Dagur - 14.12.1955, Blaðsíða 12

12
Bagur
Miðvikudaginn 14. desember 1955
Nóbelsverðlaunaskáldið
(Framhald af 1. síðu).
Ég lifði svo alla bernsku mína
á íslandi, að miklir menn. sem svo
eru nefndir, og höfðingjar voru að-
eins ævinýramynd og loftsýn: en
umhyggja fyrir aðþrengdu lifi var
það siðferðisboðorð, sem í heima-
högum mínum citt bar í sér veru-
leikann, Ég minnist vina minna
ónafnkunnra, þeirra, scm í æsku
niinni og löngu eftir að ég var orð-
inn fulltíða maður, voru í ráðum
með mér um þær bækur, scm ég
réðst í að skrifa. I>ar á meðal voru
nokkrir menn, þótt eigi væru at-
vinnurithöfundar, gæddir bók-
menntalegri dómgreind, sent aldrei
brást, og gerðu mér ljós ýmis þau
höfuðatriði skáldskapar, sem stund-
um eru jafnvel snillingum hulin.
Nokkrir þessara gáfttðu vina minna
halda áfram að lifa í mér, jx> þeir
séu horfnir af sjónarsviðinu, sumir
jafnvel með svo óraunverulegum
hætti, að fyrir getur komið að ég
spyrji sjálfan mig, hvað sé jteirra
hugur og hvað minn. 1 sörnu and-
ránni verður mér hugsað til þeirrar
fjölskyldu, eitthvað kritlgum 150
þúsund manna stórrar, hinnar lx'ik-
elsku þjóðar Islands, sem hefur haft
á mér vakandi auga lrá því ég fór
fyrst að standa í fæturnar sem rit-
höfundur, gagnrýnt mig eða talið
í mig kjark á víxl, en aldrei skellt
við mér skollaeyrum, eins og henni
stæði á sama, lteldur tekið undir
við mig eins og bergmál eða cins og
viðkvæmt hljóðfæri svarar áslætti.
Það er skáldi mikið hamingjulán
að vera borinn og barnfæddur í
landi, þar sem þjóðin hefur verið
gagnsýrð af anda skáldskapar um
aldaraðir og ræður fyrir miklum
bókmenntaauði frá fornu fari. Og
þá skyldi heldur engan Itirða, þó
hugur minn hafi séð aftur i
aldir til fornra sagnamanna, þeirra
sem skópu sígildar bókmcnntir ís-
lenzkar, þessara skálda, sem
mjög voru samsamaðir þjóðdjúp-
inu sjálfu, að jafnvel nöln Jjeirra
hafa ekki varðveitzt með verkum
þeirra. Aðeins standa hin óbrot-
gjörnu verk Jteirra í augsýn heims-
ins með jafnsjálfsögðum hætti og
landið sjálft. Um langar, mvrkar
aldir sátu Jiessir ónafngreindu
metin umhverfðir snauðasta landi
heiins, í húsakynnum, sem liöfðu
svip steinaldar, og settu bækur
samati án Jjess að Jjekkja hugmynd-
ir slíkar sem laun, verðlaun, frama,
frægð. líg hygg, að í margri kytru,
Jjar sém þessir menn sátu, hafi ekki
einu sinni brunnið cldur, svo að
Jjeir gætu ornað sér á loppnum
fingrum í andvökunni. Samt tókst
Jjeim að skapa bókmenntamál svo
ágætlegt, að sá listrænn miðill mun
torfundinn í heiminum, sem gcfur
rúm fleiri tilbreytinguni, hvort
lieldur er í Jjví, sem kallað cr út-
smogið, ellegar liinu, sem kennt er
til tíguleika. Og Jjeim tókst að
semja á máli Jjessu bækur, sem tclj-
ast til sígildra bókmennta lieimsins.
Þó að þessum mönntun væri kann-
ski stundum kalt á fingrum, Jiá
lögðu Jjeir ekki frá sér pennann,
meðan Jjeim var heitt um hjartað.
Kg spurði mig Jjetta umrædda
kvöld: Hvað má lrami og frægð?
Hvað má friegð og frami veita
skáldi? Skemmtilega velsælu af því
tagi. sem fylgir hiiium þétta leir.
En cf íslenzkt skáld gleymir tipp-
hali si'nu, Jjjóðardjúpinti, Jjar sem
sagan býr, ef hann missir samband
sitt og skyldur við Jjað líf, sem cr
aðjjrengt, Jjað líf, sem húii anuna
mín gamla kenndi mcr að búa önd-
vegi í huga mér, Jiá cr frægð næsta
lítils virði og svo Jjað hamingjulán,
sem lilýzt af fé.
Yðar hátignirl Herrar mínir og
frúr!
Sá hlutur, sem mér Jjykir mest
um vert þeirra, sem mér hafa að
hiindum borið um þessar mundir,
Jjað er, að sænska Akademían skuli
af hinu mikla áhrifavaldi, sem
henni er léð, hafa nefnt nafn mitt
í sambandi við hina ókunnu meist-
ara fornsagnanna íslenzku. Þær rök-
sem sænska Akademían
hefur látið liggja að veitingu hins
mikla sóma mér til handa, munu
ævilangt rerða mér sjálfum livatn-
ing, unr leið og Jjær mimu verða
faguaðarcfni Jieirri Jjjóð, sem stend-
ur að baki alls, sem einhvers kann
að vera vert í verkum mínum,“
Attlee aðlaður -
hylltur á þingi

Clement Attlee var ákaflega
hylltur af þingheimi brezku neðri-
málstofunnar á þingfundi 8. des.
Sir Anthony Eden, forsætisráð-
herra, ávarpaði Attlee og bar mik-
ið lof á hann fyrir það mikla starf,
sem hann hefði unnið í þágu
brezku þjóðarinnar. Elísabet
drottning hefur nú sæmt Attlee
jarlstign og tekur hann nú sæti í
efri deild þingsins sem þinglávarð-
ur.
Hásetahlutur á Akra-
nesi 25 þúsund krónur
Sjómenn á Akranesi eru að
ljúka góðri haustvertíð. Er háseta-
hluturinn þegar kominn upp í 25
þús. kr. yfir tvo mánuði og er það
eins og meðalhlutur é vetrarver-
tíð. Hlutur skipstjóra á þessum
tíma er kominn í 50 þús. Aflinn
hefurf verið geysilega mikill, en
veiðarfæratjón tilfinnanlegt.
svo ' seindir,
I
Ýmis tiðindi úr nágrðnnabyggSum
Væg lömun á dreng í
Ólafsfirði
........Ólafsfirði 12. desember.
4. desember lauk hér sauma-
námskeiði, sem kvenfélagið Æsk-
an hélt. Þátttaka var mikil og kon-
ur saumuðu af kappi og notfærðu
sér vel góða kennslu. Forstöðu-
kona og kennari námskeiðsins var
Helga Þórsdóttir frá Bakka í
Svarfaðardal.
I síðustu viku kom upp mænu-
veiki. 5 ára drengur larrjaðist lít-
illega, en er nú á batavegi. Sund-
lauginni hefur verið lokað að ráði
héraðslæknis og leikfimikennsla
fallið niður í skólum. Bílfært er
um alla sveitina, en hríðarmugga
er hér annað slagið.
Sextugsafmæli átti frú Jónína
Daníelsdóttir, kona Villiams Þor-
steinssonar bátasmiðs, á fimmtu-
daginn var. Var gestkvæmt þann
dag á heimili þeirra hjóna, að
Brekkugötu 23.
Stúdentafélag stofnað
........Blönduósi 12. desember.
Stofnað var hér 1. desember
Stúdentafélag Húnvatns-og Skaga-
fjarðarsýslna. Formaður hins ný-
stofnaða félags er Hafsteinn Pét-
ursson á Gunnsteinsstöðum. —
Stofnfundurinn var haldinn í Hér-
aðshælinu.
Snjór er nú orðinn töluvert mik-
ill, en minni fram til dala. Vegir
eru færir stærri bifreiðum, en
sums staðar orðið erfitt.
Nokkuð hefur verið af rjúpu
undanfarna daga og þær skotnar
töluvert. Hæst hafa skytturnar
komist upp í 60 á dag. ^
Sextugsafmæli átti 7. desember
rnerkiskcnan Helga Jónsdóttir. —
Heimsóttu hana margir á afmælis-
daginn og var gestum tekið með
rausn á heimili hennar og manns
hennar, Steingrims Davíðssonar
oddvita.
Fjárléit á Austur-
fjöllum
. . . . Reynihlíð 12. desetnber.
Gangnamenn lögðu upp héðan á
miðvikudaginn var í leitir á Aust-
urfjöll. Komu þeir heim á laugar-
dagskvöldið með margt fé. Logn
var alla dagana á fjöllunum. Snjór
er nokkur, en jafnfallinn og var
farið á jeppum langt suður eftir
og flýtti það fyrir.
Eitthvað er þó enn á fjalli. Féð
er sérlega vel útlítandi.
ísinn á vatninu er göngufær, en
ekki bilfær.
Slóðir hafa sézt eftir 3 minka.
Einn heldur til í Geldingey í Laxá
og tveggja hefur orðið vart í
Grimsstaðaskógi austan við
Belgjafjall.
Tilraun við að vinna dýrin hef-
ur enn ekki borið árangur.
Bílfært er enn um alla sveitina,
en ef eitthvað hvessir, munu
koma vond höft á vegina.
Lítill snjór á Reykja-
heiði
ffúsavík 13. desember.
Á mánudaginn var víða orðið
þungt færi og ófært á Tjörnes. Á
sunnudaginn fór snjóbíll K. Þ,
austur yfir Reykjaheiði og flutti
sængurkonu frá Fjöllum í Keldu-
hverfi til Húsavíkur. Gekk ferðin
vel og var snjólítið á heiðinni.
Afli er góður þegar á sjó er far-
ið. Til dæmis fékk einn trillubát-
urinn á fjórða þús. pund nýlega.
Töluvert hefur verið um veik-
indi í Húsavik. Hafa menn lagzt
með háan hita, kvef og hálsbólgu.
Nú er faraldur Jjessi í rénun og
eftirköst ekki orðið alvarleg, svo
j vitað sé.
Tilkynning fil
Póststofan á Akureyri vill vekja
athygli á því, hversu mikilsvert
það er fyrir góða og örugga af-
greiðslu, að póstsendingum sé
skilað til flutnings eins fljótt og
frekast er unnt. Aldrei er samt
meiri þörf á þessu, en þegar líður
að jólum og koma þarf jólapóstin-
um á ákvörðunarstað og til viðtak-
enda fyrir ákveðinn dag.
Síðustu póstferðir fyrir iól.
Hekla austur um 19.—20. des.
— E-sja til Siglufjarðar og Vest-
fjarða 20.—21. des. — Skjald-
breið til Húnaflóahafna 18.—19.
des. — Drangur til Eyjafjarðar-
hafna og Siglufjarðar 23. des. —
Gullfoss beint til Reykjavikur 21.
desember.
Síðustu ferðir með sérleyfisbif-
reiðum, ef bílfært verður: Skaga-
fjarðari og Húnavatnssýslur 20.
des. — Varmahlíð, Sauðárkrókur
Togararnir
Kaldbakur landaði hér 5. des-
ember ca. 165 tonnum af saltfiski.
Fór aftur á veiðar 6. des.
Svalbakur landaði hér 25. nóv-
ember ca. 115 tonnum af saltfiski.
29 tonnum af nýjum fiski. Fór
aftur á veiðar 27. nóv.
Harðbakur landaði í Bremer-
haven 251.674 kg. af ísfiski, er
seldist fyrir 99.800.00 ríkismörk.
Kom til Akureyrar 29. nóv. Fór
aftur á veiðar 1. des.
Sléttbakur landaði hér 10. des.
166 tonnum af saltfiski og 1
tonni af nýjum fiski. Fór aftur á
veiðar 12 .des.
Allir togarar U. A. eru nú á
saltfiskveiðum.
Norðlendingur seldi í Bremer-
haven 12. des. 191 tonn af ísfiski
fyrir 95.000.00 ríkismörk.
Síldarskip enn að
veiðinn
Krossanesverksmiðjan hefur
tekið á móti nær 1900 málum
síldar. Aflahæst er nótabrúk Kr.
Jónssonar með 540 mál og Hannes
Hafstein með 536 mál. Verksmiðj-
an vinnur mjög góðar vörur úr
síldinni glænýrri. Enn er von til
að síldaraflinn glæðist á Pollinum
og að sildin grynni á sér, ef veður
hlýnar.
póstnotenda
og Blönduós 23. des. — Suður-
Þingeyjarsýslu 20. des.
Póstur frá Reykjavík fer með
sérleyfisbifreiðum og flugvélum
alla daga, þegar færð og veður
leyfir, til 23. desember.
Athugið: Póstur, sem kemur til
Reykjavíkur éftir 20. des., verður
ekki borinn út fyrr en á þriðja í
jólum.
Póstútburður á Akureyri.
Til þess að auðvelda starf póst-
mannanna um jólin og jafnframt
komast hjá óþarfa troðningi og
tímatöf, sem af því leiðir, vill
póststofan vekja athygli póstnot-
enda á eftirfarandi:
1. Gerið svo vel að frímerkja
sendingar yðar sjálf, en látið ekki
póstmennina gera það, því að þér
tefjið þá fyrir öðrum með því. —
Frímerkið helzt sendingar yðar
heima eftir því sem við verður
komið.
2. Skilið jólapóstinum tíman-
lega og merkið harm orðinu „jól“.
Til þess að geta örugglega borizt
til viðtakenda íyrir aðfangadag,
verða sendingar að póstleggjast í
allra síðasta lagi miðvikudaginn
21. des. kl. 24. Þær sendingar, sem
sí&ar berast, verða ekki bornar út
fyrr en 3. í jólum. Enginn póstur
verður borinn út á Akureyri 1. og>
2. dag jóla.
Frimerkið í hægra horn utan-
áskriftarmegin. — iSkrifið rétt
heimilisfang, götu, húsnúmer og
hæð. — Látið ekki peningaseðla
eða mynt í almenn bréf. Það er
óvarlegt og auk þess ÓLÖGLECT.
Burðargjöld.
Bréf innanlands allt að 20 grm.
kr. 1.25.
Bréf innanbæjar allt að 20 grm.
kr. 0.75.
Bréfspjöld innanlands kr. 0.60.
Brégspjöld innanbæjar kr. 0.50.
Póstsofan.
Bílfært um allar sveitir
Fosshóll 12. desember.
Bílfært er enn um allar sveitir,
en snjórinn er einna mestur í
Köldukinn. Bændur í framanverð-
um Bárðardal tóku fullorðna féð
í hús fyrir um það bil viku síðan.
Á sunnudaginn andaðist Jóhann
Indriðason, á Arnstapa í Ljósa-
vatnsskarði. Hann var á niræðis-
aldri.
rsmsúknarvistin í fösfud.kvöldið
Spennandi úrslitakeppni
Á föstudagskvöldið verður spil-
uð fjórða og síðasta umferð af
Framsóknarvistinni, sem til var
stofnað af Framsóknarfélaginu hér
á Akureyri. Aðsókn að spilakvöld-
um þessum hefur verið mjög góð,
og vildu fleiri taka þátt í þeim en
húsrúm leyfði.
Síðasta kvöldið má búast við
mjög spennandi keppni, þar eð
margir geta komið til greina við
verðlaunaúthlytun ef heppnin
verður með, en að þessari umferð
lokinni verður þrem efstu mönn-
unum veitt góð verðlaun. Fyrstu
verðlaun eru þýzk þvottavél, önn-
ur verðlaun Westinghouse hræri-
vél og þriðju verðlaun vön,duiJ
Heklu-kuldaúlpa.
Efst eftir þessar þrjár umferðir
eru Soffía Guðmundsdóttir og
Grímur Sigurðsson, bæði með 511
slagi og Dóróthea Finnbogadóttir
með 510 slagi.