Dagur - 13.03.1974, Qupperneq 4
4
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Síniar 1-11-66 og 1-11-67
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓHANN K. SIGURÐSSON
Prentverk Odds Bjömssonar h.f.
Kjördæmisþing
Á LAUGARDAGINN hefs á Akur-
eyri þing Framsóknarmanna í Norð-
urlandskjördæmi eystra, en það er
árlegur fundur félagasambands
Framsóknarmanna í kjördæminu. Á
þinginu eiga sæti kjörnir fulltrúar
einstakra Framsóknarfélaga, eldri og
yngri manna, auk alþingismanna og
stjórnarmanna sambandsins. Munu
50—60 manns eiga setu á þinginu.
Samband Framsóknarfélaganna í
Norðurlandskjördæmi eystra var
stofnað 1960, þegar eftir kjördæma-
breytinguna og befur alla tíð starfað
af miklum þiótti. Sambandið er
þannig upp byggt, að tryggt á að
vera, að ábrif fólks úr hinum ýmsu
hlutum kjördæmisins fái notið sín,
og að ]>ar heyrist jafnt raddir úr
sveitum sem sjávarbyggðum. Sú
venja hefur skapazt að fulltrúar
binna ýmsu béraða skiptast á um
stjórn sambandsins og hefur J>að
gefizt vel. Þá segja lög sambandsins
fyrir um, að ekki megi kjósa menn
í stjórn oftar en })risvar í röð. Hefur
þetta reynzt vel og sannað það, sem
til var ætlast, að hæfilega tíð manna-
skipti í stjómum stórra félaga og
félagasambanda örvi félagslíf og
kalli fleiri til trúnaðarstarfa en
annars myndi verða.
Kjördæmisþingið mun nú, sem
áður, fá mörg mál til meðferðar, sem
varða hagsmuni abnennings í þessu
kjördæmi og baráttu Framsóknar-
flokksins í })águ norðlenzkra byggða.
Framsóknarflokkurinn hefur haft
alla forystu um mótun þeirrar lands-
byggðarstefnu, sem nú liefur hlotið
almenna viðurkenningu, og er einn
af hornsteinum núverandi stjórnar-
samstarfs. Árangur þessarar stefnu er
auðsær í öllum landshlutum, ekki
sízt í Norðurlandskjördæmi eystra.
Það er því almenn ósk Framsóknar-
manna, að núverandi stjórnarsam-
starf megi haldast sem lengst. Hins
vegar fer ekki hjá því, að á væntan-
legu kjördæmisþingi verði sú stað-
reynd höfð í huga, að þingstyrkur
núverandi ríkisstjórnar liefur verið
veikur, svo að óvissa er ríkjandi um
framgang þingmála og af því hlýtur
að leiða, að alþingiskosningar verði
á dagskrá kjördæmisþingsins, þar
sem þær gætu orðið áður en kjör-
tímabilinu lýkur. Undirbúningur
alþingiskosninga verður því án efa
eitt af viðfangsefnum Jkjördæmis-
þingsins.
Dagur óskar kjördæmisþinginu
heilla í störfum og býður þingfull-
trúa velkomna til Akureyrar. □
:latev á Skiálfanda
OG SJÓVINM Bl i)IS» FYRIR UNGLINGA
JÓNAS JÓNSSON flutti eftir-
farandi framsöguræðu á Al-
þingi með tillögu um sjóvinnu-
búðir á Flatey á Skjálfanda. Er
þar ýmsan fróðleik að finna um
byggðina í Flatey, auk tillög-
unnar.
Flatey á Skjálfanda liggur á
norðan- og vestanverðum Skjálf
andaflóa.
Hún er um 2.5 km frá landi
þar sem heitir Flateyjardalur —
en það er raunar strandlengjan
á norðaustanverðum skaganum
•á milli Eyjafjarðar og Skjálf-
anda. Upp frá þeirri strönd geng
ur dalur sem fer fyrst hækk-
andi til landsins en lækkar aftur
og gengur niður í Fnjóskárdal.
Sá dalur er nefndur Flateyjar-
dalsheiði.
Upphaflega var eyjan, dalur-
inn og heiðin, sem öll var byggð
einn hreppur með Fnjóskadaln-
um — Hálshreppur. Hálshrepp
var skipt 1907 og Flatey og Flat-
eyjardalur mynduðu Flateyjar-
hrepp.
Flatey er talin 262 ha. að
stærð, er um 2.5 km á lengd og
um 2 km á breidd. Öll er eyjan
lág úr sjó, rís hæst 22 metra.
Hún er nú nær öll grasi gróin
og þar eru um 45 ha. tún.
Flateyjar er snemma getið í
heimildum. Um 1200 er þess
getið að þangað sé sótt skreið.
Eyjan hefur alla tíð þótt eftir-
sótt verstöð.
Upphaflega var Flatey ein
jörð 60 hundruð að fornu mati.
Síðar fjölgaði býlum og urðu
þau flest þrettán að tölu og auk
þess tvær þurrabúðir.
Flestir urðu íbúar eyjarinnar
um 120 talsins eftir 1940.
íbúðarhús urðu flest 17, þar
af 10 steinhús.
Vélbátaútgerð hófst í Flatey
1907 og 1919 var þar stofnað
fisksamlag Flateyinga.
Bygging var öll á sunnan-
verðri eyjunni og var þar góð
lending og síðar gerð þar
bryggja.
Árið 1968 var svo gerð höfn
í Flatey og þykir það góð fram-
kvæmd enn — þó að svo tækist
til að það ár lagðist niður föst
búseta í eyjunni. íbúarnir flutt-
ust þá nær allir til Húsavíkur.
En höfnin fiýfur verið notuð og
ér lífhöfn fýrir báta sém lenda
í vondum veðrum út af Eyjafirði
eða vestarlega út af Skjálfanda.
Allt að 150 tonna bátar gátu
iagst að bryggju í Flatey.
Þó að Flatey þætti forðum
heldur rýr að venjulegum land-
kostum voru sjávargagn og
hlunnindi þar ríkuleg. Þar var
eggver, selveiði og hrognkelsi
og eins og fyrr segir útræði hið
bezta. Sjávargagnið var þar á
öllum öldum megin bústoðin.
Þó var þar ræktað verulega
og þar varð flest um 1000 fjár,
sem flutt var á afrétt fram á
Flateyjardal. Kýr höfðu Flat-
eyingar þá fyrir sig.
Á blómatíma Flateyjar eftir
að vélbátaútvegur efldist og
fram undir 1960 var þar mikils
aflað úr sjó og oft aðkomufólk
þar við fiskverkun á sumrin.
Eftir að síðasti hópurinn flutti
til Húsavíkur 1968, hafa Flat-
eyingar og reyndar einnig að-
komubátar frá Eyjafjarðarhöfn-
um stundað hrognkelsaveiðar
við Flatey og þeir haft þar við-
legu.
í Flatey eru allir möguleikar
fyrir hendi til smábátaútgerðar
og handfæraveiða.
Þar er góð höfn, fiskverkunar
hús og íbúðarhús, sem vel
mætti með litlum eða engum til-
kostnaði gera hæf til sumar-
búsetu. Þar var sameiginleg raf-
lýsing. Þar var útibú K. Þ. og
standa hús þess enn.
Hér hefur aðstæðum verið
lýst og kem ég þá að því að
skýra og rökstyðja tilgang þings
ályktunartillögu þeirrar á þing-
skjali 347, sem ég hef leyft mér
að flytja ásamt fyrsta þing-
manni Norðurlandskjördæmis
eystra, Ingvari Gíslasyni.
Jónas Jónsson alþingismaður.
Tilgangurinn er þvíþættur:
1. Að nýta og koma í veg fyrir
að eyðist og spillist verðmæti í
mannvirkjum og náttúrufari,
sem eru í eynni.
2. Og með sömu aðgerðum
stuðla að þjóðhollri starfsemi,
sem væri rekstur sjóvinnubúða
fyrir unglinga. Starfsemi, sem
væri þroskavænleg fyrir ungl-
ingana, sem hennar nytu, en
ekki síður það, að með þessu
yrði stuðlað að kynningu og
tengslum unglinganna af einum
mikilsvægasta atvinnuvegi þjóð-
arinnar. Með þeirri kynningu
- og þeim tengslum ykist skiln-
ingur unga fólksins á mikilvægi
frumframleiðslugreinanna og
líkur ykjust til þess, að dug-
miklir unglingar kæmu síðar
sem fullvaxta fólk til starfa við
atvinnuveginn.
Um fyrra atriðið, það er
verndun verðmæta'nná í Flatey,
er þetta að segja, til viðbótar
því/sem ég hef að framan rakið:
Það er "augljóst, að þar sem
byggð hefur verið í hartnær 11
aldir er mönnum eftirsjón í því
að allt leggist í auðn. Enginn
veit raunar hvenær fólk kynni
að setjast að með fastri búsetu
í Flatey á ný. Með aukinni og
breyttri samgöngutækni — og
ekki síður breyttum hugsunar-
hætti, gæti slíkt orðið.
Mannvirki eru þarna veruleg,
sem mundu grotna niður, ef
ekki yrði fundin fyrir þau ein-
hver not. Höfnin sem er lífhöfn
fyrir þetta svæði, þarf einnig
sitt viðhald og umhirðu. Búseta
í eyjunni, þó ekki væri nema
vor og sumartímann, yrði líka til
þess að tryggja, að náttúruverð-
mæti, varp og fuglalíf, varðveitt
ist betur. Ef eyjan er í algerri
eyði, yrði sífellt hætta á, að að-
vífandi menn spilltu þarna fugla
lífi og öðru.
Þá kem ég að því, sem ég tel
mest um vert, en það er það ef
hægt væri að gera þarha alvar-
lega tilraun til að koma upp
sjóvinnubúðum fyrir unglinga,
sem eru undir þeim aldri að
þeir komist á almennan vinnu-
markað.
Þessum unglingum fer hlut-
fallslega fjölgandi — en tæki-
færum þeirra til þess að taka
þátt í atvinnulífi þjóðarinnar
fer aftur á móti fækkandi, —
sérstaklega í þeim atvinnugrein
um, sjávarútvegi og landbúnaði,
sem brýnast er að unga fólkið
tengist.
Þjóðinni er nú fátt brýnna á
essum tímum en að unglingar
sem nú alast upp í borg og bæj-
um, slitni ekki úr tengslum við
atvinnulífið. Að sem allra flest
af unga fólkinu kynnist og alist
upp með þeim atvinnuvegum,
sem skapa okkur frumverð-
mætin. í þessu felst ekkert van-
mat á öðrum atvinnuvegum, svo
sem iðnaði og þjónustustörfum.
Sem betur fer á fjöldi unglinga
enn kost á því að njóta hollrar
og þroskandi dvalar í sveitum
á sumrin. Það er bæði sveitun-
um og unglingunum hollt og
eftirsóknarvert.
Kaupstaðabörnin tengjast
sveitunum og fólkinu þar oft
ævílöngum böndum. Þetta skap
ar aukinn skilning. Margir kaup
staðaunglingar koma því betur
settir á bændaskóla. Áhuga á
landbúnaði hafa þeir þá oftast
fengið við sumardvöl í sveit.
Nokkrir verða síðan bændur.
Gera mætti miklu meira að
því að skapa unglingum, hvaðan
sem þeir koma, möguleika á því
að komast í snertingu við sjó-
inn, fiskveiðar og fiskverkun.
Handfæraveiðar og saltfiskverk
un væri vel til þessa fallið.
Það væri lokkandi og spenn-
andi fyrir unglinga að stunda
slíkar veiðar. Og undir stjórn
reyndra sjómanna á smábátum
lærðu þeir undirstöðuatriði sjó-
mennsku. Eyjalíf er líka lokk-
andi og hefur sinn sjarma.
Til að koma upp slíkum búð-
um, sem hér er bent á, þyrfti
ekki stórmikinn tilkostnað. —
Það þyrfti báta og að sjálfsögðu
ýmislegt annað, og svo nægi-
lega marga reynda sjómenn, og
er ekki ólíklegt, að eldri menn
mundu einmitt fást í þetta.
Ef ríkið legði til þá aðstöðu,
sem það á ráð á í Flatey, er ekki
ólíklegt, að bæjarfélög eða önn-
ur félög og félagasamtök vildu
leggja nokkuð :fram til að reka
slíkar búðir. Ýmis félög innan
kirkjunnar reka sumarbúðir
unglinga og er það þakkarvert,
en víst er það að starfið hlýtur
að vera guði þóknanlegt og að
ekki hefðu sumarbúðir minna
þroskagildi, ef þær leiddu ungl-
ingana í snertingu við undir-
stöðuatvinnuvegi þjóðarinnar.
Ef þessir atvinnuvegir, eins
og sjávarútvegur, landbúnaður
og fiskverkun, afmannast og við
þurfum e. t. v. að flytja inn fólk
til þess að draga fyrir okkur
fiskinn og vinna hann, þá er
illa komið fyrir þjóðinni.
Því miður óttast ég það veru-
lega, að skóla- og menntakerfi
okkar allt mennti alltof mikið
af fólkinu frá atvinnuvegunum
— og slíti það úr tengslum við
þá.
Við þurfum gott og vel mennt
að fólk í þessa atvinnuvegi.
Menntakerfið verður að mennta
fólkið til atvinnuveganna og
fyrir þá — en ekki frá þeim.
Þessi atriði verður að hafa
ríkt í huga við alla setningu
löggjafar um menntamál og
annað.
Tilraunir með sjóvinnubúðir,
skólaskip og landgræðslustörf
skólaæskunnar o. fl. þess háttar
gætu allt verið spor í rétta átt
í þessu efni. □
BARNAGALLAR
BARNAÚLPUR
BARNASTAKKAR
BARNABUXUR
FJÖLBREYTT ÚRVAL
GOTT VERÐ
6 • -1!
VEFNAÐARVÖRUDEILD
Köku- og munabasar
vei-ður á Hótel K.E.A. sunnudaginn 17. mars.
Hefst kl. 3 e. h.
KVENNADEILD STYRKTARFÉLAGS
VANGEFINNA Á NORÐURLANDI.
KARTÖFLUOS
í BRÉFUM OG PÖKKUM
MJÖG GOTT VERÐ
KJÖRBUDIR K.E.A.
5
Bókamarkaður á Akureyri
BÓKAMARKAÐUR verður
haldinn á vegum Bókaútgáfu
Menningarsjóðs í húsi Utvegs-
bankans, Akureyri, 15 til 17.
marz n. k. og mun standa frá
kl. 2—6 alla dagana. Bókamark-
aður þessi er haldinn í beinu
framhaldi af þeim mörkuðum,
sem Bókaútgáfan hefur haldið
á Suðurlandi, og hefur þeim
verið fangað af félagsmönnum
og öðrum.
Á bókamarkaðnum í húsi Ut-
vegsbankans verða um 200 bóka
titlar og eru það flestallar bæk-
ur útgáfunnar. Verð bókanna
er frá 50 kr. þær elztu og síðan
hækkandi. Af einstökum bókum
má nefna t. d. Alfræði Menn-
ingarsjóðs, tiltölulega nýjan
bókaflokk, sem vakið hefur
mikla athygli og orðið mjög vin
sæll, þrjár bækur eru þegar
komnar, og mun útgáfan halda
áfram af fullum krafti á þessu
ári. Annar nýr flokkur eru Smá
bækur Menningarsjóðs, og
- Hvenær koma . . .
(Framhald af blaðsíðu 1)
sóknarmenn í bæjarstjórn og
utan hennar vinni jafn ötullega
að kaupum Spánartogaranna og
kaupunum á færeysku skuttog-
urunum, sem allar líkur benda
til að verði happaskip.
Því er treyst, að þessir togar-
ar séu á margan hátt betur
búnir en þeir togarar frá Spáni,
sem umtalsverðir smíðagallar
hafa komið fram í. Nú hefur
eftirlit með smíðunum verið
stóraukið, og í þessa togara
verða settar vélar og tæki frá
öðrum framleiðendum, sem
meira traust er borið til.
Formaður stjórnar Útgerðar-
félags Akureyringa h.f., sem í
raun er bæjarútgerð, er Jakob
Frímannsson. En framkvæmda-
stjórar Ú. A. eru þeir Gísli Kon-
ráðsson og Vilhelm Þorsteins-
son, og njóta þeir allir mikils
trausts, og framkvæmdastjór-
arnir eru einnig í áðurnefndri
togarakaupanefnd ríkisins. Q
komu út á síðasta ári: Króksi
óg Skerðir, eftir spænska skáld-
ið Cervantes, og Ljóð og sagna-
mál, eftir Jón Þorleifsson, Þýð-
ingar Heimsbókmenntanna, ís-
lenzk orðabók, Kortasaga Is-
lands og svo mætti lengi telja.
Þess má geta, að sumar eldri
bækur eru nú á þrotum. Ný
stefna var tekin upp hjá Bóka-
útgáfunni á síðasta ári, er hafin
var útgáfa á hljómplötum og
Atvinna ~j
Unglingsstúlka óskast í
sumar til að gæta eins
árs barns.
Uppl. í síma 2-28-26.
Barnagæsla.
Óska eftir 12 ára stelpu
til að gæta barna á
kvöídin, einu sinni til
tvisvar í mánuði.
Uppl. í Þórunnarstrætx
115 neðstu hæð.
Húsnæði
Ung hjón óska eftir 2ja
herbergja íbúð með vor-
inu.
Uppl. í síma 1-14-41.
Óska eftir að taka 2—3ja
lierbergja íbúð á leigu.
Nánari upplýsingar í
síma 1-10-26.
2—3ja herbergja íbúð
óskast til leigu.
Uppl. í síma 2-16-68.
Til sölu þriggja her-
bergja íbúð, í góðu lagi.
Sími 2-12-35.
var gefin út 4 íslenzk píanóverk,
hljómplata þessi mun verða
kynnt á Bókamarkaðnum.
Tilgangurinn með þessum
Bókamarkaði er fyrst og fremst
sá, að kynna Akureyringum
bókaval okkar á einum stað, og
jafnframt að kynna þeim félags-
mannakjör Bókaútgáfunnar, en
þau gefa að jafnaði 20—30%
afslátt frá útsöluverði og eina
skilyrðið, sem félagsmaður þarf
að uppfylla, er að kaupa 4 bæk-
ur árlega.
Annað aðalmarkmið markaðs
ins er að koma á betra sambandi
við eldri félagsmenn.
Magnafsláttur mun verða gef-
inn, þ. e. verði keypt fyrir 3.000
kr. eða meira fæst 5% afsláttur,
en fari upphæðin yfir 5.000 kr.
fæst 10% afsláttur.
(Fréttatilkynning frá Bóka-
útgáfu Menningarsjóðs)
NOKKUR
ÞAÐ má heita furðulegt að ekki
hafi þróast hér graflist, í þessu
landi bókmenntanna. Graflistin
er lítt þekkt hér á landi og stór-
lega vanmetin af almenningi,
þó er hún einmitt viðleytni
myndlistarmanna til að dreifa
list sinni meðal almennings.
Graflist er sú grein myndlistar
sem kemst næst því að vera
fjölmiðill, þar eð hver mynd er
þrykkt í mörgum eintökum,
sem einnig leiðir til þess að
verðlag er lægra og meir í sam-
ræmi við kaupgetu almennings,
en þegar um málverk er að
ræða. Allir ættu að hafa efni á
að kaupa eintak af graflistar-
mynd. Þeir sem það gera, gera
það í þeirri skynsamlegu vissu
að betra sé að hafa á veggnum
hjá sér góða graflistarmynd,
heldur en lélegt málverk eða
nokkrar góðar eftirprentanir.
Það hefur verið all útbreiddur
misskilningur hér á landi, að
graflistarverk væri einskonar
„óekta“ listaverk, eða eins og
hver önnur prentuð mynd í bók
eða blaði. Hér er þó vitanlega
um misskilning að ræða, þar
sem graflistarverk eru sem
önnur myndlistarverk unnin af
listamanninum sjálfum og hvert
eintak er í flestum tilfellum
þrykkt og í öllum tilfellum árit-
að af höfunái sjálfum. Þannig
er hvert eintak sjálfstæð frum-
mynd í tölusettri röð.
Þýðing graflistar á liðnum
öldum verður ekki í vafa dreg-
in. Um það vitnar heimslista-
sagan. Elstu myndir þrykktar
eru t. d. kínverskar tréskurðar-
myndir frá um 800 e. K. í Japan
voru tréskurðarmyndir þekktar
um 1000 e. K., en ná hámarki
um 1700 e. K. og nokkru síðar
fullkomnun í littréskurðarmynd
um, sem ekki eiga sinn líka,
sökum fínlegra blæbrigða litar-
ins. í Evrópu, þar sem farið var
að nota pappír um 1300, eru
tréskurðarmyndir fyrst þekkt-
ar frá um 1380 e. K. Nokkru
seinna kemur þýski meistarinn
Albert Diiren fram og hefur
tréskurðarmyndir í svörtu og
hvítu til frjálsrar listgreinar.
Starf hans að graflist varð ómet
anlegt fyrir síðari tíma, því að
með myndum hans öðlaðist
graflistin fullt jafnrétti við
aðrar .greinar evrópskrar mynd-
listar.
Graflist á sér ekki langa sam-
fellda sögu á íslandi, þó svo að
nokkrir listamenn hafi fengist
við hana jafnframt sem þeir
hafa stundað málaralist. Það er
ekki fyrr en á allra síðustu
árum sem fram hefur komið
IjilliMllllllillllllllllllillllllllllliilllllillllillllllllllllilllliilllillilillllliiililllliiiliiiiilllliiiiliililiiiiilHliiiilllllllllii
Akureyringar -
Nærsveifamenn j
Bílaþjónustan Tryggvaþraut 14 Akureyri hefur i
i untboð fyrir hina vönduðu i
HARLEY-DAVINSON vélsleða
Fyrirliggjandi 30 og 35 ha. sleðar.
i Fáanlegir með allskonar aukahlutum.
HARLEY-DAVINSON UMBOÐIÐ
BÍLAÞJÓNUSTAN, |
TRYGGVABRAUT 14 |
riiiiiiiiiiiini iii iii iii iii iiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiimui n iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiui iii 111111111111 iii ii ii iiiiiiiiiiiiiiiiiin iii iii iiur
Rcmbrandt: Jésús leiddur frani fyrir fjöldann — sýrubrennsla
(etsning). Yfirborð plötunnar er þakið sérstökum grunni, sem
sýran vinnur ekki á. Síðan er grunnurinn Ieystur mcð nál eða á
annan hátt frá plötunni, þar sem sýran á að grafa sig niður í
málminn.
hér listafólk, sem eingöngu fæst fletir verða eftir hreinir. T. d.
við graflist. Árið 1968 var félag- tré- og línóleumskurður.
ið „íslenzk grafík“ endurreist Planþrykk er að því leyti frá-
og hefur það síðan haldið uppi brugðið áðurnefndum aðferð-
all blómlegri sarfsemi, m. a.
tekið þátt í sýningum Norræna
listbandalagsins, og ennfremur
gekkst það fyrir innlendri sýn-
ingu, sem send var út um land
m. a. hingað til Akureyrar.
Allflestir hinna fremstu mynd
listarmanna veraldar hafa
spreytt sig á hinni margbrotnu
og dularfullu listgrein, sem
kölluð er graflist. Og óhætt er
að fullyrða, að naumast er nokk
ur grein innan myndlistarinnar
jafn hugmyndaauðgandi. En
möguleikar graflisarinnar sem
sjálfstæðrar listgreinar, eru
engu minni en málverksins.
Graflistaverk eru þrykkt á
pappír frá þrykkplötu, sem lista
maðurinn hefur sjálfur unnið
myndina í, með ýmsum hætti Emil Nolde: Spámaður — tré-
eftir eiginleikum plötunnar. rista. Þrykkplatan er venjulega
Hér verður nokkrum grafískum langsneiddur tréflötur. Með
aðferðum lýst. Hinar venjuleg- J’miss konar hnífum og jámum
ustu skiptast eftir þrykkaðferð er uiyndin skorin út.
í þrjá höfuðflokka: djúpþrykk,
háþrykk, planþrykk, um, að allir fletir þrykkplöt-
Við djúpþrykk eða kopar- unnar (þ. e. ábornir sem óáborn
þrykk eins og það er venjulega ir fletir) liggja í sömu hæð.
kallað, eru sýrugrafnar línur T. d. litografi (steinprent).
eða fletir fyllt með þrykklit, Hvaða grafiskri tækniaðferð
sem síðan þhykkist á pappír við Sem beitt er, má þrykkja mynd-
mikinn þrýsting í koparþrykks- jrnar , fleiri en einum lit. Oftast
pressu. T.' d. sýrúbrenrisla er þá notast við fleiri en eina
(etsning) og koparstunga. . plötu eða einn stein. Hitt er þó
Við háþrykk er farið þver- einnig til, að sama platan sé
öfugt að, yfirborð plötunnar er notuð fyrir marga liti, og þá í
þakið þrykklit, en niðurskornir kopargrafík. Helgi Vilberg. (
M. C. Escher: Auga — steinþrykk (litógrafí). Myndin er þrykkt
frá sérstakri kalksteinstegund. Aðferðin byggist á því, að vatn
skilur sig frá fitu. Myndin er teiknuð eða máluð á stcininn með
sérstökum krítum, pennum og bleld. Eftir mjög flókna meðhöndl-
un á steinfletinum er myndin völsuð með þrykklit. Festist þá litur-
inn aðeins á þeim flötum, sem fita er á, þ. e. a. s. teiknuðu og máli
uðu flötunum. J