Dagur - 07.11.1986, Blaðsíða 6

6 - DAGUR - 7. flóvember 1986
„Mér hefur liðið ákaflega
vel hérna á hölnurrr
- í heimsókn hjá Sigmundi Jónssyni bónda og gamanvísnahöfundi á
Vestari-Hóli í Flókadal
Sigmundur Jónsson bóndi á Vestari-Hóli.
Hverri sveit er nauðsynlegt að
eiga menn sem geta sett saman
gamanefni fyrir samkomur
sem þar eru árlega haldnar,
svo sem þorrablót. Sigmundur
Jónsson bóndi á Vestari-Hóli í
Flókadal hefur verið afar
drjúgur að leggja til skemmti-
efni á þorrablótin í Fljótunum
sem fram fara í félagsheimilinu
Ketilási. Hafa þar oft og einatt
verið fluttir langir bragir eftir
Simba þar sem afrek íbúa
sveitarinnar hafa verið tíund-
uð.
Það var í vor þegar undirritað-
ur var á ferð um Flókadalinn að
hann færði í tal við Sigmund að
eiga við hann stutt spjall ein-
hvern tímann. Ég hitti hann við
veginn fyrir neðan bæinn. f>að
var komið undir miðnættið og
sólin að síga bak við sjónarrönd
úti á firðinum. Sigmundur var að
koma neðan úr nesjunum, svolít-
ið þreytulegur enda vinnutíminn
hjá bændum um þetta leyti oft
nokkuð langur. Þessi stund frá
því í vor rifjaðist upp fyrir mér á
leiðinni heim að Vestari-Hóli
kvöldið sem Sigmundur var tek-
inn tali. Þó klukkan væri orðin
tíu að kvöldi og Sigmundur
nýkominn úr fjósinu hafði hann
fallist á spjall, en sagðist ansi lítið
hafa að segja. Það var Guðrún
Sigmundsdóttir móðursystir Sig-
mundar sem hefur verið ráðs-
kona hjá honum lengst af sem
kom til dyra og vísaði komu-
manni til eldhúss þar sem kaffi og
meðlæti vár innbyrt til að byrja
með. Að gömlum og grónum
sveitasið var ekki annað viðlit en
gesturinn fengi viðurgjörning hið
bráðasta.
Hef dundað hérna
á hólnum
Kaffinu og kökunum voru gerð
góð skil og eftir spjall um daginn
og veginn dágóða stund fórum
við Simbi að skyggnast aðeins inn
í fortíðina. Honum sagðist svo
frá uppvexti sínum.
„Ég er fæddur hérna á Vestari-
Hóli fyrir 59 árum. Hér ólst ég
svo upp við mikið ástríki hjá afa
mínum og ömmu Sigmundi Jóns-
syni og Halldóru Baldvinsdóttur
sem hér bjuggu. Ég held að afi
hafi ekki skammað mig nema
einu sinni og hló þá um leið. For-
eldrar mínir fluttu fljótlega eftir
að ég fæddist að Hálsi, býli sem
var hérna hinum megin við ána
og faðir minn var síðasti ábúandi
á. Þegar ég var á sjöunda árinu
veiktist svo pabbi og þá fluttu
þau suður ásamt systur minni.
Hér undi ég mér svo við leik og
störf til fullorðinsáranna. Sumar-
ið 1956 fór ég í fyrsta skipti í
burtu til að vinna, fór þá í vega-
vinnu. Um veturinn var svo hald-
ið á vertíð til Vestmannaeyja.
Síðan kom ég heim um vorið og
var í vegavinnu um sumarið.
Fljótlega upp úr því tók ég svo
við búi hér á Vestari-Hóli og hef
dundað hér á hólnum síðan.“
- Hvað er þér nú einna
minnisstæðast frá bernskuárun-
um?
„Það er auðvitað margt sem
maður minnist úr bernskunni. En
ég held að mér sé ekkert eins
minnisstætt og eitt skiptið sem
von var á mömmu í heimsókn.
Ég var smápolli þegar þetta var.
Ég var búinn í mín bestu föt og
sagt að hafa hægt um mig. A
þessum árum var hver lækjar-
spræna hér full af fiski og ég hafði
ákaflega gaman af veiðiskap. Ég
gat ómögulega stillt mig um að
prófa að veiða í Hólsánni hérna
norðan við þó að ég væri kominn
í sparifötin. Þessi veiðiferð mín
endaði með því að ég steyptist á
hausinn í ána og það þurfti að
draga hverja spjör rennblauta af
mér.
Svo var það í annað skipti sem
ég var við veiðiskap í Hólsánni
og var þá einnig afar kappsamur.
Ég veiddi fiskinn þannig að ég lá
á bakkanum með ullarvettlinga,
óð ofan í ána og greip fiskinn og
henti honum upp á bakkann. Það
var svo gott að vera með ullar-
vettlinga vegna þess að fiskurinn
var svo stamur á þeim að það var
alveg nóg að ná í sporðinn á hon-
um þá fékkst hald. Veiðin gekk
vel þennan dag og ég henti hverj-
um fiskinum á fætur öðrum upp á
bakkann. Þegar ég svo ætlaði að
taka veiðina saman og fara með
liana heirn, þá var enginn einasti
fiskur á bakkanum. Ég hafði ekki
gáð að því að bakkinn hallaði svo
mikið að þeir náðu allir að
sprikla út í aftur."
- Hvernig var svo að vera á
vertíð í Eyjum?
„Það var ágætt, þá var mikið líf
á vertíð í Eyjum eins og er sjálf-
sagt enn. Mikil vinna, sérstaklega
um tíma þegar algjör landburður
var af fiski. Þá var unnið eins
lengi og menn þoldu. Eftir
nokkra daga var liðið farið að
grisjast ansi mikið, menn upp-
gáfu sig gjörsamlega og mæt-
ingarnar versnuðu til muna. Ég
kunni ágætlega við vinnuna og
hefði vel getað hugsað mér að
setjast að í Eyjum ef ekki hefði
komið eitt til. Ég fann að mig
bráðvantaði skepnurnar.“
Huldufólk í hólnum?
- Eitthvað þér minnisstætt frá
búskaparárunum?
„Það hefur nú ekki neitt svona
sérstaklega merkilegt gerst. Mér
hefur liðið ákaflega vel hérna á
hólnum. Sáttur við guð og menn
og sveitastörfin hafa verið mér
hugleikin. Þó ég hafi búið hérna
einn þá hef ég aldrei komist í
nein vandræði með það sem ég
hef verið að gera. Ef mig hefur
vantað aðstoð þá hafa sveitungar
mínir alltaf verið tilbúnir að rétta
mér hjálparhönd. Ég minnist
þess að þegar ég byggði fjósið
árið 1977 og þurfti á þó nokkru
liði að halda í steypuvinnu, að þá
var aðeins einn maður sem gat
ekki hjálpað mér og ég vissi að
hann gat það alls ekki. Þessa
hjálpsemi hjá sveitungum mínum
er erfitt að fullþakka.
Það er kannski eitt atvik sem
ég get sagt þér frá, sem sýnir að
þó menn þekki hverja þúfu á sín-
um heimaslóðum verða þeir að
fara varlega. Það hagar svo til í
hnjúknum hérna fyrir ofan að
klettabelti eru bæði að norðan og
sunnan, á milli er svo móhella.
Maður var vanur að fara þarna
yfir og markaði þá aðeins ofan í
móhelluna. Það var svo einu
sinni þegar ég var í göngum
þarna og gekk út á móhelluna að
ég markaði ekki ofan í og var í
þann veginn að renna. Ég náði að
halda mér með fingurgómunum
við klettabeltið og fikra mig yfir.
Þegar ég kom á skeiðina hinum
megin skalf ég alveg eins og
hrísla og þurfti að hvíla mig þar
langa stund. Það höfðu verið
miklir þurrkar fyrir göngurnar
sem gerðu móhelluna svona eitil-
harða. Haustið eftir hrapaði vet-
urgömul kind til dauða á þessum
sama stað.“
- Hefur þú eitthvað orðið var
við huldufólk hérna á hólnum?
„Ja, ég veit ekki hvað ég á að
segja um það. Ég get þó ekki
neitað því að eitt atvik gerðist
hér sem ég hef ekki fengið neinn
botn í. Það var þannig að þegar
ég var með fé í gömlu fjárhúsun-
um hérna fyrir ofan átti ég kú-
bein sem ég lagði alltaf frá mér á
sama bitann og gat þar gengið að
því. Svo einu sinni þegar ég ætl-
aði að fara að nota kúbeinið, var
það ekki á bitanum. Mér fannst
þetta ansi einkennilegt en
gleymdi þessu svo er frá leið. En
nokkrum vikum seinna sá ég svo
mér til undrunar að kúbeinið var
komið aftur á bitann. Ég hef
aldrei getað fundið neina áþreif-
anlega skýringu á hvarfi kúbeins-
ins.“
Ekki nógu andlegur til
að setja saman eftirmæli
Tími var nú kominn til að huga
að vísnagerð Sigmundar. Hann
kvað langt síðan hann hafi byrjað
að semja gamanefni fyrir
skemmtanir sem haldnar hafa
verið hérna í Fljótunum og aldrei
samið öðruvísi efni en í léttari
kantinum. „Ég hef aldrei samið
eftirmæli eða neitt þvíumlíkt, er
ekki nógu andlegur til þess,“
sagði hann.
Húsavík:
Með Víbrum
Hljómsveitin Víbrar: Karl, Bragi, Kristján, Þórhallur.
Víbrar leika fyrir dansi..... í
haust er þessi setning farin að
sjást og heyrast í auglýsingum
aftur. Víbrar voru með vinsæl-
ustu danshjómsveitum norðan-
lands á árunum eftir 1965, en
hljómsveitin hætti um 1970 og
hefur ekki komið fram síðan,
að undanskildu einu kvöldi,
það var á stjörnumessu björg-
unarsveitarinnar 1983.
Þegar blaðamaður Dags kom að
félagsheimilinu til að líta inn á
æfingu hjá hljómsveitinni heyrð-
ist Bragi Ingólfsson syngja:
„Kvöldið er fagurt...“ og síðan,
„Sofðu litla barnið mitt...“ Það
leyndi sér ekki að þetta var
eitthvað líkt gömlu, góðu
Víbrunum.
Það kom í ljós að tveir sem
voru í Víbrunum í „gamla daga“
eru í nýju hljómsveitinni, Bragi
trommuleikari og söngvari og
Þórhallur Aðalsteinsson hljóm-
borðsleikari. Auk þeirra skipa
hljómsveitina Karl Hálfdánarson
sem leikur á bassa og Kristján
Flalldórsson gítarleikarí.
Það var Þórhallur sem gekkst
fyrir stofnun hljómsveitarinnar
fyrir um það bil tveim mánuðum.
Aðspurður um nafnið sagði
hann: „Mér þykir afskaplega
vænt um þetta nafn, engin ástæða
er til að láta það gleymast og við
vonumst til að sjá aftur andlitin
sem voru í Hlöðufelli fyrr á
árum.“
Víbrar segjast ætla að vera
með að mörgu leyti svipaða mús-
ík og leikin var á árum áður, það
er að segja gömul, góð lög en
einnig leika þeir þau lög sem vin-
sælust eru í dag. Þeir sögðust
hafa stofnað hljómsveitina vegna
þess að þörf hefði verið fyrir slíka
hjómsveit á staðnum, sér til
ánægju og til að afla aukatekna
en ef hljómsveit ætti að ganga vel
þá væri þetta vinna og aftur
vinna.
Þegar spurt var hvort mikið
væri að gera rankaði Karl
umboðsmaður við sér: „Það er
alveg nóg að gera, þó er hægt að
reyna að fá okkur og við spilum
fyrir hverja sem er, hvar sem er
og umboðssíminn er 41657.“
En nú dugði ekki að tefja
strákana lengur frá æfingunni:
„Bless, og gangi ykkur vel.“ IM