Dagur - 17.04.1952, Side 1

12 SlÐUR
Framhaldsslofnfundur Styrkt-
arfélags lamaðra og fatlaðra
verður haldinn bráðlega. Fé-
lagsnienn geta skráð sig á
skrifstofu Dags.
Dagu
„Ævisöguna“ í síðasta sinn n.
k. laugardags- og sunnudags
kvöld.
XXXV. árg.
Akureyri, fimmtudaginn 17. apríl 1952
16. tbl.
Sigurvegari í norrænni tvíkeppni
Myndin er frá Skíðamóti íslands, frá stökkkeppni í Snæhólum. —
Magnús Andrésson, skíðakappi af Ströndum, er að stökkva. Magnús
cr ágætur og fjölhæfur skíðamaður. Hann varð sigurvegari í norr-
ænni ívíkeppni. Frásögn og inyndir frá skíðamótinu eru á bls. 5.
(Ljósmynd: Kristián Hallgrímsson).
Bandaríkin hafa veift 39,1 milljónir króna til
virkjana og áburðarverksmiðju
Læknar vara við bjartsýni á þessu stigi málsins
Rimifon — nýja berklalyfið.
sem mest hefur verið umtalað
síðustu mánuðina, — var tekið í
notkun á Kristnesi nú nýlcga og
um svipað leyti á Vífilsstöðum.
Við erum rétt að byrja með
þetta, sagði Jónas Rafnar yfir-
læknir á Kristnesi í viðtali við
blaðið, fengum smáskammt,
handa 5—6 manns, en meira mun
væntanlegt á næstunni. Og um
árangur er að sjálfsögðu ekkert
hægt að segja. Það eitt er víst, að
lyfið er ekki skaðlegt ef það er
tekið í hæfilegum skömmtum, en
um áhrif þess á sjúkdóminn get
eg ekkert sagt að svo stöddu.
Fóik virðist vera ákaflega spennt
að fá fregnir af því, sem vonlegt
er, en rangt væri að vekja falskar
vonir í brjóstum hinna sjúku.
Umrnæli erlendra lækna.
Þessi ummæli yfirlæknisins
hníga mjög í sömu átt og erlendra
lækna, er rætt hafa þetta nýja
lyf. Nokkrar vonir tengdar við
það, en allt of snemma að fagna
sigri. Bezt að búast við vonbrigð-
um, því miður. Einn kunnasti
berklalæknir Dana, dr. Tage
Hyge, yfirlæknir við berklahælið
í Lyngby, sagði t. d. á þessa leið í
viðtali við Berlingske Tidende í
vikunni sem leið:
— Rimifon er efni — töflur —
sem við vitum ekkei-t um ennþá.
Fyrstu fregnir um lyf þetta bár-
ust hingað frá ArmríVd fyrir
tveim mánuðum — og síðan liöf-
um við hér — og fleiri berklahæli
— fengið nokkrar töflur til
reynslu. Maður sér nú til hvað
kemur út úr þessu.
Þekkt þegar 1912.
Sjálft efnið hefur verið þekkt
síðan 1912, en tilraunir í berkla-
rannsóknum eru nýjar. Rimifon
drepur berklabakteríuna. Önnur
kunn efni — Streptomycin og
PAS — verka öðruvísi, en tak-
markið er hið sama: að' reyna að
stöðva berklana. Fyrir liggur
reynsla, m. a. í Bandaríkjunum
og Sviss, snotur árangur að sjá á
blaði, en enn er ekki hægt að
byggja á honum að því marki, að
unnt sé að segja að nýja lyfið sé
betra en þau gömlu. Enn segir
þessi danski yfirlæknir: Gamli
yfirmaðurinn minn, dr. Permin
yfirlæknir, sagði eitt sinn við
mig: — Maður getur gefið hvaða
efni sem er út fyrir að vera
berklalyf og náð mikilli frægð um
hálfs árs skeið, því að það tekur
svo langan tíma að sannreyna að
efnið sé einskis nýtt. Dr. Permin
hafði rétt fyrir sér. Eg lít með
eftirvæntingu til nýja lyfsins
Rimifon, en reynsla áranna hefur
kennt mér varúð í þessum efnum.
Versta, sem hægt er að gera
gagnvart sjúklingum, er að vekja
hjá þeim falskar vonir. —
Stelkar, gæsir og grá-
endur síðustu gestirnir
sunnan um höf
Síðustu þrjá daga páskavik-
unnar bar hér að garði tals-
verðan fjölda þrasta sunnan
um höf, í hóp þeirra trygglyndu
skógarþrasta og gráþrasta, sem
hafa þraukað hér með okkur í
allan vetur. Kristján Geir-
mundsson benti bíaðinu á þetta.
Sæmundur Jóhaunesson mun
hafa verið fyrstur manna hér
að heyra í gæsunum í ór. Þær
flugu hér hátt yfir um páskana
og stefndu norður Eyjafjörð. —
Kristján Geirmundsson sá 3
grafendur við Leirugarðinn um
páskana, komnar sunnan um
höf; þær voru hér um sama
leyti í fyrra. Loks sá Kristján 2
stelka á Leirunum á annan
páskadag, þá fyrstu í ár. Fyrsta
stelkkoma hér, sem Kristján
þekkir, var 12. apríl, annars
koma þeir fyrst venjulega 13.
—15. apríl, og svo fjölgar þeim
ört úr því. Enginn hefur heyrt í
lóunni enn, svo að blaðið viti.
Kunna menn að segja fleiri
gestakomur?
SÍOUSTU SÝNINGAR
Leikfélag Akureyrar sýnir
„Ævisöguna" eftir Behi'man,
laugardags- og sunnudagskvöld
Og er líklegt að þetta verði síðustu
sýningar þessa athyglisvei’ða
sjónleiks.
97 norskir sjómenn
taldir af
Mesta sjóslys ,sem orðið liefur í
Norðurhöfutn .-i seinni árum, mun
vera örliig firnrn norskra selveiði-
skipa í Vesturísnum svonefnda, hér
norðaustur af Islandi, snemma í
þessum mánuði. Var fjöldi norskra
skipa þar að veiðum, er aftaka veð-
ur brast á. Fimm skipanna er sakn-
að, á þeirn voru 97 menn.
íslenzkar og bandarískar flugvél-
ar hafa leitað nú um páskana á
stóru svæði, en án árangurs. Norsk
selveiðiskip halda leitinni áfrarn,
svo og norskar hersnekkjur og flug-
vélar.
Engin breyting á frílistannm
fyrirhuguð
Björn Olafsson viðskiptamáia-
ráðherra tilkymiti í útvarpsræðu
sl. laugardag, að Bandaríkin
liefðu veitt fslandi nýtt framlag í
Evrópugjaldeyri til þess að
tryggja framkvæmd virkjananna
við Sog og Laxá og byggingu
áburðarverksmiðju án þess að
koma þurfi til takmarkana á því
frjálsræði í viðskiptum, sem rík-
isstjórnin hefur komið á.
Er ráðherrann nýkominn til
landsins fi'á Bandaríkjunum, þar
sem hann í'æddi þessi mál við
forráðamenn öryggismálastofn-
unarinnar, er héfur með höndum
fjárveitingar til aðildai'ríkja
Marshallsamstarfsins.
Miklar fjárveitingar.
Hinar nýju fjárveitingar Banda-
ríkjamanna nema alls 39,1 millj.
króna, þar af er 38,8 millj. í Ev-
rópugjaldeyri, en 6,5 mill. í doll-
ai-agjaldeyri. — Verður fi'amlag
Bandaríkjanna til íslands á tíma
bilin 1. júlí 1951 til 30. júní 1952,
þar með alls 5Vz millj. dollara,
þar af er 4,5 millj. dollara gjöf, en
1 millj. lán.
Ráðhei’rann benti á, að án hinn-
ar mikilvægu aðstoðar Banda-
í'íkjanna, hefði ekki reynst unnt
Sumarblómin falleg
á íslandi - segir danskt
blað
Danska blaðið Frö og Gartneri
birtir nú í vorheftinu 1952 grein
og- myndir frá garðyrkju á íslandi, -
aðallega gróðurhúsaræktuninni.
Segir þar m. a. frá heimsökn
garð^Tkjumanua til íslands s. 1.
haust. Blaðið-er mjög lirilið af gtx’ið-
urhúsararkt lslendinga- og segir -aiV
íslcnzk gróðurhúsablóm séu ylirleitt
mjög falleg, svo afí lcita þurfi til
beztti gróðurhúsa í Danmörku til
þess að fá .samanburðargrundvöll.
hakka þeir þcnnan árangur lofts-
laginu hér, og svo aðstöðunni ■ við
lieita vatnið og kunnáttu íslenzkra
garðyrkjumanna. A lslandi er, segir
blFðið „sumarblómin stærri, gul-
ræturhar rauðari, vatnið heitnra og
kaffið dvrára en víðást annars stað-
ar.“!
Akureyrartogararnir
munu reyna flot-
vörpuna
Hin nýja flotvarpa, sem kennd
er við Agnar Breiðfjörð neta-
gerðarmann í Reykjavík, vekur
mikla athygli. Hefur togarinn
Neptúnus reynt hana með ór-
angri að undanfömu og telur
skipstjórinn, hinn kunni afla-
maður Bjarni Ingimarsson,
vörpuna hina inerkustu nýjung.
Varpan nær til fisks uppi í sjó
og hefur Neptúnus fengið mjög
mikiitn afla á skömmum tíma
með þessuoi duetli. Togarar Út-
gerðarfél. Akureyringa munu
reyna vörpuua, að því er fram-
-kvæmdastj. félagsius. Guð-
numdur Guðmundsson, sagði
blaðinu í gær. Félagið á 3
svona vörpur í Reykjavík, og
netagerðarmeistari þess, Helgi
Hálfdánarsen, fer til Reykja-
víkur í dag íil þess að kynna sér
þessa nýjung nánar. Ekki var
í'áðið, hvenær skipin taka
vörpuna um borð, en líklegt að
það verði bráðlega.
að hrinda í framkvæmd stór-
virkjunum þeim, sem nú er unnið
að né heldur byggingu áburðar-
verksmiðju, en þessar aðgerðir
ættu að vei'ða þjóðinni mikill
styrkur í baráttu hennar fyrir
bættum lífskjörum í framtíðinni.
Frílistinn gildir.
Vegna nokkun'a gjaldeyriserf-
iðleika nú fyrri hluta ái'sins kom-
ust á kreik sögur um að frílistinn
yi'ði afnuminn. Ráðhen'ann lýsti
því yfii', að engar breytingar í þá
átt væru í’áðgerðar, enda taldi
hann að vonir þein-a, sem beittu
sér fyrir frjálsri verzlun, hefðu
rætzt að verulegu leyti. í meðal-
ái’ferði nægðu gjaldeyi'istekjur
þjóðarinnar til gi-eiðslu á almenn-
úm innflutningi og venjúlegum
duldum greiðslum. Mesta vöru-
hungrinu hefði nú verið fullnægt,
birgðir væru miklar í landinu,
viðskiptin lytu lögmáli eftir-
spui'nar og framboðs.
Iðnaðarnefnd.
Ráðheri’ann tilkynnti ennfrem-
ur, að á næstunni yi'ði sett á stofn
nefnd til að athuga aðstöðu iðn-
aðai’ins í landinu og í'áð til úrbóta
í þi-engingum þessai'ar atvinnu-
greinai'. Hafa Framsóknarmenn
o. fl. gert tillögur um slíka athug-
un að undanförnu.
Hjálp til fólksins
í Gumiólfsvík!
1 s. 1. mánuði brann til kaldra
kola íbúðarhúsið í Grunnólfsvík í
Skeggjastaðabrepppi í N.-Múlasýslu
og innanstokksmunir allir. Fóikið
slapp nauðuglega úr eldinum, alls-
laust. l’arna bjó margt iólk, 2 fjöl-
skyklur með a. m. k. 10 börn innan
við fermingaraldur. Það verður nú
að byrja með tvær hendur tómar að
reisa sér heimili á ný. Hér er því
rík þörf á að rétt sé hjálparhönd.
Nokkrir sveitungar þessa fólks hér
i hziium bafa riðið á vaðið með
gjaíir, cn vilja ekki fleiri liðsinna
jiessu ióiki? SUrifstoia biaðsins veit-
ir gjöium nwittöku.
Aðalfundur KEA
7.
°g
mai
Stjéru Kaupfélags Eyfirðiuga
auglýsir aðalfund félagsins i
blaðinu í dag. Verður hanw
haldinn hér á Akureyri mið-
vikudaginn 7. maí og fimmtu-
daginn 8. maí. Fundarstaður er
Nýja-Bíó hér í bæ.