Dagur - 20.12.1947, Síða 7

Langardaginn '2ft. desember 1947
D AGUR

Til Eyjafjarðar
Fegurð Eyjafjarðar hefur lengi
verið við brugðið. Er einkum inn-
siglingin rómuð og framfjörðurinn.
Veðráttan er harðari út með firð-
inum. I Olafsfirði eru snjóþyngsli
mikil á vetrum, en oft kemur gras-
ið það grænt undan fönninni á vor-
in. — Svarfaðardalur og Arskógs-
strönd eru líka snjósælar sveitir.
Skiptir mikið um veðráttu og
snjóalög við Hillur. Ekki eru út-
sveitimar eftirbátar ihnfjarðarins
að fegurð. Þar ytra er lengra milli
fjalla, fjörðurinn breiðari og víð-
sýnið meira.
Ferðamenn, gangið á Hámund-
arstaðaháls, örskammt frá þjóðveg-
inum og litizt um. Þar er rúmt og
frjálslegt. Svarfaðardalur blasir við
með frjósamar flæðiengjar, þétta
byggð og grónar hlíðar, og innan
við hálsinn Arskógsströnd, með
engjum og hrxsi vöxnum höfðum.
Rétt innan við hálsinn eru Há-
mundarstaðir, elzti bær Eyjafjarð-
ar. Sér langt inn með firði að aust-
an, en að vestan gengur Kötlufjall
og fram af því Hillur, með berg-
stöllum fram í sjó, rétt hjá Fagra-
skógi. Krossafjall — sennilega hið
forna Sólarfjall — blasir við
skammt frá í suðvestri, en í norðri
er hið breiða fjarðarmynni milli
tröllslegra ... sæv&rtiamradyrastafa,
Ólafsfjarðarmúla . og Gjögurs. Sér
þar á haf út og hillir undir Gríms-
ey, úr hlíðinni fyrir ofan, í góðu
skyggni. Skammt undan landi á
firðinum liggur Hrísey, með snæ-
kringd Látrastxendérfjöllin í bak-
sýn. Mun óvíða fegarra um að lit-
ast í byggðum Eyjafjarðar en ein-
mitt þarna á háisinum.
Eyfirðingar í Reykjavík mínnast
oft æskustöðvanna. Voru vísur
.. > .*.» • '»*• *• *> ' -
þær, serp .hér fara á eftir, fluttar
á EyfirÖingamóti1 her syðra, og
sendi eg þær sera,kveðju til hér-
t- *
aðsins: - ‘ * *
Helgi magri — sögur segja —
sigldi út aö nema lönd.
Fyrsta bæ við fjörðinn Eyja
forðum reisti á Arskógsströnd.
Fönn um haustið hlóðst að moldu.
Helga þóttu veðrin hörð.
Áður byggði írska foldu,
ársins hring leit græna jörð.
Sólarfjallið röðull roðar,
rís það hátt við fjarðarströnd.
Helgi þaðan hérað skoðar —
hríðarminni dalalönd.
Fluiti innar — fældist snjóinn,
fór í Kristnes með sitt bú.
Ýtum virðast út við sjóinn
engu minni föngin nú.
Blendinn mjög var Helgi í huga —
hversdagslega trúði á Krist.
En í þrautum Þór bað duga —
þrúðug heiðnin dýpst var rist.
Móðir írsk mér kristni kenndi —,
klerkar gistu hermar sal.
Faðir treysti hraustri hendi, —
helgaði Asum blóðgan val.
Eflast bygéðir Eyjafjarðar,
eins við strönd og dalaskjól.
Enn þá Helga ættargarðar
ala marga Hólmasól.
Þeéar vorið vekur blómin,
vaknar þrá í huga mér.
Fuélasöné ög fossaróminn
flytur heiman blær með sér.
Meðan ár að ægi líða,
urtir vaxa, sólin skin —
heim í Eyjafjörðinn iríða
fýsir jafnan börnin þín.
Ingólfur Davíðsson.
Jólin í yfirskógarvarðarhúsinu
Kristjún Éinarsson
frá Djúpalæk:
Umskipt-
ingur
Bar á engjar móðir mín
mjóan reifastranga.
Bauð mér hlýja bobbann sinn,
bergði eg teyga langa,
niður mig svo lagði í laut,
ljúft var allt hjá henni,
kyssti mig á kinn og vör,
krossaði brjóst og enni.
Döpur svo með hrífu í höncl
hélt ’ún burtu frá mér.
Angur mér í auga bar,
enginn Vakti hjá mér.
Bfakkir skuggar brugðu á leik
bólið mitt í kringum,
ofar svartur flugna fans
flaug í stuttum hringum.
Heimur yfir hættum býr.
Huldufóilk í steinum
sagt er gjamt á sveinakaup.
Segir fátt af einum.
Fyrir kom að fólkið álf
fann í hlýju bóli
glókolls þess, sem gripinn var
og grét í myrkum hóli.
Fagnaði hún móðir mín
miðdagshvíld á engi.
Hrokkinn kollinn hýra sinn
hafði þráð svo lengi.
En hún slegin ótta varð,
út úr reifastranga
gægðist andlit gamals manns,
grett og blakkt á Vanga.
_Eg er eins og allir sjá
umskiptingur síðan.
Lundin beiskju blandin er,
berst við rökkurkvíðann.
Augun spegla óræð blik,
auðmýkt, slægð og þótta.
Asjón myrk ber mæðusvip
rnanns á löngum flótta.
Hefir svipt mig hugarró
hjátrú þröngra kjara.
Margri rödd, sem reis í hug,
reyndist þungt að svaia.
Vanskapaðan vesaling
vilja fáir líta.
Villugjörnum vergangs stig
varð eg því að hlýta.
Aldrei litið framar fæ
fagra bernsku haga,
get því ekki grátið þar
gæifuleysis daga.
Halla þreyttu höfði að stein.
Hvergi griðastaður.
Veit ei neinn hvort eg er ég
eða húldumaður.
(Framhald a£ 5. síðu).
— maður lifandi — einn, tveir,
þrír o. s. frv.
Loksins sagði Ida: „Eg held eg
þori nú ekki að koma oftar. Ljótu
karlugluna hann Jochumsen grunar
eitthvað. Hann situr um mig og
spyr mig spjörunum úr.“
„Ja, hvernig skyldi hann vita
nokkuð? Annars hefðirðu átt að
sjá hann á veiðunúm í gærdag. Eg
fylgdist með — þótt enginn yrði
þess var, annar en Hansen skógar-
vörður. Eg er líka kunnugur lands-
laginu. í síðustu atrennunni stóð
eg bak við gamla Jochumsen, og sá
þá hjört í dauðafæri. Eg skaut
hann, áður en Jochumsen hafði
lagt byssuna að kinninni.“
„En sú frekja!“ sagði Ida og hló.
„Meiri frekja var þó hitt, að eg,
eins og eg skrifaði þér, tilkynnti
þér komu mína með tveim skotum
heima við húsið.“
„Já, það var hræðilega léttúð-
ugt. Og Tippo Tip skilur ekki við
þig. Þú ættir að vera varkárari."
„Eg hefði máske átt að vera kyrr
í Kaupmannahöfn?"
„Ó, þú veizt vel, að það hefðir
þú ekki átt að gjöra. Eg varð svo
himinglöð, þegar eg fékk bréfið frá
þér. En við skulum koma lengra
inn í skóginn — það getur einhver
komið — þetta er svo skammt frá
veginum.“
Þau hurfu inn í skóginn, og
hundurinn með þeim.
En Jochumsen skreiddist ,bæði
stirður og kaldur, fram úr bæli
sínu. Nú var gátan ráðin: auðvitað'
hefir sonur yfirskógarVarðarins
komið heim í sveitina án vitundar
foreldranna — um það gátu ekki
verið skiptar skoðanir.
Sigurglaður skálmaði Jochum-
sen heim og mætti vini sínum
fyrstum manna, er flutti honum þá
fregn, að bréf væri komið frá
Knúti, syni sínum.
„Frá syni þínum í Kaupmanna-
höfn?“ spurði hann undrandi.
„Já ,frá Knúti, eg á ekki annan
son,“ svaraði Vinge.
„Má eg líta á umslagið?" spurði
Jochumsen.
„Gjörðu svo vel, — safnarðu frí-
merkjum?"
„Nei; — jú, víst er það póstlagt
í Kaupmannahöfn í fyrradag."
„Hann skrifar, að hann hafi vei--
ið hjá frænku sinni í góðum fagn-
aði á aðfangadagskvöld, en annars
sé hann stöðugt að lesa.“
„Hvað,“ umlaði prófessorinn.
„Þetta hefir þá ekki verið hann.“
„Hvað segirðu?" spurði Vinge.
„Ekki neitt, ekki neitt,“ svaraði
hann.
Um kvöldið segir prófessorinn
upp úr þurru:
„Vinge, hvernig lítur hann út,
prestssonurinn?“
„Hvers vegna spyrðu? Hefi eg
ekki sagt þér, að hann er eins og
hver annar sauður?“
„Jú, en sú lýsing gefur ekki
greinilega hugmynd um útlit
mannsins. Er hann hár, ungur og
fallegur og —“
„Smekkurinn er misjafn.".
„Er hann góð skytta?“
„Eitthvað fúskar hann í faginu.“
„Það er þá líklega hann, sem
skaut hjörtinn — og svo er hann
trúlega á annars konar veiðum.“
„Hvaða vitleysa! Skaut hann
máske Tippo Tip?“ spurði yfir-
skógarvörðurinn ákafur.
„Nei, það gjörði hann ekkþ —
en á morgun geturðu sjálfur geng-
ið úr skugga um allt þetta.“
Meira fékkst ekki Jochumsen „Ja, — nú skil eg ekkert lengur!
til að segja um þetta það kvöldið.
Enn hríðaði um nóttina, en stytti
upp undir morguninn.
Strax eftir árdegiskaffi var Joch-
umsen kominn út í garð. Jú, Ida
hafði verið þar: sporin hennar sá-
ust og talan „11“ stóð skrifuð í
snjóinn.
„Viltu sjá leyniskyttuna, Vin-
ge?“ spurði hann yfirskógarvörð-
inn, þegar þeir hittust.
„O —, þú með leyniskytturnar
þínar! Hvernig ætlarðu að fara að
því?“
„Mjög svo einfalt mál. Þú kem-
ur með mér kl. hálfellefu.“
„Það get eg ekki. Eg hefi stefnt
tveimur skógarvörðum til fundar
við mig uppi í Norðurskógi klukk-
an 12“
„Þú lætur þá bíða.“
„Eg læt aldrei bíða eftir mér.“
„Hvenær kemurðu þaðan?“
„Um kl. l.“
„Gott. Eg skrifa þá leyniskytt-
unni að vera á staðnum kl. 2.“
„Attu bréfaskipti við leyniskytt-
ur?“
„Ojá — svona á vissan hátt. En
farðu nú að komast af stað!“
Skömmu síðar fór Jochumsen út
í garðinn og afmáði töluna „11“
með stafnum sínum og skrifaði í
hennar stað töluna „2“ með öllum
slaufum og krullum Idu. Svo horfði
hann vandlega að slóðum, en sá
engin spor að eða frá garðinum. Ut
frá þvi ályktaði hann, að „prests-
sonurinn“ hefði ekki komið þar, og
því ekki séð fyrri töluna.
„En eftir á að hyggja: hún mætir
kl. 11, og hann er þá ekki þar; og
hann kemur kl. 2, og hún er þá ekki
þar,“ hugsaði Jochumsen. Eitt ráð
sá hann þó við því. Hann náði tali
af ídu og hvíslaði ákaflega dular-
fullur að henni:
„Eg á að skila til yðar, að hann
geti ekki komið kl. 11, heldur kl.
2.“
Þó að handsprengja hefði fallið
rétt fyrir framan Idu, myndi henni
ekki hafa brugðið meira. Blóðrjóð
stamaði hún:
„Hvernig — hvaðan — veit pró-
fessorinn — að —“
„Það er leyndarmál," svaraði
hann. „En þagmælsku minni getið
þér treyst.“
„En hann ætlaði að fara kl. 1
með lestinni —?“
„Svo! ætlaði hann það? Hann
nefndi það ekki við mig. Hann
hefir þá frestað ferð sinni.“
Klukkan hélftvö földu þeir sig,
vinirnir, í viðarkestinum gamla.
„Nú er langt síðan að eg hef
lagzt á gægjur og staðið á hleri,“
mælti Vinge.
„Þey þey,“ mælti Jochumsen.
„Eg heyri eitthvað."
I saiua bili kom Tippo Tip að
kestinum og urraði nú ekki, en
vildi grafa sig inn í hann. Maður
kallaði á hann, en fékk hann með
naumindum til að hlýða sér. En
þá kom Ida.
„Hvernig í ósköpunum stendur á
því, að þú gazt ekki komið fyrr en
kl. 2?“ spurði ungi maðurinn. „Þú
vissir þó, að eg ætlaði að fara með
lestinni kl. 1. Nú kemst eg ekki
héðan fyrr en á morgun, og þá fer
ekkert skip frá Arósum.“
„En þú sendir mér boð' með
prófessornum, að þú gætir ekki
komið fyrr en kl. 2.“
„Eg sent þér boð með prófess-
ornum! Við þann karl hefi eg aldr-
ei talað.“
En því miður — hann hefir komizt
að leyndarmáli okkar.“
„Mig langar mest til að fara með
hann — eins og — hjörtinn."
„Ekki bætti það úr skák. Nei,
Knútur, nú gjörir þú það, sem ég
bið þig: Þar sem þú hlýtur að slá
förinni á frest, þá kemur þú nú
heim-með mér og segir föður þín-
um sem er: að þú hafir ekki getað
haldið jól í Kaupmannahöfn, held-
ur orðið að koma hingað til að tala
við mig — og — og. Heyrðu, Knút-
ur! Eg get ekki leikið svona á for-
eldra þína öllu lengur.“
„Einmitt það! En sé „sá aldraði"
þrár, þá get eg líka verið það. —
Mömmii vildi eg mjög gjarnan sjá,
en af því getur ekki orðið í þetta
skipti. — Tippo Tip, komdu nú.“
En Tippo Tip var ekki á því.
Hann gróf sig af ákafa inn í köst-
inn, enda fór svo, að hrófatildrið
hrundi ofan á þá félagana, svo að
þeir urðu að standa á fætur og
forða sér.
„Pabbi,“ kallaði ungi maðurinn.
„Prófessor,“ kallaði Ida.
„Já,“ svaraði yfirskógarvörður-
inn. „Það var fallegt af þér, að
koma til okkar í jólaleyfinu. Já, eg
hefði heldur ekki eirt í Kaup-
mannahöfn í þínum sporum. En
gjörðu nú það, sem Ida segir þér,
því að hún.er skynsöm stúlka, og
komdu nú heim. Gleðileg jól,
drengur minn.“
Meðan þeir feðgarnir héldust í
hendur, gekk Ida til prófessorsins,
og eftir andartaks umhugsun lagði
hún handlegginn um háls honum
og kyssti hann.
„Er eg hræðilega ljótur?“ spurði
hann glettinn.
Svo héldu þau öll heimleiðis, —-
en á leiðinni spurði Jochumsen:
„Má eg spyrja herra Vinge, hinn
yngri, hvernig hann fór að því að
láta spor kærustunnar hverfa, þeg-
ar snjórinn dýpkaði. Það er ekki af
forvitni spurt, heldur að gamni?“
Knútur leit brosandi á Idu. Htjn
roðnaði eg svaraði:
„Hann bar mig.“
„Já, hann er sterkur, drengur-
inn,“ varð yfirskógarverðinum að
orði.
„En fæ eg svo upplýst — sömu-
Jeiðis til gamans — hvernig þetta
er með bréfið, sem eg fékk frá þér
fyrir skömmu?“
„Auðvitað skrifaði eg það áður
en eg fór frá Kaupmannahöfn og
bað vinnukonuna að póstleggja
það annah jóladag,“ svaraði Knút-
ur.
„Haltu fast um stjórnartaumana,
Ida! Drengurinn er ekki allur þar,
sem hann er séður.“
„O, eg er hvergi smeyk, yfir-
skógar — tengdapabbi, má eg
líklega segja! í sumar skal hann
ljúka prófi. Það ábyrgist eg.“
Svona stóð á því, að jólin komu
fyrst daginn fyrir gamlaársdag í
hús yfirskógarvarðarins í þetta
skipti.
En þau komu þó!
CB><B><B><B><B><B><B><H><B><B><B><Í<!
DAGUR
óskar lesendum sín-
um gleðilegra jóla og
farsæls nýjdrs.
<B><H><B><HS<H><H><HKB><B><H><H><Hi