Dagur - 12.01.1939, Blaðsíða 1
DAGUR
kemur út & hverjum fimtu-
degi. Kostar kr. 6.00 árg.
Gjaldkeri: Árni Jóhanns-
son i Kaupfél. Eyfiröinga.
Gjaltidagi fyrir 1. júli.
Afgreiðslan
er hjá JÖNl Þ. ÞÖE, Norö-
urgötu 3. Talsimi 112. Upp-
sögn, bundin viö áramót, sé
komin til afgreiðslumanna
fyrir L des.
•••• • •
l. árg. j
-• •♦-
XXII.
Akureyri 12. janúar 1939.
►--• -•-• -•■••-• -• - •
t 2. tbl.
Bernharð Stefánsson
alþm. fimmlagur.
Sunnudaginn 8. þ. m. átti Bern-
harð alþm. Stefánsson fimmtugs-
afmæli.
Að kvöldi þess dags var honum,
konu hans og börnum haldið sam-
sæti í samkomuhúsinu Skjaldborg
á Akureyri. Tóku þátt í því um
60 manns, vinir og kunningjar
þeirra hjóna úr bæ og sveit, og
hefðu þó sjálfsagt orðið miklu
fleiri, ef ótíð og ill færð hefði ekki
hamlað. Sezt var að borðhaldi kl.
7 e. h. og stóð það lengi yfir sem
vænta mátti. Voru margar ræður
fluttar og sungið á milli. Söngnum
stýrði Snorri Sigfússon skólastjóri.
Aðalræðuna fyrir minni afmælis-
barnsins flutti Hólmgeir Þorsteins-
son frá Hrafnagili, en Kristján
Sigurðsson kennari mælti fyrir
minni konu Bernharðs, frú Hrefnu
Guðmundsdóttur. Aðrir, er til
máls tóku, voru Steingrímur Jóns-
son, fyrrv. bæjarfógeti, Eiriar
Amason alþm., Ingimar Eydal,
Ami Jóhannsson, gjaldkeri, og
Elías Tómasson frá Hrauni. Auk
þess flutti Bernharð Stefánsson
tvær snjallar ræður.
Mörg heillaóskaskeyti bárust B.
S. þenna dag víðsvegar að, og las
Halldór Ásgeirsson þau upp í
heyranda hljóði yfir borðum. Eft-
ir að borðhaldinu lauk, skemmtu
samkvæmisgestirnir sér við dans,
spil og samræður langt fram á
nótt, og fór samkvæmi þetta hið
bezta fram og var hið ánægjuleg-
asta á allan hátt.
Á þessum tímamótum í æfi
Bernharðs Stefánssonar er ástæða
til að líta til baka yfir starfsferil
hans í stórum dráttum. Sá starfs-
ferill er óvenjulega fjölþættur eft-
ir aðstæðum. Fyrst er þá þess að
geta, að B. S. hlaut ungur gagn-
fræða- og kennaramenntun og var
í 15 ár barna- og unglingakenn-
ari í sveit sinni, Öxnadalnum. í
æsku tók hann mikinn þátt í ung-
mennafélagsstaríseminni. Árið
1917 hóf hann búskap á Þverá í
Öxnadal og rak hann í 18 ár. Odd-
viti Öxnadalshrepps var hann frá
1915 til 1928 og sýslunefndarmað-
ur frá 1922 til 1928, en sat þó ekki
nema einn sýslufund sökum fjar-
veru á Alþingi. í stjórn Kaupfé-
lags Eyfirðinga hefir hann verið
óslitið síðan 1921 og er þar enn.
Haustið 1923 var hann kosinn al-
þingismaður fyrir Eyjafjarðar-
sýslu og síðan endurkosinn við
hverjar kosningar, 6 sinnum alls,
og er nú búinn að sitja á 18 þing-
um. Forstjóri Útibús Búnaðar-
bankans á Akureyri varð hann,
þegar það var stofnað seint á ár-
inu 1930, og hefir gegnt því starfi
síðan.
Bernharð Stefánsson var skip-
aður í milliþinganefnd í land-
búnaðarmálum árið 1927. Merk-
asta verk þeirrar nefndar var
frumvarp til nýrra ábúðarlaga,
sem í fólust miklar réttarbætur
fyrir leiguliða. Þegar það frv.
loks var samþykkt 1933, dró Al-
þingi töluvert úr þessum réttar-
bótum, enda réði íhaldið þá
miklu í þinginu, en þó eru lögin
til mikilla bóta frá því sem áður
var.
Helztu almenn löggjafarmál,
sem B. S. hefir unnið að á Al-
þingi eru:
Stofnun Byggingar- og land-
námssjóðs og síðar stofnun Bún-
aðarbankans (hann var framsögu-
maður þess máls) og lög um síld-
arverksmiðjurnar. Ásamt Einari á
Eyrarlandi átti hann og frum-
kvœði að lögunum um afskriftir á
ábyrgðarkröfur vegna lántakenda
í Kreppulánasjóði, sem léttu
skuldabyrði bænda um 750 þús-
und krónur. Einnig flutti B. S.
frumvarpið um kartöfluverðlaun-
in.
Af héraðsmálum, sem þingmenn
Eyfirðinga hafa að sjálfsögðu
stutt, má nefna stofnun Kristnes-
hælis, menntaskóla á Akureyri og
Laugalandsskólann. Einnig hafa
þeir fengið ríflegar fjárveitingar
til annara framfaramála í kjör-
dæmi sínu, svo sem til vega, brúa,
síma, hafnarmannvirkja, spítala á
Siglufirði o. fl.
Bernharð hefir átt sæti í mörg-
urn nefndum á Aljpingi og feng-
íí
II
II
II
í!
■■
íi
S!
Eg þ akka hjartanlega
wmm
w
II
II
alla þá vináttu, sem mér á margvíslegan hátt
var sýnd á 50 ára afmœli minu 8. þ. m., |jj
með samsœti, heimsóknum og heillaskeytum o.
fl. Öxndœlingum þakka eg sérstaklega rausn-
arlega gjöf, er þeir sendu mér þann dag. —
Akureyri 10. janúar 1939.
Bernh. Stefánsson.
!!
í
II
izt meira og minna við fjölda
mála auk þeirra, sem áður er get-
ið, og oft haft framsögu fyrir
nefndir og flokk sinn í þinginu,
oft í stórmálum. Er það vottur
þess, hvílíks trausts hann nýtur
meðal samþingismanna sinna.
Enn má geta þess, að vorið 1937
var B. S. kosinn í milliþinganefnd
í bankamálum og skipaður for-
maður hennar, en sú nefnd hefir
enn ekki skilað af sér, þó hún sé
að því komin að ljúka störfum.
Þó hér hafi verið fljótt yfir
starfssögu Bernharðs Stefánssonar
farið, þá nægir það til að sýna, að
hann þegar hefir unnið stórt og
mikilvægt dagsverk, og í öllum
sínum margvíslegu störfum hefir
hann reynzt hinn liðtækasti. Hann
er enn á bezta þroskaskeiði æfi
sinnar, andlega séð, og má því enn
mikils af honum vænta í framtíð-
inni.
Og það sem mestu skiptir um B.
S. er það, að hann er drengur góð-
ur og nýtur almennra vinsælda í
héraði sínu fyrst og fremst, óáleit-
inn og fastur fyrir, en getur bitið
frá sér svo um munar, ef á hann
og hugðarmál hans er ráðizt
harkalega. Það hafa andstæðingar
hans stundum fengið að reyna.
Landamæraskærur allsnarpar
urðu nýlega milli Tékka og Ung-
verja. í vopnaviðskiptum milli
tékkneskra hermanna og ung-
verskra landamæravarða féllu
nokki’ir af beggja hálfu. Kenna
hvorir fyrir sig hinum um
árekstra þessa. Málið er í rann-
sókn.
— Kröfur ítala um að fá fransk-
ar nýlendur til eignar og umráða
mælast hið versta fyrir í Frakk-
landi sem vop er til. Enda mun
það fátítt að eitt ríki segi blátt
áfram við annað ríki: Við viljum
fá lönd ykkar afhent okkur. í
sambandi við þessar kröfur hefir
Daladier forsætisráðherra Frakka
farið til Korsiku og Tunis nú um
áramótin ásamt æðstu mönnum
hers og flota. Er för þessi farin í
því augnamiði að styrkja sam-
bandið milli móðurlandsins og ný-
lendanna. í för þessari hefir Dala-
dier hvarvetna verið tekið með
kostum og kynjum, og eru öll
frönsku blöðin í sjöunda himni
yfir viðtökunum. í ræðum þeim,
sem Daladier flutti á Korsiku og
Tunis, kvað hann Frakka aldrei
mundu láta af hendi nein af lönd-
um sínum. „Vér munum ekki sýna
öðrum þjóðum ágengni, en vemda
það, sem okkar er“, mælti hann.
ítölsku blöðin eru fúl yfir þess-
ari heimsókn Daladiers og viðtök-
unum, sem hann hefir fengið, og
þykir sem aHt þetta sé gert ítöl-
um til storkunar.
— Varaforseti kínversku stjórn-
arinnar lagði nýlega tH, að friðar-
skilmálar þeir, er Japanar hafa
boðið Kínverjum upp á, væru
samþykktir sem viðræðugrund-
völlur. Fyrir þessa uppástungu
hefir hann verið rekinn úr stjórn-
arflokknum, þar sem talið er, að
hann hafi gerzt sekur um brot á
reglum flokksins og sýni með
framferði sínu, að hann skorti all-
an flokksaga.
Sýnir þetta, hve Kínverjar eru
fjarri því að vilja semja frið við
Japani.
— Chamberlain forsætisráð-
herra Bretlands og Halifax lávarð-
ur utanríkismálaráðherra lögðu af
stað í fyrradag í Rómaför.
Lögðu þeir fyrst ferð sína til
Parísar, til þess að hafa tal af
frönsku stjórninni og bera sig
saman við hana um viðræðurnar í
Rómaborg. Vekur þessi Rómaför
brezku ráðherranna hina mestu
athygli og bíða menn með óþreyju
og spenningi eftir fréttmn af við-