Dagur - 02.06.1954, Side 1

GERIST ASKRIFENÐUR!
Sími 1166.
ÁSKRIITARSIMI
blaðsins cr 1166. Gerizt
áskrifendur!
XXXVH. árg.
Akureyri, niiðvikudaginn 2. júní 1954
26. tbl.
Aðalfundur
frysfihússbyggéngar
Rekstur félagsins skikði 400 þús. kr. til af-
*
skrifta á skipunum - eiiginn arður
af hlutafé í ár
Togarar Úgterftarlélags Akur-
eyringa Huttu að landi aílaverð-
mæti fyrir 23 millj. króna á árinu
1953. Reksturinn skilaði 397 þús-
und krónum til afskrifta á skip-
unum ög nær sú upphæð hvergi
nærri fullri afskrift.
Aðalfundur félagsins, sem
haldinn var sl. sunnudag, sam-
þykkti að þessi upphæð öll gengi
til afskrifta og verður því enginn
arður greiddur af hlutabréfum
félagsins í ár. Er það í fyrsta sinn
síðan félagið hóf starfsemi sína,
sem hluthafar fá ekki arð. Má
kalla það merki um vaxandi erf-
iðleika togaraútgerðarinnar, en
athyglisvert er það fyrir bæjar-
menn eigi að síður, að rekstur
togaranna hér virðist hafa gengið
betur en annars staðar, því að svo
er að sjá af skrifum og skýrslum,
sem togarar liafi yfirleitt verið
reknir með verulegu tapi á sl. ári.
Heimild til að byggja
hraðfrystihús.
Aðalfundur félagsins samþykkti
heimild til handa stjórn félagsins
að byggja hraðfrystihús hér á
Akureyri, telji hún sér það fært.
Jafnframt var samþykkt heimild
til að auka hlutafé félagsins um
1V2 millj. króna, í 4 milljónir.
Útgerð skipanna.
í skýrslum formanns félags-
stjórnarinnar, Helga Pálssonar,
og framkvæmdastjórans, Guð-
mundar Guðmundssonar, kom m.
a. eftirfarandi fram um útgefð
skipanna og rekstur félagsins:
Úthaldstími skipanna var sem
(Framhald á 7. síðu).
izf fyrir Islendinga með
Dr. Kristinn Guðmundsson
utanríkisráðherra.
„Skólahurð aftur
skellur44
Landsprófi er nýlokið að þessu
sinni, og þreytti það hálfur
fimmti tugur unglinga hér í bæn-
um, en úrslit eru enn ekki kunn.
Það má teljast til tíðinda, að 13
ára piltur í unglingaskólanum á
Dalvík tók 10 í dönsku á lands-
prófi og ér þó alíslenzkur.
Hamiltonfélagið fer úr iandi - Is-
lenzkir verktakar taka við - erlendir
verkamenn fara en \m gætt virniu-
aflsþarfa íslenzkra atvinnuvega -
svæði varnarliðsins betur afmörkuð
og ferðir þess takmarkaðar
Eins og kunnugt er hafa að undanförnu staðið yfir samn-
ingar milli ríkisstjórna íslands og Bandaríkjanna um breyt-
ingar á framkvæmdareglum herverndarsáttmálans frá 5. maí
1951. Samningsgerð þessari er nú lokið og hið nýja sam-
komulag staðfest. Gerðist það sl. þriðjudag, eins og lauslega
var frá skýrt í síðasta tbl>, með því að ríkisstjómir Bandaríkj-
anna og íslands skiptust á orðsendingum um staðfestinguna.
Heildarsafa KEA á innlendum og erlend-
um vörum 133 milljónir króna á s.l. ári
Aðalfundurinn samþykkti 5% endur-
greiðslu til félagsmanna, er nema
mun röskum 800 þúsund kr.
Aðalfundur Kaupfélags Eyfirðinga var haldinn á Akureyri
sl. föstudag og laugardag og sóttu þennán 67. aðalfund félags-
ins 161 fulltrúi frá 21 félagsdeild, og eru að baki þeirra 4878
íélagsmenn með a. m. k. 12700 manns á framfæri sínu.
Formaður félagsstjórnarinnar,
Þórarinn Kr. Eldjárn á Tjörn,
setti fundinn, en fundarstjóri var
Hólmgeir Þorsteinsson.
Skýrsla stjórnarinnar.
Er kjörbréf fulltrúa höfðu ver-
ið athuguð, var gengið til dag-
skrár og var fyrsta skýrsl stjórn-
arinnar um framkvæmdir liðins
árs og flutti hana Þórarinn Kr.
Eldiárn. Af byggingafram-
kvæmdum voru þessar helztar:
Lokið við nýju jarðeplageymsl-
una við Skipagötu, fullgerð sölu-
búð fyrir búsáhöld og vélar í
Hafnarstræti 93, unnið að inn-
réttingu nýs verzlunarhúss í
Dalvík, hafin bygging íbúðarhúss
fyrir útibússtjóra félagsins í
Grímsey, hafin bygging nýs úti-
bús í Mýrahverfi á Akureyri, haf-
in bygging íbúðarhúss við Brúna-
laug, á jarðhitasvæði félagsins
þar, hafin bygging útibús á
Hauganesi. Þá voru keyptar vélar
til framleiðslu fóðurmjöls úr stór-
gripabeinum og sláturúrgangi og
settar upp í sláturhúsinu. Ymissa
fleiri fx-amkvæmdaatriða er get-
ið í skýrslu stjórnarinnar. Að
lokum flutti foi-maður hvatning-
arorð til félagsmanna um að efla
félagið sem mest og þakkaði þeim
alla samvinnu á liðnu ári.
Skýrsla framkvæindasíjóra.
Að lokinni skýrslu stjó.rnar-
innar flutti Jakob Frímannsson,
framkvæmdastjóri félagsins, mjög
ýtarlega skýrslu um starfsemi fé-
lagsins, las reikninga þess og
hinna ýmsu fyrirtækja og skýrði
þá. Heildarsala félagsins, ásamt
afurðasölu og söluverksmiðja
þess, og annarra stai-fsgi-eina,
varð rúmlega 133 milljónir króna.
Sameignai-sjóðir höfðu aukizt um
850 þúsund kr. og stofnsjóður um
900 þúsund kr. og nemur hann nú
5,9 millj. króna. Var útborgað úr
sjóðnum á sl. ári 132 bús. kr. —
Hagur félagsmanna gagnvart fé-
laginu hafði enn farið batnandi,
skuldir þein-a höfðu enn minnk-
að og eru hverfandi litlar. Fjár-
hagur félagsins er traustur og af-
koman sl. ár dágóð í flestum
deildum, þrátt fyrir mjög lága
álagningu og lægra verðlag á
mörgum nauðsynjum hér en ann-
ars staðar.
Nær 900 þús. kr. til ráðstöfunar.
Samkvæmt reikningum voi-u til
ráðstöfunar fyrir aðalfund
899.804.78, og lagði stjói-nin til að
þessu fé yrði þannig varið: End-
urgreiðsla á úttekt félagsmanna
verði 5%, þar af 3% í stofnsjóð,
eix 2% í reikninga félagsmanna.
Af úttekt félagsmanna í apótek-
(Fi-amhald á 7. síðu).
Samkomulagið er óbreytt frá
því samningsuppkasti, sem gert1
var í vetur af þeim bandarísku og
íslenzku samninganefndum, sem
um málið fjölluðu í febrúar og
mai-z, en staðfesting þess hefur
dregizt nokkuð. Um leið og sam-
komulagið var staðfest var um
það samið, að það yrði birt sam-
tímis í Reykjavík og Washington.
Samkvæmt þessu samkomulagi
hættir Hamiltonfélagið störfum
hér á landi en íslenzkir verktak-
ar taka nýja verksamninga. Er-
lendir verkamenn hverfa brott,
en íslenzkir vei'kamenn taka við
og vei-ða þjálfaðir á námsk^iðum
til að taka við tæknistörfum, sem
erlendir menn hafa unnið. Vinnu
þax-far ísl. atvinnuvega skal þó
gætt. Dvalai-svæði varnai-liðsins
vei-ða afgirt og ferðir hei-manna
út af samningssvæðum takmark-
aðar.
Þetta eru nokkur helztu atriði
samkomulagsins, en nánari grein
fyrir samningunum og samkomu-
laginu gerir dr. Kristinn Guð-
mundsson, utanríkisi-áðheri-a, í
eftix-farandi frásögn, er hann
flutti í útvarpið sl. miðvikudags-
kvöld.
Ræðá ráðherrans.
„Hinn 13. apríl síðastliðinn lýsti
eg því yfir á Alþingi, að eg mundi
gefa opinbera skýrslu um samn-
ingagerð þá, er staðið hefur yfir
í langan tíma milli ríkisstjói-na
íslands og Bandarikjanna.
Samningsgei-ð þessari er nú lokið
og get eg því gert grein fyrir nið-
urstöðum hennar.
Eg miin fyi-st með fáum orðum
rifja upp sögu þessarar samn-
ingsgerðar.
Óskað eftir viðræðum.
Með orðsendingu, sem eg af-
henti sendiherra Bandaríkjanna í
Reykjavík 4. desember 1953, var
farið fram á það af hálfu íslands,
að teknar yrðu upp viðræður
milli ríkisstjóx-nar íslands og rík-
isstjórnar Bandaríkjanna um
nokkur tiítekin atriði varðandi
herverndarséttmálann frá 5. maí
1951 og framkvæmd hans. Var
þessi upptaka málsins i samræmi
við yfirlýsingu, er eg hafði flutt á
Alþingi 19. október sl. í orðsend-
ingunni var séi-staklega óskað
viðræðna um notkun innlends og
erlends vinnuafls við fram-
kvæmdir varnarliðsins, fyrir-
komulag verktöku fyrir vai-nar-
liðið, aðgreiningu dvalarsvæða
varnai-liðsins og dvalai’svæða ís-
lendinga, sem vinna á samnings-
svæðunum, takmörkun á sam-
skiptum varnarliðsmanna og ís-
lendinga, aðstöðu íslenzkra ríkis-
stofnana til starfsemi á Keflavík-
urflugvelli og ný vandamál í
sambandi við hinar fyrii-huguðu
radarstöðvai-. Oi’ðsendingunni
fylgdi ýtarleg, skrifleg greinar-
gerð um framkvæmd sáttmálans
árin 1951—1953 og íslenzk sjón-
ai-mið í því máli.
Hinn 21. desember sl. tjáði
Bandaríkjastjórn íslenzku rík-
isstjórninni, að Bandaríkin
hefðu fallizt á að hefja viðræð-
ur og að viðræðurnar færu
fram hér á landi. Þeir af full-
trúuni Bandaríkjanna, sem
(Fi-amhald á 5. síðu).
Færeyingar liaía
selt Eássum 160000
tnnnur af síld
1 sl. mánði undirritaði fær-
eysk viðskiptanefnd samninga
í Moskvu um sölu á 160.000
tunnum af síld til Rússa á
þessu ári. Er verðið hið sama
og sumarið 1953, cða 127 fær-
eyskar krónur fyrir tunnu. —
Síldin á öll að vcra af veiði
Færeyinga á tímabilinu júlí—
nóvember. Nefndarmenn segja
að Rússar hafi verið mjög
ánægðir mcð gæði þcirrar síld-
ar er þeir keyptu af Færeying-
um í fyrra og sé nú ekki að efa,
að framtíðarmarkað fyrir síld
sé að finna í Rússlandi.