Dagur - 09.01.1952, Blaðsíða 7

Miðvikudaginn 9. janúar 1952
D A G U R
7
- Lfr áliti sparnaðarnefndar
/
kanpstaðarins
(Framhald af 5. síðu).
7. Vinninniðlunarskrifstofan.
Þegar hefur verið bent á nokk-
ur önnur störf, sem til mála get-
ui' komið að sameina þessu starfi,
og verður það ekki endurtekið
hér. Til viðbótar því, telur nefnd-
in einnig geta komið til mála, að
starfsemi skrifstofunnar verði
flutt á skrifstofur bæjarins, þeg-
ar þær flytja í rýmri húsakynni.
Með tilliti til þess að nefndin
hefur áður talað um þann mögu-
ieika, að flytja verkamannaskýl-
ið í „Rauða“-húsið við Skipa-
götu, og ef samfærsla yrði á starfi
Vinnumiðlunarskrifstofunnar og
öðru starfi, telur nefndin vel at-
hugandi, að þá yrði Vinnumiðl-
unarskrifstofan flutt í þetta sama
hús.
Niðurlagsorð nefndarinnar.
Nefndinn vill, að samningu
skýrslunnar lokinni gera nokkru
nánari grein fyrir vinnubrögðum
sínum og sjónuarmiðum.
Við athugun skýrslunnar kem-
ur í ljós, að nefndin hefur ekki
gert neina grein fyrir rekstri
sumra af stofnunum bæjarins.
Þannig er sleppt að minnast á
rekstur skólanna. Nefndin hafði
þó, eins og að framan greinir, tal
af skólastjórum gagnfræða- og
barnaskólanna, og fékk hjá þeim
upplýsingar um rekstur skól-
anna, auk annarra gagna. Eftir
þá rannsókn, svo og með tilliti til
þess, að mál þessi eru mjög
skorðuð af lögum og reglugerð-
um, sem ríkið setur, áleit nefndin
ekki tilefni eða ástæður vera til
að gera athugasemdir við þessar
stofnanir. Svipuðu máli gegnir
um aðra liði, sem taldir eru undir
menntamál í bæjarreikningunum.
Nefndin hefur ekki heldur skilað
neinu áliti \im Lýðtryggingu og
lýð’njálp, né Sjúkrasamlagið. —
Gjöld þau, sem tilgreind eru á
reikningum bæjarins undir þess-
um liðum, eru öll lögákveðin og
telur nefndin því tilgangslaust að
gera um það tillögur til bæjar-
stjórnar.
í bréfi Félagsmálaráðuneytis-
in ser nefndinni falið „að athuga
gaumgæfilega framfærslukerfið
og sambandið milli þess og Trygg
ingarstofnunar ríkisins annars
vegar og Sjúkrasamlagsins hins
vegar, með tilliti til nánara sam
starfs og sparnaðar á opinberu
fé.“ Nefndin hefur rætt þetta
atriði, m. a. við framkvæmda
stjóra Sjúkrasamlags Akureyrar.
Sjúkrasamlögin og Trygginga-
stofnunin sérstaklega, eru mótuð
og skipulögð með lögum og opin-
berum reglugerðum. Ef nefndin
hefði farið út í rannsókn á þessu
viðfangsefni, teiur hún, að það
hefði orðið geysimikið starf og
betur fallið, að ríkisskipuð nefnd
fjallaði um það, fyrir landið allt.
Auk þess eru þessar stofnanir
óháðar ákvörðunum bæjarstjórn-
ar og því all óljóst, hvert stefna
beri þeim tillögum, sem nefndin
kynni að gera.
Ekki er nein sérstök greinar-
gerð um síldarverksmiðjuna í
Krossanesi. Nefndin átti tal við
verksmiðjustjóra verksmiðjunn-
ar og gaf hann ýmsar upplýsing-
ar um fyrirtækið, þar á meðal um
stjórnarkostnað þess. Þar sem
nefndin hafði engin tök á að
kynna sér rekstur fyrirtækisins
til neinnar hlítar, eftir þeim upp-
lýsingum, sem fyrir lágu, þá
samdi hún ekkert álit um það.
Laxárvirkjunina hefur nefndin
ekki tekið til athugunar, vegna
þess að hún er að nokkru leyti
eign ríkissjóðs, og auk þess eng-
in aðstaða fyrir nefndina til þess
að vinna það verk.
Við athugun á starfsgreinum
þeim, sem nefndin skilaði áliti
um, lagði x hún aðaláherzlu á
starfsmannahald, og þó sérstak-
lega fastra starfsmanna, húsnæði,
skrifstofukostnað, bílakostnað og
samfærslu starfa, .enda virðist
einkum vera ráð fyrir því gert í
bréfi Félagsmálaráðuneytisins. —
Nefndinni hefur þó ekki þótt
ástæða til að fara verulega út í að
athuga launakjör bæjarstarfs-
manna, né samanburð á þeim og
launagreiðslum annars staðar,
eða vinnutíma, enda munu laun-
in og vinnutíminn að mestu eða
öllu ákveðin með samningi. Rétt
er og að taka það fram í þessu
sambandi, að nefndin gat ekki að
neinu ráði kynnt sér af eigin
raun starfssvið og starfshætti
hinna ýmsu starfsmanna bæjar-
ins. Skrifstofufólk bæjarins hef-
ui' ekki allt sama vinnutíma, en
nefndin telur sjálfsagt að hann sé
alls staðar jafn.
Stærri verkefni bæjarins.
Stærri verkefni bæjarins, svo
sem gatnagerð o. s. frv., hefur
nefndin einnig kynnt sér, en að
sjálfsögðu hefur henni reynzt
erfitt að gera ákveðnar tillögur
og ábendingar á því sviði. Þá eru
í skýrslunni teknar upp nokkrar
tillögur og ábendingar frá starfs-
mönnum bæjarins, án þess að
nefndin láti í ljós sína skoðun á
þeim. Hefur nefndin kosið að
taka ekki afstöðu til sumra
þeirra, en telur rétt að koma
þeim á framfæri til ánari athug
unar fyrir bæjarstjórn.
Nefndin hefur ekki rannsakað
fjárhag bæjarsjoðs ýtarlega,
heldur byggt athuganir sínar þar
um á reikningum, sem fyrir
liggja. Eru tillögur nefndarinnar
miðaðar við núverandi fjárhags-
ástand og gjaldþol skattgreið
enda í bænum. Henni er ljóst, að
ómögulegt er, ef nauðsyn krefur,
að draga úr greiðslu vegna ýmiss
konar þjónustu og styrkja, sem
einkum er fært undir liðinn
„Ymis útgjöld“ í bæjarreikning-
unum, enda er mikið af þessum
greiðslum óbundið að lögum,
samningum eða venjum, og að-
eins ákveðið frá ári til árs.
Ekki er ólíklegt, að menn
spyrji eftir lestur skýrslunnar,
hversu miklu það nemi, sem
nefndin leggur til að sparað
verði. Nefndin hefur ekki reynt
að gefa heildarsvar við þessari
spurningu með tölum. Stafar það
m. a. af því, að um mörg atriði
gerir nefndin ekki ákveðnar til-
lögur, heldur bendir á fleiri en
einn möguleika varðandi sama
atriði, og þótt ákveðnar tillögur
séu gerðar, er ekki ætíð hægt að
nefna ákveðnar upphæðir í sam
bandi við þær.
Nefndin hefur borið helztu liði
þessarar skýrslu undir forráða-
menn viðkomandi stofnana.
Allar tölur í áliti þessu eru frá
árinu 1950, nema annað sé tekið
fram. Þegar tilgreind eru grunn-
laun í skýrslunni, er miðað við
grunnlaun sbr. gengisskráning
arlögin frá 1950.“
- Dagskrármál
landbúnaðarins
(Framhald af 2. síðu).
yfir þeim á rríeðan með reiddan
staf, til þess að halda uppi lögum
og rétti í geitakofanum. Að öðr-
um kosti yrði þar samfelld orr-
usta á meðan nokkurt strá væri
í jötunni. Væri þá vísast, að þær
geitur, sem væru eitthvað minni-
máttar, væru reknar burtu frá
jötunni af þeirn, sem betur mega
sín og bitnar og barðar. Mjög er
Dað algengt að geitur séu rif-
brotnar, kviðrifnar og að eyrun
séu bitin meira og minna. Hvort
Dessi skapgerð er sérkenni fyrir
íslenzku geitina, veit eg ckki
með vissu, en mér þykir ekki
ólíklegt að svo sé, því að í gegn-
um liðnar aldir hefur geitin
oft átt við hörð kjör að búa og þá
ekki ólíklegt að skapmestu ein-
staklingarnir hafi haldið velli í
harðræði, en þeir skapminni fall-
ið.
Hér að franian hefur verið vik-
ið að nokkrum eiginleikum og
háttum geitanna, en nú mætti e.
t. v. spyrja: Er það ekki eðlileg
rás breyttra tíma, að íslendingar
hætti allri geitarækt?
Eg held það sé ekki rétt stefna.
Eg held líka að meðferð þeirra
þurfi að breytast og eg held að
geitaræktin ætti að flytjast að
einhverju leyti í sjávarþorpin.
Þar hefur margur nægilegt land
til þess að hafa 2—4 geitur, þótt
ekki sé hægt að hafa kú. Geit
urnar mega að sjálfsögðu ekki
ganga lausar, þær verður að
tjóðra. Vetrarfóður þurfa þær
ekki mikið séu þær látnar
mjólka. Þær éta hvaða hey sem
er. Þær éta allan matarúrgang
bæði hráan og soðinn og alls kon-
ar sull. Mundi matarúrgangur á
mörgu heimilinu vera nægilegt
fóður handa einni eða tveim geit-
um með dálitlu heyi.
Geitur má láta bera ýmist að
vori eða hausti, og væri hægt á
þann hátt að hafa mjólk allt árið
Er þetta gert sums staðar erlend-
is, þar sem geitamjólkin þykir
ómissandi.
Húsakynni þarf geitin hvorki
mikil né sérlega vönduð. Hirðing
geitanna er lítil og ekki vanda-
söm. Þær eru næstum því eins
hraustar og hross.
Það er staðreynd í öllum lönd
um, þar sem geitarækt er, að
þegar harðnar í ári vex áhugi
fyrir geitunum. Á stríðsárunum
voru geiturnar eini bústofninn,
sem hélzt í horfinu og jafnvel var
fjölgað, t. d. í Þýzkalandi.
Fjölgun geitanna hér á landi
um 1930 er e. t. v. í sambandi við
kreppuna er þá gekk yfir. Geit-
urnar virðast m. ö. o. ómissandi,
þótt menn gleymi því á vel
gengnis- og veltitímum, hvers
virði þær eru. Læt eg nú úti ætt
um geiturnar, þótt hér sé aðeins
fátt eitt sagt, af því sem vert væri
að segja, áður en síðasta geitin er
tekin af lífi.
Á. J.
ÚR J3Æ OG BYGGÐ
Gott hcrbergL
Dönsku vikublöðin
Femina, Fam.-Journal og
Mönster-Tidende komin.
Áskrifendur vitji - þeirra
sem fyrst.
Bókaverzlunin Edda li.f.
með forstofuinngangi, til
leigu nú þegar í Þórunnar-
stræti 128.
Upplýsingar í síma 1099.
Herbergi
1—2 herbergi, á góðum stað
í bænum, til leigu.
Afgr. vísar á.
Messað í Akueryrarkirkju kl. 2
e. h. sunnudaginn 13 janúar. P. S.
Sunnudaga-
skóli Akur-
eyrarkirkju
er á sunnu-
daginn kem-
ur kl. 10.30 f. h. — 5—6 ára börn
í kapellunni. — 7—13 ára börn í
kirkjunni. — Bekkjarstjórar
mæti kl. 10 f. h. — Verðlauna-
spjöldin fyrir árið 1951 afhent. —
Æskulýðsblaðið kemur út.
Æskulýðs-
félag Akureyr-
arkirkju. —
Elzta deild. —
Fundur kl. 9 e.
h. á sunnudag-
daginn í kapellunni. — Heiða-
smárasveitin.
Akureyringar! Munið eftir að
gefa Iitlu fuglunum.
Sjötugur varð 3. þ. m. Einar
Sörensson, Húsavík, mjög vel
kynntur borgari. Heimsótti hann
fjöldi manna og árnaðaróskir
bárust víða að.
Til nýja sjúkrahússins. Áheit
frá E. L. kr. 100. — Áheit frá
ónefndri kr. 100. — Áheit frá
Helgu Kristjánsdóttur kr. 100. —
Áheit frá V. S. kr. 100. — Áheit
frá N. N. kr. 100. — Áheit frá N.
N. kr. 200. — Áheit frá Kristjáni
frá Djúpalæk kr. 500. — Gjöf frá
þrem systkinum, afhent af Gísla
Jónssyni, Grímsstöðum, kr. 1000.
— Gjöf frá Þorsteini Jónssyni og
Guðrúnu Guðitiundsdóttur, til
minningar um son þeirra, Krist-
ján, f. 25. ágúst 1929, d. 20. des.
1949, kr. 2000, — Gjöf frá,H. B.,
til-mjnningar um Jónas Þór, kr.
200. — Gjöf frá Kristínu Jóns-
dóttur, til minningar um Stefán
Stefánsson, járnsmið, kr. 100.
Gjöf frá Hríseyingum, afhent af
Oddi Ágústssyni, f. h. sóknár-
nefndar, til minningar um séi'á
Stefán Kristinsson, fyrrv. prest,
kr. 10.000.00. — Með þökkum
móttekið. G. Karl Pétursson.
Að gefnu tilefni vill blaðið
skýra frá því, í sambandi við ærsl
ungmenna á gamlárskvöld, er
skýrt var frá í síðasta tbl., að ekki
er vitað að nemendur Gagn
fræðaskólans eða Menntaskólans
hafi átt þar neinn hlut að máli,
enda höfðu forráðamenn skól-
anna mjög brýnt fyrir nemendum
að forðast slíkt og voru nemend-
ur yfirleitt á skemmtunum
skólunum þetta kvöld og fóru
þær í alla staði prýðilega fram.
K. F. U. M., Akurcyri. Fundur
í Zíon næstk. sunnudag. Y. D.
(yngsta deild, drengir í barna-
skóla frá 9—13 ára) kl .1 e. h. U.
D. (unglingadeild, drengir og
piltar yfir barnaskólaaldur) kl.
2 e. h.
Zíon. Samkomur næstu víku.
Sunnud. kl. 10.30 f. h.: Sunnu-
dagaskóli. Kl. 8.30 e. h.: Almenn
samkoma. — Þriðjud. kl. 5 e. h.
Fundur fyrir telpur 7—13 ára. —
Miðvikud. kl. 8.30 e. h.: Biblíu-
lestur. — Fimmtud. kl. 8 e. h.:
Fundur fyrir ungar stúlkur. —
Hjúskapur. Um hátíðirnar voru
gefin saman í hjónaband af séra
Sigurði Stefánssyni á Möðruvöll-
um: Ungfrú Unnur Herberts-
dóttir og Baldur Þorsteinsson,
mjólkurbílstjóri, Brúnastöðum,
Þelamörk. Ungfrú Helga Ólöf
Helgadóttir frá Akureyri og
Marteinn B. Sigurðsson á Hjalt
eyri. Hinn 30 des. voru gefin
saman að Oxnhóli ungfrú Hulda
Vordís Aðalsteinsdóttir, bónda
þar Sigurðssonar, og Steinn Dal-
mar Snorrason bóndi á Syðri
Bægisá.
I. O. O. F. 13311181/2 — O.
í. O. O. F. — Rbst. 2. — Fundi
frestað.
Áheit á Akureyrarkirkju. Kr.
100. frá H. — Kr. 20 frá ónefnd-
um og gjöf kr. 20 frá ónefndri. ■—
Þakkir Á. R.
Upplýsingastöð I. O. G. T. og
Áfengisvarnanefndar Akureyrar
opin í Skjaldborg alla föstudaga
kl. 5—-1 síðdegis.
I. O. G. T. — Stúkan ísafold-
Fjallkonan nr. 1 heldur afmælis-
fund mánudaginn 14. jan. kl. 8.30
e. h. Fundarefni: Inntaka nýrra
félaga. Kosning embættismanna.
Erindi. Skemmtiatriði. Dans. —
Nánar auglýst síðar á götunum.
Félögum stúkunnar Brynju boðið
á fundinn. Félagar, fjölmennið á
þennan afmælisfund, fyrsta fund
ársins. Nýir félagar alltaf vel-
komnir.
Látinn er nýlega Helgi Sig-
urðsson, fyrrum bóndi á Hólum
í Laxárdal, á níræðisaldri.
Guðspekisíúkan „Systkinaband-
ið“ heldur fund þriðjudaginn 15.
jan. næstk. kl. 8.30 síðdegis.
Hjónaefni. Ungfrú Ása Malm-
quist og Gunnar Jónsson, Akur-
eyri. — Ungfrú Þorbjörg Elías-
dóttir og Frímann Björn Hauks-
son, vélstjóri.
Til nýja sjúkrahússins. Kr. 500
frá St. Ár. — Mótt. á afgr. Dags.
Hjónaéfni. Nýlegá hafa opin-
berað trúlofun sína ungfrú Ingi-
björg Helgadóttir frá Stafni í
Reykjadal og Guðlaugur Valdi-
marsson frá Arndísarstöðum í
Bárðardal. — Ungfrú Ingibjörg
Áskelsdóttir, Laugafelli, Reykja-
dal og Kári Arnórsson, kennari,
Húsavík. — Ungfrú Unnur Jóns-
dótitr frá Hömrum í Reykjadal
og Helgi Vigfússon, Iiúsavík. —
Ungfrú Hafdís Jóhannsdóttir og
Gísli Vigfússon, Húsavík. —
Ungfrú Jóna Guðjónsdóttir og
Björn Líndal, Húsavík.
Áheit á Strandarkirkju. Kr. 10
frá T. J. Mótt. á afgr. Dags.
Áheit á Akureyrarkirkju. Kr. 5
frá T. J. Mótt. á afgr. Dags.
Hjónaefni. Ungfrú Ragnhildur
Jónsdóttir frá Gautlöndum og
Jón Sigurgeirsson lögregluþjónn
frá Helluvaði opinberuðu trúlof-
un sína um sl. helgi.
Látið ekki dragast að kaupa
happdrættismiða í blaðahapp-
drætti Framsóknarflokksins. —
Vinningar m. a. Miðjarðarhafs-
för! Fást á afgr. Dags.
Auglýsingaverð blaðanna á Ak-
ureyri hækkaði um sl. áramót í 8
kr. dálkcm. vegna gífurlegrar
hækkunar á pappír og öðrum
kostnaði við blaðaútgáfu.
Hjónaefni. Á aðfangadag opin-
beruðu trúlofun sína ungfrú
Kristín Albertsdóttir, Eiðsvalla-
götu 28, Akureyri ,og Karl Hólm,
bifvélavirkj anemi, Hríseyj argötu
6, Akureyri.
MÓÐIR KONA MEYJA
(Framhald af 4. síðu).
ómissandi og sjálfsagður klæðn-
aður að vetrarlagi, og þetta ætti
að innrætast okkur frá blautu
barnsbeini.
A. S. S.