Dagur - 14.11.1986, Blaðsíða 4
4 - DAGUR - itfVrióvéhibéHÖÓé
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, S(MI 24222
ÁSKRIFT KR. 480 Á MÁNUÐI • LAUSASÖLUVERÐ 50 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR:
HERMANN SVEINBJÖRNSSON
FRÉTTASTJÓRI: GYLFI KRISTJÁNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI: BRAGI V. BERGMANN
BLAÐAMENN: ÁSLAUG MAGNÚSDÓTTIR, EGILL BRAGASON,
EGGERT TRYGGVASON, GESTUR E. JÓNASSON,
GESTUR KRISTINSSON (Blönduósi vs. 95-4070 hs. 95-4368),
HELGA JÓNA SVEINSDÓTTIR, INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR
(Húsavík vs. 41585 hs. 41529),
KRISTJÁN KRISTJÁNSSON, RÚNAR ÞÓR BJÖRNSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, ÞÓRHALLUR ÁSMUNDSSON
(Sauðárkróki vs. 95-5960 hs. 95-5729)
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
H ryðj u verkasamtök
í dulargervi
leiðari________________
íslendingar hafa ávallt
fylgst vel með því sem er að
gerast úti í „hinum stóra
heimi“. Á hverjum degi
hafa fjölmiðlarnir flutt okk-
ur fréttir af hryðjuverkum
alls kyns, sem færst hafa í
aukana dag frá degi. Óneit-
anlega hafa þessar fréttir
fyllt okkur óhug og varpað
skugga á hið daglega líf.
Það hefur þó löngum verið
okkur huggun harmi gegn
hversu þessir atburðir hafa
verið fjarlægir og fram til
þessa hefur þorri manna
talið ólíklegt að hryðju-
verkamenn veldu ísland
sem starfsvettvang. Þegar
leiðtogafundurinn var hald-
inn hér fyrir skömmu feng-
um við nasasjón af þeim
gífurlegu varúðarráð-
stöfunum sem viðhafðar
eru til að verjast hryðju-
verkamönnum. Ekki var
laust við að mörgum þætti
nóg um og fyndust slíkar
ráðstafanir næsta yfir-
gengilegar og hjákátlegar.
En nú höfum við vaknað
upp við vondan draum. Síð-
ustu atburðir hafa fært okk-
ur heim sanninn um það að
ísland getur hvenær sem er
orðið vettvangur hryðju-
verka, reyndar mjög fýsi-
legur vettvangur, sökum
lítillar og vanmáttugrar
öryggisgæslu heima fyrir.
Alþjóðleg samtök, sem
kalla sig Sea Shepherd og
segjast berjast fyrir dýra-
verndun, hafa lýst sig
ábyrg fyrir því að tveimur
skipum Hvals h.f. var sökkt
í Reykjavíkurhöfn og að
skemmdarverk voru unnin í
hvalstöðinni í Hvalfirði. For-
ystumaður samtakanna,
Paul Watson, hefur lýst yfir
ánægju sinni með þessi
skemmdarverk og látið í
það skína að þetta sé
aðeins upphafið að því sem
koma skuli, ef íslendingar
hætti ekki hvalveiðum.
Samtök, sem beita slíkum
meðulum í baráttu sinni,
dæma sig sjálf og málstað-
ur þeirra er augljóslega
slæmur. Með síðustu
aðgerðum sínum hafa þessi
samtök varpað af sér dular-
gervinu. Sea Shepherd-
samtökin hafa sýnt það í
verki að þau eiga engan
rétt á að kenna sig við dýra-
vernd. Þetta eru samtök
ófyrirleitinna hryðjuverka-
manna sem einskis svífast
og á þeim þarf að taka sem
slíkum.
Aðgerðir þessara sam-
taka hafa reyndar haft
þveröfug áhrif við það sem
til var ætlast. Þessi aðför að
íslensku réttarríki hefur
einungis orðið til þess að
efla samstöðu íslendinga.
Það má aldrei verða að ein-
staklingar eða samtök ein-
staklinga geti tekið lögin í
sínar hendur og litið á sig
sem sjálfskipaða réttar-
gæslumenn og komist upp
með það. Ofbeldi verður
ekki liðið.
íslendingar hljóta að gera
þá kröfu að hryðjuverka-
mennirnir verði látnir svara
til saka. Jafnframt er ljóst
að yfirvöld verða þegar í
stað að gera ráðstafanir til
þess að færa öryggismálin í
nútímalegra horf og tryggja
þannig innra öryggi
landsins. BB.
Fárið er að koma!
Reynir
Antonsson
skrifar
Þá er það að skella yfir Fjörðinn
þetta fár sem undanfarnar vikur
hefur svo margt úr daglegum
skorðum fært hjá þeim fyrir
sunnan. Að sögn er það nú
miklu frekar spurning um daga
heldur en vikur, þar til bærinn
okkar verður baðaður í öðrum
sjónvarpsgeislum en hinum
ríkisreknu, og jólaboðskapur
akureyrskra verslunareigenda
mun að öllum líkindum berast
um nýjan ljósvakamiðil sem
ætlar sér víst í hörku sam-
keppni við útvarpið hennar
Ernu. Ný aukabúgrein er farin
að ryðja sér til rúms austur í
Vaðlaheiðinni. Ræktun loft-
netsskóga.
Tildrög og afleiðingar
Nær eitt ár er nú liðið síðan rík-
ið afsalaði sér einkaréttinum á
því að nota rafsegulbylgjur til
flutnings á útvarpsefni til
almennings, og fól hlutfallskjör-
inni nefnd pólitíkusa í Reykja-
vík það hlutverk að úthluta
þessum rétti í umboði ríkis-
valdsins. Var þetta kallað að
gefa útvarpsrekstur frjálsan.
Hér skal ekki farið mörgum
orðum um aðdraganda þess að
fleiri aðilum en Ríkisútvarpinu
gefst nú kostur á því að útvarpa
löglega. Pess má þó geta að
hugmyndirnar um „óháð“
útvarp á íslandi eru nokkuð
gamlar. Þær nutu meðal annars
allnokkurs fylgis meðal ýmissa
íslenskra námsmanna erlendis
fyrir og um miðbik áttunda ára-
tugarins, ekki síst þeirra sem á
vinstri kantinum voru. Einnig
sáu ýmsir af landsbyggðinni, að
það var ekkert náttúrulögmál,
að eingöngu væri hægt að
útvarpa frá Reykjavík. Það er
því rangt sem dagskrárkrumm-
inn sagði nýlega í grein sem
hann skrifaði í Moggann, til
stuðnings framboðs eiginmanns
útvarpsráðs, að mig minnir, í
prófkjörinu alræmda á dögun-
um, að hugmyndin um frjálst
útvarp sé frá sjálfstæðismönn-
um komin. Og þó segja menn
að Mogginn Ijúgi aldrei.
ÖIl þekkjum við svo þá
atburðarás sem náði hámarki í
verkfalli opinberra starfsmanna
haustið 1984, sem leiddi af sér
setningu hinna fáránlegu
Röggulaga um útvarpsrekstur.
Af öllu því fjaðrafoki sem varð
þegar lög þessi voru til af-
greiðslu hjá Alþingi, og svo aft-
ur þegar þau öðluðust formlega
gildi hefði mátt halda, að gjör-
vallur ljósvakinn væri að fyllast
af litlum útvarpsstöðvum, að
farið yrði að útvarpa í hverju
krummaskuði. Sú varð þó auð-
vitað ekki raunin, einfaldlega
vegna eðlis laganna, sem fyrst
og síðast eru sniðin að þörfum
hinna fáu en stóru.
Nú hafa fyrstu stöðvarnar
sem starfræktar eru samkvæmt
Röggulögum litið dagsins ljós,
og eftir þeim fréttum sem hing-
að hafa borist að sunnan, þá
virðist þar hafa gripið um sig fár
mikið, eða öllu heldur mikill ys
og þys út af engu. Menn segja
nefnilega að hin nýja sjónvarps-
stöð sýni efni sem sjá mátti vest-
ur í Bandaríkjunum fyrir sex
árum, og að Bylgjan sé nánast
eftirlíking af Rás 2, enda starfs-
fólkið víst að verulegu leyti
þaðan komið. Þetta þarf svo
sem ekkert að koma á óvart.
Þessar stöðvar róa á þau mið
sem auglýsendum, en ekkert
endilega dagskrárgerðarfólki
þykja vænlegust. Veiðin er hinn
reykvíski meðaljón.
Ný gróska
Auðvitað varð ekki hjá því
komist, að það fjölmiðlafár sem
að undanförnu hefur geisað fyr-
ir sunnan teygði fyrr eða síðar
arma sína hingað norður yfir
heiðar í einni eða annarri
mynd. Raunar er furðulegt að
nú fyrst skuli vera komin hreyf-
ing á þessi mál, og aukin heldur
á allt annan hátt en maður gerði
helst ráð fyrir. Þannig hlýtur
það að koma talsvert á óvart, að
allar líkur benda í augnablikinu
til þess að staðbundnar sjón-
varpssendingar muni hefjast á
undan staðbundnu einkahljóð-
varpi. Raunar má það furðulegt
heita að engum skuli hafa dottið
í hug að hefja hér hljóðvarps-
rekstur í fyrravetur, þegar við lá
að svæðisútvarp Ríkisútvarps-
ins lognaðist út af vegna erfið-
leika sem allír þekkja. Það
verður að segjast eins og er að
samkeppni við svæðisútvarpið
hlýtur í dag að teljast vægast
sagt erfið eftir það kraftaverk
sem Ernu og hennar liði hefur
þar tekist að framkvæma. Þar
virðist einmitt hafa tekist að
skapa útvarp af þeirri tegund
sem fellur fólki á þessu svæði
vel í geð. Helsta tromp einka-
stöðvar í þessu sambandi yrði
tvímælalaust lengri útsending-
artími.
Það fjölmiðlafár sem nú virð-
ist vera í uppsiglingu við Eyja-
fjörð, kemur á sama tíma og
mikil gróska virðist vera í hvers
kyns menningarstarfsemi á
svæðinu. Vissulega er sú hætta
fyrir hendi að hér skapist
árekstrar, en svo þarf þó alls
ekki að vera. Það er nefnilega
ekki óbrigðult lögmál, að einka-
útvarp þurfi endilega að vera
bæði lélegt og menningarfjand-
samlegt. Þannig gæti til að
mynda Sjónvarp Akureyri orð-
ið gífurleg lyftistöng fyrir til
dæmis leikara og leikritahöf-
unda. Við höfum hér bæði hæfi-
leikafólk, einstaklega fallegt
landslag og síðast en ekki síst
birtu sem er mjög sérstæð og
hlýtur að freista kvikmynda-
gerðarmanna. Eitt er víst. Fjöl-
miðlar á Akureyri verða að vera
með talsvert öðrum blæ en í
Reykjavík. Það þjónar til að
mynda engum tilgangi, að spila
einvörðungu sömu plöturnar og
fyrir sunnan. Meira þarf að
koma til svo að raunveruleg
akureyrsk einkafjölmiðlun
verði samkeppnisfær. Vonandi
gefst fljótlega færi á því að fjalla
frekar um þessi mál.