Dagur - 20.03.1940, Blaðsíða 3

12. tbl.
D A G U R
49

» » • •-•-• ■• ••H
Jarðarför elsku konunnar minnar, móður okkar, tengdamóð-
ur og öramu, Ma^neu Jakobinu MagnúsdóMur,
er ákveðin þriðjudaginn 26. þ. m. og hefst með húskveðju
kl. 1 eftir hádegi á heimili okkar, Spítalaveg 15 á Akureyri.
Fyrir mína hönd og fólksins míns.
Ólafur Tr. Olafsson
Frá vatnsveitunni
Vegna minnkandi vatns í fjallinu, er alvarlega
skorað á alla bæjarbúa að spara vatn, sem
framast er unnt, og alls ekki að láta vatn
renna aö óþörfu. Ennfremur að gera aðvart
um vatnskrana, sem óþéttir eru.
Va tnsveitustjórinn.
Það tilkynnist, að Sigfús Jónsson andaðist að Ási á
Þelamörk þann 17. þ. m.
Jarðarförin er ákveðin að Bægisá þriðjudaginn 26. þ. m.,
og hefst með húskveðju kl. 11 f. h.
Aðstandendur.
Korntjrhja.
ÚlsœðL
Höfum til útsæði:
Ranðar, íslenzkar,
Stóra Skota,
Up to date.
MunÍð: U..pSkera,. ge,„ro,.,a
... á því, að útsæðið sé
gott. Kaupið strax!
Kjölbúð KEA.
J
Kaupum
% flöskur kr. 0.20
]|2 flöskur kr. 0.15
Vettf móttaka:
í fornum sögum segir frá korn-
rækt á íslandi, en hún lagðist nið-
ur á 14. öld. Hin forna kunnátta
í kornrækt er löngu gleymd, en
sagan geymir minningu hennar
og hún mun óefað eiga sinn þátt í
bjartsýni þeirra forvígismanna
okkar í ræktunarmálum, sem
telja, að kornræktarhreyfingin,
sem þegar er hafin, muni á næstu
áratugum gjörbreyta allri ræktun
landsins.
Landnám okkar er erfitt verk
og skammt á veg komið. Mikið af
okkar bezta og frjósamasta landi
er ennþá ónotað. Það er að vísu
ánægjuefni þeirra manna, sem eru
að „nema land“, að hafa nóg land
á báðar hendur, eins og víðast er
ennþá til sveita, og það því frem-
ur, að ný nytjajurt, sem reynast
mun happadrjúg við landnám okk-
ar, virðist vera fundin. Þessi jurt
er BYGGIÐ.
Sú kornræktaröld, sem nú er að
rísa og kennd verður við Klemenz
Kristjánsson á Sámsstöðum, lítur
út fyrir að geta orðið varanleg, og
kornplönturnar skipað sess meðal
okkar sjálfsögðu nytjajurta í
framtíðinni. Af margendurteknum
tilraunum bæði norðanlands og
sunnan og af reynzlu þeirra
manna, sem þegar hafa ræktað
bygg með góðum árangri — má
ráða, að byggræktin er svo mikil-
vægt mál, að ekki megi lengur
dragast að prófa til fulls, hvort
byggræktina beri að taka upp al-
mennt eða ekki.
Þessar tilraunir hafa sannfært
báða tilraunastjórana, þá Klemenz
Kristjánsson og Ólaf Jónsson, um
það, að nú sé kominn tími fyrir
bændurna að taka byggræktina og
jafnvel ræktun fleiri korntegunda
til framkvæmda.
Aðstaða okkar til jarðræktar-
innar er orðin önnur og betri en
forfeðra okkar, sem ræktuðu þó
korn fyrstu aldirnar á íslandi.
Jarðræktarkunnátta okkar hefir
aukist, ný og hentug jarðyrkju-
verkfæri gera framkvæmd jarð-
yrkjunnar auðveldari en áður var,
og tilbúni áburðurinn einn skapar
blátt áfram möguleika fyrir korn-
ræktinni.
Síðast, en ekki sízt, halda til-
raunastöðvarnar áfram að leysa
smátt og smátt úr hinum erfiðustu
vandamálum ræktunarinnar.
Með margendurteknum tilraun-
um finna þær hentugustu afbrigð-
in og hagfelldustu ræktunarað-
ferðirnar.
Á Suðurlandi hefir Dönnesbygg-
ið, sem Klemenz flutti með sér
heim frá Noregi, þroskazt í 17 ætt-
liði, og það bygg spírar ennþá
með allt að 100%, og kornaþung-
inn er jafn og fyrsta móðurkorns-
ins eða ríflega það. Alls hafa
Droskazt yfir 40 bygg- og hafra-
afbrigði á Sámsstöðum. Bendir
sað til þess, að þar séu ekki þröng
skilyrði fyrir kornrækt.
Sunnlenzkur bóndi, Sigurður í
Birtingaholti, hefir ræktað korn
allmörg undanfarin ár, með ágæt-
um árangri. Hann byrjaði í smá-
um stíl, en jók síðan ræktunina,
eftir því sem hún gaf tilefni til.
Reikningur hans yfir ræktunina
sýnir álitlegan gróða, en auk þess
hefir kornlandið, sem áður var ó-
■æktarland, aukizt að frjósemi.
Sennilega fær hann 5—10 hest-
burðum meira af töðu pr. ha., þeg-
ar hann gerir það að túni, miðað
við sama áburð við grasræktina,
en hann fengi annars, eða ef hann,
eins og nú er algengast, hefði
enga forræktun haft, en brotið
landið og sáð grasfræi strax fyrsta
ár. Eg get líka nefnt dæmi héðan
úr Eyjafirði. Garðar bóndi á Rif-
kelsstöðum hefir ræktað bygg
með góðum árangri undanfarin ár.
Framleiðslukostnaðurinn hefir hjá
honum komizt niður í kr. 16,20 pr.
100 kg.
Á þessum tveim stöðum er
byggræktin aðeins einn liður í
ræktuninni, þar sem skiptist á
korn, kartöflur og gras.
En þannig hefir kornræktin tvö-
fallt gildi. í fyrsta lagi sjálfrar sín
vegna, því við höfum sannarlega
fulla þörf á fóðurkorni, sem hag-
feldast er að rækta heima. í öðru
lagi vegna þess, hve vel hún býr
jarðveginn undir aðra ræktun,
og í þriðja lagi skapar kornræktin
hentugra ræktunarform, því hún
heimtar sáðskifti, en sáðskiftin
eru alveg sjálfsögð, þar sem ekki
er um algerlega einhæfa ræktun
að ræða.
Með sáðskiftunum kemur
áburðurinn að fullum notum, og
þá fyrst ná nytjajurtirnar þeim
þroska, sem þær yfirleitt geta náð.
Ræktun þeirra verður því örugg-
ari og framleiðslan betri vara.
Því miður hafa margar korn-
ræktartilraunir misheppnast, jafn-
vel í hinum veðursælustu sveit-
um. En orsakirnar hefir oftast
mátt finna í framkvæmd verks-
ins. Hroðvirkni eða skökk ræktun-
araðferð hefir oftar ráðið úrslit-
unum heldur en hitt, að veðráttan
hafi ekki verið nægilega góð eða
(Framh. á 4. síðu).
Dagur tekur á móti samskotum
til bátsverja á „Kristjáni“. Munið,
að margt smátt gerir eitt stórt, þó
lítið komi frá hverjum. Frá G. K.
hafa komið 10 kr. (áheit).