Dagur - 19.12.1953, Blaðsíða 5

Laugardaginn 19. desember 1953
D A G U R
5
UTJTJTJTJTJTJTJTJTJTjn_nJTjTJTJTLiTJTJT.TJTJTJTJTJTJTJTJTJTJlJTJTJTjTTLrL
- Síða Félags migra Franisóknarmanna
j U UITLJ U UJj U TLTTLJ
Hversu margir af hinni upp-
vaxandi kynslóð liafa ckki keyrt
sagt og það ofíar en einu sinni:
,.Þú skalt ekki fara að skipta þér
af stjórnmálum, það er mann-
skemmandi.“ Eg hygg að það séu
ekki margir, sem aldrei hafa heyrt
þetta. Oft er það að foreldrar telja
það skyldu sína að bœgja barni
sínu frá svo óhreinum og siðspill-
andi hlut sem stjórnmál og stjórn-
málabarátta er.
Ef við nú athugum þetta og
hugleiðum vel, hljótum við að sjá
hvílík regin hugsanavilla þetta er
og hversu mikilli þröngsýni og
grunnhyggni þetta lýsir. Við skul-
um fyrst gera okkur ljóst, hvað er
stjórnmál og stjórnmálabarátta.
Stjórnmál eru fyrst og fremst þau
mál, sem lúta að stjórn landsins, þ.
e. mál, sem almenning varðar.
Stjórnmálaþátttaka einstaklingsins
er þá ekkert annað en það, að hann
notar sér þann rétt, sem hvert lýð-
rasðisþjóðfélag veitir honum til
áhrifa á stjórn opinberra mála. Það
er að velja á milli og hafna mönn-
um og málefnum. Það er að leita
sannleikans, leita að sem réttlát-
ustu og sanngjörnustu þjóðskipu-
lagi, þar sem öllum líði sem bezt.
En hér er sem fyrr: Menn greinir
á um leiðir að hinu sama marki og
stjórnmálabarátta er í því fólgin,
að menn með svipaðar skcðanir
fylkja sér saman til þess sameig-
inlega að beriast fyrir og ná því
marki, sem hverjum einum út af
fyrir sig er ókleift að ná. Þeir
menn, sem þannig fara að, þakkja
samtakamáttinn, þeir játa og fara
eftir þeim sannindum að: samein-
aðir stöndum vér, sundraðir föllum Un
vér. Getur nokkuð verið óhreint
eða mannskemmandi við það að
leita sannleikans, leita að betra og
sannara þjóðskipulagi, þar sem
hverjum einstaklingi Jíði sem bezt
í samfélagi við meðbræður sína?
Getur nokkuð mannskemmandi
verið við það að berjast fyrir því,
sem maður telur réttast, og að
skipa sér yio hlið þeirra manna,
sem fyrir sömu hugsjón berjast?
Er það ekki einmitt það göfugasta
og háleitasta, sem hægt er að
helga krafta sína. Hinu ber ekki að
lej'na, að oft er það í stjórnmála-
baráttunni, sem er haldið uppi af
breyzkum mönnum, að tilgangur-
inn er látinn helga meðalið og
einskis svifist. En þess ber að gæta
að í því tilfelli eru það mennirnir
sem hafa saurgað stjórnmálin en
ekki stjórnmálin mennina. Einmitt
í þessu liggur hugsanaskekkjan.
Það eru alltof fáir sem veita þessu
athygli sem skyldi, ella væri áreið-
anlega mikið öðruvísi umhorfs
víða. Og það er undir hverjum
manni sjálfum komið hversu hon-
um tekst til á þessu sviði, hvort
hann metur meira að koma fram
máli eða sannan og drengilegan
málflutning.
Að þessu athuguðu sjáum við
hversu geysi þýðingarmikið það er
fyrir hvern einasta æskumann og
hverja einustu uppvaxandi konu,
að fylgjast með og taka virkan þátt
í stjórnmálabaráttunni. Hver og
einn þarf að skipa sér í fylking
þeirra manna, sem hafa skoðanir
líkar hans, með því einu getur hann
haft þau áhrif á stjórn málanna,
sem honum ber réttur til. Og hon-
um ber þjóðfélagsleg skylda til
þess að nota þennan rétt sinn.
Hver einasti maður, sem hjá situr,
ber vatn á myllu andstæðinganna.
A ndstseðinga, sem þannig komast
til valda fyrir aðgæzluleysi og
kæruleysi annarra og ekki fyrir
fylgisstyrk sinn. Það er einmitt
þetta, sem svo oft hefur haft mikil
áhrif á gang mála hér hjá okkur
Islendingum. Einmitt hinir lýðræð-
issinnuðu umbótamenn sitja heima
og láta hina koma sinni ár fyrir
borð. Það er ekki nokkur einasti
vafi að þetta hefur ekki átt
minnstan þátt í viðgangi komrnún-
’sta hér á landi. Enda höfum við
áreiðanlega aldrei heyrt kommún-
ista segja þau orð, sem eg nefndi í
upphafi. Þeir hafa lært að nota sér
sundrungu og andvaraleysi hinna
lýðræðissinnaðri, frjálslyndari and
stæðinga sinna. Enda sér það á, að
þeir reyna hvar sem er að kliúfa
og sundra, rífa niður og byggja
ekkert í staðinn.
Hvað eigum vdð lengi að horfa á
þetta, hvar sem augað eygir allt í
kringum okkur? Hvað eigum við
lengi að skella skollaeyrum við
jUUUUUUUTJUUUUT
reynzlunni og láta sem vind um
eyru þjóta allt sem sagan segir
okkur. Er ekki kominn tími til að
vakna og taka til starfa, hrista af
sér drungann og deyfðina, læra af
reynzlunni að það þýðir ekki að
sitja hjá og horfa aðgerðarlaus á,
að það gefur aðeins neikvæða
raun?
íslenzkir æskumenn, það erum
við, sem eigum að erfa landið. Við
eigum óðar en líður að taka við og
þá er það siðferðisleg og þjóð-
félagsleg skylda okkar að vera
sem bezt undir það búnir. Við get
um aldrei vrænzt þess að fá upp-
fyllingu óska okkar ef við sitjum
þögulir hjá og látum aðra stjórna
fyrir okkur.
Þess vegna skora eg á þá, sem
vilja hrinda einræðis- og ofbeldis-
mönnum fjarstýrðar klíkur og star-
blindum sérhagsmunaseggjum auð-
valds og afturhalds, sem ekkert
hugsa um annað en sína eigin
pyngju, burt úr íslenzku þjóðfélagi,
að sameinast undir kjörorðinu:
Samvinna, frelsi, samhjálp og lyfta
merkinu svm hátt, að af því beri
ljóma yfir allar Islands byggðir.
Þá mun sigurinn vís.
L. K.
um heilindi og umbótavilja hinna
pólitísku flokka. Væntanlega gefst
tækifæri síðar að ræða á þessum
vettvangi um hinar æpandi mót-
sagnir í gerðum, bæði íhaldsins og
kommanna fyrr og nú. Við verðum
allir að sýna það í verki, að við
kunnum að meta það að eiga kost
að fá eins ágætt heimildarrit
eins og bókin „Framsóknarflokk-
urinn, störf hans og stefna“ er. Það
gerum við með því að lcaupa bók-
ina og lesa með kostgæfni.
Oft heyrast pólitískir andstæð-
ingar halda því fram, að æskan sé
fráhverí Framsóknarflokknum.
Hann samanstandi einvörðungu af
þurrum og íhaldssömum gamal-
mennum og ungu mennirnir séu
alveg í skugganum. Víst getur það
værið aS eitthvað sé til í þessu.
Það er að minnsta kosti víst ,að
revnslan hefur sýnt það, að það er
ekki háttur Framsóknarmanna að
taka neinum vættlingatökum á
vandamálunum. Þetta orsakar svo
það, að fundir þeirra og umræðu-
efni snúast oft um hluti, sem ung-
um mönnum finnst oft skipta Iitlu
máli. Unga fólkið þarf háar og göf-
ugar hugsjónir til að berjast fyrir.
Og víst er um það, að Framsókn-
arrnenn skortir þser ekki. Er til
fegurri hugsjón að berjast fyrir en.
samvinnuhugsjónin? Samvinnu-
stefnan er alls ekki eingöngu verzl-
unarstefna, þó að mest og glæsileg-
ust séu merki hennar á sviði verzl-
unar. Verum þess minnug, að sam-
vinnustefnan er þjóðmálastefna,
sem við þurfum að berjast fyrir að
komi í framkvæmd. Við þurfum
að reka bæði útgerðina og iðnað-
inn á samvinnugrundvelli.
Ungir samvinnumenn! Berum
merki samvinnunnar hátt og leið-
um þessa göfugu stefnu til sigurs.
Einu megum við þó aidrei gleyma:
Við megum aldrei gieyma sjálfs-
gagnrýninni. Munið, að það er
greiði við góðan málstað að gagn-
rýna hann.
Dragið ekki að lesa bókina
„Framsóknarflokkurinn, störf hans
og stefna“. Með því undirbúið þið
ykkur bezt undir baráttuna, með
þyí kynnist þið lögum samvinnu-
félaganna, og síðast, en ekki sízt,
kynnist þið störfum þess flokks,
sem samvinnufélögin í dag eiga
tilveru sína að þakka.
ifrr- v.
Ekki alls fyrir löngu kom út bók
sem heitir „Framsóknarflokkurinn,
störf hans og stefna“. Ritið er sam-
ið að tilblutun miðstjórnar Fram-
sóknarflokksins, samkvæmt álykt-
9. flokksþings Framsóknar-
manna 1950. Allir, bæði Fram-
sóknarmenn og aðrir, eru sammála
um það, að bók þessi sé til fyrir-
myndar um slík rit sem þessi. I
bókinni eru rakin þau helztu mál,
sem flokkurinn hefur beitt sér fyr-
ir og alls staðar vitnað beint í AI-
þingistíðindi eða önnur slík heim-
ildarrit, sem ekki er hægt að
hrekja. Eg er ekki viss um, að við
Framsóknarmenn gerum okkur
nógu vel ljóst mikilvægi þessarar
bókaútgáfu. Þetta er t. d. mikið
mikilvægara fyrir okkar flokk en
hina flokkana. Það er fyrst og
fremst vegna þecs að Framsóknar-
flokkurinn á engar nákvæmar
hliðstæður í nágrannalöndunum til
þess að miða við. -—- Við skuium
t. d. athuga í þessu sambar.di Al-
þýðuflokkana á Norðurlöndum. —
Það er alkunna, að þessir flokkar
hafa nú alveg nýlega sýnt greini-
legt frávik frá þjóðnýtingu, en það
er hún, sem hér á landi hefur verið
aðalágreiningsmál milli Fram-
sóknarfl. og Alþýðuflokksins. Til
er pési, sem heitir „Hvað vill Al-
þýðuflckkurinn, og hvað villt þú.“
Þar er víða minnzt á þjóðnýtingu.
I stefnuskrá flokksins, sem birtist
í Alþýðublaðinu síðastliðinn vetur,
er orðið „þióðnýting" ekki nefnt
á nafn. A hinum Norðurlöndunum
er samviniiuhreyfingin borin uopi
af alþýðuflokkunum, sem eru líka
stærstu og öflugustu flokkarnir.
Það er engin tilviliun að viðbrögð-
in eru þau sömu hér og t. d. í Nor
egi. Einnig kemur oft fyrir að :
Alþýðublaðinu birtast greinar og
vmis fróðleikur um heimsfræga
jafnaðarmenn og er það vel. Þetta
er aðeins nefnt hér til þess að
skíra það margháttaða gagn, sem
Adþýðuflokknum er, að eiga sér
hliðstæður víða um lönd. Hins veg-
ar ber að harma þá neikvæðu af-
stöðu, sem jafnaðarmenn hér á
landi hafa oftlega tekið til sam-
vinnusteínunnar.
A alveg sama hátt má oft sjá í
Mogganum vitnað í íhaldsflokka
og mikilmenni eins og Churchill
gætu jafnvel stundum virzt með-
limir í hinum íslenzka íhaldsflokki.
Um kommana þarf ekki að ræða,
ef á annað borð er hægt að kalla
þá íslenzka hugsjónamenn í ís-
lenzkum flokki.
I þessu sambandi verður að
minna á stefnu Framsóknar-
flokksins. Framsóknarmenn álíta
að hvorki fullkomið einkaframtak
■ fullkominn sósíalismi sé ein-
hlítt stjórnskipulag. Þess vegna er
flokkurinn hvorki hægri né vinstri
flokkur ,heldur frjálslyndur milli-
flolckur. Um úrlausn hinna ýmsu
mála veltur þess vegna á því,
hvernig reynslan hefur sýnt að
bezt sé, annað hvort hér á landi
eða erlendis. Reynslan er bezti
kennarinn og mætti ábyggilega
nota hana meira til hliðsjónar en
oft er gert. Þetta frjálslyndi í
stefnu flokksins hefur oft verið
túikað sem stefnuleysi, Framsókn-
arfl. hafi enga stefnu. Þeir, sem
halda þessu fram, ættu að kynna
sér vel störf flokksins þann langa
tíma frá stofnun hans. Þetta var
hins vegar alls ekki auðvelt áður
en hið frábæra heimildarrit var
gefið út. Það er mikil nauðsyn öll-
um Framsóknarmönnum að kynna
sér vel málefnaskrá flokksins. Eg
er óhræddur við þann dóm, sem
lagður yrði á störf þingmannanna,
að þeim lestri loknum.
Viö verðum ávallt að vera vel
minnugir þess sem miður fer og
skyggnast sífellt inn í fprtíðina
Með því fáum við bezta vitneskju
Mikið hefur verið rætt um
kosningabandalög stjórnmála-
flokka í blöðum og manna á milli
nú undanfarið. Tveir þingmenn
Alþýðuflokksins hafa boriS fram
á þingi frumvarp þar að lútandi.
Víst er um það, að frjálslyndum
og þjóðhollum Islendingum finnst
nú tími til kominn, að gripið sé til
vopna gegn afturhaidsöflum hins
íslenzka þjóðríkis, þeim öflum,
sem virðast hafa stjórnað gerðum
tveggja stjórnmálaflokka í land-
inu, þess flokks, sem skírir sig
fallegu nafni og kennir sig við
sjálfstæði, og ekki síður þess
flokks, sem kennir sig við samein-
aða alþýðu og sósíalisma. Samein-
ingarflokkur alþýðu — Sósíalista-
flokkurinn, — sem stjórnað er af
hreintrúuðum kommúnistum, er
einn hinn svartasti flokkur aftur-
halds og efnishj'ggju, sem fram
hefur komið í íslenzkum stjórn-
málum í langan tíma. Hann vinnur
að þvi leynt og ljóst að kollvarpa
hinu íslenzka ríki og koma hér á
stjórnarháttum, sem tíðkast nú í
löndum þeim, sem Sovét-komm-
únisminn hefur með blóðugum
byltingum og valdaránum komið á
x fjölmörgum þjóðjöndum í heim-
ir.um.
Kommúnisminn, sem kenning,
er orðinn öflugt tæki í höndum
heimsvaldastefnu Ráðstjórnar-
ríkjanna. Kiommúnisminn virðist
einnig vera tengdur á óhugnanleg-
an hátt hinum pólitíska zíonisma
og einnig virðist hinn siðspiltasti
kapítajismi vera tengdur Sovét-
lcommúnismanum einhverjum
Ievniþráðum, en það er önnur saga.
Upp af þessu sprettur svo ný-
kommúnisminn, sem siglir nú
hraðbyri um Evrópu. Undir liann
Jieyrir hinn nýstofnaði Þjóðvarnar-
flokki.xr alveg tvímælalaust. Það
mun reynslan vissulega sanna. Sá
flokkur mun aldrei verða neinum
til gagns, nema kommúnistum, en
því miður munu forystumenn hans! nrenn við styrið.
fyrir land og lýð, hvaða framfara-
málum hann hefur komið fram ís-
lenzkri menningu og atvinnuveg-
um til handa. Fyrst ber að geta
þess, að á pappírnum er Sjálfstæð-
isflokkurinn fylgjandi öllum fögr-
um málefnum og hugsjónum, eða
geta menn bent á eitthvað mál,
sem Sjálfstæðisflokkurinn hefur
ekki lýst sig fylgjandi í stefnu-
skrám sínum og áróðurspésum? En
það er ekki nóg. Þar hafa þeir
telcið að sér hið ógæfulega hlut-
verk lýðskrumáramia.
I Sjálfstæðisflokknum hafa auð-
menn Reykjavíkur hreiðrað um
sig og ráða þar nú lögum og lofum.
Það sýna geröir flokksins. Má það
hverjum ljóst verða, ef vel er gætt
að. Undanfarið hefur verið að því
stefnt beinlínis að soga fjármagn
landsmanna suður á Reykjanes-
skaga, og velta forkólfar Sjálfstæð-
isflokksins sér þar í peningux-.i.
Þetta hefur 'reynzt harla auðvelt,
þar sem Sjálfstæðismenn hafa al-
gsr yfirráð í bönkum og yfir út-
lánastarfseminni. Þeir hafa barizt
gegn þeim samtökum, sem mest og
bezt hafa unnið að málefnum al-
þjóðar, þ. e. a. s. samvinnufélögun-
um með SÍS og KEA í fararbroddi.
Má þar minnast hinna furðulegu
skrifa ungra Sjálfstæðismanna, þar
sem þeir sungu sama sönginn og
birtist í „Þjóðviljanum" í kosnir.g-
unum í sumar. Þess ber því ekki
að dyljast að Sjálfstæðisflokkur-
inn er höfuðóvinur allra sannra
framfara í landinu, á meðan pen-
ingamennirnir ráða þar í innsta
búri. Það er staðreynd, sem marg-
sönnuð er, að innan Sjálfstæðis-
flokksins og Kommúnistaflokksins
er það svartasta afturhald, sem
fram hefur komið nú um langan
tíma. Má þar minnast svokallaðr-
ar nýsköpunarstjórnar, sem var á
góðum vegi að sökkva þjóðarskút-
unni, þrátt fyrir milljóna inneignir,
en ekki er von á góðu, með slíka
ekki til þess fallnir að bera skyn-
bragð á það. Þar eru það tilfinn-
ingarnar sem ráða! Slíkir flokkar,
sem beint og óbeint stefna öryggi
þjóðarinnar í voða, eiga vissulega
ekki skilið að heita íslenzkir.
Sá flckkur, sem skírt hefur sig
sjálfan Sjálfstæðisflokk, er flokk-
ur allra stétt3 að sjálfs sögn.
Menn mega ekki láta blekkjast
af fögrum búningi og glamuryrð-
um.
Við skulum lita á, hverju hinn
ágæti flokkur, Siálfstæðisflokkur-
inn, hefur komið fram til hágsbóta
Við verðum að sameina öll þau
öfl, sem vilja vinna að heilbrigðum
framförum í landinu, gegn pen-
ingavaldi Siálfstæðisflokksins og
þeirri óþjóðlegu hreyfingu sem
kommúnistar og þeirra hjálpar-
menn vinna markvisst að að skapa.
Kosningabandalag Framsóknar-
flokksins og Alþýðuflokksins gæti
vissulega stefnt í þá átt. En til þess
að svo megi verðn, þá verða for-
ystumenn Albvðuflokksins að sýna
meiri ábyrgðartilfinningu heldur
en ríkt hefur í beim herbúðum.
(Framhald á 12. síðu).