Dagur - 20.07.1977, Síða 4

Dagur - 20.07.1977, Síða 4
Útgefandi: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS Skrifstofur Hafnarstræti 90, Akureyri Símar: Ritstjóm 11160, Augl. og afgreiðsla 11167 Ritstj. og ábyigðarm.: ERLINGUR DAVÍÐSSON Augl. og afgr.: JÓHANN KARL SIGURÐSSON Prentun: Prentverk Odds Bjömssonar hf. Njótum sumarsins Lítil þjóð við ysta haf, sem í ellefu aldir lifði við fremur torsótt gæði lands og sjávar, hefur á nokkrum síð- ustu áratugum endurskapað þjóðfé- lag sitt og aldagamla lífsháttu. Hún kastaði tötrum sínum og torfbæjum, orfinu og árinni og mætti nýjum tíma með stórhuga framkvæmdum, atvinnutækni og vélvæðingu, á flest- um sviðum. Hin mikla bylting í at- vinnuháttum skóp mikla vehnegun, sem líkja má við stökkbreytingu, svo mikla, að hungur fyrri tíma virð- ist óskiljanleg þjóðsaga. Við erum jafnvel orðin svo vel í stakk búin að gera þekkinguna að verðmætri útflutningsgrein. Hver íslendingur á þess nú kost að sitja við viskubrunna skólanna og njóta leiðsögu hinna mörgu fræðara í flestum greinum, og ennfremur að hlusta á eða lesa daglegar fréttir af allri heimsbyggð- inni. En þessi ofgnótt frétta, sem nú- tíminn heldur fast að fólki, ásamt skemmtiefni, rænir marga íhygli hug- ans, sálufélagi við nágranna, jafnvel skapara sinn, og ennfremur hvíld og svefni. Á þessum árstíma, miðsumri, þeg- ar kvöldsólin gyllir sæinn og sveipar fjöllin ævintýralegum litbrigðum, þarfnast maðurinn samneytis við náttúruna meira en nokkru sinni, og verður að gefa sér tíma til þess. Hann þarf að slíta sig frá fréttaflóðinu og innantómu skemmtanalífi, leggja frá sér hamar og sög, einnig aðgangs- harða drauma um 40 fermetra harð- viðarstofu og ganga á vit sumarsins, á meðan það enn ræður ríkjum og reyna að eignast með því unaðar og náðarstundir, sem síðar verður and- legur f jársjóður, er hvorki mölur eða ryð, né heldur verðbólgan, fær grand- að. Þeir, sem augu hafa að sjá, eyru hafa að heyra og hjarta til að taka á móti fögnuði sumarsins, eiga að nota þennan tíma til að njóta lífsins með náttúru landsins og verða af því heilli maður og betri, og verðugri til að lifa í því umhverfi, sem hver og einn er hluti af, hvar sem hann hefur val- ið sér busetu. Á vetrum er öllu ungu fólki búinn staður við viskubrunna skólanna, en hvert sumar gefur fólki tækifæri til að setjast við viskubrunna náttúrunnar og auka með því skiln- inginn á lífinu, og um leið sjálfa lífs- hamingjuna. Úti í náttúrunni sjá- um við hvemig gróðurinn vinnur sér vöxt og framtíð úr gróðurmold og af skini sólar, hvemig hinar minnstu lífverur aðlaga sig umhverfinu, hver eftir sinni getu, hvemig áin niðar, báran hjalar við sand og hvemig nátt- úran sjálf leikur í heild á strengi hörpu sinnar. Þá strengleika mega engir íslendingar láta fram hjá sér fara á þessu blessaða sumri. Ingvar Gíslason alþingismaður: Samvinnustefnan er sóknarafl íslenskraralþýðu tilsjávarog sveita Skattskráin lögð fram INNGANGSORÐ Ymsum hefur þótt gæta deyfð- ar í félags- og menningarmálum samvinnuhreyfingarinnar. En ánægjulegt er, að breytingar eiga sér nú stað í þessu efni, og má það ekki liggja í láginni. Ég nefni fyrst, að timaritið Samvinnan er smám saman að endurheimta stöðu sína sem framvörður samvinnuhreyfing- arinnar. Bók Páls á Laugum um Hallgrím Kristinsson er tíma- bært verk um þennan einstæða brautryðjenda nútímasamvinnu- starfs. Rannsóknir og ritgerðir Gunnars Karlssonar varðandi samvinnusögu er gleðilegur vottur um að Háskóli íslands er með lífsmarki, og starf Helga Skúla Kjartanssonar að rann- sókn og ritun íslenskrar sam- vinnusögu er fyrir mörgum eins og uppfylling vona um að sam- vinnuhreyfingin fái að njóta sannmælis í framfarasögu ís- lands og réttindabaráttu ís- lenskrar alþýðu á 19. og 20. öld. Þá ber að hafa í huga um- ræður innan samvinnuhreyf- ingarinnar um hlutdeild starfs- fólks í stjórn kaupfélaga og annarra fyrirtækja samvinnu- manna. Á því sviði hefur margt áunnist og mun vonandi aukast á komandi árum. Umræður um samvinnumál og kynning á samvinnuhreyf- ingunni er því miður fágætt efni f útvarpi og sjónvarpi. — Óvíst er, hvað slíku veldur, en mestu mun þar ráða tómlæti samvinnumanna sjálfra. í fórum mínum er næstum 20 ára gamall fyrirlestur um sam- vinnuhreyfinguna, sem ég flutti á stjórnmálanámskeiði á Akur- eyri veturinn 1957—58. Ég fæ ekki betur séð en að þessi fyrir- lestur haldi gildi sínu, en hann er of langur í frumgerð til þess að birtast sem grein í blaði. Ég hef því stytt hann og fellt úr kafla, en leyfi mér að biðja blaðið að birta þá gerð, sem hér liggur fyrir. SAMVINNA OG SÓSÍALISMI Ef við h'tum til upphafs sam- vinnustefnunnar, sjáum við, að á frumstigi hennar var örðugt að greina á milli hennar og hins j,venjulega“ sósíalisma. Báðar þessar stefnur rekja ætt sína til sama forföður, ef svo mætti segja. Báðar eru skírgetin af- kvæmi sömu foreldra, félags- og sameignarkenninga, sem fram komu snemma á 19. öld til mótvægis við hið óhefta auð- valdsskipulag, sem leiddi af sér kúgun og arðrán. En sósíalisminn og samvinnu- stefnan fara hvort sína leið. — Báðar þessar stefnur vilja vinna á auðmagnsskipulaginu, en þær greinir á um leiðir. Samvinnu- stefnan, eins og hún hefur eink- um komið fram og við þekkjum hana best, er umbótastefna, sem byggir á sjálfbjargarhvöt hinna undirokuðu og félagshyggju þeirra samtvinnuðum. Án víð- tækrar félagshyggju, samhliða sjálfsbjargarviðleitni, getur sam- vinnustefnan varla unnið sitt gagn. Þó að við höfum trúlega aldrei átt öflugri né sannari samvinnumenn en Robert Ow- ens hinn enska og Charles Fourier hinn franska, þá gátu tilraunir þeirra um „samvinnu- nýlendur" ekki blessast, af því að þeir menn, sem völdust til byggðar í nýlendunum voru ekki gæddir nauðsynlegri fé- lagshyggju og ósérplægni. Hug- myndir þeirra um samvirkt þjóðskipulag voru „góðar á pappír" og glæsilegt stefnu- Ingvar Gíslason, alþingismaður. skráratriði, en furðu óraunsæj- ar. Þær voru langt á undan sín- um tíma. Einmitt þess vegna hafa þær ekki komið að því haldi til 'þjóðfélagsbetruniar sem höfundar þeirra væntu og og vörðu allri orku sinni og fjármunum til að sanna í verki. Allt er háð þróun, allt verður að framkvæma stig af stigi. Ef menn ætla að ganga upp stiga, er það gætinna manna háttur Fyrri hluti að stíga eitt þrep í spori. En ef þeir hyggjast stökkva af neðsta þrepi upp í hið efsta, er viðbúið, að þeir taki bakföll og hrapi niður allan stigann og liggi lemstraðir á jafnsléttu, svo að þeir eiga erfitt með að rísa á fætur og reyna uppgöngu að nýju. Slík er táknmynd þess sem gerist, þegar menn ætla að umbylta ríkjandi þjóðskipulagi án þess að taka tillit til þróunar- lögmáls. Mikill hluti sósíahsta hefur eigi að síður valið þá leið. Þeir hafa trúað á snöggar umbylt- ingar og lögþvingun sem sjálf- sögð úrræði, án þess að gefa gaum að nauðsynlegri þróun í hugarfari manna og án þess að átta sig á harðýðgislegum af- leiðingum byltinga vegna innan- landsófriðar og mannfórna. — Jafnvel hægfara sósíalistar trúa fæstir á samvinnuna sem úrræði í alhliða þjóðfélagsflramförum frá auðhyggju til félags- og sam- eignarskipulags. Þeir hafa fram til þessa litið á það sem nauð- syn þjóðfélagsframfara, að rík- isvaldið væri sterkt, ætti og ræki atvinnutækin, gerði áætl- anir og hefði frumkvæði að fé- lags- og efnahagslegum umbót- um. Þess vegna hefur það ávallt verið frumstefnúskrárat- riði sósíalista, að ríkisvaldið tæki til sín þann auð, sem fyrir er og talinn er eign einstakl- inga og nýtti hann í þágu al- þjóðar. Þetta hafa sósíalistar framkvæmt víða um heim, ým- ist í litlum eða stórum mæli, og oft notið fulltingis annarra flokka. T. d. hefur Framsókn- arflokkurinn staðið fyrir því að ríkið tæki á sínar herðar ýmsan rekstur, enda eru framsóknar- menn ekki svo kreddufastir, að þeir telji þjóðnýtingu aldrei koma til greina. En Framsókn- arflokkurinn sem samvinnu- flokkur telur þó best á því fara, að meiriháttar atvinnurekstur, t. a. m. stóriðja og verslun, sé rekin af samvinnufélögum. Ég minntist á tilraunir Owens og Fouriers til þess að skapa samvinnuþjóðfélag og gat þess, að þær hefðu ekki heppnast og því litlu orkað í þá átt að breyta þjóðfélaginu og eignaskiptingu innan þess. Ég hef einnig drep- ið á vantrú sósíalista á sam- vinnustefnuna sem alhliða upp- byggingarstefnu fyrir framtíð- arþjóðfélagið. Að hyggju sósíal- ista var samvinnustefnan aðeins kák, örlítil bót á slitið fat, en ekki allsherjarleið að settu marki. Þeir héldu því fram, að eignalausir verkamenn gætu ekki með samvinnufélögum sín- um skapað nægilegan auð til þess að taka alla freimleiðslu og versun í sínar hendur. Þessu halda „sósíalistar" fram enn í dag, þótt saga síðustu 100 ára afsanni kenningu þeirra. Þróun kaupfélaga sýnir, að einmitt þessi leið var hin greiðfærasta og sanngjamasta umbótaleið, sú leiðin, sem minnstum átökum olli og alls engri blóðsúthell- ingu. „AUÐMAGN AF ENGU“ Síðla árs 1844, þegar hungur og atvinnuleysi var að gera út af við tilveru fátækra verksmiðju- starfsmanna í Rochdale á Eng- landi, varð til vísir hins fyrsta kaupfélags, sem síðan hefur orðið fyrirmynd kaupfélaga um allan heim. Þessir fátæku iðn- verkamenn voru með öllu óskó|agengnir, höfðu að vísu aflað sér nokkurrar þekkingar um þjóðfélagsmál, voru allkunn- ugir pólitískum kenningum landa sinna, Owens og Kings, og höfðu áður starfað í félags- skap, sem stofnaður hafði verið að forgöngu hins fyrmefnda. Sá félagsskapur hafði ekki annað gildi fyrir vefarana í Rochdale en að þjálfa þá í félagsstörfum og opna augu þeirra fyrir mikil- vægi samvinnu og samhjálpar. Þetta var að vísu mikilvægt menntunaratriði, en hagnýtt gildi þótti vafasamt, eins og margt af því, sem Robert Owen kom fram með í verki. Owen var sjálfur mjög vantrúaður á fyrirtæki þessara „Gefjunar- karla“, þegar þeir stofnuðu kaupfélagið í Rochdale í þeim tilgangi að bæta neyð sína. — Hann var sama sinnis og sósíal- istar, að ekki væri hægt fyrir örfátæka iðnverkamenn að að „skapa auðmagn af engu“, eins og þeir orðuðu það. Án þess að taka auð hinna ríku til sín töldu þeir, að verkamenn gætu hvorki orðið sínir eigin kaup- menn né vinnuveitendur. En upphafsmenn ensku kaup- félaganna komu auga á aðra leið. Þeir vissu, að menn græddu á verslun og hún var undirstaða auðsöfnunar einstakra Inanna og ættarframfæri. Þeir gerðu sér ljóst, að gróða sinn fengu kaupmenn af því einu, að þeir tóku hátt gjald fyrir að hafa vörur á boðstólum, vörur, sem verkamenn þurftu á að halda. Þess vegna töldu þeir, að greið- asta leiðin til að afla fjármagns lægi um verslun og best færi á því að þeir gerðust sjálfir sínir eigin kaupmenn og öfluðu nauð- synja sinna fyrir eigin frum- kvæði og dreifðu milli sín á kostnaðarverði. Vefararnir í Rochdale reynd- ust sannspáir um skjóta auð- sköpun með verslun. Þó að höfuðstóll verslunar þeirra væri lítill í fyrstu, safnaði hann eigi að síður utan á sig með tíman- um, og ekki leið á löngu áður en kaupfélag þeirra var orðið svo öflugt, að það gat ekki ein- vörðungu séð um þarfir félags- manna sinna, heldur gátu fleiri gert góð kaup í kaupfélagsbúð- inni. Eftir því sem fjármagnið jókst reyndist auðveldara að leggja í fleiri framkvæmdir. — Næsta stig framkvæmdaþróun- arinnar var að stofnsetja verk- smiðjur til að frameliða nauð- synjavarning og veita á þann hátt félagsmönnum trygga at- vinnu. Fyrst keypti félagið hlut í kornmyllu, síðan setti það á stofn skósmíðaverkstæði og saumastofu og nokkru síðar klæðaverksmiðju, sem vann dúka úr ull og baðmull. Það jók verslunarstarfsemi sína með stofnun útibúa um borg- ina og kom upp heildverslun. Þetta gerðist allt á einum ára- tug, 1845—55. Enn átti þetta litla kaupfélag Rochdale-vefar- anna eftir að eflast, en sú saga verður ekki rakin hánar, en aðeins bent á, að kaupfélags- starfsemin óx óðfluga um allt England, og þróunarsagan er hin sama sem í félagi brautryðj- endanna. Eins og horfir í dag, eru samvinnufélög einhver öfl- ugustu fyrirtæki, sem starfa í verslun og iðnaði á öllum Bret- landseyjum. Frá Englandi barst hreyfingin út um önnur lönd og hefur náð mjög örum vexti víða, ekki síst í fremstu lýðræð- islöndum á borð við Norður- lönd. Framhald greinarinnar verð- ur birt í næsta blaði. Þar verð- ur greint frá íslenskri samvinnu- hreyfingu og fjallað um mikil- vægi hennar fyrir land og þjóð í næstum 100 ár. Skattskrá Norðurlandsumdæm- is eystra 1977 hefur verið lögð fram og koma þar m. a. fram eftirfarandi upplýsingar: Heildarfjárhæð álagðra gjalda í umdæminu er kr. 3.777.042.081 hjá 11. 769 einstakl- ingum og 713 félögum. Nemur heildarhækkun frá álagningu 1976 36,18%. Álagningin sundurl. þannig í höfuðdráttum: Tekjuskattur 1.366 millj. kr. Hækuun frá álagningu 1976 27,5%. — Eignarskattur 106 millj. kr. Hækkun frá álagningu 1976 27,5%. — Aðstöðugjald kr. 348 mill. Hækkun frá álagningu 1976 52,8%. Útsvör 1.428 millj. kr. Hækkun frá álagningu 1976 48,0%. — Skyldusparnaður: Sjúkratryggingargjaljd kr. 156 millj. Hækkun 35,5%. Atvinnu- rekstrargjöld o. fl. kr. 390 millj. Hækkun frá 1976 44,2%. Álagður söluskattur og sölu- gjald 1976 var kr. 2.007 millj. kr. og nemur heildarhækkun frá árinu 1975 43,9%. Hæstu gjaldendur í umdæm- inu eru sem hér greinir samkv. meðfylgjandi skrám: .Akureyri, einstakl. (gjöld alls): Leó P. Sigurðsson, Oddeyrar- gata 5, kr. 9.906.293. Ingvi Jón Einarsson, Stórholt 9 kr. 3.861.914. Hörður Þórleifsson, Kolgerði 3. kr. 3.554.956. Baldvin Þorsteinsson, Kotár- gerði 20, kr. 3.487.506. Valdimar Baldvinsson, Ás- vegur 27, kr. 3.400.565. Jón G. Sólnes, Bjarkarstígur 4, kr. 3.261.166. Oddur Karl Thorarensen, Brekkugötu 35, kr. 3.234.869. Loftur Magnússon, Hamra- gerði 25, kr. 3.233.645. Steinar Þorsteinsson, Bjark- arstígur 3, kr. 3.212.862. Baldur Ingimarsson, Bjarma- stígur 10, kr. 2.416.931. Eyjafj.sýsla, einst (gjöld alls): Sturla Eiðsson, Þúfnavöllum I, Skriðuhreppi, kr. 1.776.204. Snorri Halldórsson Hvammi, Hrafnagilshr., kr. 1.718.033. Brynjar Valdimarsson, Krist- nesh. Hrafnag.hr. kr. 1.706.725. Þingeyjars., einst. (gjöld alls): Stefán Óskarsson, Rein, Reykjahreppi, kr. 4.982.792. Birkir F. Haraldsson, Bjargi, Skútustaðahr., kr. 1.875.418. Jón A. Sigfússon, Víkurnesi, Skútustaðahr., kr. 1.831.653. Húsavík, einstakl. (gjöld alls): Ólafur Ólafsson, Stórigarður 13, kr. 4.302.835. Stefán Pétursson, Skólastíg 1, kr. 2.126.032. Gjaldskrá hitaveitunnar legum hitunarkostnaði. Heimilt er að selja neysluvatn. sam- kvæmt vatnsmæli til þeirra húsa, sem ekki eru hituð upp með hitaveitu og verður gjaldið 165 krónur fyrir hvern rúm- metra vatns. Á bæjarstjórnarfundi í gær, var tekin fyrir gjaldskrá Hitaveitu Akureyrar til síðari umræðu. Bent skal á nokkur atriði henn- ar, eins og hún lá fyrir: Vatnsrennsli að hitunarkerfi húsa, skal takmarkað í stillan- lega hemla, sem ákveða há- marksrennsli til húsanna. Verð samkvæmt gjaldskránni skal vera 3.300 krónur fyrir hvern mínútulítra á mánuði. Þar sem vatn er selt um hemil til upp- hitunar, afgreiðir hitaveitan kranavatn til heimilisnota án sérstaks orkugjalds, að því marki, sem hún telur næfeijegt í venjulegum tilfellum. Talið er að, að þessi vatns- notkun verði um 12% af venju- Heimæðagjöld skal reikna af öllu húsrými á viðkomandi lóð, hvort sem það verður allt tengt hitaveitukerfi eða ekki. Heim- æðagjaldið er reiknað 165 þús- und krónur á hvert inntak, að viðbættum 180 krónum sinnum rúmmetrarnir. Sem dæmi má nefna, að 500 rúmmetra hús borgar 255 þús. króna heimæða- gjald, en 400 rúmmetra hús, 237 þúsund krónur. Sigurður Sigurðsson, Sól- brekka 11, kr. 2.017.485. Jón Þorgrímsson, Garðars- braut 64, kr. 1.955.503. Hafsteinn Skúlason, Fossvell- " ir 16, kr. 1.948.671. Ólafsfjörður, einst (gjöld alls): Svavar Magnússon, Hlíðarv. 67, kr. 2.568.726. Björn Kjartansson, Hlíðar- vegur 53, kr. 2.071.910. Árni Helgason, Hlíðarvegur 71, kr. 1.724.200. Hilmar Jóhannesson, Ólafs- vegur 26, kr. 1.525.623. Ólafur Jóakimsson, Gunn- ólfsgötu 10, kr. 1.310.152. Dalvík, einstakl. (gjöld alls): Ingólfur Lilliendahl, Goða- braut 4, kr. 2.820.824. Eggert Þórir Briem, Smára- vegi 4, kr. 1. 993.448. Sigurður Haraldsson, Hólav. 13, kr. 1.932.916. Hallgrímur Antonsson, Báru- gata 13, kr. 1.770.801. Sighvatur Kristjánsson, Hjarð arslóð, kr. 1.552.436. Akureyri, félög (gjöld alls): Kaupfélag Eyf. kr. 98.253.730. Slippstöðin hf. kr. 29.399.515. Útg.fél. Ak. hf. kr. 26.534.282. SÍS verksmiðjur kr. 26.515.290 K. Jónsson & Co. kr. 14.802.758 Eyjafj.sýsla, fél. (gjöld alls): KEA, útibú Hrísey 5.907.747. Norðurverk hf., Glæsibæjar- hreppi, kr. 5.167.801. Þingeyjars., félög (gjöld alls): Kísiliðjan hf., Skútustaðahreppi kr. 11.393.144. Jökull hf., Raufarhöfn, kr. 10.421.471. Kaupfél. Svalbarðseyrar, kr. 9.463.206. Húsavík (gjöld alls): Johns-Manville kr. 46.561.605. Kaupfél. Þing. kr. 18.051.598. Fiskiðjusaml. Húsav. 18.051.598. Ólafsfjörður (gjöld alls): Magnús Gamalíelsson hf. kr. 10.832.038. Nonni hf. kr. 4.438.310. Dalvík (gjöld alls): KEA, útibú kr. 15.445.476. Tréverk hf. kr. 1.294.318. Um búfjárhald á Akureyri Jarðeignanefnd samþykkir að auglýsa að reglugerð um búfjár- hald í lögsagnarumdæmi Akur- eyrar hafi öðlast gildi þann 21. febrúar 1977. Samkvæmt reglu- gerðinni skulu allir þeir, er hyggjast halda búfé innan lög- sagnarumdæmisins sækja um leyfi til þessa til bæjarráðs. — Nefndin leggur til, að þeir sem eiga búfé við gildistöku reglu- gerðarinnar skuli hafa frest til 15. september n. k. til þess að til- kynna búfjárhald sitt og sækja um leyfi til búfjárhalds ella fell- ur niður heimild þeirra til þess að halda búfé. Nefndin leggur til að gjald fyrir leyfi til búfjárhalds verði sem hér segir: Fyrir sauðfé kr. 100 á kind. Fyrir hesta kr. 1.000 á hest. Hámarksgjald á lögbýlisjörðu verði þó kr. 5.000. Gjald fyrir svína- nautgripa- og alifuglagjald utan lögbýlis- jarða verði kr. 5.000. Nefndin leggur til að ekki verði innheimt sérstakt búfjár- gjald fyrir næsta ár. Nefndin leggur til að Hesta- mannafélagniu Létti verði gef- inn kostur á að taka Glerárdal á leigu til haustbeitar fyrir hross félagsmanna fyrir kr. 80.000. Ella verði hagatollur á afrétti kr. 1.200 fyrir hest. Nefndin leggur til að haga- tollur á afrétti Akureyrar verði kr. 120 á kind. Happdrætti Framsóknarfl. Dregið var í happdrættinu 10. júní sl. og hlutu eftirtalin númer vinning: 18933: Vöruúttekt eða ferð fyrir kr. 500.000. 29941: Vöruúttekt eða ferð fyrir kr. 300.000. 33051: Vöruúttekt eða ferð fyrir kr. 200.000. 1553, 10404, 14057, 30257 og 35086: Vöruúttekt eða ferð fyrir kr. 100.000 — hver vinningur. 4049,14284, 17326 og 19758: kr. 50.000 hver vinningur. 3013, 18124, 24743 og 32356: kr. 30.000 hver vinningur. 5123,10865, 12763 og 28415: kr. 20.000 hver vinningur. 7435, 10695, 17234, 18164, 21760, 27542, 29002, 29046, 29979 og 30958: Úttekt fyrir kr. 10.000 hver vinnnigur. (Birt án ábyrgðar). Vinningsmiðum skal framvísa til happdrættisskrifstofunnar, Rauð- arárstíg 18, Reykjavík, sem gefur upplýsingar um úttektarstaði og tilvísanir fyrir úttekt Jón tekur við Hlíð Frú Sigríður Jónsdóttir, for- stöðumaður Dvalarheimilisins Hlíðar á Akureyri hefur sagt upp starfi sínu frá 1. ágúst n. k. Mun hún taka við starfi við nýtt dvalarheimili aldraðra í Hafnarfirði. Stjórn dvalarheim- ilanna á Akureyri og í Skjald- arvík og bæjarráð leggja til, að Jóni Kristinssyni, forstöðu- manni í Skjaldarvík, verði falin forstaða beggja heimilanna frá 1. ágúst n. k. að telja. Á dvalar- heimilunum Hlíð og í Skjaldar- vík dvelja nú um 200 manns. Jón Kristinsson, forstöðumaður. Fyrir miðju er Elín Aradóttir húsfreyja á Brún í Reykjadal og formaður Sambands norðlenskra kvenna og með henni f. v. Helga Jósepsdótir og Málfríður Sigurðardóttir, báðar í stjórn Kvenfé- lags Reykdæla. (Ljósm.stofa Péturs). Aðalfundur norðlenskra kvenna haldinn í Hlíðarbæ Samband norðlenskra kvenna hélt aðalfund sinn að Hlíðarbæ í Glæsibæjarhreppi 21. og 22. júní s.l. í S.N.K. eru 7 sýslu- sambönd með samtals rétt um 3000 félaga. Á fundinum í Hlíð- arbæ voru um 30 fulltrúar og gestir. Formaður S.N.K. er Elin Ara- dóttir, Brún, Reykjadal, aðrar í stjórn eru Sigríður Hafstað, Tjörn, ritari og Guðbjörg Bjarnadóttir, Akureyri, gjald- keri. Á aðalfundi S.N.K. 1975 var mælst til þess að kvenfélögin gerðu á næstu tveim árum sam eiginlegt átak til styrktar Sól- borgarhælinu á Akureyri. í fyrra safnaðist í kring um 2 milljónir króna og í ár hafa þegar safnast 3 milljónir og hafa þó ekki öll kvenfélög gert skil ennþá. Á vegum S.N.K. verður garð yrkjunámskeið í Garðyrkju- skólanum í Hveragerði seinast í ágúst, og munu 17 konur frá S.N.K. sækja það. Á döfinni er að ráða garð- yrkjuráðunaut með búsetu á Norðurlandi í samvinnu við Ræktunarfélag Norðurlands. Auk þess hafa kvenfélögin eftir sem áður aðgang að garðyrkju- ráðunautum Búnaðarfélags ís- lands sem eru landsráðunautar. S.N.K. hefur orlofsnefnd á sínum vegum. Hefur orlofsdvöl húsmæðra á Norðurlandi verið að Laugalandi í Eyjafirði und- anfarin ár. í ár verður orlofs- dvöl húsmæðra að Hrafnagili í samvinnu við orlofsnefnd Reykjavíkur. Þar verða um 80 konur af Norðurlandi á tíma- bilinu 25. júní til 25. ágúst. Á fundinum voru samþykktar margar tillögur og ályktanir, svo sem tillaga um friðun rjúp- unnar, áskorun til félagsmála- ráðuneytisins um að það taki aftur í sínar hendur fjárveitingu til orlofsnefnda og að það fé verði vísitölutryggt. Einnig áskorun til landbúnaðarráðu- neytisins um ráðningu garð- yrkjuráðunautar á Norðurlandi og síðast en ekki síst áskorun til Menntamálaráðuneytisins um að fjölgað verði í tannlækna- deild Háskóla íslands, þannig að öruggt sé að framvegis njóti allir íslendingar jafnrar aðstöðu til tannlæknaþjónustu. En til- finnanlegur skortur ér á tann- læknum úti á landsbyggðinni. (Fréttatilkynning). Breytt um veiðar Ætlunin er að beina fiskiskipa- flotanum meira til annarra veiða en þorskveiða í sumar. Börkur frá Neskaupstað hafði á sunnudagskvöld, eftir fjögurra sólarhringa veiðar með flot- vörpu, fengið 1040 lestir af kol- munna á Héraðsflóadýpi. Fór hann allur í bræðslu, enda mikil áta í honum. Unnið er að því að fá tvo báta til að prófa tveggja skipa vörpu þá, sem flutt hefur verið til landsins og ætluð til kolmunna- veiðanna, og er talið líklegt, að bátar frá Vestmannaeyjum verði fengnir til þeirra tilrauna- veiða. Fyrsta sumarloðnan hefur nú borist á land. Það var Súlan frá Akureyri, sem kom með 680 lestir og Gullberg var þá á leið til lands með 560 lestir. Aflann fengu skipin 55—60 mílur norð- ur af Straumnesi og þar var þriðja loðnuskipið búið að fá nokkra veiði og á leiðinni á þessi mið voru nokkur skip sama dag. 200 skátar frá Akureyri Tvö hundruð skátar frá Akur- eyri lögðu af stað á laugardag- inn á landsmót skáta á Úlfljóts- vatni, þar sem alls voru um 1500 þátttakendur, þar af 82 norskir skátar, sem afhentu ís- lenskum skátum gjöf við styttu Leifs Eiríkssonar á Skólavörðu- hæð á sunnudaginn. Landsmót- ið stendur til 24. júlí og sjá Ak- ureyrarskátar um dagskrá mótsins. Gunnar Helgason og Hulda Þórarinsdóttir eru skátaforingj- ar karla óg kvenna hér á Akur- eyri. 4•DAGUR DAGUR•5

x

Dagur

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.