Dagur - 13.10.1988, Side 8
8 - DAGUR - 13. október 1988
Þessi orð Kolbeins unga fyrir Örlygs-
staðabardaga eru ekki tilefni þess að
um bardagann verði rætt í þessari
grein. Tilefnið er ráðstefna sem haldin
var á Sauðárkróki fyrir nokkru. fíáð-
stefnan var um fræðslumál á Norðurlandi vestra
og þeir aðilar sem gengust fyrir henni voru Fjöl-
brautaskólinn á Sauðárkróki, Fræðsluráð Norður-
lands vestra, Kennarasamband Norðurlands
vestra og menntamálaráðuneytið. Yfirskrift þess-
arar greinar eru lokaorð í ræðu Jóns F. Hjart-
arsonar skólameistara, sem var einn af hvata-
mönnum þess að ráðstefnan yrði haldin, og
endaði hann ræðu sína, um hver væri ábyrgð
sveitarfélaga við framkvæmd nýju framhaldsskóla-
laganna, með þessari tilvitnun í Sturlunga sögu.
Var fulltrúum skóla- og sveitarstjórna í kjördæminu
boðið að koma á ráðstefnuna og varþátttaka góð,
um 50 manns sóttu hana. Þá voru fulltrúar
menntamálaráðuneytisins á ráðstefnunni, sem að
sögn manna tókst nokkuð vel og þjónaði að mestu
tilgangi sínum, þ.e. að vekja menn til umræðu og
fá hugmyndir til úrbóta í fræðslumálum á Norður-
landi vestra. Tilefni ráðstefnunnar voru aðallega
nýju framhaldsskólalögin og ný lög um verkaskipt-
ingu ríkis og sveitarfélaga í félags- og fræðslumál-
um. Fjallað var um 5 málaflokka og að loknum
framsöguerindum voru málaflokkarnir teknir til
umfjöllunar í starfshópum.
Fjölmennt var á ráðstefnunni um fræðslumál og að loknum framsöguerindum var fundarmönnum skipt upp
umræðuhópa um tiltekna málaflokka.
Málaflokkarnir fimm sem voru
til umræðu voru: 1. Verkaskipt-
ing ríkis og sveitarfélaga í
fræðslumálum. Frummælendur;
Örlygur Geirsson frá mennta-
málaráðuneytinu og Áskell Ein-
arsson framkvæmdastjóri Fjórð-
ungssambands Norðlendinga. 2.
Hver er ábyrgð sveitarfélaga við
framkvæmd nýju framhalds-
skólalaganna? Frummælendur;
Jón F. Hjartarson skólameistari
og Ófeigur Gestsson bæjarstjóri.
3. Grunnskólar á Norðurlandi
vestra, samstarf skóla, skipulag
o.fl. Frummælandi var Guð-
mundur Ingi Leifsson fræðslu-
stjóri. 4. Fullorðinsfræðsla, tón-
listarskólar og búnaðarmenntun.
Frummælandi var Stefán Jónsson
formaður Fræðsluráðs Norður-
lands vestra. 5. Staða kennara í
dreifbýli. Frummælendur; Ólafur
J. Arnbjörnsson aðstoðarskóla-
meistari og Inga Þórunn Hall-
dórsdóttir yfirkennari.
Skólarnir eins og
undanvillingar í samfélaginu
í tilefni ráðstefnunnar var aðal
hvatamaður hennar, Jón Frið-
berg Hjartarson skólameistari
Fjölbrautaskólans á Sauðár-
króki, tekinn tali og inntur eftir
niðurstöðum ráðstefnunnar og
fleiru sem tengdist henni. Fyrst
var rætt um nýju framhaldsskóla-
lögin og gefum Jóni orðið:
„Á undanförnum árum hafa
verið gerðar margar tilraunir til
að koma lögum í gegn á Alþingi
um framhaldsskóla, það hefur
ekki tekist vegna þess að það hef-
ur alltaf strandað á fjárlaga-
kaflanum. Ágreiningur hefur
verið um það hvort framhalds-
skóli eigi að vera kostaður af
ríkissjóði eða sveitarfélögum,
eða af þessum aðilum til samans.
Það var núna sl. vor sem fyrst
tókst að koma lögum yfir fram-
haldsskóla. í þeim lögum eru
ákvæði um það að ríkið greiði all-
an rekstur, en að sveitarfélög taki
þátt í stofnkostnaði sem nemur
40%, á móti 60% hluta ríkisins.
En í lögunum eru engin ákvæði
um það hvaða sveitarfélög það
eru, þannig að skólarnir eru eins
og undanvillingar I samfélaginu,
það er enginn sem ber ábyrgð á
þeim. Ríkið á að greiða rekstur-
inn, það er á hreinu, en hvaða
sveitarfélög eiga að borga stofn-
kostnað, er ekki á hreinu.
Kveikjan að þessari ráðstefnu
um daginn, í og með, er sú að
það horfir til vandræða á
Norðurlandi vestra, öðrum kjör-
dæmum fremur, þar sem sveitar-
félögin eru svo mörg og álíka
stór. Það er ekki eins og á
Norðurlandi eystra, þar sem
Akureyrarbær er mun burðugra
sveitarfélag til að taka þátt í
stofnkostnaði á móti ríkinu, eitt
og sér. Það sama er í Reykjavík
og á suðvesturhorninu, þar eru
sveitarfélögin svo sterk. Það hafa
t.d. öll sveitarfélögin sjö á Suður-
nesjum sameinast um þetta, það
er ekkert að því að gá, þar liggur
allt á hreinu. En hvort Siglfirð-
ingar, Hofsósingar, Blöndósing-
ar, Skagstrendingar og Hvamms-
tangabúar sjá sér hag í því að
standa að uppbyggingu skóla-
mannvirkja á Sauðárkróki, er
opin spuming, það er ekkert svar
sem liggur við því, Þess vegna