Dagur - 24.01.1973, Qupperneq 5
4
5
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-11-66 og 1-11-67
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÉÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓHANN K. SIGURÐSSÓN
Prentverk Odds Bjömssonar h.f.
Fjárhagsáætlun
bæjarsjóðs
JAFNAN er það nokkur viðburður
í bæjarlífi kaupstaðanna þegar fjár-
hagsáætlun fyrir næsta ár er lögð
fram. í henni felst ætíð stefnumörk-
um um næstu verkefni og vilji
heimamanna um úrlausnir.
í frumvarpi um fjárhagsáætlun
bæjarsjóðs Akureyrar fyrir þetta ár,
eru tekjur áætlaðar um 300 milljónir
króna. Þegar athugað er, hvernig
þessu fjármagni verður skipt, er
ljóst, að aðeins nokkrir þættir taka
til sín megin hluta þess. Má þar
nefna gatnagerð og byggingaeftirlit,
sem taka til sín 80 millj. kr. eða 26%
allra teknanna, en þó nægir þetta
fjármagn engan veginn til þess að
unnt sé að koma gatnakerfinu í það
liorf, sem nauðsynlegt er talið að
komist í framkvæmd innan tíu ára.
En lengd gatna er hér tiltölulega
mikil vegna víðáttu bæjarins og ein-
býlishúsin velja bæjarbúar fremur
en önnur íbúðarform. Þá er athyglis-
vert, að til reksturs ýmissa mennta-
og menningarstofnana og félaga fara
24.5 millj. kr., og er þó ekki meðtal-
inn kostnaður við rekstur bama- og
gagnfræðaskóla, en kostnaður bæjar-
ins vegna þeirra er svipaður og áður,
fyrir utan stofnkostnað við nýja
skóla, sem nú í ár er 20 millj. kr.
Akureyrarkaupstaður telur sér
skylt að sinna ýmsum þáttum í menn
ingarlífi, sem er miklu léttbærari
hlutfalislega á höfuðborgarsvæðinu.
Landsbókasafnið og Háskólabóka-
safnið uppfylla þarfir höfuðborgar-
svæðisins, sem geymsludeild Amts-
bókasafnsins hér gegnir og Akureyr-
arbær greiðir, en ríkið syðra. Til
íþróttamála og íþróttamannvirkja
eru áætlaðar 12 milljónir króna. í
því sambandi er samanburður við
höfuðborgina okkur óhagstæður.
Ríkissjóður mun t. d. hafa kostað
veg að skíðalandi syðra og það nær
orðalaust, en hér er verið að kiía út
smáupphæðir árlega úr vegasjóði til
að greiða kostnaðarsaman en ömgg-
an veg upp í Hlíðarf jall, sem þó hef-
ur hlotið nafnið Vetraríþróttamið-
stöð landsins.
Til félagsmála og sjóða, sem þeim
em tengd fara 46 millj. kr. Til
bmnavama em áætlaðar 9—10 millj.
kr., en sambærilegir liðir í Kópavogi
og Hafnarfirði em þriðjungi til
helmingi lægri, vegna þess öryggis,
sem Reykjavíkurborg er þeim kaup
stöðum í bmnavörnum.
Hér hafa verið nefndir fimm aðal
flokkar af 14, sem nefndir em yfir
útgjöld bæjarsjóðs Akureyrar og fara
til þeirra tveir þriðju hlutar allra
tekna bæjarsjóðs. □
Eitt og annað um landbúnaðinn
'iiin
JÓNAS JÓNSSON aðstoðar-
maður ráðherra var á ferðinni
hér fyrir norðan í síðustu viku
og greip blaðið þá tækifærið til
að leggja fyrir hann nokkrar
spurningar um landbúnaðinn,
einkum um framtíðaráformin.
Fara spurningar og svör hér á
eftir...
, Hvað er í fréttum af holda-
nautaræktinni?
Ég var nú einmitt á ferðinni
vegna undirbúnings þess máls.
En sóttvarnarstöð í Hrísey er
forsenda holdanautainnflutn-
ingsins, því að eyjan hefur ver-
ið valin sem miðstöð nýrrar
holdanautastöðvar í landinu.
Það er að því komið, að gengið
verði frá samningum milli land-
búnaðarráðuneytisins og Hrís-
eyjarhrepps um þessi mál. Að-
staða er þarna góð til að full-
nægja ströngustu kröfum um
allt sóttvarnaröryggi. En þá
verður einnig að leggja þá kvöð
á, að allt annað búfjárhald verði
bannað í eyjunni.
Verða miklar byggingar reist-
ar í Hrísey?
Búið er að gera frumteikning-
ar og verkið verður síðan boðið
út. Þarna þarf að byggja mynd-
arlegt hús, samsvarandi 50—60
gripa fjósi, en auk þess sæðing-
arstöð, rannsóknaraðstöðu,
hlöðu og lítið sláturhús. Ætlun-
in er að koma þessum húsum
upp á komandi sumri, en auk
þess vönduðum girðingum, sem
umlykja allt svæðið, sem stöð-
inni tilheyrir.
Hvenær kemur þctta svo
bændum að notum?
Það verða keyptar um 30
kvígur eða ungar kýr, nokkrar
af stofni Galloway-blendinga í
Gunnarsholti, en hinar íslenzk-
ar. Þær verða síðan sæddar
með hinu innflutta Galloway-
sæði á næsta hausti. Tveim ár-
um síðar, eða 1975—1976, fæst
svo sæði úr hálfblendingunum
til notkunar í landinu. Árið 1978
ætti svo að fást sæði úr 75%
blendingum og síðan koll af
kolli, þar til stofninn verður því
nær hreinn aftur, í 5. eða 7. lið.
Margir binda vonir við rækt-
un holdanauta?
Um tvær leiðir er að velja á
þessu sviði: Einblendingsrækt á
sláturgripum, samhliða venju-
legri mjólkurframleiðslu. Það
yrði til uppfyllingar og tekju-
auka fyrir bændur, en ekki
hvað sízt til betri nýtingar á
landi og fóðri, því að það er ein-
kenni Galloway-kynsins, að
geta nýtt vel misjafnt fóður og
misgóða beit. Hins vegar gæti
svo við vissar aðstæður orðið
um hreinan holdanautabúskap
að ræða, þar sem landrúmt er á
láglendi og gott til ræktunar.
Holdanaut og sauðfé getur farið
vel saman á láglendi. Með þann-
ig blönduðum búskap nýtist
landið án efa betur.
En þau önnur mál, sem unnið
er nú að hjá landbúnaðarráðu-
neytinu?
Þar er ýmislegt á döfinni, t. d.
í sambandi við breytingar á
landbúnaðarlöggjöfinni. Ég
nefni fyrst það, sem þegar hef-
ur verið gert: Jarðræktarlög
með ýmsum merkum nýmælum
voru samþykkt á síðasta þingi.
Búfjárræktarlagafrumvarp ligg
ur fyrir þinginu og verður vænt
anlega afgreitt fljótlega eftir að
þing kemur saman nú í janúar.
Það felur einnig í sér nýjungar
og endurbætur, miðað við nú-
verandi aðstæður. Bæði voru
þessi frumvörp undirbúin af
JONAS JONSSON RAÐUNAUTUR SVARAR
NOKKRUM SPURNINGUM BLAÐSINS
milliþinganefndum - Búnaðar-
félags íslands og flutt í því
formi, sem Búnaðarþing gekk
frá þeim. Nefnd, sem skipuð var
fljótlega eftir stjórnarskiptin
1971, hefur unnið mikið og gott
starf við endurskoðun á lögum
varðandi jarðeignir, kauprétt á
jörðum og ábúðarlögum. Hún
er nú um það bil að ljúka störf-
um, og munu frumvörp hennar
Jónas Jónsson.
bæði frá sjónarmiði bænda og
alþjóðar. Hindra þarf að jarðir
lendi í höndum braskara og fjár
aflamanna, og einnig að koma
í veg fyrir óeðlilega verðhækk-
un á landi. Jarðirnar, með gögn-
um sínum og gæðum, þurfa að
vera áfram í höndum bænd-
anna, þ. e. fólksins, sem lifir af
því að nýta gæði landsins. Það
á ekki að líðast, að auðgripn-
ustu gæðin séu skilin frá jörð-
inni og arður af þeim renni
beint til þéttbýlismanna, sem
ekki vilja búa.
Þá má greina frá því, að
nefnd var skipuð á síðastliðnu
hausti til að endurskoða lög um
Stofnlánadeild landbúnaðarins
og Landnámið. Stefnt er að því,
að Landnám ríkisins verði lagt
niður, sem sérstök stofnun, en
verkefnum þess komið fyrir hjá
öðrum, sem starfa í þágu land-
búnaðarins. Annað hlutverk
þessarar nefndar er að fjalla um
Stofnlánadeild landbúnaðarins
til jarðlaga og ábúðarlaga vænt-
anlega verða kynnt Búnaðar-
þingi og að fengnum umsögnum
þess, verða frumvörpin lögð
fj'rir Alþingi. Hér er um mjög
mikilvæg mál að ræða fyrir
bændastéttina og alþjóð. Með
lögunum á vitanlega að tryggja
æskilega þróun þessara mála,
og lánamál landbúnaðarins al-
mennt. Rætt er um að sjóðirnir
verði sjálfstæðari og að bænda-
samtökin fái aðild að stjórn
þeirra.
Hvemig verður verðmæti ein
stakra búvara aukið?
Ég þykist vita, að þú eigir til
dæmis við gærur og ull. Nefnd
hefur starfað síðan á sl. sumri
að athugunum á því, hvað hægt
sé að gera í sambandi við flokk-
un og meðferð á gærum og ull,
til að auka verðmæti þessara
afurða og hvetja til kynbóta,
sem auki gildi þeirra. Þarna er
áreiðanlega til mikils að vinna
og varla vanzalaust að sinna
ekki þessu mikilsverða hráefni
betur en gert er. Þá á að endur-
skoða lögin um búnaðarfræðsl-
una, og liggur þar ályktun síð-
asta Búnaðarþings til grund-
vallar. í samræmi við þetta hef-
ur verið skipuð nefnd til undir-
búnings reglugerðar um skipu-
lag og hlutverk nýs bændaskóla
á Suðurlandi. Nefndinni er einn
ig falið að gera tillögur um stað
fyrir nýja skólann með hliðsjón
af þessu öllu.
En Framleiðsluráðslögin?
Ég geri mér vonir um, að
frumvarp það, sem samið var í
fyrra, en ekki varð útrætt á
Alþingi, nái nú fram að ganga
á þessu þingi. í því frumvarpi
eru mörg merk nýmæli, og
mikilvæg atriði, sem yrðu til
verulegra hagsbóta fyrir bænda
stéttina, yrðu þau lögíest. Þá er
í undirbúningi löggjöf um orlof
bænda, og vona ég að hún nái
fram að ganga.
Núverandi stjórn hefur, sam-
kvæmt þessu, tekið til meðferð-
ar meginþætti landbúnaðarlög-
gjafarinnar?
Já, það er ekki langt frá því,
þó minna megi á mikilvæg svig,
sem stjórnvöld hafa enn ekki
snúið sér að, en sem miklu máli
skipta þó fyrir þróun landbún-
aðarins. í því sambandi dettur
mér í hug rannsóknarstarfsem-
in. Það er mikil spurning, hvort
þar þurfi ekki að endurskoða
skipulag hlutanna. Og af því að
við erum hér staddir, á Akur-
eyri, er mér þetta ofarlega í
huga. Hér á Akureyri er rekin
mjög merkileg starfsemi fyrir
landbúnaðinn á sviði rannsókna
og leiðbeininga. En nú stendur
svo á, að aðstaða í bæjarland-
inu er ekki til frambúðar, og á
um vegam
BÆJARSTJÓRN Húsavíkur
heíur borizt nefndarálit um
framtíðarvegastæði milli Akur-
eyrar og Fnjóskárbrúar. Er bæj
arstjórnin sammóla um að
mæla með því fyrir sitt leyti,
að veginum verði valinn staður
um Leirumar norðan flugvallar
við Akureyri og þaðan um Sval-
barðsströnd og Víkurskarð að
Fnjóskárbrú.
Skorar bæjarstjómin á hæst-
virtan samgöngumálaráðherra
og aðra stjórnendur samgöngu-
mála að hraða framkvæmdum
við vegalagningu þessa svo sem
framast er unnt og að áfanga-
skipting og slitlag verði í sam-
ræmi við nefndarálitið.
Jafnframt vekur bæjarstjórn-
in athygli á því, að brýna nauð-
syn ber til að ljúka hið allra
fyrsta endurbyggingu þjóðveg-
ég þar við Tilraunastöðina, sem
hefur aðalstöðvar í Gróðrarstöð
inni gömlu og starfsemi SNE
með aðstöðu á Lundi. Þarf fyrr
en seinna að útvega þessum
starfsgreinum stað, eða nýtt
jarðnæði, í heppilegri fjarlægð
frá Akureyri. Þetta hefur verið
í athugun hjá stjómendum
Ránrisóknastófnunar landbún-
aðarins og landbúnaðarráðu-
neytinu, en ennþá er ekki séð
hver niðurstaðan verður. Það
hafa svo komið fram raddir um,
að eðlilegt væri, að öll sú rann-
sóknastarfsemi, sem hér fer
fram, sameinist um eina mið-
stöð, þar sem heppileg aðstaða
fyndist og fengist. Þar yrði
byggt upp með samvinnu þess-
ara aðila. Þetta finnst mér að
kæmi vel til greina og líklegt,
að það yrði til varanlegrar efl-
ingar, bæði rannsóknanna og
leiðbeiningaþjónustunnar. Leið-
beiningaþjónusta hvers héraðs
og landshluta hlýtur mjög að
eflast við staðbundnar rann-
sóknir. Auk þess sem efnagrein
ingarþjónustan, eins og sú, sem
Rannsóknastofa Norðurlands
veitir, bæði á sviði jarðvegs- og
fóðurefna, er mjög mikilvægur
þáttur í nútíma leiðbeininga-
þjónustu. Þessa starfsemi hafa
búnaðarsamböndin á Norður-
landi byggt upp með samvinnu
sinni í Ræktunarfélagi Norður-
lands, að mestu eða öllu leyti,
og með því fjórmagni, sem hér-
uðin hafa lagt fram, sagði Jónas
Jónsson að lokum og þakka ég
viðtalið. E. D.
BROTIST INN
BROTIST vár á laugardagsnótt-
ina inn í Rafval og stolið skipti-
mynt o. fl. og húsgöng skemmd.
Á sunnudaginn fannst nokkurt
magn af rakettum, blysum og
fleiri þeim vörum, sem eftir-
sóttar eru um áramót, í rusla-
tunnu einni í Brekkugötunni,
og er það hluti af því, sem stolið
var í Rafvali. □
TAPAÐ
Yörubílsdekk tapaðist á
leið úr Hörgárdal til
Dalvíkur, fimmtud. 18.
janúar.
Skilist á Bögglageymslu
K. E. A. gegn fundar-
launum.
11. október s. 1. tapaðist
í miðbænum gullarm-
band.
Finnandi vinsamlegast
hringi í síma 1-20-50,
fundarlaun.
Um miðjan desember
tapaðist kvengiftingar-
hringur.
Skilvís finnandi láti
vita í síma 1-11-16.
Tapast hefur á Eyrinni,
silfurnisti fyrir myndir.
Skilvís finnandi hringi
í sími 2-15-37,
fundarlaun.
Frá Bridgefélagi
Akureyrar
SJÖUNDA umferð í sveita-
keppni Bridgefélags Akureyrar
var spiluð sl. þriðjudag. Úrslit
urðu þessi:
stig
Sv. Sigurbjörns—Viðars 20—0
— Alfreðs—Sveinbjörns 20—0
— Þormóðs—Valdimars 20—0
— Guðmundar—Páls 13—7
Röð sveitanna er þessi: stig
1. Sv. Sigurbj. Bjarnasonar 108
2. — Alfreðs Pálssonar 107
3. — Þormóðs Einarssonar 97
4. — Páls Pálssonar 95
5. — Guðm. Guðlaugssonar 88
6. — Sveinbj. Sigurðssonar 77
7. — Viðars Valdimarss. 48
8. — Valdimars Halldórss. 16
9. — Þórarins B. Jónssonar 6
Síðasta umferð verður spiluð
í kvöld og spila þá m. a. saman
sveitir Alfreðs og Sigurbjörns
til úrslita um Akureyrarmeist-
aratitilinn í bridge.
Næsta keppni félagsins er
Firmakeppni og Einmennings-
keppni, sem hefjast að Hótel
KEA þriðjudaginn 30. janúar.
Einmenningsmeistari félagsins
1972 varð Tómas Sigurjónsson,
en Firmakeppni félagsins 1972
sigraði Pedro-myndir, en Hörð-
ur Steinbergsson spilaði fyrir
það fyrirtæki. □
. 'T'
lyrr.-.-.vn
......
arins um Köldukinn, frá vega-
mótum hjá Krossi að Skjálf-
andafljótsbrú neðan Ófeigs-
staða. Leið þessi lokast strax í
fyrstu snjóum og er miklum
erfiðleikum bundið að ryðja
hana sökum þess hve vegurinn
er lágur. — Með byggingu nýrr-
ar brúar yfir Skjálfandafljót
hjá Fosshóli, sem lokið var á sl.
ári, hefur opnazt möguleiki á
að vinna við endurbyggingu
Kinnarvegar án þess að valda
öngþveiti í samgöngumálum
héraðsins. — Þá er að lokum
rétt að taka fram að vegurinn
um Ljósavatnsskarð er einnig
mikill farartálmi á vetrum,
enda hafa ekki verið gerðar
teljandi endurbætur á honum
um áratugaskeið.
(Fréttatilkynning)
BÆND AKLÚBBSFUNDUR
var haldinn að Hótel KEA mið-
vikudaginn 17. þ. m. og mættu
þá 115 manns, þar á meðal
nokkrar konur.
Rætt var um nautgripasýning
ar, kynbætur og meðferð naut-
gripa, einkum mjólkurkúa.
Framsögn höfðu ráðunautar
Búnaðarfélags íslands, þeir
Ólafur Stefánsson og Jóhannes
Eiríksson. Lögðu þeir fram ýtar
legar skýrslur um nautgripa-
sýningarnar í Eyjafirði, sem
fóru fram sl. sumar. Skýrslur
þessar sýna m. a. samanburð á
mjólkurkúm milli hreppa og
einstakra búa innan hvers
hrepps. Hefur enn farið fjölg-
andi þeim kúm, sem gefið hafa
yfir 13 þús. fitueiningar á ári.
Sýndar voru skuggamyndir af
nokkrum fyrstu verðlauna kúm
aðallega úr Eyjafirði.
Frá Skákfélagi
Akureyrar
AÐALFUNDUR Skákfélags
Akureyrar var haldinn að Hótel
KEA 21. janúar síðastliðinn. Ný
stjórn var kosin. Hana skipa
eftirtaldir menn: Formaður
Gunnlaugur Guðmundsson, rit-
ari Viðar Stefánsson, gjaldkeri
Þóroddur Hjaltalín, áhaldavörð
ur Gylfi Þórhallsson og skák-
ritari Bragi Pálmason. Varafor-
maður var kjörinn Karl Stein-
grímsson, aðrir varamenn eru:
Haraldur Ólafsson, Aðalbjöm
Steingrímsson, Jón Björgvins-
son, Randver Karlesson.
Umræður urðu miklar á fund
inum, m. a. var rætt um hugsan
lega utanlandsför félagsins.
Næstkomandi fimmtudags-
kvöld kl. 8 mun Guðmundur
Búason tefla fjöltefli að Hótel
KEA. Öllum heimil þátttaka.
Stjómin.
Tveir alþingismenn voru á
fundinum, Stefán Valgeirsson
og Jónas Jónsson. Svaraði Jón-
as fyrirspurnum um holdanauta
ræktun þá, sem fyrirhuguð er
í Hrísey og skýrði í aðalatriðum
frá þeirri áætlun, sem gerð hef-
ur verið um framkvæmdir og
fyrirkomulag.
Þetta var fyrsti fundurinn á
þessu ári, og stóðu umræður
fram yfir miðnætti. — Fundar-
stjóri var Jón Hjálmarsson í
Villingadal. □
Husqvarna
Pratorica II
Combina
Zig - Zag
BARNAVAGNAR
GÖNGUGRINDUR
BRYNJÓLFUR
SVEINSSON HF.
Skrifstofa Glerárgötu 36, síma 2-16-04, opin
þriðjudaga og fimmtudaga frá 5—6.
Hafnar verða framkvæmdir við raðhúsin Grund-
argerði 2, 10 íbúðir og 4—5 íbúðir að vori.
Væntanlegum kaupendum vorum er bent á að
umsóknir til Húsnæðismálastjórnar þurfa að hafa
borizt fyrir 1. febr. næstk. ef þær eiga að verða
teknar til greina á þessu ári.
Ath.: Að lánið er nú komið í 800.000.00 kr.
HEIMASIMAR:
HÖRÐUR TULINÍUS, 1-26-10.
GÍSLI BR. HJARTARSON, 1-28-79.
PÁLL ALFREÐSSON, 2:16-03.
„GAMANÞÁTTUR" Á JÓLUM
OG „BEINA LÍNAN“
„Beina línan“ í útvarpinu okk
ar á miðvikudögum er oft góð,
færir hlustendum gjarnan um-
hugsunarefni. Sl. miðvikudag
lenti formaður útvarpsráðs „í
eldinum", fékk erfið bein að
bita, réði vel við suma spyrj-
endur, aðra miður.
Matthías Gestsson gerði hon-
um lífið leitt, — og er e. t. v.
ekki séð fyrir endann á því. —
Hann spurði m. a., hvort um-
sjónarmenn gamanþáttarins á
jólum, hefðu ekki fengið vítur
fyrir hann. Svarið var neitandi,
og taldi formaður ekki ástæðu
til slíks, og hefði þó ekki
hlustað á þáttinn, ekki einu
sinni af segulbandi, sem þó ætti
að vera auðvelt. En vítur taldi
hann fjarstæðu; hann myndi
aldrei samþykkja vítur á nokk-
urn fyrir orð sín í útvarpi! Svo
virðist sem hann liti á vítur
sem næst því, að verða fyrir
bannfæringu hér áður. Er það
rétt? Eru ekki vítur sama eðlis
og ávítur, ákveðin áminning
fyrir eitthvað óæskilegt, ósæmi-
legt. Formaðurinn kvað hafa
verið rætt um þennan þátt á
fundi í útvarpsráði, án sameigin
legra athugasemda. Manni verð
ur á að ætla, að hinir ráðsmenn-
irnir hafi ekki hlustað á hann
heldur, eða rætt hann eins og
gert var yfir „morgunkaffinu“,
undir stjórn Páls Heiðars Jóns-
sonar! Þeir (stundum þau)
rabba og borða vínarbrauð tals-
verðan tíma úr degi, lofa efni
útvarpsdagskrár hvert í kapp
við annað. En hafi eitthvað kom
ið fram, mjög umdeilt, eins og
nefndur þáttur, þá sjáum við í
anda köttinn læðast kringum
heita grautinn! Þessi liður dag-
skrár var nefndur, en einhvern
veginn ekki hægt um hann að
ræða! Þar vantaði mann á borð
við Matthías, eða Einar Braga,
sem virtist (viku seinna á þess-
um vettvangi) þora að segja sitt
álit, þótt það jafnvel, að sumra
dómi, væri mesta fjarstæða! En
fyrir þennan þátt hefði hann
líklega ekki vítt, ávítað, Pál
Heiðar, svo sem vera bar, og
þar með gefið honum gott tæki-
færi til að „biðja alþjóð fyrir-
gefningar", eins og sumir ætluð
ust til. Við það hefði þó Páll
Heiðar vaxið í áliti hjá flestum,
og honum betur en fyrr þakk-
aðir margir góðir þættir í út-
varpi.
Einnig var formaður útvarps-
ráðs spurður, hvað væri til
ráða, ef ríkisstjórnin gæfi alls
ekki leyfi til að hækka gjöld af
útvarpi og sjónvarpi. Fyrsta
úrræðið, sem formaður nefndi,
— og taldi þó fráleitt — var að
stytta dagskrá útv., og fækka
sjónvarpsdögum. En mun það
ekki einmitt bezta ráðið, og að
sumu leyti mjög æskileg fram-
kvæmd? Hvorki mönnum né
skepnum er hollt að standa
alltaf við hlaðið borð matar
(jafnvel tvö) eða fulla jötu fóð-
urs. Er okkur ekki boðið og rétt
að munni alltof mikið af góð-
gæti, hvar við sjálf leggjum
ekki annað fram, en að snúa
takkanum? Myndum við ekki
heyra og sjá betur, ef við fengj-
um stundum að bíða eftir því?
Sannanlegt er, að útvarpið
„gengur“ tímum saman á vinnu
stofum, verkstæðum og heimil-
um, án þess nokkur síðan fái
greint frá efni þess, sem flutt
var. Endurtekningar á fréttum,
(sem stundum eru engar frétt-
ir), 4—8 sinnum á dag, eru skað
legar eftirtekt hlustenda, hún
lamast, verður óvirk. Og svo
kemur sjónvarpjð , með sömu
„fréttir", en serinilega eru það-
80—90% þjóðarinnar, seiri getur ■
valið um, að sjá eða • heyra.
Bæði útvarp og sjónvarp hafa
oft gott að bjóða, én líka hina
tegundina og hjá mörgúm tíl-
viljun, hvers notið er. Og sjón-
varpið fer mjög illa með tíma
fólksins. Lestur bóka, félags-
störf, og ýmis tómstundaiðja sit
ur á hakanum, til óbætanlegs
tjóns einstaklingum og þjóðar-
heill. Gott dæmi er frá „glugga“
útvarpsins sl. fimmtudag, er
margir, aðallega í nánd vjð höfn
Rvíkur, voru spurðir, hvað þeir
höfðu lesið um jólin. Allmargir
þeirra höfðu enga bók lesið, og
nokkrir þeirra, sem lesið höfðu
1—3 bækur, mundu ekki, hvað
þær hétu! Ætli þeim hafi ekki
bara þótt þægilegra, að sitja eða
liggja við útvarp og sjónvarp?
Utvarpsráð er í vanda, ríkis-
stjórn sömuleiðis. „Kassarnir“
eru tómir. Víða verður að spara,
draga úr framkvæmdum. Hér
benti form. útvarpsráðs á eina
leið, sem fleiri en ég telja vel
færa — og meira en það. Víða
mættu íslendingar þannig draga
saman seglin, minnka manna-
lætin, svolítið. En ég þakka
Matthíasi Gestssyni góða
frammistöðu á „beinu línunni“.
„Brekknakoti", 12. jan. ’73.
Jónas Jónsson.
HUGLEIÐING OG
FYRIRSPURNIR
VARÐANDI VARMAVEITU
FYRIR AKUREYRI
Ég vil hefja þetta stutta spjall
á því, að á hausti síðastliðnu
komu þær fréttir í blöðum og
útvarpi, að Hvammstangabúar í
Vestur-Húnavatnssýslu væru
að leggja varmaveitu til húsa-
hitunar til sín í þorpið, frá jarð-
hitasvæðinu við Reyki í Mið-
firði.
Nú fyrir nokkrum dögum
báru fjölmiðlar þær fregnir, að
Blönduósbúar hyggðu á varma-
veitu til húsahitunar í sínum
kaupstað, frá Reykjum á
Reykjabraut.
Ef við rekjum okkur áfram
austur eftir ströndinni, þá er
Sauðárkrókur kominn með hita
veitu fyrir mörgum árum. Sigl-
firðingar berjast um fast og
bora og kanna. Olafsfjörður
státar af aldraðri varmaveitu og
þar er enn borað, til að full-
nægja þörfum vaxandi bæjar-
félags.
Grannar okkar á Dalvík geta
litið yfir raðir húsa í þorpi sínu
þar sem hvergi byltast blakkir
reykir úr strompum, og þeir
bora enn, enda full þörf fyrir
meira af heitu vatni í vaxandi
bæ, og allir ljúka upp einum
munni um hagræði og þrifnað
þar sem nýting og notkun jarð-
varma er framkvæmd.
Eigum við ekki að brégðá
okkur út í Hrísey í leiðinni, þar
er volgra í fjöruborði sem kom-
ið hefir til tals að meðhöndla til
húsahitunar, en um frárti-
kvæmdir veit ég ekki.
Þá getum við nú sagt: „Mað-
ur líttu þér nær.“ Já, hvernig
er þetta með Akuryeri? Það
mun hafa verið á siðastliðnu
hausti að fréttaklausa kom í
blöðum þess efnis, að afar tor-
velt væri að virkja jarðvarma
til húsahitunar í Akureyrarbæ,
og jafnvel gefið í skyn að slegið
væri striki yfir þá framkvæmd
að fullu og öllu. En hvað veld-
ur? Nú tel ég að blöðin hafi
brugðist skyldu sinni að skýra
ekki betur frá þessu, og sný ég
mér þá aðallega að vikublaðinu
Degi, því að hann er víðlesnasta
blaðið hér í bæ. Þetta hitaveitu-
mál er töluvert mikið rætt
manna á meðal í bænum, enda
hagsmunamál allra bæjarbúa,
ekki sízt nú, þegar olía til húsa-
hitunar er nýbúin að hækka
óþyrmilega.
Ég vildi nú mælast til við
„Dag“ að hann greindi lesend-
um sínum frá nokkrum fróðleik
varðandi þetta mál.
í fyrsta lagi, hve marga sek.
lítra af heitu vatni er talið að
þurfi til að fullnægja húsahitun
á Akureyri eins og hún er nú?
Hvar hefir verið borað? Hve
margar holur? Hve djúpar? Og
hvað var mikill hiti og vatn á
hverjum stað? Hvað segja sér-
fræðingar um þessar fram-
kvæmdir?
Þessar spurningar brenna á
vörum fjölda manns, sem finnst
að yfir þetta mál sé dregin
alltof mikil hula.
Náttúrlega er líka fróðlegt að
heyra kostnaðarhliðina, en við
búum við breytilegt verðlag, og
allir vita að svona framkvæmd-
ir kosta stórfé, en það kosta all-
ar meiriháttar framkvæmdir.
Ekki verður því borið við, að
ekki sé jarðhiti í grennd við
Akureyri, þar sem heitar upp-
sprettur eru fyrir norðan bæ-
inn, sunnan bæinn í bæjarland-
inu, og jafnvel telja sérfræðing-
ar að heitar vatnsæðar séu und
ir sjálfri bæjarbyggðinni.
Ekki er hægt að segja að ekk-
ert hafi verið gert af hálfu bæj-
aryfirvalda til að rannsaka
þessi mál. Ég vil nú greina frá
þeim borunum, sem mér er
kunnugt um að gerðar hafi ver-
ið varðandi varmaveitu fyrir
Akureyri.
Fyrir mörgum árum var bor-
uð hola við Laugaland á Þela-
mörk. Nokkru seinna voru bor-
aðar þar tvær holur. Þá hefir
verið boruð hola í bæjarlandinu
við Laugarhól sunnan Glerár-
gils. Hola í botni gamla grjót-
námsins vestan Þórunnarstræt-
is vestur af lögreglustöðinni og
hola suður og upp í túnum (veit
ekki staðsetningu). Þessar fram
kvæmdir er mér kunnugt um,
en hafa verið framkvæmdar
þannig, að svo virðist sem lítill
hugur fylgi máli. Svo kom þessi
fréttapistill í blöðum í haust
eins og endahnútur á allar fram
kvæmdir.
Sumir vilja ætla að olíufélög-
in stingi forráðamönnum bæjar
mála svefnþorn. Eða jafnvel hin
af og til vinsæla Laxárvirkjun-
arstjórn. Ekki skal ég fullyrða
neitt um þessi atriði, en ólíklegt
þykir mér að Kópavogskaup-
staður færi að kaupa jarðvarma
af Reykvíkingum, ef það væri
ekki talið hagkvæmt. Svo sýni-
legt er að leggja má í töluverð-
an kostnað til rannsókna.
Að lokum vil ég spyrja: Á
ekki Akureyrarbær jörðina
Botn hér í Hrafnagilshreppi? Ég
veit að þar bullar upp heitt
vatn. Hefir þar verið rann-
sakað?
Vonandi fáum við skýra og
skilmerkilega grein í „Degi“ um
öll þessi mál, og kannski fréttir
af framkvæmdum með hækk-
andi sól.
Akureyri, 13. jan. 1973. |!
Gunnar S. Sigurjónsson.
Dagur mun síðar, og eftir
beztu getu, svara bréfi Gunnars,