Dagur - 07.05.1942, Blaðsíða 3

Fimmtudaginn 7. maí 1942
DAGUR
3
Innilegt hjartans þakklœti vottum við öllum þeim mörgu
fjær og nær, sem á einn eða annan hátt auðsýndu okkur samúð
og margvíslega hjálp við fráfall og jarðarför okkar ástkæra eig-
inmanns og föður
AXELS KRISTJÁNSSONAR, kaupmanns.
Sérstaklega viljum við þakka Olympíuförunum frá 1912,
Verzlunarmannafélagi Akureyrar, Vélbátatryggingu Eyjafjarðar,
Utgerðarmönnum í Ólafsfirði og starfsfólki hins látna fyrir hinar
rausnarlegu minningargjafir þeirra.
tiólmíríðui Jónsdóttir og börn.
Vor bedste takk til Nordmænd og de norske tropper i Akureyri
for utvist sympati og venskap ved
KONSUL AXEL KRISTJÁNSSON'S
begravelse.
En særlig tak skylder vi direktör J. J. Indbjör.
Hólmíríöur Jónsdóttir oé börn.
Innilegt þakklæti vottum við öllum þeim, er sýndu samúð og
hluttekningu við andlát og jarðarför
ÖNNU LILJU STEFÁNSDÓTTUR
frá Efstalandi. — Ennfremur þökkum við gjafir og alla þá hjálp,
er okkur var veitt við útförina. Guð blessi ykkur öll.
V andamenn.
sjónum og úr sveitinni sl. haust, tók
brezka setuliðið þá aftur í vinnuna,
eins oé þaö heiöi bara lánað þá burt
um stundarsakir“* (sic!) Blessaðir
öðlingar eru þeir annars, þessir Bret-
ar! Og enn bætir þessi víðsýna forsjó
alþýðunnar við þessari spaklegu at-
hugasemd, til þess að sanna mönnum,
að allt sér í „himnalagi" með hina ís-
lenzku atvinnuvegi, þótt eitthvað
kunni á að skorta, að þeir fói það
vinnuafl, sem þeir kynnu nú að telja
sér nauðsynlegt: ..... auknar fram-
kvæmdir íslendinga krefjast aukins
vinnuafls, og það er svo lanét irá, aö
þær séu allar svo nauðsynleéar eöa
til sérstakra þjóðþriia".* — Jseja.
þá vitum við það!
* Leturbr. hér.
Zweios-ioinHiflo.
Framh. af 1. síðu.
tímans, eða aldrei höfðu sézt fyrir
opnum tjöldum, gæddi hann lífi og
litum og gaf hverjum manni aðgang
að þeim með frósögnum sínum.
WEIG speglar sig í eilífðarbláu
Kyrrahafinu, nístist af kulda og
kvölum í heimskautanæðingnum,
gengur hljóður um helgidóma trúar-
innar í Róm, hlustar ó glaum stjórn-
málaspillingarinnar í París, hrífst
með uppreisnarhug misskilinnar
bamssólar, engist með ástríðum öld-
ungsins. I óskum æskunnar, ótta út-
lagans, dimmu þess dauðadæmda, í
óstum elskendanna, styrk starfa-
mannsins og eyðileik ellinnar, skynj-
ar hann alls staðar æðaslög mannlífs-
ins. — Gléðst yfir göfugum sigrum,
grætur með sárri sorg.
Þótt helköld hyrjaröld, dagar hins
eitraða eims, ár hins blóðuga stáls,
verpi þögli um fráfall Zweigs, þá mun
samt fimi hans við að rekja dular-
þræði sögunnar ,snilli hans við að
þrasða spor sannleikans í sandi
gleymskunnar, vinnuþol hans við að
kenna mönnunum að skilja fyrir-
brígði lífsins — þekkja sjálfa sig,
allt hans mikla æfistarf í þjónustu
mannkynsins, bera hátt, næst þegar
gefur jöklasýn.
, Jónas Baidursson.
P. S. CREIN þessi heiir orðið að
bíða alllenéi sökum þrenésla
í blaðinu. Eitir Stefán Zweié
hetir nokkuð birzt á íslenzku,
svo sem æfisöéur þeirra
drottninéanna Mariu Antoin-
ette oé Maríu Stuart, „Uhdir
örlaéastjörnum“, æiisaéa Ma-
éellans o. il. — Er Zweié ai
ýmsum talinn haia verið ein-
hver slinéasti rithöiundur
samtíðarirmar, oé vekur því
sjálismorð þeirra hjóna heims-
athyéli. Stefán Zweié var
Gyðinéur að ætt oé mun m.
a. af þeim sökum hafa orðið
fyrir barði Nazismans.
Ritstj.
Hefjum
nýja
vorsókn
(Framhald af 1. síðu.)
sumar. Verkefnin eru nóg, bæði
í þágu einstaklinga og bæjar-
félagsins í heild. Myndu þeir, er
góðs nytu af störfum ráðu-
nautarins, að sjálfsögðu fúsir til
að bera sinn hluta af kostnaðin-
um. — Giljadrögin, er hér liggja
viða inn í brekkurnar vestan
við höfnina, eru nú flest til
mikillar óprýði, enda sum notuð
sem hinar sóðalegustu rusla-
skemmur, án nokkurs eftirlits,
að þvi er virðist. Gil þessi gætu
þó verið — og eiga að verða —
til mikillar prýði fyrir bæinn, ef
þeim væri nokkur sómi sýndur.
T. d. virðist sjálfsagt að hefjast
nú þegar handa að breyta
sundlaugargilinu (og þá ekki
sízt lóð sundstæðisins) í hinn
fegursta trjá- og skrúðgarð. Þá
virðist og ekki vanþörf á að
hafa eitthvert eftirlit með lóð-
um einstakra manna, og öllum
þeim mörgu girðingum, er nú
eru einhver hin órækustu merki
um trassamennsku og sóðaskap
eigendanna, annars vegar, en
skort á eðlilegu og sjálfsögðu
aðhaldi hlutaðeigandi yfirvalda
hins vegar. Þó virðist skörin
fyrst færast upp í bekkinn, þeg-
ar kolryðgaðar gaddavírsflækj-
ur, brotnir staurar, skældir og
karbættir skúrgarmar, hey-
kumbaldar og angandi mykju-
haugar eru leyfðir (eða um-
bornir) á hinum fegurstu stöð-
um frá náttúrunnar hendi, fast
yið sjálfan miðbæinn og fjöl-
förnustu götur hér.
Akureyri er fagur bær og
líklegur til þess að verða fjöl-
sóttasti ferðamannabær lands-
ins í framtíðinni, ef allt fer að
réttum sköpum. Er því illt til
þess að vita, að útliti bæjarins
skuli spillt með trassahætti og
tómlæti um almennan þrifnað
og snyrtimennsku. Því miður
er ekki rúm til að gera þessum
málum rækilegri skil að sinni,
en reynt verður að minna á þau
öðru hvoru framvegis hér i
blaðinu.
Ilelzlu fréllir.
(Framhald af 1. síðu.)
Frakklandi, þegar innrásin var
gerð, þeirra erinda, að því er
talið er, að semja við Vichy-
stjórnina um bækistöðvar á
eynni, svipað og áður í Indo-
Kína. Hafði Vichystjórnin ný-
lega vikið ýmsum embættis-
mönnum sínum á Madagaskar,
er taldir voru hlynntir frjálsum
Frökkum, frá störfum, og þykir
það benda til þess, að hún
myndi enn hafa reynzt tilleið-
anleg til undanlátssemi við Jap-
ani. Þeic Petain marskálkur og
Darlan flotaforingi hafa skipað
setuliðinu franska austur þar að
verjast, meðan nokkur maður
standi uppi, en talið er að það
muni lítt stoða. Bretar hafa
heitið að hverfa burt af eyjunni,
þegar að stríðinu loknu, og við-
urkenna rétt Frakka til yfirráða
þar. Hins vegar munu þeir hafa
talið sig til neydda að grípa til
þessarra ráðstafana í tæka tíð.
Blöð í Bandaríkjunum og
brezku samveldislöndunum láta
hið bezta yfir þessum aðgerð-
um.
BOKAFREGNIR
JyjÝTT hefti af Nýjum Kvöldvök-
um (1. h. þ. árg.) er nýkomið út.
Birtist þar m. a. stutt grein eftir Jón-
as Rafnar um Siéurð Róbertsson rit-
höfund, en í heftinu er kvæði eftir
Sigurð um Fjalla-Bensa og ennfrem-
ur niðurlag sögu hans „Kennimaöur".
Segja þeir, sem lesið hafa söguna, að
hún sé skemmtilegur og góður skáld-
skapur. Þá er og í heftinu framhald
af þáttum Halldórs Steiánssonar úr
sögu Möðrudals á Efra-Fjalli, smell-
in smásaga og framhald af „Dætrum
frumskóganna" í þýðingu Guðmundar
Frímann. Er saga þessi skemmtilegur
„reyfari" í gömlum stíl, á borð við
„Gullfarana“ og aðrar slíkar sögur,
sem kraumur þótti í á fyrstu árum
N. Kv. — Nýjar Kvöldvökur eru enn
sem áður vinsælt safn góðra bók-
mennta og „«pennandi“ lestrarefnis til
skemmtunar í alþýðlegri og skemmti-
legri blöndu. Og málfar þeirra hefir
ávallt verið betra og vandaðra en títt
er um slík alþýðleg skemmtirit.
Nýja Bíó
sýnir í kvöld kl. 9:
V eöreiöaéarpurinn.
Föstudaginn kl. 6 og 9:
Hver myrti Möggu frænku?
Laugardaginn kl. 6 og 9:
V eðreiðaéarpurinn.
Sunnudaginn kl. 3:
V eðreiðaéarpurinn.
Kl. 5:
Sjs Hopkins.
Kl. 9:
Hver myrti Möééu frænku?
ULLARJAVI
nýjar breiddir, nýir litir.
JURTALITAÐ BAND,
nýtt úrval.
ETAMINE
í dúka og aðrar tegundir
af dúkaefnum og g/uáéa-
tjaldaefnum tekið upp
næstu daga.
KÖGUR
á gluggatjöld (stores).
RAGNH. O. BJÖRNSSON.
HANNYRÐAVERZL.
t Á-
barna-
skór
nýkomnir.
Kaupfél. Eyfirðinga
SKÓDEILD.
Nýkomið:
Smekklásar
Hurðarlamir
Skáplamir
Skúffuhandföng
Handsagir
Olíusvuntur.
Vöruhús Akureyrar.
2 stúlRur
óskast í hótel til Siglutjarðar.
Upplýsingar í Strandgötu 29
(uppi). — Simi 354.
allt að tveim tugum ára (enda
eru þeir aðal „hetjur“ og stríðs-
„stjörnur11 síðari alda, og því í
miklu afhaldi hjá öllum þeim,
er telja kunnáttu til fljótvirkra
manndrápa og „dugnað“ í
blóðsúthellingum réttan mæli-
kvarða á menningu þjóðanna
og beztu sönnun fyrir afburða
þjóðskipulagi). Þremur þessum
styrjöldum Vestmanna lauk
raunar án nokkurra landvinn-
inga. Það var aðeins í stríðinu
við Spánverja 1898, að „Sam
frændi“ (eða „Jónatan frændi"
eins og Bandaríkjaþjóðin er
líka stundum kölluð með eins
konar gælunafni) sölsaði undir
sig nokkurn landskika, en þó
litlu stærri en Vestfirði, eða
0,1% af öllum löndum Banda-
ríkjamanna.
gAGA hins ægilega ameríska
„imperialisma“ er því í raun-
Inni þannig. *ögð 1 sem
skemmstu máli: Ríkið er skap-
að með uppreisn gegn erlend-
um landsdrottnum, þenst út
með skjótleik, er hrindir öllum
eldri „metum“, kemst fyrr en
varir í röð hinna voldugustu
heimsvelda, heyir fjórar styrj-
aldir, sigrar í þeim öllum og
sölsar undir sig í allri hernaðar-
sögu sinni — segi og skrifa —
einn þúsundasta hluta af hinu
geysivíðlenda ríki sínu með
hervaldi.
Nú munu menn spyrja:
Hvernig kemst þá Jónatan
frændi yfir þessi 97 „íslönd“?
Fylkin þrettán á austurströnd-
inni, er fyrst hrifsuðu til sín
frelsi sitt úr höndum Breta, eru
aðeins tæpur fjórðungur þess
landflæmis, er Bandaríkin ráða
nú yfir. En þarna myndaðist
eins konar segulskaut, er seiddi
til sín þrotlausan straum inn-
flytjenda frá öllum élfum og
löndum heims að kalla. En
landnemarnir létu þar fæstir
staðar numið, en dreifðust um
landsvæði þau, er næst liggja,
en þau voru þá undir yfirráð-
um Spánverja að nokkru, en
annars enskar nýlendur. —
Innflytjendur þessir kærðu sig
kollótta um yfirráð þau, er Ev-
rópuríkin höfðu þarna í orði
kveðnu. Þeir töldu sig Ame-
ríkumenn, og jörð þá, er þeir
brutu til hlýðni við mannshönd-
ina, kölluðu þeir líka ameríska.
Háttalag þeirra að öðru leyti
var líka allt í fullu samræmi
við þessa kenningu. Þeir
settu frjálsar þjóðstjórnir á
laggirnar í bæjum sínum og
borgum og mynduðu óháð þjóð-
félög, er smám saman gengu
sambandsríkjunum formlega á
hönd. Hinir fyrri húsbændur
þessarra landsvæða í Evrópu
sœttu sig að vonum misjafnlegfl
við þetta, sem von var, en stóðu
illa að vígi að skakka leikinn,
og endirinn var jafnan sá, að
þeir sáu sér þann kost vænstan
að hafast ekki að. — Á þennan
hátt bættu Bandaríkin við sig
landsvæði,'*er nam 800 þús.
km,J Síðar bættust enn við
næstum 17 þús. km.2, þegar þau
köstuðu eign sinni á Hawaii-
eyjarnar. Var þar ekkert við-
nám veitt, enda höfðu banda-
rískir nýlendumenn þegar hrifs-
að þar til sín öll völd. En allt
þetta landrými nam þó enn
ekki fullum þriðjungi þeirra
landa, er nú teljast til Banda-
ríkjanna. Það, sem til vantar,
eða nærri 70% alls ríkis síns,
hefir „Jónatan frændi“ keypt
fyrir beinharða peninga og
greitt andvirðið „vel og riktug-
lega“ út í hönd — í góðum og
gjaldgengum dollurum.
(Niðurl neest.)
Ford-vöruliiíreið,
í góðu standi til sölu. —
Upplýsingar í
Benzínafgreiðslu KEA.
óskast til húsverka
hálfan daginn.
Gunnar Hallgrimsson.
tannlæknir.
Slúlku
vantar á FélagsheimUi
verzlunarmannq^
í Reykjavík nú þ«gar.
Hæsta kaup!
Uppl* i lima 470, Akurejri