Dagur - 12.11.1975, Page 8

AGU
Akureyri, miðvikudaginn 12. nóv. 1975
GILTU
TÍSKUHÁLS- H i GULLSMIÐIR ,
KEÐJURNAR \Jf J§ |\ SIGTRYGGUR
NÝKOMNAR II & PÉTUR
^=1 \ AKUREYRI I
SMÁTT & STÓRT
Geslur E. Jónasson og Gísli Halldórsson í hlutverkum sínum.
(Ljósmyndastofa Páls).
| Ein skemmtilegasta bók Hall-
dórs Laxness er Kristnihald
undir Jökli. Ur sögunni var
gerður sjónleikurinn Ua, sem
j þó gengur oftar undir nafni
bókai'innar. Kristnihald undir
Jökli verður frumsýnt á föstu-
daginn í leikhúsi Akureyrar
undir leikstjórn Sveins Einars-
sonar þjóðleikhússtjóra og Gísli
[ Halldórsson leikur séra Jón,
1 sem gestur, en það er eftir-
tektarverðasta hlutverkið. Stein
; þór Sigurðss. gerði leikmynd.
Eflaust er mjög vel til sýn-
ingar þessarar vandað og víst
er, að fréttir af væntanlegri
sýningu hafa vakið verulega
atbygli fólks, enda er henni
stjórnað af landskunnum leik-
húsmönnum og gestaleikur
Gísla Halldórssonar hefur óefað
verulegt aðdráttarafl, enda var
þeg'ar á mánudaginn uppselt á
frumsýninguna.
Það eru eindregin tilmæli til
væntanlegra leikhúsgesta, að
þeir sæki leiksýningar sem
fyrst, þar sem sýningartími tak
markást af öðrum verkefnum
sumra þátttakenda.
Höfundinum, Halldóri Lax-
ness, hefur verið boðið að vera
á frumsýningunni og er þess '
fastlega vænst, að liann gefi sér
tíma til þess.
Að öðru leyti vísast hér til
viðtals í síðasta tölublaði Dags,
þar sem þessum málum voru
gerð nokkur skil í viðtali við
Svein Einarsson. □
NEI TAKK — EKKI A
MÁNUDEGI
Víða Iiafa menn ótrú á því áð
hefja verk á mánudegi og hefur
svo lcngi verið á ýmsum stöð-
um. Bændur hófu ekki slátt
þann dag, sjómenn byrjuðu
ekki að róa þann vikudag, þar
sem þessi mánudagsótrú er og
svona er þetta enn. Það kom
því ekki á óvart þegar hrís-
eyingar afþökkuðu að taka á
móti nýja Snæfellinu á mánu-
degi, en sögðu, að skipið væri
kærkomið hvaða annan viku-
dag sem væri.
í SKUGGA EFNAHAGS-
MÁLANNA
í samþykktuum kjördæmis-
þings framsóknarmanna, senr
frá segir á öðrum stöðum hér í
blaðinu, kom það víða fram, að
þetta þing er haldið í skugga
erfiðra efnahagsmála þjóðar-
innar. Að sjálfsögðu er bæði
-rétt og eðlilegt, að tekin séu
mið af hinum ýmsu staðreynd-
um, góðum eða miður góðum,
sem veruleg áhrif hafa á þjóð-
lífið á liverjum tíma. En ekki
má það valda bölsýni, þótt á
móti blási um sinn. Og það er
ekki síður nauðsynlcgt á erfið-
um tímum, að gera sér grein
fýrir fögru og fjölbreyttu mann
. lífi, sem þrátt fyrir allt er lifað
í landinu og ekki er bundið
háum tekjum og hagvexti.
VIGT ARSKÝRSLURN AR
SEGJA EKKI ALLT
f sláturhúsi KEA á Akureyri
'var meðalvigt dilka í haust tæp
verksmiðja í Saltvík
Jónas Jónsson, ráðunautur
BúnaSarfélags íslands, var hér
á ferð í síðustu viku og spurð-
ist blaðið þá fyrir um, hvað liði
undirbúningi heykögglaverk-
smiðju í S.-Þing. Jónas sagði:
Undanfarin ár hefur verið
unnið að undirbúningi hey-
kögglaverksmiðju í Saltvík í
Reykjahreppi í Suður-Þing-
eyjarsýslu og síðan 1972, að
ókveðið var að byggja þrjár
nýjar heykögglaverksmiðjur,
hefur verið unnið að þessum
málum. Heykögglaverksmiðja á
Flatey á Mýrum í Austur-
Skaftafellssýslu tók til starfa í
sumar og framleiddi þá þegar
1050 lestir af heykögglum og
byrjaði þó ekki fyrr en í ágúst.
Hinar verksmiðjurnar, sem
ákveðið var að byggja, var í
Saltvík og í Hólminum í Skaga
firði. Þar vestur frá er búið að
vinna land og girða og í Saltvík
er búið að vinna á annað hundr
að hektara og sá í 40 hektara.
Hve langt er komið undir-
búningi í Saltvíkurlandi?
Já, þar er unnið að undir-
i búningi verksmiðju, sem noti
heitt vatn til að hraðþurrka
heyið. Reynsla er fengin á því
á Reykhólum { Barðastranda-
sýslu, við þörungavinnslu, að
unnt er að nota þurrkara, sem
notai- heitt vatn til hraðþurrk-
unar. Búnaðarsamband S.-Þing.
hefur sýnt málinu mikinn
áhuga, en þessar framkvæmdir
Jónas Jónsson svarar nokkrum spurningum
eru á vegum Landnáms ríkis-
ins. Þess vegna beitti
stjórn Búnaðarsambandsins sér
fyrir tveim fundum, á fimmtu-
dag og föstudag. Fyrri daginn
var fundur með fulltrúum land
námsstjórnar. Þangað komu
Árni Jónsson, landnámsstjóri,
og Jónas Jónsson, formaður
landnámsstjórnar, og Stefán
Sigfússon, sem er í landpáms-
stjórn og' hefur mikið unnið við
heykögglaverksmiðjur og athug
anir á þeim. Þar mætti og
stjórn Búnaðarsambandsins og
fleiri. En þessir aðilar, Land-
nám ríkisins og Búnaðarsam-
bandið, höfðu einnig fund með
bæjarstjóra og hitaveitunefnd
Húsavíkur, ásamt hitaveituverk
Jónas Jónsson.
fræðingi, Karli Ómari, þar sem
ræddir voru möguleikar á því,
að hitaveitan seldi verksmiðj-
unni heitt vatn til heyþurrk-
unar. Búið er að gera ramma-
samning um það atriði, svo
unnt er að hánna verksmiðjuna
á þeim forsendum. -
Er þá ætiunin að hanna verk
smiðjuna í vetur
Já, það liggur nú fyrir, og á
föstudaginn var - einmitt hald-
inn annar fundur með sömu-
aðilum, ásamt þingmönrium
kjördæmissambandsins. Þess fer
nú vænst, að- þingmennirnír
berjist nú fyrir því, að fá nauð-
synlegar fjárveitingar til þess
að unnt sé að hrinda málinu
fram. Hönnunin færi þá fram í-
vetur, ræktunarframkvæmdir
yrðu næsta sumar og svo
yrði byrjað á byggingum.. Ef
það tækist ætti verksmiðjan að
geta tekið til starfa sumarið
1977.
Eignaraðilar
Það er ríkið, sem byggir.
þessar verksmiðjur og Land-
nám ríkisins sér um að koma
þeim upp. Síðan eru þær rekn-
ar sem sjálfstæðar stofnanir og
fjórhagsleg reynsla af hey-
kögglaverksmiðjum er allgóð,
sem eru þá reknar undir sér-
stakri stjórn sem fóðurfram-
leiðslubú.
Ilver hóf fyrstur máls á hey-
_kögglaverksmiöju í S.-Þng.?
Það gerði Karl Kristjánsson,
sem fyrir mörgum árum flutti
og fékk samþykkta þingsálykt-
unartillögu um þetta mál á Al-
•þingi. Það sannast hér, að ýmis
' góð mál eru lengi á leiðinni og
væntanlega sannast það hér, að
mörg þeirra komast í höfn.
Og hvað liefur heyköggla-
verksmiðjan sér til ágætis
Hún notar innlent hráefni og
innlenda orku að mestu eða
öllu leyti. Framleðslan, hey-
lcögglarnir, nálgast það að vera
kraftfóður, sem e. t. v. eru
möguleikar á að gera enn betra
" fóður með íblöndun innlendra
_efna og er það mál í athugun.
Þá má benda á, að ræktunar-
möguleikar við Saltvík eru nær
óþrjótandi.
Blaðið þakkar upplýsingarnar.
15 kg. Sennilega er það ekki
langt frá landsmeðaltalinu. Nú
sem jafnan áður er meðalvigtin
frá búunum ótrúlega misjöfn,
á átjánda kíló hjá þeim, sem'
hæsta liafa meðalvigtina og svo
allt niður í 12 kg. Vigtarskýrsl-
urnar segja mikið og þó ekki
alla sögu. Þær segja ekkert um
tilkostnaðinn eða raunveruleg-
an hagnað af sauðfjárræktinni
hjá liinum einstöku bændum.
En á hverju hausti er það þó
vænleiki lambanna, sem bænd-
um verður hugleikinn, fyrst og
fremst. Og þá er ástæða fyrir
framleiðendur sauðfjárafurða,
að gagnrýna sjálfa sig og læra
af reynslunni.
'1 ,. ■ ' . !! )
MARGT ÓLÆRT
f síðasta tölublaði var viðtal -við
Leif Þórarinsson í Keldudal í
Hegranesi, sem nú í haust og
undanfarin haust hefur vakið
landsathygli fyrir óvenjulegan
árangur í sauðfjárræktinni.
Hans dilkar, 269 að tölu, vigt-
uðu nær 21 kg til jafnaðar í
haust. Og 25 lífgimbrar hans,
nær allt tvílembingar, vigtuðu
45—56 kg. Þegar á það er litið,
að sumir bændur leggja inn
dilka, sem hafa ekki nema 12
kg skrokka og menn bera það
saman við hinn mikla árangur
bóndans í Keldudal, mun mörg
um finnast, að þeir eigi ýmis-
legt ólært í því efni að nýta
möguleika fjárstofnsins til
mikilla afurða.
LLu^:
AÐ GAGNRÝNA
SJÁLFAN SIG
Ær bóndans í Kcldudal eru stór
vaxnar mjólkurær, af sumum
kallaðar grófar í byggingu, en
þær sýna hve mikilli afurða-
getu stofninn býr yfir, þegar
vaxtarmöguleikar hans og frjó-
semi nýtast til fulls. Þessar ær
eru af Vestfjörðum ættaðar, en
stofninn orðinn blandaður þing
eysku fé. Bóndinn í Keldudal
lætur ær sínar bera snemma,
til þess að nýta vaxtartímann
og hann telur göngur og fjall-
skil þurfa að fara fram fyrr á
haustin en nú er, einnig til að
nýta vaxtargetu lambanna bet-
ur, á grænfóðri eða áborinni liá.
„Ég legg kapp á að gagnrýna
sjálfan mig hvað sauðfjárbú-
skapinn snertir,“ sagði Leifur í
Keldudal. Það ættu fleiri að
gera og mætti þá e. t. v. vænta
meiri árangurs.
FRÁ ÁFEN GISVARNA-
NEFND AKUREYRAR
Á fundi nefndarinnar 5. þ. m.
var bókað eftirfarandi:
„Lagt fram bréf frá Áfengis-
vamaráði, þar sem tilkynnt er,
að hinn almenni bindindisdag-
(Framhald á blaðsíðu 5)
LESHRIN GIR
Starfsemi leshringa eða náms-
hringa fer væntanlega vaxandi
á- næstunni. Kaupfélagið stóð
fyrir þeirri tilraun, sem gerð
var sl. vetur, þegar starfræktir
voru 3 leshringir á félagssvæði
þess.
Fræðsludeild KEA mun því
gangast fyrir stuttu námskeiði
eða kynningu, sem einkum er
ætlað þeim, sem vildu leiða
starfsemi leshringa/námshringa
Þeir þurfa alls ekki að vera
sérfræðingar á neinu sviði, þótt
öll þekking og reynsla þátttak-
enda komi að miklum notum.
Þetta námskeið Fræðslu-
deildar KEA mun fara fram
laugardaginn 15. nóv. Þeir,
sem áhuga hafa á þátttöku eða
nánari upplýsingum, snúi sér
til Gunnlaugs P. Kristinssonar,
fræðslufulltrúa KEA,