Dagur - 14.09.1955, Page 1

Fylgist með þvi, sem gerizt
hér í kringum okkur. —
Kaupið Dag. — Sími 1166.
Bagur
DAGUR
kemur næst út miðviku-
daginn 21. september.
XXXVHI. árg.
Akureyri, miðvikudaginn 14. september 1955
44. tbl.
„Hefði átt að læra á kopta fyrir löngu“
n
Knattspyrnukappleikurinn í Reykjavík sl. fimmtudag:
Framíarir Akureyrarliðsins eru stórkosilegar og
góður efniviður fyrir hendi,.
Ameiísku kelikoptervélarnar, sem notaðar eru í sumar til landmælinga-
staría, kafa víða vakið athygli, er þær hafa hlemmt sér niður á tún og
engi fyrirvEralaust. Nýlega komu þær að Fosshóli, oíí þáðu ferðamenn
kaffi hjá Sigurði bónda og fólu honum varðveizlu tækjanna meðan þeir
brugðu sér frá. Leizt Sigurði þannig á, að það hefði getað orðið mörg-
um að gagni í vegleysum og snjóum fyrri ára, ef hann heíði haft slíkt
tæki til umráða, enda hefði hann ,,átt að vera búinn að læra á kopta
fyrir löngu,“ sagði hann við blaðið. Myndin er frá Akureyrarflugvelli.
Mjólk og mjólkurvörur
hækka í verði
í fyrradag kom til framkvæmda
bækkun á mjólkurvörum, sem búist
var vaö eftir að vitað var um verð-
lagsgrundvöll sexmanna-nefndar
neytenda og framleiðenda, sem
byggt er á. Varð algert samkomu-
lag í nefndinni um grundvöllinn,
og samkvæmt honum á verð land-
búnaðarafurða að hækka um rösk
1-1%. Hið nýja verð mjólkur er
3,22 lxtrinn í lausu máli, og er það
47 aura hækkun. Óniðurgreitt
smjör kostar nú kr. 58,10 og nem-
ur hækkunin kr. 8,60. Aðrar mjólk-
urvörur hafa hækkað hliðstætt í
verði. Niðurgreiðsla úr ríkissjóði á
smjiiri og mjólk verður hin sama
og áður.
Framlið Krisfneshælis enn
dagskrá hér og í Reykjavík
Heilbrigðisyfirvöld stofna til viðræðna
Á föstiidagi?in- komu hingað
til bæjarins Ingólfur Jónsson
heilbrigðismálaráðherra, V il-
mundur Jónsson landlæknir, dr.
Sigurður Sigurðsson berklayfir-
læknir, Hörður Bjarnason husa-
meistari ríkisins og Bárður ls-
leifsson skipulagsstjóri.
Hefur för þessi staðið alllengi
til, og var frá því skýrt hér í blað-
inu í vor, hvað til stæði. En þao er
að athuga möguleika á því, hvort
fært sé að leggja Kristneshæli nið-
ur sem berklahæli og stofna þar til
reksturs geðveikraspítala.
Viðræðufundur.
Hér á Akureyri ræddu gestirnir
við bæjarfulltrúa, bæjarfógeta, al-
þingmenn bæjar ög sýslu, lækna
og ráðsmann Kristneshælis og
lækna Fjórðungssjúkrahússins.
í ljós mun hafa komið hér
nyrðra svipuð afstaða og reifuð
var hér i blaðinu i vor: Enda þótt
ljós sé nauðsyn fyrir geðspítala. og
röksemdir séu fyrir því að berkla-
sjúklingum fækki og það svo, að
allir kæmust fyrir á Vífilsstöðum,
þykir mönnum hér reynsla af
þeirri þróun ekki nógu löng til
þess að fært væri að stíga slíkt
spcr, auk þess sem af því mundi
leiða margs konar erfiðleikar fyrir
fólkið í þessum fjórðungi. Hælið
og reist að verulegu leyti af því
fólki. Afstaða alls þorra almenn-
ings — íjörmargra fori'.stumanna á
ýmsum sviðum — mun vera, að
ríkisvaldinu beri að flýta sér hægt
í þessu máli og athliga það mun
betur og lengur, áður en horfið
verður að nokkurri úrslitabreyt-
ingu.
I umræðum um þessi mál varp-
aði landlæknir fram þeirri hug-
mynd, að húsmæðraskólahúsið hér
yrði notað sem hjúkrunarkvenna-
skóli, og yrðu þeir skólar þá tveir
á öllu landinu. Vakti hugmyndin
athygli, og þarf að halda henni
vakandi.
Fjöldi spurninga lagð-
ur fyrir fólk hér á veg-
um Gallup
Verið er að koma h ér á fót
Gallup-stofnun, til skoðanakönn-
unar, en hún starfar víða um heim.
Það er Torfi Asgeirsson hagfræð-
ingur, sem einkum beitir sér fyrir
málinu hér. Fyrstu skoðanakönnun
íslenzkrar Gallup-stofnunar er lok-
ið, en úrvinnsla ekki kunn. En önn-
ur umferð er hafin og heimsækja
umboðsmenn stofnunarinnar fólk í
ýmsum landshlutum og bera upp
margvíslegar spurningar. Fjalla
þær um ýmis málefni, svo sem um
sambúð við erlend ríki og menn-
ingartengsl, varnarmál, leikhús- og
útvarpsmál og margt fleira. Alls
eru um 80 spurningár á eyðublaði
stofnunarinnar, auk spurninga um
ástæður þess, sem spurður er. Hér
á Akureyri eru spurningar lagðar
fyrir 80 manns þessa dagana, og að
auki hér um slóðir fyrir fólk í Gler
(Framhald á 8. síðu).
Jóhann Frímann skólasfjóri
Gagnfræðaskóla Ákureyrar
Jóhann Frímann, áður skóla-
stjóri Iðnskólans og ylirkennari
við Gagnfræðaskóla Akureyrar,
heftir nú verið settur til að vera
skí'xlastjóri Gagxifræðaskólans, fr.í
1. september þ. á. að telja.
Þorsteinn M. Jónsson skólastjóri j
hafði látið af embætti frá sama j
tíma, fyrir aldurs sakir, svo sem
kunnugt er, og var entbættið aug-
lýst laust. Er setningin til eins árs,:
svo sem venja mun vera, að ár er
látið líða unz skijxað er í slíkar:
stöður.
Jóhann Frímann þarf ekki að
kynna í löhgti máli fyrir lesendum
blaðsins. Hann er landskunnur
skólamaður og rithöfundur, á að* 1
baki laiigán og glæsilegan náms-
og starfsferil. Verður hanii ekki
rakinn hér í þetta sinn. Arnaðar-
óskir samborgaranna og fjölmargra
annaira fylgja honum í hið nýja
starf.
Hallur Símonarson blaðamaður ritar um leikinn
og leikmennina fyrir Dag
Reykvíkingar fengu sl. fimmtudag fyrsta tækifærið til að sjá hið
ttnga og efnilega knattspyrnulið frá Akureyri, sem nýbúið er að
vinna sig upp i 1. deild, leika við þær aðstæður, sem tíðkast á ís-
landsmótinu, og andstæðingarnir voru ekki af verri endanum, Is-
landsmeistararnir frá Akranesi. Þrátt fyrir, að Akureyri beið lægri
hlut í leiknum kom greinilega í Ijós, að liðið er í mikilli og aug-
Ijósri framför.
Jóhann Frímann skólastjóri.
Þessi leikur á fimmtudaginn er
sá þriðji, sem *indirritaður hefur
séð Akureyrarliðið leika. Fyrsti
leikurinn var í fyrrasumar, er það
beið lægri hlut fyrir KR í úrslita-
leiknum í 1. flokki. Annar leikur-
inn var gegn Suðurnesjamönnum
um réttinn til að komast í 1. deild,
en sá leikur gaf ekki rétta mynd
af getu liðsins, þar sem aðstæður
til knattspyrnu voru mjög slæmar,
rok og rigning. En ef þessir leikir
ex-u teknir til samanburðar við
leikinn gegn Akranesi, eru fram-
farir liðsins stórkostlegar og góður
efniviður er fyrir hendi. Þarf því
ekki að efa, að þegar þessir ungu
menn, sem skipa liðið, hafa öðlast
meiri leikreynslu, sem aðeins fæst
í mörgum, stórum leikjum, munu
þeir komast í fremstu röð.
Leikaðferðin.
Akureyringar reyndu í þessum
leik nýja leikaðferð, sem heppnað-
ist framar vonum, einkum þegar á
leikinn leið. Þessi leikaðferð, sem
almennt er kölluð ungverska leik-
aðferðin í Austur-Evrópu, en Re-
vie-áætlunin í Englandi, eftir hin-
um kunna miðherja Manchester
City, en mörg beztu atvinnulið
Englendinga hafa á síðustu árum
tekið upp þessa leikaðferð, sem
byggist fyrst og fremst á þvi, að
innherjarnir eru fremstu menn
sóknarinnar, en miðherjinn /'ggur
fyrir aftan þá, og kantarnir liggja
aftar og utar en venjulega. Von-
andi tekst Akureyringum að til-
eitika sér þessa leikaðferð eins og
hesgt er, en hún er mjög árangurs-
rík, ef henni er rétt beitt. Einnig
myndi það skapa meiri tilbreytni i
ísl. knattspyrnu, en á þvi er rik
þörf. Ragnar Sigtryggsson, fyriiliði
Akureyringa, notar þessa leikað-
ferð, en á miðherjann reynir ein-
mitt mest, er leikaðferðinni er
beiit.
Leikurinn.
Það kom í ljós fyrst í leiknum,
| að leikaðferð Akureyringa kom
nokkuð flatt upp á Akurnesinga,
og tókst þeim ekki að finna neitt
, svar við henni fyrst í stað. A þessu
bvggðist það fyrst og fremst, að
j Akureyri skoraði mark eftir aðeins
j fimm mínútur. Eftir gott upphlaup
j vinstra megin fékk Hreinn Oskars-
son knöttinn frír á vítateig, og
skoraði hann með fastri spyrnu í
markhornið hægra megin.
En Akurnesingar jöfnuðu strax á
sömu mínútu, og var það eftir al-
gjörlega óþörf mistök hjá vörn-
inni. Guðmundur fékk knöttinn inn
á vítateig, en í stað þess að spyrna
strax frá, tók hann knöttinn niður.
Þórður Jónsson fylgdi fast eftir,
og tókst honum að ná knettinum
og skora úr þröngri aðstöðu. Einar
í markinu var blindaður af sólinni,
en Akureyri lék á móti sól og vindi
í fyrri hálfleik.
Eftir þetta mark náðu Akurnes-
ingar yfirhöndinni í leiknum, sem
þeir héldu að mestu fyrri hálfleik-
inn. Einar Helgason fékk þá nóg
að gera í markinu, en lítið gat hann
gert við þeim þremur mörkum,
sem fylgdu á eftir.
Annað markið, sem Akranes
skoraði, kom einnig eftir mistök
vamarleikmanns, en það er rétt að
taka það fram strax, að það er
fyrst og fremst leikreynsla í stærri
leikjum, sem orsakaði, að Akureyri
fékk á sig tvö fvrstu mörkin í þess-
um leik. Halldór Sigurbjörnsson
gaf vel fyrir markið frá hægri
kanti. Arngrímur misreiknaði
knöttinn, og lét Þórð Þórðarson
standa óvaldaðan. Hafði hann lítið
fyrir að skora. Tvö síðustu mörk
Akurnesinga voru hins vegar skor-
uð eftir mjög góð upphlaup. Hall-
dór skoraði hið fyrra með fastri
spyrnu af stuttu færi, en Þórður
Þórðarson hið síðara.
í síðari hálfleik skeði lítið mark-
vert fyrstu mínúturnar, og lítið
plan var yfir leik beggja liða. A
12. mínútu náðu Akureyringar
góðu upphlaupi, Tryggvi Georgs-
son tók vel niður háan knött við
vítateig, lék örugglega á Kristin
og skoraði annað mark Akureyr-
inga. Það, sem eftir var af leiknum,
voru Akureyringar mun meira í
sókn, og sýndu oft ágætan leik,
þótt þeim tækist ekki að skora, en
litlu munaði þó einu sinni, er
Haukur spyrnti á markið af rúm-
lega 30 metra færi. Knötturinn
lenti efst í horninu, en Hilmari
tókst að verja í horn.
(Framhald á 8. síðu).
Vandað liíisgagnasett
til fjáröflunar fyrir
knattspyrnumenn
Annars staðar I jxessu blaði er
rætt utn þörf knattspyrnumann-
anna að fá þjálfara, og fé til að
greiffa kostnaff. í gær nxun hús-
gagnaverkstæffiff Valbjörk hafa lil-
kynnt, aff jxaff gefi vandaff hús-
gagnasett, möi'g þús. kr. virði, til
nota í happdrætti, sent kynni aff
verffa stofhaff til fjáröflunar. Er
hér vel aff verki verið, og verður
vonandi ekki einsdæmi.