Dagur - 14.10.1977, Blaðsíða 4

Útgefandi: ÚTGÁFUFELAG DAGS
Skrífstofur Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar: Ritstjóm 11166, Augl. og afgreiðsla 11167
Ritstj. og ábyrgðarm.: ERLINGUR DAVÍÐSSON
Augl. og afgr.: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
Prentun: Prentverk Odds Bjömssonar hf.
Sá síðasti
í síðasta leiðara blaðsins var því sleg-
ið fram, í framhaldi af nauðsynleg-
um aðgerðum til áð spoma við verð-
bólgu, eyðslu, skuldasöfnun og
braski, þyrftu stjómvöld að gera
harðar aðgerðir, en líklegt væri þó,
að stjórnvöld veldu aðrar leiðir á
kosningaári.
Þessi setning hefur vakið spum-
inguna um það, hvort stjómvöld van-
treystu öllum f jölda kjósenda á þann
hátt, að ekki væri unnt að vænta
fylgis eftir að hafa tekið á málum,
svo sem vera þyrfti. í framhaldi af
þessu vaknar einnig sú spurning,
hvort þetta vantraust þingmanna á
öllum almenningi, sem blaðið gerði
ráð fyrir, væri byggt á pólitískum
staðreyndum, þ. e. að fólki sé fyrir-
munað að líta raunsætt á stöðuna í
efnahagsmálum, og þar með verð-
bólguna, og að því sé einnig fyrir-
munað að skilja, að forsendur em
ekki fyrir því að gera allt á skömm-
um tíma og veita öllum mikið, svo
sem krafa stéttanna hefur verið.
Á undanfömum áram hefur stétta-
baráttan í landinu farið harðandi og
um leið hefur hún orðið einsýnni.
Hún hefur borið þess merki, að
menn hafa litið á ástandið sömu aug-
um og gert var í Svartaskóla á dög-
um Sæmundar í Odda. En þar var
mælt, að sá sem þaðan gengi síðastur
upp tröppumar, út í lífið, yrði hirt-
ur af Kölska. En menn eiga ekki
kunnáttu Sæmundar í Odda, sem gaf
honum vald yfir þeim vonda. — í
stéttabaráttunni hafa forvígismenn-
imir brýnt félaga sína á því, að sá
vondi tæki þann, sem síðastur færi
og nú væri þeirra stétt orðin síðust
og verst sett í hagsmunamálum. —
Þetta hefur valdið þeim raðningi í
þjóðfélaginu, að efnahagslega kemur
þjóðin limlest frá leik.
Nú stendur yfir fyrsta verkfall op-
inberra starfsmanna hér á landi, og
hefði mátt ætla, að forystumenn allra
þeirra fjölmennu starfshópa vítt um
land hefðu borið saman ráð sín við
forystumenn annarra hagsmunasam-
taka, áður en til baráttunnar var
gengið. Er þá sennilegt, að upp hefði
komið svipuð staða og raunin varð
á hjá talsmönnum iðnaðar, landbún-
aðar og sjávarútvegs á dögunum, er
þeir lýstu yfir að vandamál stéttanna
yrðu aðeins leyst sameiginlega.
Ekki gat blaðið fengið af því fregn-
ir í gær, að samningaviðræður væra
að nýju upp teknar hjá samninga-
nefndum ríkisins og opinberra starfs-
manna. Hins vegar era viðræður í
gangi í nokkram bæjarfélögum, en
staðan óljós þar sem ekki er þegar
búið að semja.
UM BYGGÐASTEFNUNA
r
A þingi Fjórðungssambands Norðlendinga, sem nýlega
** var haldið í Skagafirði, flutti Áskell Einarsson, fram-
kvæmdastjóri, erindi um jafnvægi í byggð landsins og hin
ýmsu verkefni samtakanna. Hér fara á eftir kaflar úr ræðu
framkvæmdastjórans.
Um þjóðarsamstöðu
um byggðastefnu.
Tímabilið frá stríðslokum fram
á áttunda áratuginn hefur ein-
kennst af búseturöskun og
verðbólgu. Þjóðin fór að til-
einka sér ný vinnubrögð í með-
ferð efnahagsmála, um áætlana-
gerð og um skipulegar forgangs-
aðgerðir til að ná fyrirfram-
ákveðnu markmiði. Allir voru
sammála um að þetta væri best
gert með því að efla þá atvinnu-
vegi sem fyrir voru. Eftir síld-
veiðihrunið var lögð áhersla á
bolfiskaflann. Þetta átti sína for-
sögu með stækkun landhelg-
innar, fyrst 1952 og síðan 1958
og ekki síst 1973, sem gjörbreytti
aðstöðu hinna smærri sjávar-
þorpa til að halda uppi atvinnu
heima fyrir. Þetta var forsenda
þess, að landsbyggðin var búin
framleiðslutækjum til að efla
atvinnulífið. Kjami byggða-
stefnu var sá, að með landhelg-
isstækkuninni var hægt að
hrinda í framkvæmd fram-
leiíjslustefnu, sem hafði
örfandi áhrif á atvinnu-
lífið út um landið. Með aðgerð-
um Byggðasjóðs og stjórnvalda
var komið í veg fyrir að þessi
nýsköpunarstefna misheppn-
aðist, eins og eftir 1946 og um
1960, þegar meginhluti togara-
flotans, sem var úti á lands-
byggðinni fór á hausinn og
fluttist til Reykjavíkur. Hér er
því um að ræða brýna atvinnu-
málastefnu, sem byggist á ís-
lenskum hagsmunum. Þessi
stefna byggist m. a. á verka-
skiptingu milli landsbyggðar-
innar, sem voru áfram aðal-
framleiðslusvæði, og höfuðborg-
arsvæðisins, sem gegnir því
hlutverki að vera þjónustu-
kjarni landsins.
Um sérstöðu
Reykjavíkur.
Á höfuðborgarsvæðinu er að
eiga sér stað sú þróun að þunga-
miðja höfuðborgarinnar er
smátt og smátt að færast yfir
til nágranna sveitarfélaganna.
Svæðið verður því að skoðast
sem ein heild skipulagslega og
atvinnulega. í málflutningi for.
ráðamanna borgarstjórnar
Reykjavíkur vill þetta gleymast.
Nú er augljóst að forráðamenn
borgarinnar vilja ekki halda
áfram þeirri þjóðarsamstöðu
um byggðaaðgerðir, sem komast
á á sjöunda áratugnum. Hræðsl-
an við aðstreymið er horfin. —
Þessi skoðanaskipti hljóta að
vekja athygli landsbyggðarinn-
ar, í beinu samhengi við bar-
áttu sterkra afla á Faxaflóa-
svæðinu um leiðréttingu á skipt-
ingu alþingismanna á milli
landshluta. Er það furða þótt
dreifbýlisfólkið, sem er að verða
minnihlutahópur í þjóðfélaginu,
sé ekki ginnkeyptur að eiga mál
sín undir mönnum, sem telja
að megi lækna flest mein í at-
vinnulífi borgarinnar, ef byggða
aðgerðum verði hætt í landinu,
og að sjálf höfuðborgin sitji við
sama borð og hallærisbyggða-
lög um lánafyrirgreiðslu úr
Byggðasjóði. Ekki er ljóst á
hverju stjórnarmenn Reykjavík-
ur byggja þessar skoðanir sín-
ar í raun og veru. Setjum svo,
að þetta sé kosningastríð um
hver sé mestur Reykvíkingur.
Þó er hætt við að ekki verði
aftur snúið. Það er mjög alvar-
legt mál, að aðgerðir í byggða-
málum, sem taldar eru sjálfsagt
mál í nágrannalöndunum,
valda ósætti milli landsbyggð-
arinnar og höfuðborgarsvæðis-
ins. Þetta getur haft ófyrirsjá-
anlegar afleiðingar í þjóðfélag-
inu, ekki síst fyrir Reykjavík,
sem á allt undir landsbyggðinni.
•H-
Um heildarúttekt á
kyggð^þróun í landinu.
Það furðulega er, að töluverð-
um erfiðleikum er háð að fá
upplýst, hvernig fjármagni fjár-
festingarsjóða skiptist á milli
landssvæða. Sama er reyndar
að segja um útlán almenna
bankakerfisins til einstakra
Iandshluta. Ekki er vafamál, að
það er eitthvað, sem veldur því
að þessi skipting er ekki lögð
fram. Þess vegna er sú úttekt,
sem stefnt er að í ályktun Al-
þingis um athugun á lánastefnu
Byggðasjóðs nauðsynleg. Sam-
hliða verður ekki komist hjá
því að skoða allt fjármögnunar-
kerfið í landinu og áhrif þess
á byggðaþróun. Þetta er veiga-
mikið verkefni. Best er að stað-
reyndirnar tali. Ekki er vafa-
mál, að í ljós mun koma að
Reykjavík og Reykjanessvæð-
ið mun búa við eðlilegan hlut í
Fiskveiðasjóði, og hafa verulegt
forskot hjá Iðnlánasjóði, Iðn-
þróunarsjóði og í Byggingasjóði
ríkisins. Um helmingur af lán-
um Iðnlánasjóðs fer til Reykja-
víkur og yfir helmingur af fjár-
magni Byggingasjóðs. Ljóst er,
að lánafyrirgreiðsla Byggða-
sjóðs nægir ekki til þess að
jafna þessi met. Nauðsynlegt er
að heildarframlag landshlut-
anna komi fram á óvilhallan
hátt.
Um dreifingu
búsetunnar.
Því er mjög haldið á lofti, að
fólki fækki í Reykjavík og jafn-
vel á höfuðborgarsvæðinu. —
Þetta kann að vera rétt í óveru-
legum mæli. Hér er ekki um
fækkun íbúa að ræða gagnvart
landsbyggðinni, heldur ber á
tilflutningi frá höfuðborgar-
svæðinu til útlanda. Hverjar or-
sakir eru fyrir þessari tilfærslu
eru ekki Ijósar. Sennilega ráða
hér um atriði, sem eru allri
byggðaþróun óviðkomandi. —
Mönnum er mjög tamt að miða
byggðaþróun við starfstíma
Byggðasjóðs, en hann hóf starf-
^emi sína í núverandi mynd í
ársbyrjun 1972. Nú er orðið al-
gengt í hagskýrslum að draga
saman Re.ykjavík og Reykjanes-
svæðið sem eina heild. Þetta er
m. a. gert af hagræðideild
Reykjavíkurborgar, enda er
svæðið að verða ein atvinnu-
heild, Þetta er m. a. gert af
Hagfræðideild Reykjavíkur-
borgar, enda er svæðið að verða
ein atvinnuheild, þrátt fyrir
skiptingu þess í Suðurnes og
Innnes. Hlutfall Reykjanes-
svæðið sem eina heild. —
Þetta er meðal annars gert af
hagfræðideild Reykjavíkur-
og 1976. Á Vestfjörðum hefur
íbúahlutfall lækkað úr 4,7% í
4.6%. Norðurlandið hefur hækk
að sig úr 15,5% í 15,6%. Aust-
urlandið hefur hækkað sig úr
5,4% í 5,6%. En Suðurlandið
hefur lækkað sig úr 8,7% í 8,6%.
Sé þetta skoðað í tölum hefur
íbúaröskun á Faxaflóasvæðinu
verið 220 tnanns gagnvart öðr-
um landshlutum. Sama þróun
er á Vestfjörðum og Suðurlandi.
Þetta er alls tilfærsla um 660
manns, þar hefur Norðurland
fengið 220 manns og Austur-
land 440 manns. Þetta sýnir á
ótvíræðan hátt, að búsetuþró-
unin stefnir til þess jafnvægis,
hægt en markvisst.
Um mannaf laaukningu
í atvinnurekstri.
Mannaflanotkun er að mestu
metin eftir slysatryggðum
vinnuvikum. Á tímabilinu 1963
til 1975 hafði íbúum fjölgað um
17,1%, og nýting vinnu þeirra
aukist um 19,65%, þ. e. færri
íbúar á bak við hvert mannár.
Á Faxaflóasvæðinu hafði íbúum
fjölgað um 23,4%, en mannaafla.
nýtingin aukist um landsmeðal-
tal. Á Vestfjörðum fækkar íbú-
um aðeins á þessu tímabili, en
mannaflanýtingin vex um 47,5
%. Á Norðurlandi vestra fækk-
ar íbúum aðeins en mannafla-
nýtingin vex um 34,8%. Á Aust-
urlandi fjölgar íbúum um 11,6%
en mannaflanýtingin eykst um
20,2%. Á Norðurlandi eystra er
fólksfjölgunin um 15,2% og
aukning mannaflanýtingar 17%.
Á Vesturlandi og Suðurlandi
helst íbúaaukning og aukin
mannaflanýting í hendur. —
Þetta tímabil, sem við er mið-
að, nær bæði til samdráttarár-
anna og uppgangsáranna eftir
1970 og ætti að sýna rétta mynd
af þróuninni. (Staðreyndin er
sú, að á Faxaflóasvæðniu held-
ur aukning á vannuaflsnýtingu
ekki í við fólksfjöldaaukningu.
Hins vegar kemur það athygl-
isverða i ljós, að úti á landi
verður stórbætt nýting á vinnu-
afli. Árið 1963 var vinnuaflsnýt-
ing best á Faxaflóasvæðinu, en
verulega lélegri í öðrum lands-
hlutum. Það sem hefur átt sér
stað er einfaldlega, að í stað
verulegs atvinnuleysis, t. d. á
Vestfjörðum og Norðurlandi
vestra, er komin full nýting
vinnuafls. Reyndar má draga
sömu niðurstöður af þróuninni
á Austfjörðum og Norðurlandi
eystra. Uppgangur þessara
landshluta er ekki vegna til-
flutnings fólks, heldur vegna
þess að með uppbyggingu fram-
leiðslu hefur atvinnuleysi verið
útrýmt og vinnuaflið er nýtt
heima fyrir í stað þess að
hverfa í aðra landshluta.
•&
Um staðsetningu
þjónustustarfseminnar.
Sé athuguð mannaaflaþróun,
eftir slysatryggðum vinnuvik-
um, kemur í ljós, að notkun
vinnuafls í landbúnaði og sjáv-
arútvegsgreinum minnkar og
stendur í stað með úrvinnslu-
greinum. Það er hlutfallslegur
samdráttur í almennum iðnaði
og samgöngum, en aukning í
byggingaiðnaði. Um 58,45% þess
fjölda sem leitaði inn á vinnu-
markaðinn 1963—1975 fór í þjón-
ustugreinar, þar af 30,25% í op-
inber þjónustustörf. Sé litið á
Reykjavík eina sér, kemur í ljós
að 88,8% af nýju vinnuafli leit-
aði í þjónustugreinar, þar af
42,7% í opinbera þjónustu. Alls
var aukning í þjónustugreinum
15.946 mannár, þar af voru þau
í Reykjavík 9.489 eða 59,5% af
aukningu í þessum greinum. í
viðskiptum var mannaflaaukn-
ing 5059 mannár, og þar af í
Reykjavík 3142 mannár, eða
60,9%. í þjónustu var aukning-
in 2636 mannár og þar af 1779
í Reykjavík eða 67,4% af aukn-
ingu. Þessi samanburður tekur
af allan vafa um hvar báknið sé
staðsett í þjóðfélaginu. Um 62,6
% af vinnuafli í þjónustugrein-
um er staðsett í Reykjavík og
um 12,4% af vinnuafli í þess-
um greinum er staðsett á
Reykjanessvæðinu. Faxaflóa-
svæðið er með 75,5% af þjón-
ustustarfsemi í landinu. Þetta
sýnir svo ekki verður um villst,
að þróun Faxaflóasvæðisins
byggist á þjónustugreinum, eða
með öðrum orðum á þjóðfélags-
bákninu. Þetta er máske ástæð-
an til að forráðamenn Reykja-
víkur séu mjög uggandi um
sinn hag. Það er hins vegar
alveg ástæðulaust á meðan
landsbyggðin annast fram-
leiðsluaukninguna.
•&
Um þróun
í framleiðslugreinum.
Það hefur komið fram í mál-
flutningi forvígismanna Reykja-
víkurborgar að samdráttur í
sjávarútvegsgreinum hafi átt
stóran þátt í hnignun atvinnu-
lífs í borginni. Á tímabilinu
1963—1975 hafa sjávarútvegs-
greinar dregið til sín um 6,3%
af vinnuaflsaukningunni í land-
inu, en hlutur þeirra í heildar-
vinnuafla þjóðarinnar hefur
lækkað um 2,9%. í Reykjavík
lækkaði hlutur þessara greina
um 3,64% og mannárum fækk-
aði um 817 í sjávarútvegsgrein-
um. Hefði Reykjavík haldið
óbreyttum hlut sjávarútvegs-
greina í heildarmannafla í borg-
inni, eða 6,7%, hefði átt að vera
í þessum greinum 2881 mannár
1975, í stað 2153 mannára. Þstta
er aukning um 728 mannár, sem
er 42% af mannaflaaukningu í
þessum greinum í landinu á
tímabilinu. Ef miðað er við
landshlutana utan Faxaflóa-
svæðisins mundi þetta nema um
helming af vinnuaflsaukningu í
þessum greinum. Sé miðað við
að fólki fjölgi ekki í þessum
greinum verulega hefði þessi
tilfærsla þýtt samdrátt í lands-
byggðinni. Lióst er að þetta
leysir ekki vanda höfuðborgar-
svæðisins, en getur kippt fótun-
um undan framleiðslustarfsemi
dreifbýlisins og þjóðfélagsins
um leið. Það varhugaverða við
vinnuaflsþróunina i landinu er,
hve vinnuaflsnotkun í bygg-
ingaiðnaði hefur aukist út um
landið, um 46%, mannaflaaukn-
ingar í þessari grein er utan
Faxaflóasvæðisins. þar af tæp-
lega helmingur á Suðurlandi.
•&
Um tekjuþróunina.
Því hefur verið haldið fram,
að tekjuaukning hafi verið
meiri í öðrum landshlutum en
í Reykjavík. Þetta getur verið
rétt, ef eingöngu er miðað við.
hlutfallstölur. Á árunum 1972 —
1975 hækkuðu meðaltekjur íbúa
um 166% að meðaltali í land-
inu. Aukningin var mest á
Austurlandi 182%, þar næst á
Vestfjörðum um 180%, Norður-
alndi vestra 180%, Norðurlandi
eystra um 173% og Reykjanesi
169%. Meðaltekjur á íbúa voru
1975 kr. 542 þús. í landinu. Þær
voru hæstar í Reykjavík kr.
571 þús. á íbúa, þar næst á
Reykjanesi kr. 554 þús. á íbúa
og á Vestfjörðum 548 þús. á
íbúa. Aðrir landshlutar voru
undir landsmeðaltali. Sú breyt-
ing sem átti sér stað á þessum
árum er sú, að Vestfirði voru
nú hærri en landsmeðaltal, en
ekki 1972. Árið 1972 féll í hlut
Reykjavíkur 43% framtalstekna
einstaklinga, en 1975 40,8%. —
Þetta er tilfærsla um 2,2%. —
Reykjanes hefur hækkað um
19,7% í 21,2%, eða 1,5%. Önnur
tilfærsla er óveruleg, 0,1% til
Vestfjarða og Norðurlands
vestra. Til Norðurlands eystra
0,4% Austurlands 0,3%. En á
Suðurlandi lækkaði hlutfallið
um 0,2%. Þetta sýnir að tekju-
tilfærslan er mest til nágranna-
byggðanna. Þess er einnig að
geta, að Reykjavík er með
hærra hlutfall í tekjum, en
íbúafjölda um 2,2%. Reykjanss
einnig um 1,5%. Vesturlandið
nær þessu ekki. Vestfirði eru
með sama hlutfall. Norðurlarid
vestra vantar upp á þetta. Norð-
urland eystra einnig, svo og
Suðurland og Austfirði. Þetta
sýnir ljóslega að ekki hefur tek-
ist að rétta tekjuþróunina við
dreifbýlinu í hag, þó hefur bilið
minnkað. íbúatekjur eru lang-
hæstar í Reykjavík. Reykjavík
fær í sinn hlut stærri skerf, en
sem svarar eðlilegu hlutfalli.
•&
Um sérréttindi
í tekjuöflun.
Það er ekki nóg með það, að í
hlut Reykjavíkur kom hærra
tekjuhlutfall, en íbúahlutfall,
heldur er verulegur munur á
hlutfalli börgarinnar í álagn-
ingartekjum sveitarfélaga og
íbúahlutfalh. í hlut Reykjavík-!
ur kom 1976 um 44% af öllum
álagningartekjum sveitarfélaga,
sem er 5,8% hærra en nmeur
íbúahlutfalli. Þetta lætur nærri
að vera 772 millj. kr. Þar af er
tilfærsla frá sveitarfélögum á
höfuðborgarsvæðinu 51 millj.
eða 6,6%. Sé Reykjaneskjör.
dæmið reiknað sem heild, er til
færslan um 2%. Tilfærslan frá
öðrum landshlutum er sem hér
segir: Vesturland og Norður-
land vestra 19% hvort, Suður-
(land 21%, Norðurland eystra
18%, Austurland 15% og Vest-
urland 6%. í hlut Reykjavíkur
kom 41,2% allra útsvara, um
46,2% allra fasteignaskatta og
54,4% allra aðstöðugjalda í land-
inu. Forskot Reykjavíkur í
tekjuöflun stafar að mestu af
þvi hve aðstaða borgarinnar til
álagningar fasteignaskatta og
aðstöðugjalda er betri en úti
um landið. Matsverð fasteigna-
skatta er verulega hærra en
annars staðar á landinu. Veru-
legur hluti aðstöðugjaldanna er
vegna aðstöðu höfuðborgarsvæð
isins. Árið 1972 fékk Reykjavík
í sinn hlut 9,5% stærri sneið af
tekjuköku sveitarfélaga, en
íbúahlutfallið. 1973 var þetta
8,5% og 1974 var talan 7,2%, en
1975 var hlutfallið 6,5% og 1976
5,8%. Þetta sýnir ljóslega, að
höfuðborgin býr við forréttindi
um álagningarmöguleika, sem
að verulegu leyti byggjast á
höfuðborgaraðstöðunni. Þessi
munur fer hægt minnkandi og
þarf að hverfa í framtíðinni. —
Það gerist ekki nema með
breyttum reglum Jöfnunar-
sjóðs. Þessi samanburður sýnir
enn ljóslega, að ekki þarf
Reykjavík að kvarta yfir sínum
'hlut' gagnvart öðrum sveitarfé-
lögum.
j Áskell Einarsson ræðir hér um fjölmörg atriði byggðamálanna hér á landi.
KA sigraði Þór 22:19
Sl. laugardag léku annarrar-
deildarlið KA og Þórs æfinga-
leik í handknattleik. Var þetta
liður í undirbúningi liðanna
fyrir keppni í deildinni, sem
hefst um næstu helgi. Lið KA
er nú eitt spumingamerki, þar
sem liðinu hefur nú bæst liðs-
auki frá öðrum félögum eins
og annars staðar er greint frá.
Ekki virtust þó aðkomumenn-
irnir passa vel inn í liðið enn-
þá, en það eru góðir einstakl-
ingar sem eflaust eiga eftir að
styrkja liðið mikið. Sigtrygg-
ur Guðlaugsson var drýgstur
hjá Þórsurum að vanda og
skoraði m. a. fimm fyrstu
mörk þeirra. í fyrri hálfleik
voru Þórsarar betri aðilinn
og voru alltaf yfir, mest þrem-
ur mörkum. í hálfleik var
staðan 10 gegn 9 fyrir Þór og
þá Ihafði íSigtrygguir skorað
sjö mörk fyrir Þór. í þeim
hálfleik vörðu markmennirnir
Gauti og Ragnar sín sjö skot-
in hvor og Gauti m. a. eitt
víti. Sigurður Sigurðsson gerði
laglegt mark eftir að leiktíma
fyrri hálfleiks lauk, er hann
skoraði beint úr fríkasti fram
hjá varnarvegg Þórsara. Þá
gerði Þorleifur mjög fallegt
mark af línu, en hann var ann-
ars mjög óheppinn með skot
sín og hraðaupphlaup.
Um miðjan síðari hálfleik
komust KA menn yfir og
héldu því til leiksloka, en þeir
sigruðu með 22 mörkum gegn
19
Leikur þessi var annars ekki
nógu góður hjá liðunum, og
er greinilegt að samæfing er
ekki nógu mikil hjá leikmönn.
unum. Sérstaklega er þetta
áberandi hjá KA, þar eð þeir
hafa svo marga nýja leikmenn
í sínu liði. í þessum leik var
KA-liðið best þegar það var
skipað „original KA-mönnum“.
Alfreð Gíslason gerði þrjú
góð mörk úr jafnmörgum skot-
tilraunum en hann mætti gera
meira af því að skjóta, því
skotharka hans er gífurleg og
hittni góð. Flest mörk Þórs
skoraði Sigtryggur, 10 mörk,
þar af 3 úr víti. Einar Björns-
son skoraði 3, Ragnar 2, Kiddi
2 og Steini 1. — Sigurður Sig-
urðsson skoraði flest hjá KA,
8 mörk, þar af eitt úr víti. Jó-
hann og Jón Árni og Alfreð 3
hver, Ármann 2, Helgi Her-
mann og Þorleifur 1 hver.
Bjarni Reykjalín Jóhannesson
Föstudaginn 7. október síðast-
liðinn var til moldar borinn frá
Miðgarðakirkju í Grímsey,
Bjami Reykjalín Jóhannesson,
Sveinagörðum. Hann var fædd-
ur 25. febrúar 1968. en andaðist
30. september sl.
Það vakna margar spurning-
ar þegar maður heyrir, að lítið
barn sé dáið. Maður spyr hvers
vegna og hvaða tilgangi það
þjóni. Það eru sumir hlutir
sem ekki er auðvelt að skilja
né sætta sig við, meðal annars
þetta. Guð gefur, en hann tekur
líka. Níu ára gamalt barn, sem
lífið blasir við, er allt í einu, í
miðri önn dagsins, hrifið burt
og maður spyr: Af hverju? Og
nú er hann farinn, farinn til
Guðs, og bróður síns, sem Guð
tók einnig til sín 6 ára, fyrir
15 árum. Fyrst hann og nú
Bjarni litli.
Þegar ég festi þessi fátæklegu
orð á blað, kemur upp í hugann
mynd af tæplega tveggja ára
snáða, sem ég leit eftir fyrir
tæpum átta árum á meðan móð-
ir hans lá veik í sjúkrahúsi. Þær
stundir voru mér dýrmætar og
ógleymanlegar. Ég geymi mynd-
ina f huga mínum og einnig þá,
sem þar mótaðist í sumar af
ljóshærðum, myndarlegum og
vel gerðum, brosandi dreng. —
Stórt skarð er nú höggvið í
vinahópinn og ég veit að litlir
leikfélagar biðja fyrir þér. —
Skarðið er stærst í systkina-
hópnum á Sveinagörðum.
Ég bið Guð að varðveita þig
og geyma, elsku litli Bjami
minn. Einnig bið ég guð að
styrkja og hugga föður þinn og
móður, systkyni bín og alla ást-
vini þína. Megi Guð vaka yfir
þeim. Höfum hugfast, að þeir
sem guðirnir elska deyja ungir.
Frænka.
Júlíus Oddsson
Góður vinur og félagi kvaddur
Þetta verður engin æfiminning,
aðeins örfá kveðjuorð.
í 35 ár höfum við Júlíus Odds-
son starfað saman, bæði í Karla-
kórnum Geysi, en þó lengst með
Leikfélagi Akureyrar. Þar skap-
aðist milli okkar vinátta sem
alltaf fylgir þeim félagsskap.
Við finnum og skiljum hvað
góður félagsandi er mikilsverð-
ur, við gleðjumst sameiginlega
yfir sigrum, og tökum þátt í
ósigrum.
Júlíus var góður félagi. Hann
gat verið snöggur í svörum og
ófeimin að segja meiningu sína;
hann bar virðingu fyrir leiklist-
inni eins og góðum listamanni
ber að gera, og gott var að leita
til hans er á bjátaði, þar á ég
honum mikið að þakka.
Júlíus lék mörg hlutverk með
L. A. og öll með sóma. Þar ber
eitt hlutverk af, var það Jón
Hreggviðsson í íslandsklukk-
unni eftir Halldór Laxness. Ef
hægt er að segja svo, að leikari
fari á kostum, gerði Júlíus það
í Jóni Hreggviðssyni.
Oft áttum við tal saman um
þetta hlutverk er við vorum að
æfa íslandsklukkuna. Það var
ekki nóg að læra hlutverkið,
hann vildi skila því eins vel og
hægt var, og það gerði hann
með prýði.
Þeir eru að kveðja gömlu fé-
lagarmr er héldu á lofti merki
L. A. um margra ára skeið. —
Þelm ber að þakka.
f mörg ár söng Júlíus í Karla-
kórnum Geysi, var alltaf gaman
að sjá þá feðga saman í 2. bassa.
Þá var gaman að vera í Geysi
með góðum félögum og vinum.
Mörgum árum seinna stofnuð-
um við gamlir Geysimenn
„Gamla Geysi“.
Hann er að stækka vinahóp-
urinn sem kvatt hefur, en við
stöndum fátækari eftir.
Ég veit að allir leikarar og
félagar í Leikfélagi Akureyrar,
senda honum þakkir fyrir sam-
verustundirnar, og gamlir Geys-
ismenn senda honum vinar-
kveðjur.
Við hjónin þökkum liðnu ár-
in og biðjum honum Guðsbless-
unar.
J. Ö.
4 : DAGUR
DAGUR•5