eiga í dag, hjónin Sesselja Jóna-
tansdóttir og Benedikt Jónsson, á
Breiðabóli á Svalbarðsströnd.
í tilefni af þessum merkisdegi í
lífi þeirra, sem svo fáum hjónum
auðnast að lifa, ætla eg að bregða
mér sem snöggvast meira en hálfa
öld aftur í tímann, og minnast
nokkurra æfiatriða þessara góð-
kunningja minna.
Sesselja Jónatansdóttir er fædd
að Þórisstöðum á Svalbarðsströnd
10. ágúst 1867. Foreldrar hennar
voru þau Sesselja Eiríksdóttir og
Jónatan Jónsson, sem bjuggu þar
mest allan sinn aldur. Ólst hún
upp í foreldrahúsum til 16 ára
aldurs, en fór þá í vinnumennsku
til Jóns Halldórssonar í Fagranesi
í Aðaldal og var þar í 2 ár. Þaðan
flutti hún að Garði í Fnjóskadal
og árið eftir, 1887, aftur austur í
Aðaldalinn, að Grímshúsum.
Sesselj a hafði kynnst Benedikt,
áður en hún fór í Garð, og voru
þau þá trúlofuð. Giftu þau sig um
haustið, 14. október, og voru að
Grímshúsum yfir veturinn hjá
foredrum Benedikts, sem þar
bjuggu. Hún var þá 20 ára og
hann 23 ára. — Benedikt er fædd-
ur að Hólmavaði í Aðaldal 22.
júní 1864. Foreldrar hans voru
Guðfinna Jónsdóttir og Jón Jóns-
son. Fluttist Benedikt með for-
eldrum sínum að Garði í sömu
sveit er hann var tveggja ára, og
þaðan eftir 1 ár að Flatey á
Skjálfanda. Var hann í 9 ár að
Neðribæ. Um vorið 1876 fluttu
foreldrar hans sig enn búferlum,
og nú að Grímshúsum í Aðaldal.
Fór Benedikt með þeim þangað,
og var ýmist þar, eða í Flatey við
sjóróðra, næstu 12 árin, unz hann
gifti sig 1887, eins og fyrr segir.
Vorið eftir, 1888, fluttu þau hjón-
in að Ytra-Hóli í Kaupangssveit,
og byi’juðu þar búskap með lítil
efni á helmingi jarðarinnar, sem
verið hafði í eyði og orðin mjög
niðurnídd. Eftir 5 ára dvöl á Ytra-
Hóli fluttust þau að Breiðabóli á
Svalbarðsströnd. Höfðu þau jörð-
ina leigða fyrstu búskaparár sín
þar, en keyptu síðan. Túnið var
næstum því allt þýft og gaf af sér
65 hesta og bæjarhús mjög hrör-
leg. Benedikt stækkaði og sléttaði
túnið mikið og girti. Var töðufall
orðið 200 hestar, þegar hann lét af
búskap, 1925. Einnig lagfærði
hanrt öll hús mikið, sem ekki
veitti af. Á veturna stundaði hann
smíðar og vefnað, því hann var
mjög laghentur. Óf Benedikt
suma 'veturna, með þeim mörgu
störfum er hann hafði á hendi
fyrir heimilið, 500 álna vef. Á
sumrin stundaði hann sjóinn,-þeg-
ar nokkur tími var afgangs frá
heyskapnum. Voru þau Sesselja
og Benedikt mjög samhent í því,
að byggja upp heimilið, og tókst
því, með framúrskarandi dugnaði
og sparsemi að ala upp stóran og
mannvænlegan barnahóp. Átti
Sesselja ekki hvað minnstan þátt
í því, enda er hún einstök kona
fyrir dugnað og myndarskap. Alls
eignuðust þau 15 börn, og eru 10
á lífi. Af þeim eru 7 heima, 2 í
Keflavík og 1 á Akureyri. Fyrir
12 árum hættu þau búskap, og tók
elzti sonur þeirra við. Hafa þau
dvalið hjá honum síðan.
Sesselja og Benedikt hafa alla
æfi verið fátæk, en heilsugóð og
hamingjusöm. Gengur Sesselja
ennþá að flestum verkum, en
Benedikt missti sjónina fyrir 3 ár-
um síðan, og hefir það vafalaust
skyggt mikið á gleði þeirra á elli-
árunum, þó hann beri það með
mikilli stillingu og þolinmæði.
Þrátt fýrir sjónleysið fylgist
Benedikt manna bezt með því sem
gerist í umheiminum, og er mjög
íróður um liðna atburði. Lætur
hann lesa fyrir sig blöðin og
hlustar á útvarpið á hverjum degi
og mun fáu sleppa, sem þar er
sagt. Hann er einlægur samvinnu-
maður. Gekk hann í Pöntunarfé-
lag Þingeyinga þegar það var
stofnað, og hefir trúlega fylgt
samvinnustefnunni síðan. Fram-
sóknarmaður hefir hann verið síð-
an sá flokkur var stofnaður, og á
s. 1. ári gekk hann í Framsóknar-
félag Svalbarðsstrandar, á stofn-
fundi þess. Bindindismaður er
hann ákveðinn, og hefir tekið
allmikinn þátt í starfsemi bind-
indisfélaga, bæði hér í sveit og
víðar.
Eg hefi nú hér að framan að-
ems dregið upp fáeinar myndir
úr æfi þessara mætu hjóna, sem
lögðu hugrökk og bjartsýn saman
út í lífið fyrir 50 árum síðan, og
hafa nú siglt skipi sínu gegnum
brim og brotsjóa lífsbaráttunnar
heilu í höfn.
Árni Bjarnarson.
Merkileg bókaútgáfa.
íslenzkar bókmenntir eru tald-
ar all fjölskrúðugar að tiltölu við
fámenni þjóðarinnar og aðrar að-
stæður. A. m. k. getum við stært
okkur af því að eiga í íslenzkum
þýðingum og tiltölulega vönduð-
um útgáfum góðan skerf af léleg-
asta reyfararusli nágrannaþjóð-
anna. Hitt skyggir á dýrðina, að
ýmsar beztu bækur kunnustu
skálda okkar og rithöfunda hafa
enn ekki verið þýddar á íslenzku,
hafi þær upphaflega verið ritaðar
á erlendu máli. Svo er t. d. ástatt
um ýms verk Jóhanns heitins
Sigurjónssonar, Jónasar Guðlaugs-
sonar, Gunnars Gunnarssonar, og
öll helztu ritverk Vilhjálms Stef-
ánssonar, frægasta íslendingsins
— að margra dómi — sem nú er
uppi. Ber það menningu þjóðar-
innar raunalegt vitni, ef það er
gróðavænlegra að fást við þýð-
ingu og útgáfur erlendra úrkasts-
bókmennta en túlkun höfuðverka
þessara manna á móðurmáli
þeirra.
En nú eru þau merkilegu tíð-
indi að gerast í bókmenntaheimi
okkar, að Ársæll Árnason bókaút-
gefandi í Reykjavík er byrjaður
að gefa út heildarútgáfu ferða-
bóka Vilhjálms Stefánssonar,
vandlða að pappír og prentun og
prýdda fjölda mynda. Er þetta
mikill fengur öllum bókamönnum,
því að Vilhjálmur er ekki síður
kunnur fyrir frábæra ritsnilld
sína en vísindaafrek og ferðalög
um norðurheimskautslöndin.
Það eru þrjár bækur, Veiði-
menn á hjara heims, Meðal Eski-
móa og Heimskautalöndin unaðs-
legu, er þýddar verða, og eru þær
samtals um 1600 síður. Koma
bækurnar út í heftum, 5 arkir eða
80 bls. hvert, og kostar hvert hefti
kr. 2.50 til áskrifenda. Er það
furðu lítið verð, þegar alls er
gætt. Eiga heftin að koma út með
mánaðarmillibili eða svo, og ætti
útgáfunni því að vera að mestu
lokið þegar á næsta ári.
Málverkasýning.
Karen Agnete og Sveinn Þórarinsson
opna málverkasýningu i verzlnnarhúsi K. E. A.,
uppi, föstud. 15. okt. n. k. — Sýningin er daglega
opin kl. 11 f. h. tll kl. O e. h. til 20. október.