Dagur - 27.01.1938, Blaðsíða 1

DAGUR
kemur út á hverjum fimtu-
degi. Kostar kr. 6.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son i Kaupfél. Eyfirðinga.
Gjalddagi fyrir 1. júlí.
• * • » •
XXI
• árg. J
Afgreiðslan
er hjá JÓNI Þ. ÞÓR, Norð-
urgötu 3. Talsimi 112. Upp-
sögn, bundin við áramót, sé
komin til afgreiðslumanns
fyrir 1. des.
Akureyri ®,27. janúar 1938.
6. tbl.
Tvær stefnur í atvlnim-
og kuupgguldsmúlum.
Önnur stefnan leggur áherzlu á að settur sé hár kauptaxti, en leggur
enga rækt við stofnun atvinnufyrirtækja og ofsækir meira að segja þau
atvinnufyrirtæki, sem komið hefir verið á fót og veita fjölda fólks lifibrauð.
Þetta er stefna þeirra manna, er kalla sig »foringja verkalýðsins« og
bjóðú verkafólki upp á að kjósa sig sem fulltrúa þess i bœjarstjórn á
A- og C-lisium á sunnudaginn kemur.
Hin stefnan leggur stund á, að sem flest verka-
fólk hafi fasta, stöðuga atvinnu árið um kring,
því á þann hátt verður afkoma þess betri en
ella. Peir, sem þessari stefnu fylgja, reisa því
ný iðnfyrirtæki, til þess að auka atvinnu verka-
fólksins og þar með tekjur þess.
Þeita er stefna samvinnumanna, sem bjóða
fram og standa að B-listanum hér á Akureyri.
Hvorri stefiiuiiiii vilt þú heldur fylgfa,
kjó§andi góður?
Þessar tvær stefnur í atvinnu-
og kaupgjaldsmálum hafa einkum
verið áberandi hér á Akureyri
undanfarin ár. Allur landslýður
veit, að samvinnumenn hafa stofn-
að til mikils iðnreksturs hér í bæ
og með því veitt fjölda verkafólks
fasta atvinnu og um leið auknar
tekjur og lífsþægindi. Á þenna
hátt hafa samvinnumenn sýnt það
í verkinu að þeim er alvara með
að auka og bæta atvinnu verka-
fólks í Akureyrarbæ. Menn geta
hugsað sér, að allar iðnstofnanir
S. í. S. og K. E. A. væru horfnar
úr bænum. Hvernig væri þá á-
standið? Fjöldi fólks, sem áður
hefði haft sæmilega og fasta at-
vinnu og bærilega lífsafkomu fyr-
ir sig og sína, yrði þá að bætast í
hóp þeirra, sem draga fram lífið á
óstöðugri hlaupavinnu, en of mik-
ið væri fyrir af slíkum mönnum.
Það er líka ekki óeðlilegt að
hugsa sér að hinn atvinnulausi
fólksfjöldi sneri sér til Steingríms
Aðalsteinssonar og Erlings Frið-
jónssonar, sem þykjast vilja leggja
allan verkalýð bæjarins að brjóst-
um sér, og segði við þá: Nú erum
við orðnir atvinnulausir og höfum
því ekkert á að lifa, því ykkur
hefir í sameiningu tekizt að drepa
atvinnufyrirtæki þau, er við hing-
að til höfum haft lifibrauð hjá.
Það stendur nú víst ekki á ykkur,
verklýðsvinirnr góðu, að sjá okk-
ur fyrir atvinnu á ný, þar sem
greitt er samkvæmt ykkar háa
kauptaxta, sem þið hafið sett. —
Og hvað halda menn svo að verk-
lýðsvinirnir myndu segja? Ætli
það yrði ekki eitthvað á þessa
leið:
Hvað ætli við höfum handa ykk-
ur að gera. Okkar hlutverk er
ekki að framkvæma sjálfir, heldur
að heimta af öðrum. Okkar hlut-
verk er að rífa niður, en ekki að
byggja upp, að eyðileggja en ekki
að skapa. Þetta hefðuð þið átt að
vita og skilja fyrir löngu. Þar að
auki hafið þið ekki ætíð verið
okkur leiðitamir. Við getum ekk-
ert fyrir ykkur gert. Farið þið til
fj....., elskurnar okkar!
Óneitanlega væri þetta svar al-
veg lailkrétt og á fullum rökum
byggt.
Það eina, sem verklýðsforingj-
arnir hér á Akureyri hafa gert
fyrir verkafólkið, er að vera í
kapphlaupi um að setja háan
kauptaxta. Steingrímur og Erling-
ur hafa reynt að yfirbjóða hvor
annan í því kapphlaupi og metizt
á um það hvor lengra hefði kom-
izt í þeim leik. Um hitt hafa þeir
ekki skeytt að leggja hönd að
verki um nýsköpun atvinnu fyrir
hið vinnandi fólk. Það hafa aðrir
orðið að gera.
Og það eru samvinnumenn, sem
þetta hafa gert. Þeir hafa reist
hvert atvinnufyrirtækið af öðru
hér í bæ, eins og áður er sagt. En
hvernig hafa „foringjar" verka-
lýðsins tekið þessu umbótastavfi
samvinnumanna? Hafa þeir tekið
því með fögnuði fyrir verkalýðs-
ins hönd?
Þeir hafa tekið þessu umbóta-
starfi á þann veg að hefja herfexð
á hendur iðnaðarfyrirtækjum
samvinnumanna. Þeir hafa tekið
því á þann veg að gera óp og
brigzlyrði að atvinnufyrirtækjum
samvinnumanna.
Aldrei þykjast „foringjar“ verka-
lýðsins geta valið þeim mönnum,
sem settir hafa verið til að íáða
yfir þessum atvinnustofnunum,
nógu hæðileg og svívirðileg orð.
„Kaupkúgarar“, „verklýðsféndur“
og annar þvílíkur munnsöfnuður
er dagleg framleiðsla „foringja“
verkalýðsins til handa þeim sam-
vinnumönnum, sem brotizt hafa í
því að auka atvinnu bæjarbúa
með því að setja á fót iðnaðarfyr-
irtæki. Þeir þrásagast á því, að
iðnaðarstofnanir samvinnumanna
hér á Akureyri eigi engan tilveru-
rétt, ef þær geti ekki greitt verka-
fólki sínu eins hátt kaup og hlið-
stæðar stofnanir einstakra manna
í Reykjavík og þar í grend, svo
sem verksmiðjan á Álafossi. En
þegar þess er af þeim krafizt að
upplýsa, hvernig hagur iðnaðar-
stofnananna sunnanlands sé, hvað
þær borgi af skuldum sínum og
hvort af þeim séu greiddir vextir,
þá geta þeir engu svarað og taka
það ráð að látast vera mállausir.
Ástæðan er auðskilin. „Foringjar“
verkalýðsins vita upp á sig skömm-
ina um rangan málaflutning, fals
og lygi. Þess vegna kjósa þeir að
þegja við þessu atriði, sem mestu
máli skiptir. Þannig eru bardaga-
aðferðir efstu mannanna á listum
þeim, sem merktir eru bókstöfun-
um A og C. Það eru þeir Stein-
grímur Aðalsteinsson og Erlingur
Friðjónsson.
Varizt þá, verkamenn. Þeir
bera, þegar á reynir, sæmd ykkar
í sjóði. Steingrímur er í raun og
veru flugumaður í þjónustu Rússa,
en Erlingur leikur kommúnista.
Kjósið lista samvinnumanna.
Þeir einir hafa haft djörfung,
dug og vilja til að reisa atvinnu-
fyrirtæki til margfaldra hagsbóta
fyrir verkalýð bæjarins. Því getur
enginn neitað.
Kjósið
hiklaust
B-listann.
NÝJABÍÓ
Fimmtudagskvöldið k). 9:
Stolin
paradís.
Aðalhlutverkin leika:
MARLENE DIETRICH,
CARY COOPER.
Niðursett verð.
Sýnd í síðasta sinn.
Föstudagskvöldið kl. 9:
Vort æskulíf er.