Dagur - 31.07.1941, Blaðsíða 3

30. tbl. ÐAGUR 127
Frá útlöndum.
Ný ófriðarblika í austri.
Jarðarför mannsins míns, föður okkar og tengdaföður
Jéns Þ. Þór,
er ákveðin föstudaginn 1. ágúst og hefst með húskveðju að
heimili okkar Norðurgötu 3, kl. 1 e.h.
Jóhanna Þór, börn og tengdadóttir.
í síðustu viku gerðist sá atburð-
ur í Austurálfu heims, að Japanir
hertóku franska Indó-Kína. Það
er látið heita svo, að samningar
frönsku stjórnarinnar og Japana
standi að baki þessu hernámi,
sem byggist á því, að Japanir taki
að sér vernd Indó-Kína, af því að
Frakkar séu ekki færir um að
vernda landið fyrir væntanlega á-
formaðri árás frá Bretlandi' og
Bandaríkjunum. En mjög er á
orði, að Japanir hafi með að-
stoð Möndulveldanna^ kúgað
frönsku stjórnina til að fallast á
þessar framkvæmdir.
Hafa Japanir nú sett herlið nið-
ur í Indó-Kína og hafa þar afnot
af flugvöllum og herskipalægi.
Með þessu hafa þei'r mjög bætt
hernaðarlega aðstöðu sína þar
austur frá. Gagnvart Kínverjum
standa þeir nú betur að vígi en
áður. Ennfremur er flotastöð
Breta í Singapore mikið hættara
en áður var, þar sem Japönum
verður hægra um vik að sækja
suður Malakkaskagann og herja á
Singapore af landi. Bandaríkja-
menn telja og herstöðvar sínar í
Filippseyjum í hættu vegna þessa
atburðar.
Bandaríkjamenn og Bretar svara
þessum aðgerðum með viðskipta-
stríði' gegn Japan til þess að byrja
með. Hafa Bandaríkin tekið það
ráð að kyrrsetja eða „frysta“ inni-
eignir Japana þar vestur frá og
leggja allskonar tálmanir í veg
fyrir viðskipti Japana í Ameríku.
Mun þetta leiða af sér hi'n alvar-
legustu vandræði í utanríkisverzl-
un Japana, sem mjög átti í vök að
verjast áður. Eru þessar viðsjár
ekki ólíklegar til að verða upphaí
að nýju ófriðarbáli.
AUSTURVÍGSTÖÐVARNÁR.
Það er erfitt að átta sig á að-
stöðunni á austurvígstöðvunum.
Fréttum ófriðaraðilanna ber svo
afar illa saman. Þjóðverjar til-
kynna jafnt og þétt, að þeir sæki
fram og hafi sundrað rússneska
hernum í ósamstæða hópa, sem
hafi enga sameiginlega yfirstjórn
lengur. Þó segja þýzkar fréttir í
öðru veifinu, að Rússar veiti harð-
vítuga mótspyrnu. Rússar neita
því, að' Stalinlínan sé rofin. Þjóð-
verjar þóttust fyrir nokkru hafa
tekið borgina Smolensk, sem er
hernaðarlega mikilvæg, en Rússar
viðurkenna það ekki, og er ýmis-
legt sem bendir á, að þeir skýri
réttara frá um þetta. Þá láta Rúss-
ar í veðri vaka, að baráttuhugur
þýzka hersins sé fremur lítill.
En hvað sem um þetta er, þá er
það staðreynd, að rússneski her-
inn heldur áfram að berjast af
mikilli' hörku. Þjóðverjar eru og
orðnir fáorðari en áður um, að
þeir eigi opna leið til Moskva og
fleiri mikilvægra borga og hafa
meira að segja orð á því, að stríð-
ið á austurvígstöðvunum geti
staðið lengi, og munu því vonir
Þjóðverja um skjótan sigur þar
austur frá að engu orðnar.
Grasgarðurinn
hans Kristins Andréssonar.
Tímarit Máls og menningar, sem
áður hét Rauðir pennar, en þorði
það ekki, er nýlega komið út.
Kommúnistar hafa löngum verið
kunnir fyrir fals og lygi, en þessir
eiginleikar þeirra hafa ef til vill
hvergi komið betur fram hér á
landi en einmitt í þessu tímariti.
í sumar birti ritstjórinn, Kristinn
Andrésson, grein í ritinu, sem
nefndist „Hvað bíður íslands?" og
lék þar ættjarðarvin með svo
miklu yfirdrifi, að hann jafnvel
afneitaði Rússum og öllu rúss-
nesku fyrir hönd þess hérlenda
stjórnmálaflokks, sem er þó sann-
ur að sök um undirróður fyrir
rússnesku valdhafana. Grein þessl
var beita, sem átti að láta fólkið
gleypa í hugsunarleysi, fluga, sem
Stalin hafði taumhald á.
Nú í síðasta-hefti nefnds tíma-
rits heldur Kristinn Andrésson á-
fram þessum spaugilega blekking-
arleik sínum og telur að Jósef
Stalin og menn hans muni senni-
lega aldrei hafa heyrt talað um
ísland og viti því ekki einu sinni,
að það sé til! Sé því ástæðulaust
að óttast yfirgang hér á landi frá
Rússa hálfu. En hvernig aumingja
maðurinn, hann Kristinn Andrés-
son, ætlar að samræma þessa
skoðun sína þeirri staðreynd, að
Rússar hafa árum saman eytt ó-
grynni fjár til skeytasendinga
hingað til lands, það er gáta, sem
Stalin sjálfur má glíma við, t. d.
á samræðufundi með Hitler!
Þó að Kristinn Andrésson virð-
ist álíta að Rússar hafi sent skeyti
sín fyrir marga peninga norður í
hafsauga, án þess að gera ráð fyr-
ir, að þar væri nokkurt land fyr-
ir þau að staðnæmast á, tekst hon-
um þó enn ógáfulegar að skrifa
um íslenzkar bókmenntir. í hinu
nýútkomna hefti Tímaritsins
skrifar hann stærstu ritgerðina
um þetta efni og nefnist hún
„Grasgarður forheimskunarinnar".
Nafnið er snilldarlega valið.
Bregður þar fyrir glampa af því
viti, sem höfundurinn eitt sinn
hafði, og auðsjáanlega vill óvægt
komast að, til að hefna sín á hon-
um. Ritgerðin er nefnilega gras-
garður forheimskunar. Og vaxa
þar hinar furðulegustu plöntur,
girnilegar þeim grasbítum, sem
kynnu að villast í garðinn.
Enn er það skáldsaga Hagalíns,
Sturla í Vogum, sem veldur hrell-
ingi kommúnistiskri sál. Við skul-
um ekki tala meira um hann
Gunnar Benediktsson, með ástina
sína á lyginni. Sturla í Vogum er
fyrir löngu búinn að pína úr hon-
um alla skynsemi. Nú er Kristinn
Andrésson næstur á dagskrá.
Hann stendur í miðjum grasgarði
sinnar eigin forheimskunar og
æpir: Vík frá sér, Satan! Og þeir
verða sífellt fleiri og fleiri, sem
hann þarf að ávarpa þannig í
örvæntingu sinni. Ritdómararnir
koma úr öllum áttum og raðast í
fylkingar við hliðina á Sturlu í
Vogum. Fyrir aurkasti hopa þeir
ekki. Síðasta sendingin, sem
Kristinn velur þeim, geigar hrap-
arlega. Það er vísan hans Jóns
Helgasonar prófessors, um Sturlu
í Vogum. Jafn meinlaus gaman-
vísa er engin sönnun fyrir því að
sagan sé léleg. Það væri hægt að
yrkja slík öfugmæli um hvað sem
er, líka beztu trúarljóð Hallgríms
Péturssonar og Matthíasar Joch-
umssonar. Og hvað skyldi það
svo sanna, nema ekki neitt?
Rökin eru ekki á marga fiska
hjá manninum í grasgarðinum,
einnig þegar hann fer að tala um
skáldverk frú Elínborgar Lárus-
dóttur. Ritsafnið Förumenn hefir
að verðleikum hlotið góða dóma.
Eflaust er það eitthvert fegursta
skáldrit íslenzkt, um olnbgoabörn
lífsins. Kristinn Andrésson telur,
að í því finnist ekki vottur af
„bókmenntalegum vinnubrögð-
um“. Vitið þið, kæru lesendur,
hvað manntötrið á við, með „bók-
menntalegum vinnubrögðum?“ Ef
þið vitið það ekki, skal eg segja
ykkur það. Á máli kommúnista
heitir ekkert „bókmenntaleg
vinnubrögð“, nema það, að búa til
labbakúta, eins Bjart í Sumarhús-
um og Ólaf Kárason Ljósvíking,
og auk þess óteljandi mórauðar
tíkur og miljónir af rottum með
sama lit. Helzt á þessu öllu að
fylgja afskaplegur hórdómur.
Vill nú ekki Kristinn Andrésson
„punta“ svolítið upp á grasgarðinn
sinn? Vill hann ekki láta gera
þar líkneskjur af öllum kvikind-
um, sem koma fyrir í skáldsögum
Kiljans og Jóhannesar úr Kötlum?
Það þurfa að vera margar líkn-
eskjur af hverju kvikindi. Því að
það þarf að sýna hvert kvikindi
KIRKJAN: Messað verður í Ak-
ureyrarkirkju n. k. sunnudag kl.
2 e. h.
Góð faða
til sölu. Upplýsingar eftir helgina í
Verzl. Péturs H. Lárussonar.
Afvinna:
Utiærð saumakona getur fengið
atvinnu á saumastofu í Reykja-
vík nú þegar, eða í haust.
Upplýsingar i Holiagötu 7.
Maðurinn mihn og faðir okkar
Óskar Jónsson frá Krossanesi,
andaðist þann 29. þ.m. að heimili sínu
Gránufélagsgötu 43 Akureyri. Jarðar-
förin fer fram frá heimili hans þriðju-
daginn 5. ágúst og hefst kl. 1 e.h.
Kona og börn.
við allar þær athafnir, sem það
fremur í nefndum skáldsögum. Og
hver veit nema til sé nóg af gam-
ansömum listamönnum, sem
gjarnan mundu veita honum þá
ánægju, að hjálpa honum um
frumdrættina að öllum þeim
minnisvörðum.
D.
Grein þessi er skrifuð fyrir all-
mörgum mánuðum Ritstj.
S i I k i s o k k a r
mjög sterkir og
fallegir koma þessa
dagana.
Hannyrðaverzl.
Ragnh. O. Bförnss.
óska eftir iítilli íbúð
1. október n. k.
Afgreitfslan vísar á.
lapasf hafa
IJósbrúnir skinnhanzk*
ar á leiðinni frá Hamarstíg 12 til
Oddeyrargötu 10. — Finnandi vin-
samlega beðinn að skila hönzkunum á
hárgreiðslustofuna »Femína».
Góður saltíískur
fæst hjá
Eggert Einarssyni.
lapasf hefir
grá kápuermi. Skilist
vinsamlegast á saumastofu
B. L a x d a 1.
Von á
nýjum
skófatnaði
með Goðafoss.
Verzl. Péturs H. Lárussonar,